________________
પિચાશ રૂપધારી દેવ કા વર્ણન
ટકાથે-“g of સે જે ઈત્યાદિ એ દેવે એક મહાન પિશાચના રૂપની વિક્રિયા કરી. એ પિશાચનું આવું સ્વરૂપ હતું: “ગાય આદિ પશુઓ સહેલાઈથી ઘાસ ખાઈ શકે તે માટે જે ગેકલિંજ નામને એક વાંસને ટેપલે બનાવવામાં આવે છે, તેના જેવડું તેનું મસ્તક હતું. શાલિભસેલ એટલે ચેખા આદિની મંજરીના શૂકના જેવા સૂકા અને મોટા ભૂરા રંગની કાન્તિથી દેરીવ્યમાન તેના કેશ હતા. મોટા માટીના માટલાના કપાળ જેવું લાંબુ-પહેલું તેનું લલાટ હતું. તેની ભમરે નળીયાની પૂછડીની પેઠે વીખરાયેલા વાળથી વિકૃત અને ભયાનક જોવામાં આવતી હતી. તેની આંખો શીર્ષઘટી–મસ્તકરૂપ ગોળ મટોળ ઘડી (નાને ઘડે)માંથી બહાર નીકળેલી (ઉંચી ઉઠી આવેલી) હોવાથી વિકૃત અને અત્યંત ખરાબ દેખાતી હતી. તેના કાન તૂટેલા સુપડાના જેવા અત્યંત વિચિત્ર અને જોવામાં ભયંકર લાગતા હતા. તેનું નાક ઘેટાના નાક જેવું હતું. તેમાં ખાડા જેવા છેદ હતા. નાકના બેઉ છેદ એવા હતા કે જાણે એક બીજાથી જોડાયેલા બે ચૂલા હેય. તેની મૂળ ઘેડાના પૂંછ જેવી અને અત્યંત ભૂરી હોવાથી વિકૃત દુર્દશનીય હતી. બેઉ હોઠ ઊંટના હેઠના જેવા લાંબા હતા હળના લોઢાના ફળા (જે વડે જમીન ખોદાય છે હળની અંદર બેસેલી લેઢાની કેશ) જેવા તેના અણીદાર દાંત હતા. જીભ સૂપડાના ટુકડા જેવી વિકૃત અને જોવામાં ભયાનક હતી તેની હડપચી હળના અગ્રભાગની પેઠે બહાર નીકળેલી હતી, તેના ગાલ કડિટ્ટ (ઉંડું વાસણ) જેવા ઉંડા અને ફાટેલા દેખાતા હતા અને ભૂરા રંગના અત્યંત કઠેર હતા. તેની ખાધે મૃદંગે જેવી હતી. કે મેટા નગરના દરવાજા જેવી પહાળી તેની છાતી હતી. તેની બેઉ ભુજાઓ કેઠી (હવા રોકવા માટે ધમણના મહોની સામે બનાવવામાં આવતી માટીની કઠી)ના જેવી હતી. તેની હથેળીઓ ઘંટીના પત્થર જેમ જાડી હતી. તેના બેઉ હાથની આંગળીઓ શિલાપત્રક (દાળ વાટવાના લાંબા પત્થર) જેવી હતી. તેના નખ સીપના સંપુટ જેવા હતાં. તેના બેઉ સ્તન છાતી પર ખૂબ લાંબા લટકી રહ્યા હતા, જાણે હજામના હથીયાર રાખવાની કેથળીઓ હોય. તેનું પેટ લેઢાના કોઠ જેવું ગાળ હતું. નાભિ એવી ઉંડી હતી કે જાણે વણકરોને કપડાંને લગાવવાની ખેળ–કાંજીને-કુંડ હેય ને સીંકાં જેવાં હતાં. બેઉ અંડકોષ ભરેલા અને પાસે પાસે પડેલા બે થેલા (બેરીએ) જેવા લાંબા-પહેળા હતા. તેની જા સમાન આકારવાળી બે કેડીએના જેવી હતી. બેઉ ઘૂંટણે અર્જુન વૃક્ષના ગુચ્છા જેવા તદ્દન વાંક, વિકૃત અને બીભત્સ દર્શનવાળા હતા. પિડીએ કઠેર અને વાળથી ભરેલી હતી. બેઉ પગ દાળ વટવાના પત્થર (ઓરસીયા) જેવા હતા. પગની આંગળીઓ દાળ વાટવાની સિલા ઉપરના લાંબા પત્થરની આકૃતિવાળી હતી, પગના નખ પણ સીપના સંપુટ જેવા હતા (૯૪).
ઉપાશક દશાંગ સુત્ર
८
