350 Gathanu Stavan

Author(s): Gunhansvijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust

Page 92

- 80%9090 - ' છે, માટે બળદ વધુ મોક્ષમાર્ગનો આરાધક ગણાય. એટલે સાધુએ પણ જો વધુ મોક્ષમાર્ગ આરાધવો હોય તો એણે બળદ બની જવું જોઈએ.
+ સાધુ વિહારમાં બધી ઉપાધિ જાતે ઉચકે છે, પણ એ ઉપધિનું વજન કેટલું? પાંચ-છ કીલો ખરું ? પેલો બળદ તો આખું ગાડું અને ગાડામાં ભરેલો સેંકડો કીલોનો સામાન વહન કરે છે. સાધુ કરતા એ ૧૦૦ ઘણું વજન ઉપાડતો હશે. - + સાધુ તડકામાં ગોચરી- સ્થંડિલાદિ જાય છે, પણ એને તડકામાં કેટલો A સમય ચાલવું પડે ? અડધો કલાક ? કલાક ? પેલા બળદો તો કલાકોના કલાકો 0 સુધી તડકામાં ખેતર ખેડે છે.
+ સાધુના બરડા પર શું કોઈ લાકડી કે ચાબુકના પ્રહારો મારે છે ખરા? પેલો બળદ છે તો સોળ પડી જાય અને લોહી પણ નીકળી જાય એટલી હદના પ્રહારો ખાય છે.
+ સાધુ ભર ઉનાળામાં ય હુંફાળું પાણી તો મેળવે છે, બળદો તો કેટલીકવાર છે છે આખો દિવસ કશું ખાધા-પીધા વિના ય પસાર કરે છે.
માલિક ધારે ત્યારે, ધારે તે કામ બળદ પાસે કરાવે, છેલ્લે કસાઈના હાથમાં છે વેંચી ય નાંખે અને ત્યારે કપાઈ જવા સુધીના દુઃખો એ બળદો સહન કરે છે. જે
આવા તો કંઈ કેટલાય દુઃખો-કો એ વેઠે છે. જો કષ્ટ જ મોક્ષમાર્ગ હોય છે છે તો બળદ ઉંચો મોક્ષમાર્ગી બની રહે. બોલો, આ વાત માન્ય છે ?
આમ તો જો કે સૌથી વધુ દુઃખો નારકીઓ-નિગોદ સહન કરે છે, એટલે કે અહીં તિર્યંચ-બળદને બદલે નારકીઓ - નિગોદ દર્શાવવા જોઈએ. પણ નારકીઓ અપ્રત્યક્ષ છે. બળદો પ્રત્યક્ષ છે...... એટલે સહન કરવાની તરતમતાનો સ્પષ્ટ
ખ્યાલ. બળદોમાં આવી શકે છે, માટે એમનો ઉલ્લેખ કરેલો છે. છે શિષ્ય : તો શું આ બધા કષ્ટો સહન કરવા એ નકામું છે?
ઉપાધ્યાય : એવું કોણે કહ્યું ? મારી વાત તો એટલી જ છે કે માત્ર કષ્ટો છે ? સહેવા એ જ મોક્ષમાર્ગ નથી બનતો. એમાં નહિ દેખાતો તાત્ત્વિક મોક્ષમાર્ગ તો
કંઈક જુદો જ છે. ભગવાને કષ્ટો સહન કર્યા, શાસ્ત્રોમાં કષ્ટ સહન કરવાની વાત જ કરી, એ બધું જ સાચું... પણ માત્રને માત્ર કષ્ટો જ સહેવા એ જ મોક્ષમાર્ગ... આવું ન મનાય. એ કષ્ટો સહન કરવા પાછળ પણ કોઈક એવું તત્ત્વ છે, જેના લીધે તે ઉપચારથી મોક્ષમાર્ગ બને છે... આદરણીય બને છે... તમે બાહ્ય કષ્ટો જુઓ છો, પણ એની પાછળ રહેલું એ તત્ત્વ જોવા તૈયાર નથી... એ તત્ત્વ બળદમાં નથી. માટે જ તેના કષ્ટો મોક્ષમાર્ગ બનતા નથી.
- X - X – ૩૫૦ ગાથાનું સ્તવન ૦ (૮૩)