350 Gathanu Stavan

Author(s): Gunhansvijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust

Page 43

ક્રિયાઓમાં ઉપયોગ = એકાગ્રતા પણ બધાને એક સરખી ન હોય, કોઈકને મંદ એકાગ્રતા, કોઈકને તીવ્ર એકાગ્રતા..... આ બધાના કારણે દરેકે દરેક અનુષ્ઠાનના પેટા વિભાગો ઘણા બધા પડે.
પ્રશ્ન : અભવ્ય વગેરે જીવોને જો ક્રિયા-ધર્મ પ્રત્યે સભાવ જ નથી, તો પછી તેઓ શા માટે ક્રિયા કરતા હશે ?
ઉપાધ્યાય : અભવ્યો “ગરજે ગધેડાને બાપ કહેવાય' એ ન્યાયે બધી ક્રિયાઓ A કરે છે. આશય એ છે કે જેમ કોઈને ગધેડાનું કે કુંભારનું કામ પડે ત્યારે જરૂર
પડે તો એ બોલી પણ દે કે “આ ગધેડો તો મારો બાપ છે.” પણ એ ભાઈ ખરેખર જ છે તો ગધેડાને ગધેડો જ માનતા હોય, બાપ નહિ જ. પોતાનું કામ પતી જાય એટલે છે. ગધેડા તરફ નજર કરવાની પણ એ ભાઈને ફુરસદ ન હોય.
એમ અભવ્ય વગેરે જીવોને સ્વર્ગના સુખો, યશકીર્તિ વગેરેની જરૂર પડી છે. છે છે આ ઈચ્છા પૂરી કરવા માટે એમને સુંદર આચારોની જરૂર પડે છે. એટલે ક્રિયાઓ { પ્રત્યે આંતરિક કોઈપણ શુભભાવ ન હોવા છતાં, ક્રિયાઓને ગધેડા જેવી જ ! જે માનતા હોવા છતાં પોતાના સ્વાર્થને સાધવા માટે વિધિપૂર્વક ક્રિયાઓ આચરતા છે. હોય છે. પણ જેવો એમનો સ્વાર્થ સધાઈ જાય કે તરત જ તેઓ ક્રિયાઓને છોડી છે દે છે. ક્રિયા સાથે આંતરિક પ્રીતિ આ જીવોને હોતી નથી. આ
એટલે અભવ્યો વગેરે બાહ્ય ક્રિયાઓ ભલે ગમે એટલી સારી કરે, તો પણ છે. 8. તેઓમાં પ્રથમ પ્રકારની ભાવવિધિ ન હોવાથી એ બધું વિષાદિક અનુષ્ઠાન રૂપ 3 બની રહે છે.
શિષ્ય : અભવ્યો વગેરે પાસે ક્રિયા-એકાગ્રતારૂપ ભાવવિધિ છે, પણ છે માર્ગાનુસારિતાદિરૂપ ભાવવિધિ નથી. જ્યારે અપુનબંધક વગેરે. જીવો પાસે $ માર્ગાનુસારિતાદિ રૂપ ભાવવિધિ છે, પણ ક્રિયા-એકાગ્રતારૂપ ભાવવિધિ ન પણ છે. હોય.. તો આ બેમાંથી કોણ ચડે?
ઉપાધ્યાય : એ તો બહુ જ સ્પષ્ટ વાત છે. માનુસારી જીવો જ ચડે. એકબાજુ માર્ગાનુસારીભાવ રૂપી ભાવવિધિ બીજીબાજુ દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળવિધિ અને એકાગ્રતા રૂપી ભાવવિધિ .
આ બેમાં માર્ગાનુસારીભાવ રૂપી ભાવવિધિ ચડે. કેમકે એનાવાળું અનુષ્ઠાન કમસેકમ તàતુ અનુષ્ઠાન તો બને જ. જયારે એ ન હોય તો બાકીની બધી વિધિ ભેગી થાય તો ય વિષ-ગર કે અનનુષ્ઠાન જ બની રહે. આ વાત દષ્ટાન્તોથી વિચારીએ.
૩૫૦ ગાયોનું જીવન ૯ (38)