Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAdA bhagavAna prarUpita vANI, vyavahArAta... dubhayasahakArya sagaLeca mAjhyA viruddha asatAta kadhIca sudhAraNAra nAhIsa tU tumhI sarvAMcI chAna kALajI ghetA, tara kAhI nAhI tulA akkala Aheca kuThe ? sAreca bhraSTa Aheta nIti Aheca kuThe Aja ? mAre dharma Aheta tulA kAhI samajataca nAhI khare guru AtA rAhileca kuThe? saMskAraca bhraSTa Ahe nahI mehanata kelIsa tara puDhe jAzIla nehamI sakArAtmaka rAhAve Ahe tU tara asAca rAhaNAra kAyamacI sukha-zAMtI havI asela tara jJAnIMnA zodhA kuNAcehI vAITa pAhU naye kAhI bhAna Ahe kI nAhI? paye malA sarvAMnA madatarUpa vhAyace Ahe mokSAcyA goSTI jAU dyA tU bhayaMkara ALazI Ahesa tujhI sinsiyArITI khUpaca cAMgalI Ahe hI Aheta tU tara khoTyA nANyAsArakhA Ahesa W
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ SO PAN dAdA bhagavAna kathita vANI, vyavahArAta... mULa gujarAtI saMkalana : DaoN. nIrUbahana amIna anuvAda : mahAtmAgaNa
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka : zrI ajita sI. paTela dAdA bhagavAna ArAdhanA TrasTa, dAdA darzana, 5, mamatApArka sosAyaTI, navagujarAta kaoNlejacyA mAge, usmAnapurA, ahamadAbAda - 380014, gujarAta. phona - (079) 39830100 (c) All Rights reserved - Shri Deepakbhai Desai Trimandir, Simandhar City, Ahmedabad-Kalol Highway, Adalaj, Dist.-Gandhinagar-382421, Gujarat, India. No part of this book may be used or reproduced in any manner whatsoever without written permission from the holder of the copyrights. prathama AvRtti : 5,000 agasta 2017 bhAva mUlya : 'parama vinaya' ANi 'mI kAhIca jANata nAhI', hA bhAva! dravya mUlya : 25 rUpaye mudraka : aMbA oNphaseTa B-99, ilekTronIksa GIDC, ka-6 roDa, sekTara-25, gAMdhInagara-382044 phona : (079) 39830341
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ trimaMtra vartamAna tIrthakara zrIrsamaMdhara rathamAM namo arihaMtANaM namo siddhANaM namo AyariyANaM namo uvajhAyANaM namo loe savvasAhUrNa eso paMca namukhAro, savva pAvappaNAsaNo maMgalANaM ca savvesiM, par3hama havar3a maMgalam // 1 // OM namo bhagavate vAsudevAya // 2 // OM namaH zivAya // 3 // jaya saccidAnaMda
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ ; (dAdA bhagavAna phAunDezanacI prakAzita pustake) marAThI 1. bhogato tyAcI cUka 13. pati-patnIcA divya vyavahAra 2. eDajasTa evarIvhera 14. samajapUrvaka prApta brahmacarya 3. je ghaDale toca nyAya 15. mAnava dharma 4. saMgharSa TALA 16. mRtyuveLI, AdhI ANi naMtara 5. mI koNa Ahe ? 17. sevA-paropakAra krodha 18. dAna ciMtA 19. trimaMtra pratikramaNa 20. vartamAna tIrthaMkara zrI sImaMdhara svAmI 9. bhAvanA sudhAre janmojanma 21. camatkAra 10. karmAce vijJAna 22. satya-asatyAce rahasya 11. pApa-puNya 23. vANI, vyavahArAta 12. AI-vaDIla ANi mulAMcA vyavahAra 24. paizAMcA vyavahAra hindI 1. jJAnI puruSa kI pahacAna 20. prema 2. sarva duHkhoM se mukti 21. mAtA-pitA aura baccoM kA vyavahAra 3. karma kA siddhAMta 22. samajha se prApta brahmacarya 4. Atmabodha 23.dAna 5. maiM kauna hU~? 24. mAnava dharma 6. vartamAna tIrthakara zrI sImaMdhara... 25. sevA-paropakAra 7. bhugate usI kI bhUla 26. mRtyu samaya, pahale aura pazcAta 8. eDajasTa evarIvheyara 27. nijadoSa darzana se... nirdoSa TakarAva TAlie 28. pati-patnI kA divya vyavahAra 10. huA so nyAya 29. kleza rahita jIvana 11. ciMtA 30. guru-ziSya 12. krodha 31. ahiMsA pratikramaNa 32. satya-asatya ke rahasya 14. dAdA bhagavAna kauna ? 33. camatkAra 15. paisoM kA vyavahAra 34. pApa-puNya 16. aMtaHkaraNa kA svarUpa 35. vANI, vyavahAra meM... 17. jagata kartA kauna ? 36. karma kA vijJAna 18. trimaMtra 37. AptavANI - 1 se 8 aura 13 (pUrvArdha) 19. bhAvanA se sudhare janmojanma 38. samajha se prApta brahmacarya (pUrvArdha-uttarArdha) * dAdA bhagavAna phAunDezana dvAre gujarAtI, hindI ANi iMgrajI bhASeta suddhA barIca pustake prakAzita jhAlI Ahe. vebasAiTa www.dadabhagwan.org vara suddhA ApaNa hI sagaLI pustake prApta karU shktaa| * pratyeka mahinyAta hindI, gujarAtI ANi iMgrajI bhASeta dAdAvANI megejhIna prakAzita hota Ahe.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAdA bhagavAna koNa ? jUna 1958 saMdhyAkALacI aMdAje sahAcI veLa, surata sTezanavara aloTa gardI hotI. relvecyA pleTaphaoNrma naMbara tInacyA bAkAvara basalelyA zrI aMbAlAla mULajIbhAI paTela rupI dehamaMdirAta naisargika svarupAta kityeka janmAMpAsUna vyakta hoNyAsAThI AtUra asalele 'dAdA bhagavAna' saMpUrNapaNe prakaTa jhAle ANi nisargAne sarjana kele adhyAtmAce adbhUta Azcarya ! ekA tAsAta vizvadarzana lAbhale! mI koNa ? bhagavaMta koNa ? jaga koNa cAlavata Ahe ? karma mhaNaje kAya ? muktI kazAlA mhaNatAta ? ityAdI jagAtIla sarva AdhyAtmika praznAMcI rahasye saMpUrNapaNe prakaTa jhAlI. azAprakAre nisargAne vizvAlA pradAna kele eka advitIya, saMpUrNa darzana ANi hyAce mAdhyama banale aMbAlAla mULajIbhAI paTela, je hote gujarAtacyA carotara jilhyAtIla bhAdaraNa gAvace pATIla, kaoNnTraeNkTacA vyavasAya karaNAre ANi tarIhI pUrNa vItarAga puruSa. tyAMnA prAptI jhAlI tazI te phakta dona tAsAta itara mumukSunAM suddhA AtmajJAnAcI prAptI karavita asata, tyAMcyA siddha jhAlelyA adbhUta jJAna prayogAdvAre. tyAlA akrama (kramavirahIta) mArga mhaTale jAte. akrama mhaNaje kramAzivAyacA ANi krama mhaNaje pAyarI pAyarIne, kramAkramAne vara caDhaNe! akrama mhaNaje liphTa mArga ! zaoNrTa kaTa ! te svataH pratyekAlA 'dAdA bhagavAna koNa ?' hyAbaddlacI phoDa karUna detAnA mhaNAyace kI, "he disatAta te 'dAdA bhagavAna' nAhIta. he tara e. ema. paTela Aheta. AmhI jJAnIpuruSa Ahota ANi Ata prakaTa jhAle te dAdA bhagavAna Aheta. dAdA bhagavAna tara 'caudAloka'ce nAtha Aheta, te tumacyAta paNa Aheta, sarvAMmadhye Aheta ! tumacyAta avyakta rupAta Aheta ANi 'yethe' mAjhyA Ata saMpUrNapaNe vyakta jhAlele Aheta ! mAjhyA Ata prakaTa jhAlele 'dAdA bhagavAna' yAMnA mI paNa namaskAra karato. ' " vyApArAta dharma asAvA paraMtu dharmAta vyApAra nasAvA. yA siddhAMtAne tyAMnI Apale saMpUrNa jIvana vyatIta kele. saMpUrNa jIvanAta tyAMnI kadhIhI, koNAkaDUnahI paise ghetale nAhIta, ulaTa svataHcyA vyavasAyAtUna jhAlelyA phAyadyAtUna bhaktAMnA yAtrA karavita asata. 5
