________________
RIGORO ROOOORRO
යත්වයකහයහ
+ ધર્મોપદેશ આપતી વખતે મુહપત્તીનો ઉપયોગ ન રહેવો એ પણ એક અવિધિ છે. તો જે જે ઉપદેશકોને થોડાક કાળ માટે પણ જો મુહપત્તીનો ઉપયોગ ન રહેતો હોય તો એમણે વ્યાખ્યાનો બંધ કરી દેવા ?
+પ્રતિક્રમણમાં સંપૂર્ણ ઉપયોગ રહેવો જોઈએ, છતાં એ ન રહે તો એ અવિધિ છે. મનમાં બીજા-ત્રીજા વિચારો આવે એ અવિધિ છે, ખમાસમણાદિમાં સત્તર સંડાસા ન જળવાય એ અવિધિ છે, સૂત્રોચ્ચાર સ્પષ્ટ રીતે ન થાય એ વિવિધ છે... કોઈપણ સંયમીને આમાંની કોઈ ને કોઈ અવિધિ તો છે જ... એમાંય સતત ઉપયોગભાવ પ્રાયઃ એકેય પાસે નથી. એટલે એ અવિધિ તો બધામાં છે... તો શું બધાએ પ્રતિક્રમણાદિ ક્રિયાઓ છોડી દેવી - બંધ કરી દેવી ? ૨
સાધુજીવનના સેંકડો અનુષ્ઠાનમાં આવી તો નાની-મોટી અવિધિઓ લગભગ તમામે તમામ સંયમીઓના જીવનમાં સેવાય જ છે. કોઈ એની ના પાડી શકે એમ નથી. હવે તારા ન્યાય પ્રમાણે ચાલીએ તો કોઈપણ અનુષ્ઠાન અવિધિવાળું તો ન જ ચલાવી લેવાય ને ? તો બધા સંયમીઓ દીક્ષાદિ બધું ત્યાગીને સંસાર ભેગા થઈ જાય ને ?
બોલ, છે મંજુર આ વાત ? શિષ્ય : ના.
ગુરુ : તો પછી એ માનવું જ પડશે કે અવિધિવાળું અનુષ્ઠાન પણ માન્ય બની શકે છે જ, એ પણ હિતકારી બની શકે છે જ, એનો વગર વિચાર્યે વિરોધ એ હકીકતમાં શાસ્ત્રીય વ્યવસ્થાની અણસમજનો કે ગેરસમજનો પ્રતાપ છે .
શિષ્ય : પણ શાસ્ત્રમાં સ્પષ્ટ લખ્યું છે કે ગળાનુત્તો સંધો સેો પુન મહિસંધાો । જેઓ ભગવાનની આજ્ઞા પાળે, એ જ સંઘ બીજા બધા તો હાડકાનો માળો છે. જેઓ અવિવિધ આચરે છે, તેઓ તો પ્રભુની આજ્ઞા નથી પાળતા, માટે એ સંઘ ન કહેવાય, એ તો હાડકાનો માળો કહેવાય.
ગુરુ : પાછી એ જ વાત ! તો પછી આજે કોઈપણ સંઘ જ નથી. કેમકે બધામાં ઘણી બધી બાબતોમાં જિજ્ઞાશાવિપરીત વર્તન છે જ. તો બધા આજ્ઞાભંજક અને એટલે જ હાડકાનો માળો બની ગયા.
તો શું અત્યારે શાસનવિચ્છેદ માનવો છે ?
૩૫૦ ગાથાનું સ્તવન ૭ (૧૧૯)
ભૃ
DOORD
