________________
अंगलौकिस
अट्टहास સબબ એનું નામ અગ્રવન પડયું છે. વૃજ- | સંધ (? આનંગ) આ ગુફામાં રહેતે હતે. મંડળમાં શ્રીકૃષ્ણ કેલી અને ચમત્કાર કર્યા (દાસનું “હિમાચ્છાદિપ પ્રદેશના હિંદુહતા. વૈષ્ણવ સાંપ્રદાયિક ગ્રન્થ ઉપરથી જણાય સ્થાનના પંડિતો”) અજંટા ત્યાંની ગુફાઓ છે કે ચૈતન્યના પ્રખ્યાત ધર્માવલંબીઓ રૂપા અને વિહારને લઈને પ્રખ્યાત છે. એ વિહારો અને સનાતને વ્રજમંડળની શેખેળ કરી
અને ગુફાઓ ઈસુ ખ્રિસ્તની પાંચમી અને તેની પૂર્વે આ ભાગ ઘણાં સંકોઓથી અર- છઠ્ઠી સદીમાં બનાવાયાં છે, અચળ નામના યોથી છવાએલ હતા. બહલેલ લેદીએ સ્થવિરે એ વિહાર અને ગુફાઓ બનાવરાવી, આગ્રા વસાવ્યું હતું. પંદરમા સૈકાના અંતની એવા ઉલ્લેખ વાળો એક શિલાલેખ ત્યાં છે. લગભગ બહલોલ લેદીના પુત્ર ઈબ્રાહિમ | વિનતો. અયોધ્યામાં આવેલી રાખી નદી તે. લેદીએ રાજગાદી દિલ્હીથી આગ્રામાં આવ્યું શ્રાવસ્તી નામનું નગર એના તટ ઉપર આવ્યું હતી. મેગલ વંશની સ્થાપના કરનાર બાબરે હતું. ( વારાહપુરાણ અ૦ ૨૧૪, સેકેડપણ પોતાની રાજગાદી આગ્રામાં સ્થાપી. બુસ એફ ધ ઈસ્ટના ૧૧ મા પુસ્તકમાં હાલના આગ્રા શહેરની સામી બાજુએ જમ- છપાયેલું “વિજસુત્ત.) એને અજિરાનાના સામા તટ ઉપર પિતાને મહેલ બના- વતી અને વિકૃતરૂ૫ ઐરાવતી પણ કહેતા. વરાવ્યા હતા. (કલકત્તા રીવ્યુ પુ. ૭૯ આ નદી સરયુને મળે છે. પા૦ ૭૧ કીનનું મધ્યકાલીન હિંદુસ્થાન) | છોટુ વસાવા. બાણભટે કાદમ્બરીમાં વર્ણવેલું બાબરનું મૃત્યુ ઈ. સ. ૧૫૩૦ માં થયું હતું. કાશ્મિરનું અચ્છાવત્ સરોવર તે જ. બિહ ચારબાગ નામના સ્થળમાં એને દફનાવવામાં ણનું વિક્રમાંક ચરિત૧૮-પ૩)એ માતડથી આવ્યો હતો. પાછળથી અકબરના દરબારીઓ છ મૈલ ઉપર આવેલું છે. આ સરોવરના આ ચારબાગને રામબાગ કહેતા હતા. પાછ- તટ ઉપર સિદ્ધાશ્રમ આવેલો હતો. (બહુત ળથી બાબરના મૃત શરીરને કાબુલ લઈ નારદીય પુરાણુ અ૦ ૧). જઇ ત્યાં દાટવામાં આવ્યું હતું. અહીં અકબરે અંગમતી. બંગાળાની અજય નદી તે જ. મેગાકિલ્લે બાંધે હતું. આ કિલ્લામાં હિંદુસ્થાનનાં સ્થિનીસે એનું નામ એમિસ્ટિસ એવું લખ્યું સુંદર સ્થળો પૈકી ઘણો સુંદર મહેલ બાંધ્યો છે. કતવા આગળ આ નદી ગંગા નદી સાથે હતા. શાહજહાંએ બંધાવેલ સામન બઝ સંગમ કરે છે. “એરિઅને” પણ આ નદી
જેને જીઈબૂઝે પણ કહે છે, તે સર્વોત્કૃષ્ટ છે. ગણાવી છે. ગાલવતંત્રમાં એનું નામ અજયા સંવાદવિ. સિકંદરના ઇતિહાસ લખનારાઓએ આપ્યું છે. પ્રસિદ્ધ કવિ જયદેવ બંગાળાના
અબાસિયન નામ આપ્યું છે, તે જ ઘણું બીરભૂમ પરગણામાં અજયા તટપર આવેલા કરીને અંગલૌકિક હશે. (મેકિંડલના “ઇન્વે. કેલિમાં જન્મ્યો હતો. ઝન્સ ઓફ ઇન્ડિયા.” પા. ર૮૫). એમના નિતવતો. કુશિનગર (કેસીઆ)ની ઉત્તરે આવેલી કહેવા મુજબ શિવિસની પાસે આ સ્થળ નાની ગંડક નદી તે જ. બુદ્ધ ભગવાન અહીં આવેલું હતું. હિડા સ્પીસ અને એકિસની મૃત્યુ પામ્યા હતા. આ નદીનું બીજું નામ નદીઓના સંગમની નીચલાણમાં આ સ્થળ
હિરણ્યવતી પણ છે. આવેલું હતું.
કિરવો. અચિરવતી તે જ. (અવદાન કલ્પઆવિ. મધ્ય હિંદુસ્થાનમાં આવેલા ઈલોરાથી ઈશા
| લતા અ૭ ૭૬). નમાં પંચાવન મિલ પર આવેલ અજંટા તેજ. | મહાર. બંગાળાના બીરભૂમ પરગણુમાં લાભબાહના “યોગાચાર્ય” દર્શનને સ્થાપક આર્ય ) પુરના પૂર્વ ભાગમાં એ એક પીઠસ્થાન છે.
Aho! Shrutgyanam