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmajJAna prAptIcI pratyakSa lIMka mI tara, kAhI lokAMnA mAjhyA hAtUna siddhi pradAna karaNAra Ahe. naMtara koNItarI havA kI nako! naMtara lokAMnA mArga tara havAca nA ? dAdAzrI parama pUjya dAdAzrI gAvogAvI, dezavideza paribhramaNa karUna mumukSUMnA satsaMga ANi AtmajJAnAcI prAptI karavita hote. dAdAzrIMnI ApalyA hayAtItaca pUjya DaoN. nIrUbahana amIna (nIrUmA) yAMnA AtmajJAna prApta karavUna deNyAcI jJAnasiddhI pradAna kelI hotI. dAdAzrIMcyA dehavilayAnaMtara nIrUmA tyAMcyApramANeca mumukSUMnA satsaMga va AtmajJAnaprAptI nimitta bhAvAne karavita asata. pUjya dIpakabhAI desAI yAMnA dAdAzrIMnI satsaMga karaNyAcI siddhI pradAna kelI hotI. pU. nIrUmAMcyA upasthitItaca tyAMcyAca AzIrvAdAne pUjya dIpakabhAI deza-videzAta kityeka ThikANI jAUna mumukSUMnA AtmajJAnaprAptI karavUna deta hote, he kArya nIrUmAMcyA dehavilayAnaMtara AjasuddhA cAlUca Ahe. yA AtmajJAnaprAptI naMtara hajAro mumukSu yA saMsArAta rAhUna, sarva jabAbadAr2yA sAMbhALata asatAnA suddhA mukta rAhUna AtmaramaNatecA anubhava gheta Aheta. - pustakAta mudrita vANI mokSArthIlA mArgadarzanAsAThI atyaMta upayogI siddha hoIla, paraMtu mokSaprAptisAThI AtmajJAna prApta karaNe garajece Ahe. akrama mArgAne AtmajJAnaprAptIcA mArga AjasuddhA mokaLA Ahe. jasA prajvalita divAca dusar2yA divyAlA prajvalita karU zakato, tyAcapramANe pratyakSa AtmajJAnIMkaDUna AtmajJAna prApta karUnaca svataHcA AtmA jAgRta hoU zakato. 6
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ nivedana parama pUjya 'dAdA bhagavAna' yAMcyA praznottarI satsaMgAta vicAralelyA praznAMcI uttare detAnA tyAMcyA zrImukhAtUna adhyAtma ANi vyavahAra jJAnAsaMbaMdhI jI vANI nighAlI, tI rekaoNrDa karUna, saMkalana va saMpAdana karUna pustakAMcyA rupAta prakAzita kelI jAta Ahe. tyAca sAkSAta sarasvatIce adbhUta saMkalana hyA pustakAta jhAle Ahe, je AmhA sarvAMsAThI varadAnarupa Tharela. prastuta anuvAdAcI vAkyaracanA marAThI vyAkaraNAcyA mApadaMDAvara kadAcita kharI TharaNAra nAhI, paraMtu dAdAzrIMcyA gujarAtI vANIce zabdazaH marAThI anuvAda karaNyAcA prayatna kelelA Ahe, kI jeNe karUna vAcakAMnA asA anubhava vhAvA kI dAdAjIMcIca vANI aikalI jAta Ahe. paNa tarIsuddhA dAdAzrIMcyA AtmajJAnAce acUka Azaya, jase Ahe tase tara tumhAlA gujarAtI bhASetaca avagata hoIla. jyAMnA jJAnAcA gahana artha samajUna ghyAyacA asela, jJAnAcA kharA marma jANAyacA asela, tyAMnI yA hetune gujarAtI bhASA zikAvI azI AmacI namra vinaMtI Ahe. anuvAdAtIla trUTIMsAThI ApalI kSamA prArthito. vAcakAMnA... * hyA pustakAtIla mudrita pAThyasAmagrI mULataH 'vANI, vyavahAramAM' yA gujarAtI pustakAce marAThI anuvAda Ahe. jithe jithe 'caMdubhAU' yA nAvAcA ullekha kelA Ahe, tithe vAcakAMnI svata:ce nAva samajUna vAcana karAve. __ pustakAtIla koNatIhI goSTa jara tumhAlA samajalI nAhI, tara pratyakSa satsaMgAta yeUna tyAce samAdhAna miLavAve azI namra vinaMtI. dAdAzrIMcyA zrImukhAtUna nighAlele kAhI gujarAtI zabda jasecyA tase 'iTAliksa' madhye Thevale Aheta, kAraNa tyA zabdAMsAThI marAThImadhye taseca koNatehI zabda upalabdha nAhIta kI jyAmuLe tyAcA artha pUrNapaNe samajatA yeIla. paNa tarIhI tyA zabdAce samAnArthI zabda () kaMsAta lihilele Aheta.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMpAdakIya sakALI uThalyApAsUna rAtrI jhopeparyaMta pratyekAcA vANIcA vyavahAra aviratapaNe cAlataca asato. are! kityeka jaNa tara jhopeta suddhA baDabaData asatAta!! vANIcA vyavahAra dona prakAre pariNamIta hota asato, kaDU nAhItara goDa! goDa tara ArAmAta gaLyAkhAlI utarate, paraMtu kaDU gaLyAkhAlI utarata nAhI! kaDU-goDa donhIMmadhye samabhAva rAhIla, donhI sArakhyAca paddhatine utarAve yAcI samaja jJAnI detaca asatAta! yA kALAlA sAjese vyavahArAtIla vANIviSayI sarva spaSTIkaraNa pUjya dAdAzrIMnI dile Ahe. tyAMnA lAkho prazna vicArale gele Aheta, sarva prakArace, sthUlatamapAsUna te sUkSmatamaparyaMtace, ulaTa-sulaTa sarvaca prakArace prazna vicArale gele Aheta paNa tarIhI te tyAcakSaNI, sacoTIne va saMpUrNa samAdhAnakAraka uttare deta asata. dAdAzrIMcyA vANIta prema, karUNA ANi kharepaNAcA saMgama jhaLakatAnA disato! parama pUjya dAdAzrI nehamI sarvAMnAca premAne sAMgAyace. 'vicArA, vicArA, tumacyA sarva praznAMce khulAse karUna ghyA, (mokSAce) kAma kADhUna ghyA.' tumhAlA samajale nAhI tara punhA-punhA vicArA, joparyaMta pUrNa samAdhAna hota nAhI toparyaMta vicArata rahA. saMkoca na karatA vicArA! ANi tumhAlA jara samajale nAhI tara tyAta tumacI cUka nAhI, samajavaNAr2yAcI apUrNatA, kamataratA Ahe! hI atisUkSma goSTa Ahe, 'tumhAlA nAhI samajaNAra' ase sAMgUna tumacyA praznAlA uDavUna dyAyace nasate. ase kele tara te kapaTa kele mhaTale jAIla! svataH javaLa uttara nasela, tara samoracyAcI samajUna gheNyAcI kamataratA Ahe, ase mhaNUna uDavUna deNe he sApha cukIce Ahe ! dAdAjIMcI vANI jyAMnI aikalI asela kiMvA sUkSmatene vANIce vAcana kele asela tyAMcyAvara, mana-vacana-kAyecI ekatA asalelyA, ANi kathanIsobata karaNI asalelyA khar2yA jJAnIMcI imeja(prabhAva) paDalyAzivAya rAhaNAra nAhI! tyAMnA maga dusar2yA sarva jAgI nakalI imeja Ahe he suddhA jANiveta AlyAzivAya rAhaNAra nAhI! prastuta 'vANI vyavahArAta' yA pustakAta vANIne utpanna hoNAre saMgharSa ANi tyA saMgharSAvara kazA prakAre samAdhAnakAraka
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ toDagA kADhAvA, taseca svata:cI kaTU vANI, AghAta karaNArI vANI asela, tara tyAta kuThalyA prakAracI samaja vAparUna badala karAvA? koNAbaddala apazabda, nakArAtmaka zabda bolalo, tara tyAcyA riaeNkzanamuLe svata:vara kAya pariNAma hoIla? vANImuLe jhiDakArale jAte, tevhA tI vANIca kazAprakAre phiravAyacI kI jeNe karUna jhiDakAralyAmuLe lAgalele ghAva bharUna nighatIla. vANIcyA atizaya sUkSma siddhAMtika spaSTIkaraNAsahita dainaMdina vyAvahArika jIvanAta pati-patnImadhye, AI-vaDIla-mulAMmadhye, mAlaka-nokarAmadhye, jI vANI bolalI jAte tI kazI samyak prakAre asAvI, tyAcI paeNkTikala udAharaNe deUna suMdara samAdhAna dAdAMnI 'vANI vyavahArAta' yA graMthAta kele Ahe, hI udAharaNe jaNU kAhI ApalyAca jIvanAcA ArasA Ahe aseca vATate, hRdayAta sAmAvUna mukta karavate. yathArtha jJAnIMnA oLakhaNe atizaya kaThINa Ahe. jase hir2yAlA pArakhaNyAsAThI ratnapArakhIcI dRSTI pAhije, taseca dAdAMnA oLakhaNyAsAThI khar2yA mumukSucI dRSTI vikasita karaNe garajece Ahe ! kevaLa AtmArthAsAThIca nighAlelI azI jJAnIMcI syAdvAda vANI yugA-yugAMparyaMta mokSamArgAlA prakAzita karItaca rAhIla. azI hI jabaradasta vacanabaLa asalelI, nizcaya-vyavahAra donhIMnA pratipAdIta karaNArI vANI pravAhIta jhAlI Ahe, jyAcA vyavasthita abhyAsa kelyAvara svarupAcI prAptI nakkIca hoU zakate, ekA tAsAtaca! - DaoN. nIrUbahana amIna
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA 1. duHkhadAyI vANIce svarupa 2. vANIne jhiDakAraNe-aMtarAya 3. zabdAMnI sarjita adhyavasana... 4. duHkhadAyI vANIcyAveLI, samAdhAna ! 5. vANI, Aheca TeparekaoNrDa 6. vANIce saMyoga, para-parAdhIna 7. satya-asatyAmadhye vAparalI vANI 8. duHkhadAyI vANIce karAve pratikramaNa 9. vigraha, pati-patnImadhIla 10. vADhavA 'ropaTI' azAprakAre bAgeta... 11. thaTTA-maskarIcI jokhImadArI... 12. sumadhura vANIcyA kAraNAMce ase karA sevana 10
