Book Title: Agam 07 Ang 07 Upashak Dashang Sutra Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
પછી શાસનદેવીએ આકાશવાણીમાં ફરીથી કહ્યું: સુભદ્રા સિવાય બીજી કોઈ સતી હોય તો તે ચોથે દરવાજે ઉઘાડે પરંતુ સુભદ્રા સિવાય એક પણ સ્ત્રી દર વાજે ન ઉઘાડી શકી. ત્યારે “હે રસુલ ! હે શીલવતી પતિવ્રતા ! તને ધન્યછે, ધન્ય છે ! એવા ધ્વનિથી આકાશમંડળ ગુંજી ઉઠયું. દેવતાઓએ શીલની સ્તુતી આ પ્રમાણે કરી –
“હે શીલ ! તું આનાયાસેજ સર્પને માળા, વિષને અમૃત, અગ્નિને શીતલ અને સિંહને હરિણ બનાવી દે છે. વધારે શું કહીએ ? જેઓ તારું આલંબન લે છે, તેમની આજ્ઞા અમે લેકે (દેવતાઓ) પણ શિરોધાર્ય કરીએ છીએ.
આ એજ ચંપા નગરી છે, જેમાં નિવાસ કરનારા મહારાજ શ્રેણિકના સુપુત્ર અશોકચંદ્ર અથવા કૃણિકે પિતૃશોકને કારણે રાજગૃહ નગરને ત્યાગ કરીને તેને રાજધાની બનાવી હતી, અને શેઠ સુદર્શને પિતાના શીલના પ્રભાવથી શૂળીને સિંહાસન બનાવી દીધું હતું. ચૌદ-પૂર્વ ધારી શય્યભવ સ્વામીએ શ્રુતજ્ઞાનના બળથી મનક નામના પુત્રનું છ માસનું આયુષ્ય બાકી રહ્યું સમજીને “આ બાલક છે માસમાં અપાર આગમ-સાગરને કેવી રીતે પાર કરી શકશે.” આવી કરૂણાથી તેને સરલતાપૂર્વક અધ્યયન કરવાને અર્થે, અને પાંચમા આરાના ભવ્ય જીના પણ હિતાર્થે, *પૂર્વેમાંથી તારણ કરીને દશ અધ્યયનનું દશવૈકાલિક સૂત્ર બનાવ્યું હતું
* “આત્મપ્રવાદ' નામના પૂર્વમાંથી “ષડૂછવનિકા” અધ્યયન, “કર્મપ્રવાદ પૂર્વમાંથી
જે નગરીમાં ભગવાન મહાવીરે “દેરાસહિત મુખવસ્ત્રિકા બાંધીને વિધિપૂર્વક સામાયિક કરવાથી અનન્ત કર્મોની નિર્જરા થાય છે” એવો ઉપદેશ મહારાજ કૃણિકને આપ્યું હતું, અને મેઘદત્ત શેઠ સાધુવેષની નિંદા કરવાથી ચાંડાલને પુત્ર થયે હતો, અને ક્ષય આદિ સેળ રોગથી એકી સાથે આક્રાન્ત થયે હતે; પછી મુનિને જોઈને જાતિસ્મરણ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી તથા દીક્ષા ગ્રહણ કરી મેક્ષે ગયે હતે.
એ ચંપામાં રહેતા મહારાજ કુણિક એકવાર પ્રાતઃકાળના વાયુનું સેવન કરવાને ઘોડા પર સવાર થઈ બહાર નીકળ્યા હતા. એક સ્થળે કેટલાક કસાઈઓ એક બકરાને ચારે પગે બાંધી જમીન પર પટકી બહુ નિર્દયતાથી તેને મારી રહ્યા હતા. બિચારે પિઝેપણું” અધ્યયન, “સત્યપ્રવાદ પૂર્વમાંથી વાક્યશુદ્ધિ” નામનું અધ્યયન કાઢવામાં આવ્યું, અને “પ્રત્યાખ્યાન' પૂર્વની ત્રીજી વસ્તુમાંથી બાકીનાં બધાં અધ્યયને કાઢવામાં આવ્યાં. બકરે કરૂણાજનક ચીસે નખતે હતો અને ભયભીત દૃષ્ટિથી જોઈ રહ્યો હતે. મહાશજ તે એ દશ્ય જોઈને અત્યંત ક્ષુબ્ધ થઈ ગયા અને તેમણે કસાઈઓને વાજબી શિક્ષા કરી. તેમણે રાજગૃહમાં અને આખા રાજ્યમાં ઘેષણ કરાવીને દીન-હીન પ્રાણએનું રક્ષણ કર્યું હતું. જોઈ લેવું. - આ ચ પાનું વર્ણન છે. વિશેષ જિજ્ઞાસુઓએ ઔપપાતિક સૂત્રમાં સમ્યક્ પ્રકારે
એ ચંપા નગરીમાં પૂર્ણભદ્ર નામનું ચૈત્ય હતું. પૂર્ણભદ્ર દક્ષિણ ચક્ષનિકાયને સ્વામી છે. તે આ ચેત્યને સ્વામી હતા, તેથી તે ચિત્યનું નામ પણ પૂર્ણભદ્ર પડી ગયું હતું. ચારે બાજુએ વિવિધ પ્રકારનાં ફૂલ અને વેલીઓવાળા લીલા છમ ઉદ્યાનથી શોભિત સ્થાનને ચૈત્ય કહે છે. તેથી તે પણ ઔપપાતિક સૂત્રમાથી સમજી લેવું છે !
ઉપાશક દશાંગ સુત્ર
૧પ
