________________
ORROROGRO
හයවයක්ෂයව
"આમ
જિનપ્રતિમાને જિનેશ્વર માનીને ભક્તિ કરાય,
સારા સાધુને ગૌતમસ્વામી માનીને ભક્તિ કરાય, પણ ખરાબ સાધુને સારો માનીને ભક્તિ ન કરાય.
શિષ્ય : પણ મેં તો એવું સાંભળ્યું છે કે “આપણા ગુરુ ખરાબ હોય તો પણ એમનામાં ગૌતમસ્વામીની કલ્પના કરીને ઉચ્ચભાવથી એમની સેવા ક૨વી.” જ્યારે તમે તો સાવ અલગ જ વાત કરો છો.
ગુરુ : ગુરુમાં બે પ્રકારના દોષો સંભવે છે. (૧) મોટા દોષો, મહાવ્રતો સંબંધી દોષો. (૨) નાના દોષો, ગોચરી વગેરે સંબંધી દોષો !
આમાં મોટાદોષો ચારિત્રનો ઘાત કરનારા છે, તેવા દોષોવાળા સાધુને સારા સાધુ માનીને વંદનાદિ ન કરાય. પણ જે ગુરુમાં ચારિત્રનો રાગ હોય, બ્રહ્મચર્યાદિ મૂલગુણોનો ખપ હોય, પણ દોષિતગોચરી વગેરે રૂપ નાનાનાના- દોષો હોય, એ દોષોનો એમનામાં પશ્ચાત્તાપ પણ હોય...તો એવા ગુરુમાં ગૌતમસ્વામીની સ્થાપના કરીને ઉત્કૃષ્ટ ભાવે વંદનાદિ કરવામાં ચોક્કસ
લાભ થાય.
શિષ્ય : આવો ભેદ તમે શી રીતે પાડી શકો ? કે ‘મોટાદોષવાળા સાધુમાં સુસાધુતાની સ્થાપના ન કરાય, ને નાનાદોષવાળા સાધુમાં ગૌતમસ્વામીની
કલ્પના કરાય ?'
ગુરુ : સવાસો ગાથાના વનમાં ઉપાધ્યાયજીએ કહ્યું જ છે કે “ઉત્તરગુણમાંહિ હીણડા, ગુરુ કાલાદિક પાંખે. મૂલગુણે નવિ હીણડા એમ પંચાશક ભાખે....”
એનો અર્થ એ છે કે આ વિષમકાળાદિને કા૨ણે કોઈક ગુરુ ઉત્તરગુણમાં હીન હોય, તો એ ગુરુ તરીકે માન્ય કરવા. પણ મૂલગુણોમાં હીન હોય એને ગુરુ તરીકે માન્ય ન રાખવા. આ વાત પંચાશકમાં કરી છે.
આ શાસ્રપાઠના આધારે જ મેં ઉપરની વાત કરી છે કે નાના દોષોવાળા ગુરુમાં ગૌતમપદની સ્થાપના કરો, મોટા દોષવાળામાં ગૌતમપદની સ્થાપના ન કરો...
અને આ પદાર્થ એકદમ તર્કસંગત પણ છે.
જો M.D. ડોક્ટર ન મળે, તો M.B.B.S. પાસે ગોળી લઈએ, પણ હજામ પાસે ગોળી ન લઈએ.
૩૫૦ ગાથાનું સ્તવન (૯૦)
ශණණණණණN Y