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... [1] duHkhadAyI vANIce svarupa praznakartA : hI jIbha azI Ahe kI, ghaTakyAta ase bolUna TAkate, ghaTakyAta tase bolUna TAkate. dAdAzrI : tyAce ase Ahe, yA jIbheta asA koNatAhI doSa nAhI. hI jIbha tara Ata je battIsa dAta Aheta nA, tyAMcyAsobata rAhate, rAtraMdivasa kAma karate paraMtu bhAMData nAhI, jhagaData nAhI. mhaNaje jIbha tara khUpa cAMgalI Ahe paNa ApaNa vAkaDe Ahota. ApaNa oNrganAijara (vyavasthApaka) vAkaDe Ahota. cUka ApalIca Ahe. jIbha tara khUpa cAMgalI Ahe, yA battIsa dAtAMmadhye rAhate tarI tI kadhI cAvalI jAte kA? tI kevhA cAvalI jAte? tara jevatAMnA Apale citta dusarIkaDe gele asela tevhA jarA cAvalI jAte. ANi jara ApaNa thoDese vAkaDe asU taraca citta dusarIkaDe jAte. nAhItara citta dusarIkaDe jAta nAhI, ANi jIbha tara khUpa chAna kAma karate. oNrganAijarane ase jarA tirake pAhile kI jIbha dAtAta cAvalI gelI samajA. praznakartA : jIbhevara mAjhA tAbA rAhIla ase karA nA! kAraNa mI jAsta bolato. dAdAzrI : tase tara mI suddhA divasabhara bolataca asato. tumacyA bolaNyAta ase kAhI vAkya tara yeta nAhI nA, kI jyAmuLe koNI dukhAvale jAIla? toparyaMta bolaNe vAITa mhaTale jAta nAhI. praznakartA : paNa yA zabdAMmuLe khUpa bhAMDaNe hotAta.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... dAdAzrI : zabdAMmuLeca tara jaga nirmANa jhAle Ahe. jevhA zabda baMda hotIla, tevhA jaga baMda hoUna jAIla. __yA jagAta jI sarva bhAMDaNe jhAlelI Aheta tI zabdAMmuLeca jhAlelI Aheta. zabda goDa asAveta, ANi jara zabda goDa nasatIla tara bolUca nakA. are, ApalyAzI koNI bhAMDale asela, tyAcyAsobatahI ApaNa jara goDa bolalo nA, tara dusar2yAca divazI punhA eka hoUna jAU. samora koNI jyeSTha vyakti asela, tarI tyAlA mhaNela 'tumhAlA akkala nAhI.' mhaNaje tyAMcI akkala mApAyalA nighAle! ase bolAve kA? maga tara bhAMDaNaca hoNAra nA! ApaNa ase bolU naye. 'tumhAlA akkala nAhI' ase bolalyAvara samoracyAlA duHkha hoIla mhaNUna ase bolU naye. sAmAnya mANUsa tara tyAlA samaja nasalyAmuLe ase bolUna jabAbadArI svIkArato. paNa jo samaMjasa Ahe, to tara azI jabAbadArI gheNAraca nAhI nA! samaja nasalelA jarI ulaTa bolalA, tarI svataH mAtra sulaTa bolato. samoracA tara ajJAnatemuLe vATela te vicArela paNa ApaNa ulaTa bolAyalA nako. jabAbadArI svataHcI Ahe. samoracyA vyaktilA 'tumhAlA samajaNAra nAhI' ase mhaNaNe, he tara khUpaca moThe jJAnAvaraNa karma Ahe. 'tumhAlA samajaNAra nAhI' ase ApaNa bolU naye, paNa 'tumhAlA samajAvUna sAMgato' ase bolAve. 'tumhAlA samajaNAra nAhI' ase bolalo tara samoracyAcyA kALajAlA ghAva paDatAta. ApaNa ArAmAta basalelo asU ANi kuNItarI yeUna mhaNela kI, 'tumhAlA akkala nAhI.' itakeca jarI bolalA, kI jhAle, saMpale! AtA yAta kAya tyAMnI dagaDa mAralA? zabdAMcAca pariNAma Ahe yA jagAta. jara koNAcyAhI hRdayAvara ghAva lAgalA, tara to zaMbhara-zaMbhara janmAMparyaMta suddhA bharata nAhI. to mhaNela kI, 'tumhI ase bolale hote kI jyAmuLe mAjhyA hRdayAlA ghAva lAgalA Ahe. he sarva pariNAmaca Aheta! he jaga zabdAMcyA pariNAmAmuLeca ubhe rAhile Ahe.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... kityeka bhaginI malA sAMgatAta, 'mAjhyA navar2yAne malA ase mhaTale hote kI jyAmuLe mAjhyA hRdayAlA ghAva lAgalA Ahe. to mI paMcavIsa varSe jhAlI tarIhI visaru zakata nAhI.' mhaNaje tyAveLI vANIne kasA dagaDa mAralA asela?! te ghAva maga bharu zakata nAhIta, mhaNUna ase ghAva deU nayeta. Apale loka gharAta kAThIne mAratAta? kAThIne kiMvA hAtAne nAhI mArata? khAlacyA jAtIta hAtAne kiMvA kAThIne mArAmArI karatAta. ucca jAtIta kAThIne mArata nAhIta, paraMtu zabdAMce bANa, vacanabANaca mArata rAhatAta. ekhAdyAsa kAhI zabda bolalo ANi tyAlA ApalyA bolaNyAne jara vAITa vATale, tara tyA zabdAsa apazabda mhaNatAta. aseca, sahajaca jarI apazabda bolalA asAla nA, tarI tyAta jokhima Ahe. ANi cAMgale zabda jarI sahaja, vinAkAraNa bolata asAla tarIhI te hitakArI Ahe. paNa vAITa zabda, apazabda jara vinAkAraNa bolata asAla, tarI te ahitakArI Ahe. kAraNa koNatyA zabdAMnA apazabda mhaTale jAte? dusar2yAMnA kAhI bolalAta, ANi tyAlA duHkha jhAle tyA sarva zabdAMnAca apazabda mhaTale jAte. bAhera polisAMnA tara koNI kAhI bolata nAhI paNa gharAta mAtra bolatAta nA! polisAMnA apazabda bolaNArA asA bahAdura(!) mI pAhilA nAhI. polisa tara ApalyAlA cAMgalAca dhaDA zikavatAta. gharAta koNa dhaDA zikavaNAra? ApaNa navIna dhaDA tara zikAyalA havA nA?! praznakartA : vyApAra karata asatAnA samora jo koNI vyApArI asela, tyAlA samajata nasalyAmuLe ApalyAkaDUna krodha kelA jAto, tara tevhA kAya karAve? dAdAzrI : vyApAr2yAsobata tara samajA vyApArAsAThI Ahe, tethe tara bolAve lAgate. tase tara tithe suddhA 'na' bolaNyAcI kalA Ahe. tithe na bolatA sarva kAme hotIla ase Ahe. paNa hI kalA lavakara avagata hoIla azI nAhI, hI kalA phAra ucca Ahe. mhaNUna maga tethe bhAMDA, ANi naMtara jo phAyadA(!) hoIla to baghUna ghyAyacA, to maga jamA karUna TAkAvA, bhAMDalyAnaMtara jo phAyadA(!) hoIla nA, to vahIkhAtyAta jamA karUna
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... TAkAvA. bAkI, gharAta mAtra bilakUla rAgavAyace nAhI. gharAtalI mANase tara ApalIca asatAta. _ 'na bolaNyAcI' kalA, hI sarvAMnAca jamela azI nAhI. khUpaca avaghaDa Ahe hI kalA. hyA kaleta tara kAya karAve lAgela? tara 'tI vyakti samora yeIla, tyA Adhica tyAcyA zuddhAtmyAzI Apale bolaNe jhAle pAhije, ANi tyAlA zAMta kele pAhije, ANi tyAnaMtara ApaNa kAhIhI bolAyace nAhI. tyAmuLe Apale sarva kAma hoUna jAIla.' he mI tumhAlA agadI thoDakyAta sAMgata Ahe. bAkI khUpaca sUkSma Ahe hI kalA. koNAlA kaDaka zabdAMta sunAvale tara, tyAce phaLa mhaNUna bar2yAca veLeparyaMta tumhAlA tyAMcyA spaMdanAMcA pariNAma hota rAhato. ekahI apazabda ApalyA toMDUna nighatA kAmA naye. suzabda asAveta. paNa apazabda mAtra asU nayeta. ANi jara cukIcA zabda nighAlA mhaNaje svata:cyA Ata bhAvahiMsA jhAlI, hIca AtmahiMsA mAnalI jAte. AtA loka itheca cukata asatAta ANi divasabhara kleza karata rAhatAta. he je zabda nighatAta nA, te zabda dona prakArace asatAta, yA jagAta zabda je Aheta tyAMcI kvaoNliTI (guNavattA) dona prakAracI Ahe. cAMgale zabda zarIrAsa nirogI banavatAta ANi kharAba zabda zarIrAsa rogI banavatAta. mhaNUna eka suddhA vAITa zabda nighAyalA nako. 'eya...nAlAyakA.' AtA yAta 'eya' zabda nukasAna karaNArA nAhI. paNa 'nAlAyaka' zabda khUpaca nukasAna karaNArA Ahe. 'tulA akkala nAhI' ase bAyakolA bolalAta, tara hA zabda samoracyAlA duHkha deNArA Ahe ANi svata:madhye roga utpanna karaNArA Ahe. tyAvara tI mhaNate 'tumacyAta tarI kuThe barakata Ahe !' mhaNUna maga doghAMmadhye roga utpanna hoto. he tara tI tyAcI barakata zodhate ANi hA ticI akkala zodhato. azIca sarva dazA Ahe ! mhaNUna ApaNa striyAMzI bhAMDaNa karU naye. ANi striyAMnI puruSAMzI
