________________
થવનાશ્રમ (૨)
૯૩
जमनोत्री
ચવનામ (૪). રાયબરેલી જીલ્લામાં ગંગા | જલપીશા તે જ, આ જગ્યાએ શિવના મુખ્ય
નદીના તટે ચિલનલા નામનું સ્થળ છે. હજૂરીયા નંદીએ તપ કર્યું હતું. કલિકાઅશ્વિનીકુમારેએ ઋષિને યાવન અર્યા પુરાણના ૭૭ માં અધ્યાયમાં આ સ્થળ
પછી વ્યવન ઋષિ આ સ્થળે રહેતા હતા. આસામમાં આવેલા કામરૂપની વાયવ્યમાં છત્રાવતી. અહિચ્છત્ર શબ્દ જુઓ.
પંચનદ નામની પાંચ નદીઓની પાસે દિ. પંજાબમાં આવેલી ચુકકી નદી છે. આ આવેલું છે. લિંગપુરાણ, ભાગ ૧. અધ્યાય નદી વ્યાસ નદીને મળે છે. શત યાને ૪૩ માં પણ એમ જ કહ્યું છે. પણ કુર્મસતલજ એ આ નદી નહીં.
પુરાણમાં ઉત્તરાખંડના ૪૩ મા અધ્યાયમાં કલાતીપુર. જાપુર તે. (યજ્ઞપુર અને યયા
એને સાગર યાને સમુદ્રની પાસે આવેલું તિપુર શબ્દ જુઓ.)
કહ્યું છે. પરંતુ સાદારણ્ય અને નંદગિરી નવદુતો. જેજભુતિ તે. અગીઆરમા સૈકામાં શબ્દ જુઓ. વરાહપુરાણના ૨૧૪ મા
જ્યારે અલબરૂની હિંદુસ્થાનમાં આવ્યો ત્યારે અધ્યાયમાં જ પેશ્વર શ્લેષમાતક યાને ગોકર્ણની કજરા આની રાજધાની હતી. ( અલબરૂ- પાસે આવ્યાનું કહ્યું છે.
નીનું ઇડિઆ પુત્ર ૧, પ૦ ૨૦૨) મળ્યાશ્રમ. ગાજીપુર જીલ્લામાં આવેલા ઝકદાપર્વત. દંડકારણ્યમાં આવેલો જટાફટકા– ' માનીયામાં જમદગ્નિ ઋષિને આશ્રમ હતો.
પર્વત છે. આ પર્વતમાં ગોદાવરી નદીનાં ઝમાનીયા નામ જમદગ્નિય ઉપરથી વિકૃત મૂળ છે. ગોદાવરી શબ્દ જુઓ, (દેવી- ! થયેલું છે. પુરાણ અ૦૪૩).
માન્યામ. (૨) ઘાજીપુર જીલ્લામાં ભાગલsોમવા. બ્રહ્મપુત્રને મળનારી ટોલ નામની પુરની હામે બૈરાદે અગાડી પણ આ
નદી છે. આ નદી કૂચબિહાર અને જલ્પ- ઋષિનો આશ્રમ હતો. ગુરિ જીલ્લાઓમાં થઈને વહે છે. (કાળિકા સમન્યાશ્રમ. (૩) બંગાળામાં બોગરાની ઉત્તરે પુત્ર અ૦ ૭૭)
સાત મૈલ ઉપર મહાસ્થાનઘર આગળ પણ નાથાન. ગોદાવરી અને કૃષ્ણની વચ્ચે આવેલો
આ ઋષિનો આશ્રમ હતો. ( કથાસરિતપ્રદેશ અને ઔરંગાબાદ તે રામાયણમાં એ
સાગર ભાગ ૨, પા૦ ૧, સ્કંદપુરાણ, પ્રદેશને દંડકારણ્યને ભાગ કહ્યો છે. (રામ
બ્રહ્મખંડ, અધ્યાય ૫, શ્લોક ૧૪૭,૧પ૦) યણ૦ અરયકાંડ, સગ ૪૯) પંચવટી
આ આશ્રમને પરશુરામ આશ્રમ પણ કહે છે. યાને નાસિક એ જનસ્થાનમાં આવી ગયાં વમનોત્રી. યમુનેત્રી શબ્દ જુઓ. હિમાલયમાં હતાં ( રામાયણ, ઉત્તરકાંડ સગ ૮૧). વાનરપુછ નામની પર્વતમાળામાં આવેલું પારગિટરના અભિપ્રાય પ્રમાણે ગોદાવરીના | એક પવિત્ર સ્થળ, જ્યાંથી જમુના નદી બન્ને કાંઠાને મુલક. ઘણું કરીને ગોદાવરી નિકળે છે એમ મનાય છે. ત્રણ નદીઓના અને પ્રાણહિતા યાને વેણગંગા મળે છે તેની સંગમ આગળ એ આવેલું છે. ઘણું કરીને આજુબાજુને મુલક જ૦ ૦ ૦ સે એ સ્થળથી સહેજ નીચલે વાંસે બફમાંથી ૧૮૯૪ પા૦ ૨૪૭)
પિગળીને કેટલાંક નાનાં વહેળિયાં એકત્રિત થઈ નશ્યા. લિંગપુરાણમાં (ભાગ ૧. અધ્યાય પર્વત ઉપરથી મેદાનમાં પડે છે તે સ્થળ.
૪૭) કહેલા જાગેશ્વર અને શિવપુરાણ કુરસાલીથી જમનોત્રી આઠ મૈલ દૂર છે. (ભાગ ૪. અ૦ ૪૩) માં કહેલા જયેશ્વર બનાસ અગાડી એક વહેણના પાત્રમાંથી તે કલિકાપુરાણ (અધ્યાય ૭૭)માં કહેલા છે નિકળીને જમુના નદીમાં પડતા ઉન્હા
Aho ! Shrutgyanam
