Book Title: Agam 07 Ang 07 Upashak Dashang Sutra Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
ઉપભોગપરિભોગવત કા વર્ણન
આઠમા વતનું વર્ણન-(ત્રીજુ ગુણવત). (૩) ઉપભેગપરિભોગ–પરિમાણ વ્રત–ઉપભેગ અને પરિભેગની વ્યાખ્યા પહેલાં કરી ગયા છીએ. એની મર્યાદા કરવી એ ઉપભે ગ–પરિભેગ પરિમાણ વ્રત છે, એ વ્રત પ્રકારનું છે;() ભેજનથી અને (૨) કમથી. ૧ આદ્રનયનિકા, ૨ દંતધાવન, ૩ ફળ, ૪ અવ્યંજન, એ ઉદ્વર્તન, ૬ મજન, ૭ વસ્ત્ર, ૮ વિલેપન, પુષ્પ, ૧૦ આભારણ, ૧૧ ધૂપ, ૧૨ પેય, ૧૩ ભક્ષણ, ૧૪ એદિન, ૧૫ સૂપ, ૧૬ વિકૃતિ, ૧૭ શાક, ૧૮ મધુરક, ૧૯ જમણું ૨૦ પાની, ૨૧ મુખવાસ, ૨૨ વાહન, ૨૩ ઉપાનન્ ૨૪ શાયન, ૨૫ સચિન, ૨૬ દ્રવ્ય, એ ઉપભોગ–પરિગ એગ્ય પદાર્થોમાં મર્યાદા કરવી, તે ભેજનથી–ઉપભેગ–પરિભેગ–પરિમાણ વ્રત છે. તે આ પ્રમાણે –
- (૧) સ્નાન કરવાથી ભી જાયેલું શરીર લુછવાને માટે વસ્ત્રો (અંગૂઠા)ની મર્યાદા કરવી તે આદ્રનયનિકવિધિ પરિમાણ છે. (૨) દાંતને મેલ દૂર કરવાને દાતણ આદિની મર્યાદા કરવી એ દંતધાવનવિધિપરિમાણ છે. (૩) અનાન કર્યા પહેલાં મસ્તક આદિ પર લેપ કરવાને આંબળાં આદિ ફળની મર્યાદા કરવી તે ફલવિધિપરિમાણ છે. (૪) સ્નાન પહેલાં શરીર પર માલીસ કરવાને શતપાક સહસ્ત્રપાક આદિ તેલની મર્યાદા કરવી એ અભંજનવિધિપરિમાણ છે.. (૫) સ્નાન પહેલાં શરીરનો મેલ દૂર કરવાને પીઠી આદિની મર્યાદા કરવી એ ઉદ્વર્તનવિધિપરિમાણ છે. (૬) સ્નાનને માટે જળની મર્યાદા કરવી એ મજ જનવિધિપરિમાણ છે. (૭) પહેરવા એાઢવા વગેરેને માટે વસ્ત્રોની મર્યાદા કરવી એ વસ્ત્રવિધિપરિમાણ છે (૮) ચંદન, કંકુમ, કેસર આદિની મર્યાદા કરવી એ વિલેપનવિધિપરિમાણ છે. (૯) શરીર પર ધારણ કરવાને પુષ્પની મર્યાદા કરવી એ પુષ્પવિધિપરિમાણ છે. (૧૦) શરીરની શોભા વધારવાને કડાં, કુંડલ, કેયૂર આદિ આભૂષણની મર્યાદા કરવી એ આભારવિધિપરિમાણ છે. (૧૧) વસ્ત્ર અને શરીરને સુગંધિત કરવાને ધૂપ દેવાના પદાથે ની મર્યાદા કરવી એ ધૂપવિધિપરિમાણ છે. (૧૨) પીવા યોગ્ય કવાથ, (કાઠા) ઔષધ તથા શરબત આદિ વસ્તુઓની મર્યાદા કરવી એ પેયવિધિપરિમાણ છે. (૧૩) પકવાનની મર્યાદા કરપી એ ભક્ષણવિધિપરિમાણ છે. (૧૪) કમોદ આદિ જાતિના ચોખાની મર્યાદા કરવી એ એદનવિધ પરિમાણ છે. (૧૫) ચેખા આદિમાં મેળવીને ખાવા માટેની દાળોની મર્યાદા કરવી એ સૂપવિધિપરિમાણ છે. (૧૬) ઘી દૂધ આદિની મર્યાદા કરવી એ વિકૃતિવિધિપરિમાણ છે. (૧૭) ભાજી આદિ શાકે ની મર્યાદા કરવી એ શાકવિધિપરિમાણ છે. (૧૮) પાકાં,
સ્વાદિષ્ટ, મીઠાં કેળાં, કેરી, ફણસ આદિ ફળની મર્યાદા કરવી એ માધુરકવિધિકરવી એ માધુરકવિધિપરિમાણ છે. (૧૯) સેવ, પૂડા, ભજીયાં, પકડી આદિની મર્યાદા કરવી એ જમણુવિધિપરિમાણ છે. મુખને સુવાસિત કરવાને લવાંગ, કપૂર મર્યાદ વસ્તુઓની મર્યાદા કરવી એ મુખવાસવિધિપરિમાણ છે. (૨૨) વાહન ચાર પ્રકારના બતાવ્યા છે – (૧) ચાલવાવાળા--ડા, ઊંટ, હાથી, બળદ વિગેરે. (૨) ફરવાવાળાગાડી, મોટર, બગી ટ્રામ, સાઈકલ, રથ વિગેરે. (૩) તરવાવાળાસ્ટીમર, વહાણ, હાડી વિગેરે. (૪) ઉડવાવાળા-હવાઈ જહાજ, બલુન વિગેરે. આ ચાર પ્રકારના વાહનેની જવા – આવવા કે ફરવા માટે મર્યાદા કરવી એ
ઉપાશક દશાંગ સુત્ર