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... bhAMDaNa karU naye. kAraNa te baMdhanakartA Aheta, mhaNUnaca samAdhAna ANale pAhije. ekA bhaginIsa tara mI vicArale, 'navar2yAsobata vAdavivAda-bhAMDaNe vagaire hotAta kA? kleza hoto kA?' tevhA tI mhaNAlI, 'nAhI, kadhIca nAhI.' mI vicArale, 'varSabharAta ekadAhI bhAMDaNa jhAle nAhI?' tevhA tI mhaNAlI, 'nAhI.' mI tara he aikUna AzcaryacakItaca jhAlo kI hiMdustAnAta azIhI gharaM Aheta! paNa tI tAI mAtra azI hotI. naMtara mI puDhe vicArale kI, 'kAhItarI tara hota asela nA. navarA Ahe mhaTalyAvara kAhItarI jhAlyAzivAya rAhaNAra nAhI.' tevhA tI mhaNAlI, 'nAhI, kadhItarI TomaNe mAratAta.' gADhavAlA kAThIne mArAyace ANi bAyakAMnA TomaNyAMnI mArAyace. strilA kAThIne mAru zakata nAhI paNa TomaNyAMnI mAratAta. TomaNe tumhI pAhileta nA? TomaNe mAratAta te! tevhA mI mhaNAlo. 'to TomaNe mArato, tevhA tumhI kAya karatA?' tyAvara tI tAI mhaNAlI, tevhA, 'mI tyAMnA sAMgate kI tumhI ANi mI, ApaNa doghe karmAcyA udayAmuLe ekatra Alo Ahota, karmAcyA udayAne Apale lagna jhAle, tumace karma tumhAlA bhogAyace ANi mAjhe karma malA bhogAyAce. mI mhaNAlo, 'dhanya AhAta tAI tumhI!' ApalyA hiMdustAnAta azA Arya striyA ajUnahI Aheta. yAMnA satI mhaNatAta. he sarva ekatra kazAmuLe Ale? ApalyAlA AvaData nasatAnAhI kA ekatra rAhAve lAgate? tara he sarva karma karavUna ghete. puruSAMnA AvaData nasela tarI jANAra kuThe? paNa tyAMnI samajUna jAve kI, 'mAjhyA karmAMcA udaya Ahe.' ase mAnUna zAMtatA rAkhalI pAhije. patnIcA doSa kADhU naye. doSa kADhUna karAyace tarI kAya? doSa kADhUna kuNI sukhI jhAlA kA? kuNI sukhI hoU zakato kA? ANi mana oraDate kI 'kitItarI bolUna gelI, kitI sarva jhAle,' tevhA mhaNAve, 'jhopUna jA nA, he ghAva tara lageca bharuna jAtIla' ase mhaNAve. ANi ghAva bharatAtahI lagecaca.... ho nA, khAMde thopaTUna dyAve mhaNaje jhopela. praznakartA : vANIcA apavyaya ANi durvyaya he samajavA.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... ur dAdAzrI : apavyaya mhaNaje vANIcA cukIcA vApara karaNe ANi durvyaya mhaNaje vyaya (vApara) na karaNyAsArakhyA jAgevara vyaya karaNe. ugAcaca boMbalata rAhaNe, tyAsa durvyaya mhaNatAta. tumhI pAhileta kA? vinAkAraNa boMbalata rAhatAta ase asatAta nA loka? tyAsa durvyaya mhaNatAta. jethe jazI vANI bolalI pAhije tithe dusarIca vANI bolaNe, yAlA apavyaya mhaNatAta. jithe je yogya basata asela, tase jJAna na bolatA dusar2yAca prakAre bolalo, tara tyAsa apavyaya mhaNatAta. khoTe bolaNe, kAvebAjI karaNe, hA sarva vANIcA apavyaya mhaTalA jAto. vANIcA durvyaya ANi apavyaya yA donhIMmadhye khUpa pharaka Ahe. apavyaya mhaNaje sarva prakAre nAlAyaka, sarva prakAre durupayoga karato. vakIla dona rupayAMsAThI khoTe bolatAta kI 'ho, yAlA mI oLakhato.' tyAsa apavyaya mhaNatAta. Aja tara loka tumacI TIkA suddhA karatAta. svataH kAya karata Ahe tyAce bhAna nAhI bicAr2yAlA, mhaNUna ase karato. duHkhI mANUsaca dusar2yAcI TIkA karato, duHkhIca dusar2yAlA trAsa deto. sukhI mANUsa koNAcI TIkA karata nAhI. 'ApalI TIkA karaNyAcA lokAMnA adhikAra Ahe. ApalyAlA koNAcI TIkA karaNyAcA adhikAra nAhI.' (AptasUtra) tara niMdA ANi TIkA yAta pharaka Ahe? TIkA mhaNaje ekhAdyAce pratyakSa disaNAre doSa ughaDa karaNe, tyAsa TIkA mhaNatAta, ANi niMdA mhaNaje disaNAre-na disaNAre sarva doSa gAta rAhaNe, sArakhe tyAce vAITaca bolata rAhaNe, tyAsa niMdA mhaNatAta. 'koNAcI thoDIphAra paNa TIkA karaNe kevaLajJAnAlA bAdhaka Ahe, are, AtmajJAnAlAhI bAdhaka Ahe, samakita hoNyAsAThIhI bAdhaka Ahe.' (AptasUtra) praznakartA : koNAcI niMdA karaNe, he kazAta gaNale jAte?
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... dAdAzrI : niMdA, hI virAdhanA gaNalI jAte. paNa pratikramaNa kele tara tI nighUna jAte. te avarNavAdAsArakhe Ahe. mhaNUna tara ApaNa mhaNata asato kI koNAcI niMdA karU nakA, tarIhI loka mAgUna niMdA karatAta. mhaNaje koNAcyAhI niMdeta paDU naye. kamAI kelI nAhI, kirtana kele nAhI tarI harakata nAhI, paNa niMdeta mAtra paDU nakA. mI mhaNato kI niMdA karaNyAta ApalA kAya phAyadA? tyAta tara bhayaMkara nukasAna Ahe. yA jagAta jabaradasta nukasAna jara kazAta asela tara te niMdA karaNyAta Ahe. koNatyAhI mANasAcI niMdA karU naye. are, sahaja suddhA kAhI bolU naye. tase kelyAne bhayaMkara doSa lAgato. ANi tyAtUnahI ithe satsaMgAta, paramahaMsacyA sabheta tara koNAbaddalahI ajibAta vAITa bolU naye. ekhAdyA vAITa kalpanemuLe suddhA jJAnAvara khUpa moThe AvaraNa yete. tara maga yA 'mahAtmyAMcI' TIkA, niMdA kelI tara kitItarI moThe AvaraNa yeNAra. dUdhAta sAkhara viraghaLate tyApramANe satsaMgAta misaLUna gele pAhije. hI buddhica Ata DhavaLADhavaLa karate. AmhI sarvAMce sarvakAhI jANato, paNa tarIsuddhA koNAbaddalahI eka akSara suddhA bolata nAhI. eka akSara jarI vAITa bolale tarI jJAnAvara moThe AvaraNa yeta asate. praznakartA : avarNavAda hA jo zabda Ahe nA, tyAcA 'ekjaeNkTa' (kharA) artha kAya Ahe? dAdAzrI : kasehI karUna jase Ahe tase na sAMgatA, tyAhUna ulaTe citra raMgavUna sAMgaNe, toca avarNavAda! jase Ahe tase tara nAhI paraMtu tyAhUna agadI ulaTe. jase Ahe tase varNana karaNe mhaNaje vAITAsa vAITa bolaNe ANi cAMgalyAsa cAMgale bolaNe, tyAsa avarNavAda mhaNata nAhI. paraMtu sarvaca vAITa bolaNe tyAsa avarNavAda mhaNatAta. avarNavAda mhaNaje ekhAdyA mANasAcI bAhera abrU cAMgalI asela, pratiSThA asela, kirtI asela tyAsa ApaNa ulaTe bolUna toDUna TAkaNe, yAlA avarNavAda mhaNatAta. hA avarNavAda tara niMdA karaNyApekSAhI jAsta vAITa Ahe. avarNavAda mhaNaje ekhAdyA viSayI gADha niMdA karaNe. he loka
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... niMdA kazI karatAta? tara sAdhAraNa niMdA karatAta. paNa gADha niMdA karaNe yAlA avarNavAda mhaNatAta. praznakartA : 'he dAdA bhagavAna !' malA koNatyAhI dehadhArI jIvAtmyAcA, pratyakSa kiMvA parokSa, jivaMta kiMvA mRtyu pAvalelyA, koNAcAhI kiMcitmAtra paNa avarNavAda, aparAdha, avinaya kelA jANAra nAhI, karavilA jANAra nAhI kiMvA kA prati anumodana kele jANAra nAhI azI parama zakti dyA.' / dAdAzrI : Apale koNI nAtevAIka vArale asatIla ANi loka tyAMcI niMdA karata asatIla, tara ApaNa tyAta paDU naye, ANi jara tyAta paDale asU tara naMtara pazcAtApa kelA pAhije kI ase punhA ghaDU naye. melelyA vyakticI niMdA karaNe hA bhayaMkara moThA gunhA Ahe. melelyAlAhI soData nAhIta, loka. ase karatAta kI nAhI? ase vAgAyalA nako, evaDheca mI sAMgU icchito. yAta jokhima Ahe. khUpaca moThI jokhima Ahe. AtA rAvaNAce vAITa bolU naye. kAraNa kI ajUnahI te dehadhArI Aheta. tyAmuLe tyAMcyAparyaMta 'phona' pohocato. 'rAvaNa asA hotA ANi tasA hotA' ase bolalo, tara te tyAlA pohocate. tyAveLI pUrvIcyA 'opiniyana' (abhiprAyA) muLe ase bolale jAte. mhaNUna hI kalama bolata jA, tyAmuLe jarI ase bolale gele tarI doSa lAgaNAra nAhI. ekapaNa zabda kaDU bolU naye. kaDU bolalyAmuLeca tara sarva bhAMDaNaM hotAta. ekaca zabda 'AMdhaLyAcA AMdhaLA' yA zabdAne tara saMpUrNa mahAbhArata ubhe rAhile. dasare tara kAhI vizeSa kAraNa navhate. heca mukhya kAraNa hote! draupadIne mhaTale hote nA? TomaNe mArale hote nA? AtA tyAce phaLa tyA draupadIlA miLAle. kAyamaca, eka jarI zabda kaDU bolalA gelA tara tyAce phaLa miLAlyAzivAya rAhaNAra kA? praznakartA : vANItUna kaThoratA kazI nighela?
