________________
OR
Ap
GOOD
વિધિઓ તો ન જ હોય એ સ્વાભાવિક છે, પણ એટલા માત્રથી એને અશાસ્ત્રીય આચાર એવું બિરુદ કેમ આપી દેવાય ?
ઉપાધ્યાય : શાબાશ ! તેં ખૂબ સુંદર રજુઆત કરી.
પણ હવે મારી વાત સાંભળ.
અપવાદ એ પણ શુદ્ધ માર્ગ છે, એ વાત ચોક્કસ સાચી. પણ અપવાદ ક્યારે કહેવાય એ તો તને ખબર છે ને ?
શિષ્ય : હા ! જ્યારે કોઈ પુષ્ટ=તગડું આલંબન=કારણ આવી પડે ત્યારે ઉત્સર્ગને છોડીને જે વિપરીત આચાર સેવવામાં આવે તે અપવાદ કહેવાય. ઉપાધ્યાય : પણ એવું કોઈ સાચું આલંબન જ ન હોય, અને વગર આલંબને ઉત્સર્ગ આચાર છોડીને દોષ સેવવામાં આવે તો એ અપવાદ કહેવાય ? શિષ્ય : ના, નહિ જ.
ઉપાધ્યાય : આલંબન જ ન હોવા છતાં ખોટે ખોટા આલંબનો બનાવવા અને એ રીતે ઉત્સર્ગ છાંડી અપવાદ આચરવો એ શું શુદ્ઘમાર્ગ કહેવાય ? શુદ્ઘ અપવાદ કહેવાય ? નહિ જ ને ?
બસ, શિષ્ય ! મારે તને આ જ વાત કહેવી છે કે, આલંબન કૂડા દેખાડી, મુલોકને પાડે આણાભંગ તિલક તે કાળું, થાપે
આપ નિલાડે. ॥૩॥
ગાથાર્થ : ખોટા આલંબન દેખાડીને તેઓ ભોળા જીવોને પાડે છે. પોતાના કપાળ પર આજ્ઞાભંગ નામનું કાળું તિલક સ્થાપે છે.
ભાવાર્થ : ઉત્સર્ગમાર્ગ છોડીને દોષસેવન ત્રણ રીતે થાય. (૧) પુષ્ટ આલંબન હોય અને દોષસેવન થાય.
(૨) અપુષ્ટ આલંબન હોય અને દોષસેવન થાય. (૩) આલંબન જ ન હોય અને દોષસેવન થાય.
એમાં (૧) પ્રકાર તો શુદ્ધ માર્ગ છે જ. એમાં કોઈ ના નથી. પણ (૨) અને (૩) પ્રકાર એ શુદ્ધ મોક્ષમાર્ગ નથી..
દા.ત.: માંદગી હોય અને દોષિત વાપરવું પડે તો એ પહેલો પ્રકાર. માંદગી હોય, પણ એવી નહિ કે જેમાં દોષિત લેવું પડે, નિર્દોષથી પણ ચાલી જાય. છતાં એમાં દોષ સેવવાનો આવે તો એ બીજો પ્રકાર !
માંદગી ન હોવા છતાં દોષિત વાપરવામાં આવે તો એ ત્રીજો પ્રકાર !
૩૫૦ ગાથાનું સ્તવન ૭ (૧૫)
ROOROC
ගගක
