Agam 07 Ang 07 Upashak Dashang Sutra Sthanakvasi Gujarati

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 34

સુધર્મા ઔર જખ્ખસ્વામી કા પ્રશ્નોત્તર
તેoi #i૦” ઈત્યાદિ સુત્ર ૨ /
મૂળને અર્થ એ કાલે અને એ સમયે આર્ય સુધર્માસ્વામી (ચંપાનગરીમાં) પધાર્યા. જંબૂસ્વામીએ તેમની પર્થપાસના કરીને કહ્યું: “ભગવદ્ ! (યાવત્ ) મુકિતને પ્રાપ્ત થએલા શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે છઠા જ્ઞાતાધર્મકથાંગને એ અર્થ દર્શાવ્યું છે, પરંતુ હે ભગવન ! એ (યાવત) મુકિતને પ્રાપ્ત થએલા શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે સાતમા ઉપાસકદશાંગને શું અર્થ નિરૂપણ કર્યો છે?” આર્યસુધર્માસ્વામી બેલ્યા–હે જમ્મુ ! (યાવત) મુક્તિને પામેલા એ શ્રમણ ભગવન મહાવીરે સાતમાં અંગ ઉપાસક દશાનાં દશ અધ્યયને પ્રતિપાદન કર્યા છે, તે આ પ્રમાણે –(૧) આનન્દ, (૨) કામદેવ, (૩) ગાથા પતિ-ચુલનીપિતા, (૪) સુરદેવ, (૫) શુદ્રશતક, (૬) ગાથાપતિ કુંડકૌલિક, (૭) સદાલપુત્ર, (૮) મહાશતક, (૯) નંદિનીપિતા, (૧૦) શાલેયિકાપિતા.
જખ્ખ સ્વામીએ કહ્યું કે ભગવદ્ ! જે મુકિતને પામેલા મહાવીરે સાતમા અંગ ઉપાસકદશાના દસ અધ્યયન નિરૂપણ કર્યા છે, તે હે ભગવન્ એ શ્રવણ ભગવાન મહાવીરે પ્રથમ અધ્યયનને કે અર્થ નિરૂપે છે ? (૨)
ટીકાને અર્થ–સન્ન શબ્દની છાયા “અ” અને “મા” એમ બે પ્રકારની થાય છે. યથાર્થ તત્ત્વના જિજ્ઞાસુઓ દ્વારા જે પ્રાપ્ત કરવામાં આવે છે, તેને “ગ” કહે છે. અને “સાર્થ નો અર્થ સ્વામી છે. અથવા જે ત્યાગવા ગ્ય બધા ધર્મોથી પ્રથ અર્થાત ગુણે દ્વારા જે પ્રાપ્ત થાય તેને આર્ય કહે છે અથવા પાંચ ઈદ્રિયોના વિષયરૂપી કાષ્ઠને કાપી નાખનારા “આરા” ના જેવાં જે ત્રણ રત્ન છે, તે રત્નની જેમને પ્રાપ્ત થઈ છે તેને “આર્ય કહે છે. તાત્પર્ય એ છે કે જેની વૃત્તિ પૂર્ણરૂપે નિર્દોષ હાય તેને “આર્યકહે છે. કહ્યું છે કે મવિહિં ઈત્યાદિ. એ ગાથાને અર્થ ઉપરની પેઠે જ છે.
જેને જ્ઞાન દર્શન ચારિત્રરૂપ ધર્મ અથવા સ્વભાવરૂપ ધર્મ સુંદર (પ્રશસ્ત) હેય, એને સુધર્મા કહે છે. એ આર્ય સુધર્મા સ્વામી (ચંપામાં, પધાર્યા. રાવત-અહીં “વાવશબ્દથી એમ સમજવાનું છે કે- “ત્યારપછી આર્યજબૂ અણગાર, જેમને શ્રદ્ધા હતી, જે જિજ્ઞાસુ હતા, અને જેમને જિજ્ઞાસાને કારણે કૌતુહલ ઉભું થયું હતું, જેમને શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન થઈ, સંશય (જીજ્ઞાસા) ઉત્પન્ન થયે હતા, અને કોનૂડલ ઉત્પન્ન થયું હતું, જેમને સારી પેઠે શ્રદ્ધા હતી, સારી પેઠે સંશય હતા, સારી પેઠે કૌતુહલ હતું, તે ઊભા થયા ઊભા થઈ જ્યાં આર્યસુધર્મા સ્વામી હતા, ત્યાં ગયા. ત્યાં જઈને આર્ય સુધર્માને દક્ષિણ તરફથી પ્રારંભીને ત્રણવાર પ્રદક્ષિણાપૂર્વક વંદના-નકાર કર્યા, વંદના નમસ્કાર કરીને આર્ય સુધર્માથી ન વધારે દૂર તથા ને વધારે નજીક શુશ્રષા અને નમસ્કાર કરી સામે સામે બેઉ હાથ જોડી વિધિપૂર્વક સેવા કરતા આ પ્રમાણે બોલ્યા :–
ઉપાશક દશાંગ સુત્ર