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... dAdAzrI : te tara ApaNa vANIlA jazI vaLavU tazI vaLate. paraMtu AtAparyaMta ApaNaca vANIlA kaThora banavilI hotI, lokAMnA dhamakAvaNyAsAThI, ghAbaravaNyAsAThI. samoracA kaThora bolata asela tarI ApaNa mRdu bolale pAhije. kAraNa ApalyAlA suTAyace Ahe. he dAdA, kaMThAta virAjamAna vhA, ase mhaTalyAne vANI sudhArela, yethe gaLyAta dAdAMce nididhyAsana kele tarIhI vANI sudhArela. praznakartA : taMtIlI bhASA mhaNaje kAya? dAdAzrI : rAtrI bAyakosobata bhAMDaNa jhAle asela, tara sakALI cahA detAnA tI cahAcA kapa ase ApaTUna Thevate. tevhA ApaNa samajUna jAve kI, 'arecyA, rAtrI jhAlele bhAMDaNa ajUnahI visaralI nAhI!' yAlAca tAMtA mhaNatAta. AtA koNItarI yeUna mhaNela, 'tumhI sagaLe binaakalece yethe yeUna basale AhAta? calA, uThA jevAyalA.' tevhA basalele sarva loka mhaNatIla, 'are, jhAle Amace jevaNa! he je AttA tU khAU ghAtalesa, te kAya kamI Ahe ?!' yAlA duHsvara mhaNatAta. kityeka jaNa tara khicaDI khAU ghAlatAta, paNa te ase goDa bolatAta kI, 'bhAU, yA jevAyalA, tumace svAgata Ahe.' ase aikalyAvara ApalyAlA khicaDI kazI chAna lAgate. maga jarI phakta khicaDIca asela, paNa he susvara Aheta. ekA bhAUMnI malA vicArale kI, 'tumacyAsArakhI goDa vANI mAjhI kevhA hoIla?' tevhA mI sAMgitale kI, 'he je sarva negeTiva zabda Aheta te jevhA bolaNyAce baMda hotIla tevhA.' kAraNa pratyeka zabda hA tyAcyA guNa-paryAyAsobata asato. nehamI paoNjiTiva bolA. Ata AtmA Ahe, AtmyAcI hajerI Ahe. tyAsAThI paoNjiTiva bolA. paoNjiTivamadhye negeTiva bolU naye. paoNjiTiva jhAle, yAta negeTiva(nakArAtmaka) bolaNe hA gunhA Ahe ANi paoNjiTivamadhye negeTiva bolatA, mhaNUna hyA sarva samasyA ubhyA rAhatAta. 'kAhIca bighaDalele
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... nAhI' ase bolalyAbarobara lagecaca Ata kitItarI badala hoto. mhaNUna paoNjiTiva bolA. varSAnuvarSe nighUna gelI, paNa mAjhe mana jarA suddhA negeTiva jhAle nAhI. koNatyAhI saMyogAMmadhye jarA suddhA negeTiva jhAle nAhI. lokAMcehI mana jara paoNjiTiva jhAle, tara te bhagavaMtaca banatIla. mhaNUna lokAMnA mI kAya sAMgata asato kI, samabhAvAne nikAla karUna, hI negeTiviTI soData jA, tyAnaMtara paoNjiTivanesa ApoApaca rAhIla. vyavahArAta paoNjiTiva, ANi nizcayAta paoNjiTivahI nAhI ANi negeTivahI nAhI! 2. vANIne jhiDakAraNe-aMtarAya praznakartA : kityeka ghare azI asatAta kI jithe vANIne vAdavivAda hota asatAta, paNa tyAMce mana ANi hRdaya mAtra sApha asate. dAdAzrI : AtA jara vANIne kleza hota asela, tara samoracyA vyakticyA hRdayAvara pariNAma hoto. paraMtu te jara varakaraNI asela tara harakata nAhI. bAkI ase Ahe, kI bolaNArA jara hRdayAne ANi manAne sApha asela tara to bolU zakato. paNa aikaNAr2yAlA tara te dagaDa mAralyAsArakhe vATate, mhaNUna maga kleza hotoca. jithe bola(zabda) thoDe jarI kharAba asatIla, vicitra asatIla tithe kleza hoto. ____ bola tara lakSmI Ahe. te tara mojUna-mApUna dyAyalA haveta. lakSmI koNI mojalyAzivAya deto kA? zabdAce ase Ahe kI te jara sAMbhALale gele tara tithe sarvaca mahAvrata yeUna jAtAta. ApalyAkaDUna koNAlAhI jarAsuddhA jhiDakArale jANAra nAhI, ase Apale jIvana asAyalA have. jhiDakAraNyAsa tumhI oLakhatA kI nAhI? cAMgaleca oLakhatA nA? agadI barobara? tumhI jhiDakAratA kA koNAlA? praznakartA : AtUna sUkSmarityA jhiDakArale jAte. dAdAzrI : sUkSmAta jhiDakArale tyAsa harakata nAhI. sUkSmAta jhiDakArale, te tara ApalyAsAThI nukasAnakAraka Ahe. tase tara
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... samoracyAsAThIhI virodhakartAca Ahe. kAraNa samoracA ApalyAsobata ekatA anubhavU zakata nAhI. praznakartA : jara kadhI sthUlapaNe jhiDakArale gele asela tarIsuddhA lageca pratikramaNa hoUnaca jAte. dAdAzrI : ho, jhiDakAralyAnaMtara tyAce pratikramaNa karAyace. ANi dusare mhaNaje, punhA tyAcyAzI cAMgale bolUna goSTa vaLavUna ghyAvI. AmhAlA mAgacyA janmAMce Ata disate tevhA Azcarya vATate kI ohoho, jhiDakAraNyAce kitI bhayaMkara nukasAna Ahe ! mhaNUna majurAMcA suddhA tiraskAra vATU naye ase AmhI vAgato. zevaTI sApa banUnahI cAvela, tiraskArAcA badalA ghetalyAzivAya rAhata nAhI. praznakartA : koNatA upAya karAvA kI jyAmuLe jhiDakAraNyAcA pariNAma bhogaNyAcI pALIca yeU naye? __dAdAzrI : yAsAThI dusarA koNatAhI upAya nAhI, mAtra satata pratikramaNa karataca rAhAyace. joparyaMta samoracyAce mana badalata nAhI toparyaMta pratikramaNa karata rAhAyace. ANi to pratyakSa bheTalyAvara goDa bolUna tyAcI mAphI mAgAvI kI, 'bhAU, mAjhI tara phAra moThI cUka jhAlI. mI tara mUrkha Ahe, beakkala Ahe.' ase mhaTalyAne samoracyA vyaktice ghAva bharatAta. ApaNa svata:lA kamI lekhale mhaNaje samoracyAlA bare vATate, tevhA tyAce ghAva bharuna nighatAta. praznakartA : pAyA paDUnahI mAphI mAgUna ghyAvI. dAdAzrI : nAhI. pAyA paDalo tara gunhA Tharela. tase nAhI, dusar2yA prakAre vANIne vaLavA. vANIne ghAva lAgale asela tara vANIneca phiravA. pAyA paDalyAmuLe to jara mAthephiru asela tara parata tyAcA cukIcA artha gheIla. malA aneka prakArace loka bheTatAta. paNa mI tyAMcyAsobata ekatA tuTU deta nAhI. ekatA tuTalI tara tyAcI zakti urata nAhI. joparyaMta mAjhI
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... ekatA Ahe, toparyaMta tyAcI zakti Ahe. mhaNUna sAMbhALAve lAgate. ApaNa jyA prayogazALeta basalo Ahota, tethIla sarva prayoga pAhAve lAgatAta nA! praznakartA : he aMtarAya kase paDatAta? dAdAzrI : hA bhAU koNAlA tarI nAzTA deta asela, tevhA tumhI mhaNAla kI, 'AtA rAhU de nA, ugAca vAyA jAIla.' tyAsa aMtarAya (vighna) pADale ase mhaNatAta. koNI dAna deta asela tethe tumhI mhaNAla kI, 'yAlA kazAlA detA? hA tara haDapUna TAkela asA Ahe.' tara ithe tumhI dAna deNyAce aMtarAya pADale. maga to dAna deIla kiMvA nAhI deNAra, tI vegaLI goSTa Ahe, paNa tumhI mAtra aMtarAya pADalA. tyAmuLe tumhAlA duHkhAtahI koNI dAtA miLaNAra nAhI. ___ tumhI jyA oNphIsamadhye nokarI karata asAla tethe tumacyA asisTaMnTalA 'beakkala' mhaNAlAta tara tumacyA akalevara aMtarAya paDale! bolA, AtA yA aMtarAyAta phasata-phasata hA manuSya janma asAca vAyA ghAlavalA Ahe! tumhAlA adhikAraca nAhI samoracyAlA beakkala mhaNaNyAcA. tumhI ase bolalyAvara samoracA suddhA vAITa bolato, mhaNUna tyAlAhI aMtarAya paDatAta! sAMgA AtA, yA aMtarAyApAsUna he jaga kase bare thAMbela? tumhI jara koNAlA nAlAyaka mhaTale, tara tumacyA lAyakI vara aMtarAya paDato. tumhI jara tyAce lagecaca pratikramaNa kele tara aMtarAya paDaNyAagodaraca dhutale jAtIla. praznakartA : vANIne aMtarAya pADale nasatIla, paraMtu manAne aMtarAya pADale asatIla tara? dAdAzrI : manAne pADalele aMtarAya jAsta pariNAmakAraka asatAta, tyAcA pariNAma tara dusar2yA janmAta hoto. ANi he vANIne bolalele tara hyA janmAtaca pariNAma karate. praznakartA : jJAnAMtarAya, darzanAMtarAya kazAmuLe paDatAta? dAdAzrI : dharmAta ulaTa-sulaTa bolatAta, 'tumhI kAhIca samajata
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... nAhI ANi mIca samajato.' tyAmuLe jJAnAMtarAya ANi darzanAMtarAya paDatAta. kiMvA jara koNI AtmajJAna prApta karata asela, tyAta vighna ghAtale tara tyAlA jJAnAcA aMtarAya paDato. koNI mhaNela kI, 'jJAnI puruSa' Ale Aheta, tumhAlAhI yAyace asela tara calA.' tevhA jara tumhI ase mhaNAlAta kI, 'ase 'jJAnIpuruSa' tara puSkaLa baghitale.' hA pADalA aMtarAya! AtA manuSya Ahe, mhaNUna bolalyAzivAya tara rAhaNAraca nAhI nA! tumhAlA tithe jAtA yeta nasela paNa tevhA jara tumacyA manAta ase bhAva Ale kI 'jJAnIpuruSa' Ale Aheta, paNa mI jAU zakata nAhI, tara tyAmuLe aMtarAya tuTatAta. aMtarAya pADaNArA svataHcyA ajJAnatemuLe aMtarAya pAData asato. tyAlA tyAcI jANIvaca nasate. kitItarI aMtarAya pADalele Aheta yA jIvAne! he jJAnI puruSa Aheta, hAtAta mokSa detAta. ciMtArahita sthitI banavatAta, tarIsuddhA aMtarAya kitI Aheta kI tyAlA 'vastU'cI prAptIca hota nAhI! kityeka mhaNatAta kI, 'ase akrama jJAna asate kA kuThe ? tAsAbharAta mokSa hoto kA kadhI kuThe?' ase bolatAta mhaNaje tyAMnA paDale aMtarAya. yA jagAta kAya ghaDU zakata nAhI, he sAMgatAca yeta nAhI. mhaNUna buddhine mApaNyAsArakhe he jaga nAhI. kAraNa kI he ghaDalele Ahe, hI vastusthitI Ahe. 'AtmavijJAnAsAThI' tara hamakhAsa aMtarAya pADalele asatAta. he sarvAta aMtima sTezana Ahe. praznakartA : saMsAra hI vastUca azI Ahe kI, jithe nusate aMtarAyaca Aheta. dAdAzrI : tumhI svataHca paramAtmA AhAta, paNa yA padAcA lAbha miLata nAhI. kAraNa kitItarI aMtarAya Aheta. 'mI caMdubhAU Ahe' bolalyAbarobara aMtarAya paDatAta. kAraNa bhagavaMta sAMgatAta kI, 'tU malA caMdu mhaNatosa?' he jarI ajJAnatene bolalAsa tarIsuddhA aMtarAya paDatAta. cukUna jarI vistavAvara hAta paDalA tarI vistava soDato kA? praznakartA : doghe jaNa bolata asatIla ANi ApaNa madheca bolalo,
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 vANI, vyavahArAta... tara yAsa dakhala kelI ase mhaTale jAIla kA? kI maga te Apale DiscArja Ahe? dAdAzrI : dakhala kelyAmuLeca DhavaLADhavaLa hota asate. praznakartA : dakhala kelyAmuLe mhaNaje nakkI kazA prakAre hote? dAdAzrI : tI vyakti jara ApalyAlA mhaNAlI kI, 'tU kA madheca bolalAsa?' tevhA jara ApaNa mhaNU kI, 'AtA bolaNAra nAhI.' tara tI DhavaLADhavaLa nAhI, paNa tyAaivajI ApaNa ase mhaNAlo kI 'mI bolalo nAhI tara hI gADI cAlaNAraca nAhI, bighaDela sarva.' yAsa DhavaLADhavaLa kelI ase mhaNatAta, madheca bolale jAte, yAsa DhavaLADhavaLa mhaNatAta. paNa hI DhavaLADhavaLa suddhA DiscArja Ahe. AtA yA DiscArja dakhalamadhye suddhA navIna dakhala hoUna jAte. DhavaLADhavaLa karaNe, hastakSepa karaNe heca aMtarAya Aheta. tumhI paramAtmA AhAta, ANi paramAtmyAlA aMtarAya kase asU zakatAta? paNa tU tara DhavaLADhavaLa karatosa kI, 'he ase kA kele? ase kara.' are, paNa tumhI ase kA karatA? koNAlA cukIce mhaTale, te svata:cyA AtmyAvara dhULa TAkalyAsArakhe Ahe. ApalyAlA jase AvaDate taseca bolAve. praoNjekTa ase karA kI je tumhAlA AvaDela. he sarva tumaceca praoNjekzana Ahe. yAta bhagavaMtAMnI hastakSepa kelelA nAhI. koNAvara TAkalelI vANI, tI sarva zevaTI tumacyAvaraca paDate asate. mhaNUna azI zuddha vANI bolA kI tI zuddha vANIca tumacyAvara paDela. AmhI koNAlAhI 'tU khoTA Ahesa, tujhe cukIce Ahe' ase mhaNata nAhI. corAlA hI khoTe mhaNata nAhI. kAraNa tyAcyA vhayU paoNiMTa ne (dRSTIkonAne) to kharA Ahe. ho, AmhI tyAlA corI kelyAce phaLa kAya miLela, te 'jase Ahe tase' samajAvUna sAMgato.
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... 3. zabdAMnI sarjita adhyavasana... hI jI tAra vAjate nA, tara ekaca tAra cheDalyAvara Ata kitI AvAja utpanna hotAta? praznakartA : khUpa vAjatAta. dAdAzrI : eka jarI cheDalI tarIhI? azAca prakAre hA ekaca zabda jarI bolAyacA jhAlA, tarI tyAmuLe kitItarI zabda manAta ubhe rAhatAta. yAlA bhagavaMtAMnI adhyavasana ase mhaTale Ahe. adhyavasana mhaNaje bolAyace nasela, tarIhI te sarva ubhe rAhate. svata:lA bolaNyAcA bhAva jhAlA nA, mhaNaje te zabda ApoApaca bolale jAtAta. jevaDhI zakti asela tevaDhI sarva jAgRta hote, icchA nasalI tarIhI! adhyavasana itake sAre ubhe rAhatAta kI te kadhIhI mokSAlA jAU deta nAhIta. tyAmuLeca tara AmhI akrama vijJAna dile Ahe, kitI suMdara akrama vijJAna Ahe! koNatAhI buddhimAna mANUsa yA koDyAcA aMta ANU zakela, ase he vijJAna Ahe. 'tumhI nAlAyaka AhAta' ase bolalo, tara hA zabda aikUna tyAlA tara daHkha jhAleca, paNa tyAce je paryAya ubhe hotIla, te tumhAlA khUpa duHkha detIla ANi jara tumhI mhaNAla, kI tumhI khUpa cAMgale AhAta, sajjana AhAta, tara te zabda tumhAlA Ata zAMtI detIla. tumacyA azA bolaNyAne tyAlAhI zAMtI vATate ANi tumhAlAhI zAMtI. mhaNaje itheca sAvadha hoNyAcI garaja Ahe nA! tumhI eka zabda bolalA kI 'hA nAlAyaka Ahe,' tara 'lAyaka'ce vajana eka kilo asate ANi 'nAlAyaka'ce vajana cALIsa kilo asate. mhaNUna 'lAyaka' bolAla tara tyAcI spaMdane khUpa kamI hotIla ANi 'nAlAyaka' bolalAta tara cALIsa kilo spaMdane nirmANa hotIla, he bola bolaNyAce pariNAma! praznakartA : mhaNaje cALIsa kiloce pemenTa ubhe rAhile. dAdAzrI : suTakAca nAhI nA!
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... praznakartA : maga tyAvara AmhI breka kasA lAvAyacA? tyAvara upAya kAya? dAdAzrI : 'hI vANI cukIcI Ahe' ase jevhA vATela tevhApAsUna tumacyAta divaseMdivasa parivartana hota jAIla. ekA vyaktilA tumhI mhaNAlAta kI, 'tumhI khoTAraDe AhAta.' AtA 'khoTAraDe' mhaTalyAbarobara Ata evaDhe sAre sAyansa gherUna TAkate, tyAmuLe itake paryAya utpanna hotAta kI tumhAlA dona tAsAMparyaMta tyAcyAvara premaca utpanna hota nAhI. mhaNUna ase zabda na bolaNe heca uttama ANi jara bolale gele tara pratikramaNa karA. mana-vacana-kAyece sarva lepAyamAna bhAva, mhaNaje kAya? tara te cetana bhAva nAhIta. te sarva prAkRtika bhAva, jaDa bhAva Aheta. lepAyamAna bhAva mhaNaje ApalyAlA lepita vhAyace nasela tarI lepAyamAna karUna TAkatAta. mhaNUna tara AmhI sAMgata asato nA, kI 'mana-vacana-kAyecyA tamAma lepAyamAna bhAvAMpAsUna mI sarvathA nirlepaca Ahe' yA lepAyamAna bhAvAMnI saMpUrNa jagAlA lepAyamAna kele Ahe ANi he lepAyamAna bhAva phakta pratidhvanIca Aheta, zivAya te nirjivahI Aheta. mhaNUna tumhI tyAMce ekU nakA. paraMtu te ApoApa jAtIla asehI nAhIta. te boMbAboba karItaca rAhatIla. tevhA maga koNatA upAya karAla? adhyavasana baMda karaNyAsAThI ApalyAlA kAya karAve lAgela? tara 'te tara mAjhe upakArI Aheta' ase kAhItarI bolAve lAgela. tumhI ase bolAla tevhA te sarva vAITa bhAva baMda hotIla, kI hA tara punhA kAhItarI navInaca, 'upakArI' Ahe ase bolatoya. mhaNUna maga zAMta hotIla! tumhI mhaNAlAta, kI 'yethe nukasAna hoIla ase Ahe.' ase mhaTalyAbarobara sarva lepAyamAna bhAva teheta-hene boMbA mAru lAgatAta, 'ase hoUna jAIla ANi tase hoUna jAIla.' are paNa bhAU, tumhI bAheraca basA nA AtA, mI tara sahajaca ase bolalo, paNa tumhI kA boMbAboMba
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... karatA? mhaNUna ApaNa ase mhaNAve kI, 'nAhI, nAhI. he tara lAbhadAyI Ahe.' tevhA maga he sarva bhAva zAMta hotAta. he TeparekaoNrDa ANi TrAnsamITara azI kityeka sAdhane AtA upalabdha jhAlI Aheta. tyAmuLe moThamoThyA mANasAMnA satata bhItI vATata asate kI koNI kAhI rekaoNrDa karUna ghetale tara? AtA yA TeparekaoNrDaramadhye tara phakta zabda Tepa hotIla itakeca Ahe. paNa yA manuSyAce zarIra-mana he sarvaca Tepa hoIla aseca Ahe. yAcI lokAMnA jarAsuddhA bhItI vATata nAhI. samoracA jarI jhopeta asela ANi tumhI mhaNAla kI 'hA nAlAyaka Ahe' tara te tyAcyA Ata Tepa hoUna gele. te maga tyAlA phaLa dete. mhaNUna koNI jhopalelA asatAnAhI bolU naye, eka akSarahI bolU naye. kAraNa kI sarva Tepa hota asate, azI hI mazInarI Ahe. bolAyace asela tara cAMgale bolA kI 'sAheba, tumhI khUpa cAMgale AhAta.' cAMgalA bhAva ThevA tara tyAce phaLa tumhAlA sukha miLela. paNa sahaja jarI ulaTe bolAla, aMdhArAta jarI bolAla, kI ekaTe asatAnAhI bolAla tarI tyAce phaLa viSAsArakhe kaDU yeIla. he sarvaca Tepa hoNAra Ahe mhaNUna cAMgale Tepa hoIla ase karA. jevaDhe premamaya DIliMga (vyavahAra) hoIla tevaDhIca vANI yA Tepa rekaoNrDamadhye paravaDela azI Ahe, tyAce yaza cAMgale miLela. nyAya-anyAya baghaNArA tara puSkaLa lokAMnA zivyA deta asato. he tara baghaNyAsArakheca nAhI. nyAya-anyAya tara eka tharmAmITara Ahe yA jagAce, kI ekhAdyAcA tApa kitI utaralA ANi kitI caDhalA?! jaga kadhIca nyAyI banaNAra nAhI ANi anyAyI suddhA hoNAra nAhI. mhaNaje hA goMdhaLa asAca cAlata rAhaNAra. he jaga jevhApAsUna Ahe, tevhApAsUna asecyA aseca Ahe. satyugAta thoDe kamI bighaDalele vAtAvaraNa asate, paraMtu AtA tara jAsta bighaDalele Ahe. zrIrAmAcyA kALAta jara sItece haraNa karaNAre hote, tara AtA nasatIla kA? ase tara cAlataca rAhaNAra. pUrvIpAsUna hI mazInarI azIca Ahe. ANi tyAMnA kAhI sucata nAhI, svata:cyA jabAbadArIce bhAna
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 vANI, vyavahArAta... nAhI, mhaNUna bejabAbadArIne bolU nakA. bejabAbadArIne vAgU nakA. bejabAbadArIne kAhIca karU nakA. sarvakAhI paoNjiTiva ghyA. koNAce cAMgale karAyace asela tara karA. paNa vAITAmadhye paDUca nakA, vAITa vicArahI karU nakA, koNAce vAITa aikUhI nakA. khUpa jokhimadArI Ahe. nAhItara evaDhe moThe jaga, yAta mokSa tara svata:cyA Ataca paDalelA Ahe, paNa svataHlA sApaData nAhI! ANi kityeka janmAMpAsUna bhaTakataca rAhilo Ahota. gharAta patnIlA daTAvato paNa tyAlA kAya vATate kI he tara koNI aikaleca nAhI nA! he tara ApasAtaleca Ahe! lahAna mule asatIla tevhA tyAMcyA samora pati-patnI vATela tase bolatAta. tyAMnA vATate kI hyA lahAna mulAlA kAya samajaNAra Ahe ? are, paNa Ata Tepa hota Ahe, tyAce kAya? maga jevhA to moThA hoIla tevhA sarva bAhera paDela! sAmAnya vyavahArAce bolaNyAsa harakata nAhI. paNa dehadhArIMsAThI jara kAhI ulaTa-sulaTa bolale gele tara Ata te Tepa hoUna jAte. yA jagAtIla lokAMcI Tepa utaravAyacI asela tara kitIsA veLa lAgela? phakta thoDese Divacale tara samora pratipakSI bhAva Tepa hotaca rAhatIla. tujhyAta itakI nirbalatA Ahe kI DivacaNyA AdhIca tU bolAyalA lAgazIla. praznakartA : vAITa bolAyace tara nAhI, paNa manAta vAITa bhAva suddhA yeU naye nA? dAdAzrI : vAITa bhAva yeU naye, hI goSTa kharI Ahe. paNa je bhAvAta asela, te bolaNyAta AlyAzivAya rAhata nAhI. mhaNUna bolaNeca jara baMda jhAle nA, tara bhAva suddhA baMda hotIla. bhAva hA tara bolaNyA mAgacA pratidhvanI Ahe. pratipakSI bhAva tara utpanna jhAlyAzivAya rAhaNAraca nAhIta nA! AmhAlA pratipakSI bhAva hotaca nAhIta ANi tyA sthitIparyaMta tumhAlAhI pohocAyace Ahe. ApalI kamajorI itakyA pramANAta tara jAyalAca havI kI pratipakSI bhAva utpannaca hoNAra nAhIta. ANi jara kadAcita tase jhAle tara ApalyAjavaLa pratikramaNAce hatyAra Ahe, tyAcyAne pusUna TAkAyace. pANI
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... 19 kArakhAnyAta gele asela, paraMtu joparyaMta barpha tayAra jhAlelA nAhI toparyaMta harakata nAhI. barpha jhAlyAnaMtara mAtra hAtAta kAhI urata nAhI. praznakartA : vANI bolateveLI asalele bhAva ANi jAgRtInusAra TepiMga hota asate kA? dAdAzrI : nAhI. he TepiMga vANI bolate veLI hota nAhI. muLAta tara he AdhIca Tepa jhAlele Ahe. ANi maga Aja kAya hote? tara chApalyA pramANeca vAjate. praznakartA : paNa Aja jevhA bolato, tyAveLI jAgRtI ThevalI tara? dAdAzrI : samajA AtA tumhI ekhAdyAlA dhamakAvale, tyAnaMtara manAta jara ase vATale kI 'yAlA dhamakAvale, te barobaraca Ahe.' mhaNUna punhA tazAca hizobAcA koDavarDa tayAra jhAlA ANi 'yAlA dhamakAvale, te cukIce ghaDale. asA bhAva jhAlA, tara tumacA koDavarDa navIna prakAracA tayAra jhAlA. 'dhamakAvale, heca barobara Ahe' ase mAnale kI punhA tasAca koDa tayAra jhAlA ANi tyAmuLe te jAsta vajanadAra hoIla ANi 'he khUpa cukIce ghaDale, mI ase bolAyalA nako. ase kA hote?' ase vATale tara koDa choTA jhAlA. praznakartA : tIrthaMkarAMcyA vANIce koDa kase asatAta? dAdAzrI : tyAMnI koDa asA TharavalelA asato kI mAjhyA vANIne koNatyAhI jIvAlA kiMcitmAtra paNa du:kha hoU naye. duHkha tara hoUca naye, paNa koNatyAhI jIvAce kiMcitmAtra pramANahI dukhAvale jAU naye. jhADAcehI pramANa dukhAvale jAU naye. asA koDa phakta tIrthaMkarAMcAca banalelA asato. praznakartA : jyAlA Tepaca karAyace nasela, tyAcyAsAThI koNatA upAya Ahe? dAdAzrI : koNatehI spaMdana ubhe karU naye. sarva pAhataca rAhAyace. paNa he zakya nAhI nA! he suddhA mazIna Ahe ANi punhA parAdhIna Ahe.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... mhaNUna AmhI dusarA mArga dAkhavato kI Tepa jhAle kI lageca pusUna TAkAyace, tarIhI cAlela. pratikramaNa he pusAyace sAdhana Ahe. yAmuLe ekhAdyA janmAta pherabadala hoUna bolAyace sarva baMda hoUna jAIla. hA 'saccidAnaMda' zabda bolalyAne khUpa iphekTa(prabhAva) hoto. samajalyAzivAya bolale tarIhI iphekTa hoto. jara samajUna bolale tara khUpaca phAyadA hoto. he zabda bolalyAne spaMdane ubhI hotAta ANi Ata maMthana hote. he sarva sAyanTiphika Ahe. praznakartA : 'kAma karAyace nAhI' ase bolale, tara yAta kAya ghaDate? dAdAzrI : maga ALasa yeto. ApoApaca ALasa yeto ANi 'karAyace Ahe' ase mhaTalyAvara sarva ALasa kuThalyA kuThe paLUna jAto. mI 'jJAna' hoNyA AdhIcI goSTa sAMgato. mI paMcavIsa varSAcA hoto, tevhA jara mAjhI tabyeta cAMgalI nasalI ANi kuNI vicArale kI, 'kazI Ahe tumacI tabyeta?' tyAvara mI mhaNAyaco kI, 'khUpa cAMgalI Ahe.' ANi dusar2yA koNAcI tabyeta jarI cAMgalI asalI ANi ApaNa tyAlA vicArale kI, 'kazI Ahe tumacI tabyeta?' tevhA mhaNato, 'ThIka Ahe.' are bAbA, 'ThIka Ahe' ase mhaNato, mhaNUna puDhe jANAra nAhI. mhaNUna maga mI 'ThIka' zabdaca uDavUna TAkalA. hA zabda nukasAna karato. AtmA 'ThIka' hoUna jAto maga. tyAaivajI 'khUpa cAMgale' mhaTalyAvara AtmA 'cAMgalA' hoUna jAto. bAkI, lokAMnA vATate kI dAdA kholIta jAUna nivAMta jhopatAta. paNa hyA goSTIta kAhI tathya nAhI. padmAsana ghAlUna eka tAsAparyaMta basatAta ANi te suddhA sattyAhattarAvyA varSI padmAsana ghAlUna basaNe. pAya suddhA sahajaca vaLatAta ANi tyAmuLe DoLyAMcI zakti, DoLyAMcA prakAza, he sarva Aja paNa surakSita rAhile Ahe. kAraNa mI kadhIhI prakRticI niMdA kelI nAhI. ticI takrAra kadhIhI kelI nAhI. apamAna kelA nAhI. loka takrAra karUna apamAna
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... karatAta. prakRtI jivaMta Ahe, ticA apamAna karAla tara tyAcA pariNAma hoIla. 21 4. duHkhadAyI vANIcyAveLI, samAdhAna! praznakartA : koNI kAhI sunAvUna gelA tara tevhA ApaNa samAdhAna kase ThevAve ? samabhAva kazA prakAre ThevAvA ? dAdAzrI : Apale jJAna kAya sAMgate ? tumacyAta koNIhI hastakSepa karU zakela ase nAhIca. jagAta asA koNI janmalAca nAhI kI jo tumacyAta dakhala karU zakela. koNI koNAmadhye dakhala karU zakela ase nAhIca. tarIpaNa hI dakhala kA yete ? tumacyAta jo dakhala karato, to tumacyAsAThI nimitta Ahe. paNa yAta mULa hizoba tumacAca Ahe. koNI ulaTa karela kI sulaTa karela, paNa yAta hizoba tumacAca Ahe ANi to mAtra nimitta banata asato. to hizoba pUrNa jhAlA kI maga punhA koNI dakhala karaNAra nAhI. mhaNUna nimittAsobata bhAMDaNa karaNe he vyarthaca Ahe. nimittAcA cAvA ghetalyAne punhA navIna gunhA ubhA hoIla. mhaNaje yAta karaNyAsArakhe kAhI urata nAhI. he vijJAna Ahe, he sarva samajUna gheNyAcI garaja Ahe. praznakartA : koNI ApalyAlA kAhI aikavUna jAto, he paNa naimittikaca Ahe nA ? ApalI cUka nasalI tarIhI bolalA tara ? dAdAzrI : jara tumacA doSa nasela tara yA jagAta koNAlAhI ase bolaNyAcA adhikAra nAhI. to bolata Ahe, tara tumacI jI cUka Ahe, tyAcA hA mobadalA deta Ahe. ho, tumacI mAgIla janmAcI jI cUka Ahe, tyA cukIcA mobadalA to mANUsa tumhAlA deta Ahe. to nimitta Ahe ANi cUka tumacI Ahe. mhaNUnaca to bolata Ahe. ApalI cUka Ahe, mhaNUnaca to bolato. to tara ApalyAlA tyA cukItUna mukta karata Ahe. tevhA tyAcyAsAThI bhAva bighaDavU naye. ANi ApaNa kAya mhaNAyalA pAhije kI, he prabhu, tyAlA sadbuddhI dyA. itakeca mhaNAve, kAraNa to nimitta Ahe.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... AmhI kAya sAMgU icchito, kI je sarva yete, to tumacA hizoba Ahe. to cukatA hoU dyA, ANi punhA navyAne rakkama udhAra deU nakA. praznakartA : navIna rakkama udhAra deNe kazAsa mhaNatAta ? 22 dAdAzrI : koNI tumacyAzI vAITa bolale tara tumhAlA manAta ase vATate kI 'hA malA vAITa kA bolato ?' mhaNajeca tumhI tyAlA navIna rakkama udhAra dilI. tumacA jo hizoba hotA, to pheDatAnA tumhI punhA navIna hizobAce vahIkhAte cAlU kele. arthAt eka zivI jI tumhI udhAra dilI hotI, tI to parata karAyalA AlA, tevhA tI jamA karUna ghyAyacI hotI, tyAaivajI tumhI navIna pAca zivyA udhAra dilyA. hI eka zivI tara sahana hota nAhI, ANi dusar2yA pAca udhAra dilyA, mhaNaje tithe parata navIna udhArI karato ANi maga goMdhaLata rAhato. azAprakAre navIna guMtA nirmANa karato. AtA yAta manuSyAcI buddhI kazI kAya pohocela ? tulA jara hA vyApAra paravaData nasela tara punhA deU nakosa, navIna udhArI karU nakosa, ANi he jara paravaData asela tara punhA pAca de. praznakartA : ekadA jamA kele, dusar2yAMdA jamA kele, zaMbhara veLA jamA kele, ase pratyekaveLI jamAca karata rAhAyace ? dAdAzrI : ho, punhA udhAra karAla tara punhA vahIkhAte cAlUca rAhIla. tyApekSA lAkha veLA tU jamA kara nA, ApaNa jamA karAyace. ANi tyAcA aMta yeIlaca. baghAca tumhI ! mI sAMgitalyApramANe karA nA ! praznakartA : evaDhI varSe gelI tarI ajUna kAhI aMta AlA nAhI. dAdAzrI : dusarA vicAra karaNyApekSA mI sAMgitalyApramANe karA nA, aMta yeIla. ANi mI ase bareca kAhI jamA kele Ahe, aThThAvIsa varSAMpAsUna AmhI navIna udhAra deta nAhI. mhaNUna tara vahyA kitI cokha jhAlyA! ApalyA zejAr2yAlA sAMgA kI, 'sakALacyA praharI tU malA pAca zivyA deta jA.' tevhA to kAya mhaNela, 'mI kAhI rikAmA basalo Ahe ?'
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... mhaNaje hizoba nAhI, tara koNI zivyA deNAraca nAhI nA! ANi hizoba Ahe, tara koNI soDaNArahI nAhI. ____ AtA ApalA itakA puruSArtha zeSa uralA Ahe kI 'hasata mukhAne viSa piUna TAkA.' ekhAdyA divazI mulAsobata kAhI matabheda jhAlA, mulagA virodha karata asela, tara maga to jo 'pelA' deIla, to pyAvA tara lAgelaca nA! raDUna raDUna suddhA pyAvA tara lAgelaca nA? to 'pelA' kAya tyAcyA DokyAvara thoDAca mAru zakato? pyAvA tara lAgelaca nA? praznakartA : barobara, pyAvAca lAgato. dAdAzrI : jaga raDUna raDUna pIte. ApaNa hasUna pyAve! basa, evaDheca sAMgitale Ahe. samoracA kAya bolalA, kaThora bolalA, tyAce ApaNa jJAtA-dRSTA. ApaNa kAya bolalo, tyAcehI 'ApaNa' jJAtA-dRSTA. ekhAdyAne tumhAlA zivI dilI tara te kAya Ahe? tyAne tumacyAsobata asalelA vyavahAra pUrNa kelA. samoracA je kAhI karato, namaskAra karata asela, kiMvA zivyA deta asela, tara te sarva tumacAca, tumacyAsobata asalelA vyavahAra to opana(ughaDA) karata Ahe. azAveLI vyavahArAlA vyavahArAne chedAve. ANi vyavahAra eksepTa(mAnya) karAvA. tethe tU nyAya zodhU nakosa. nyAya zodhazIla tara guMtA vADhavazIla. praznakartA : ANi jara ApaNa kadhI zivI dilIca nasela tara? dAdAzrI : jara zivI dilI nasela tara samoruna zivI miLaNAra nAhI. paNa hA tara mAgacA puDhacA hizoba Ahe, mhaNUna dilyAzivAya rAhaNAraca nAhI. vahIta jamA asela taraca samora yaIla. koNatyAhI prakAracA pariNAma jhAlA, to hizobAzivAya hota nAhI. pariNAma, he peralelyA bIjAce phaLa Ahe. iphekTa (pariNAma)cA hizoba, to vyavahAra. vyavahAra mhaNaje kAya? tara naU asela tyAsa naUne bhAgAve. naUlA jara bArAne bhAgale tara vyavahAra kasA cAlela?
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 vANI, vyavahArAta... nyAya kAya mhaNato? naUlA bArAne bhAgA, tyAmuLe punhA goMdhaLUna jAto. nyAya tara kAya sAMgato, to ase-ase bolalA, tara tumhAlAhI ase bolale pAhije. tumhI eka veLA bolale tara to dona veLA bolela. tumhI dona veLA bolAla tara samoracA dahA veLA bolela. jyA prakAracyA vyavahArAne guMDALalele Ahe, tyA prakAracyA vyavahArAne ulagaData jAte. tumhI jara malA vicArale kI tumhI malA rAgavata kA nAhI? tara mI mhaNena kI, tumhI tasA vyavahAra ANalelA nAhI. jitakA vyavahAra tumhI ANalA hotA, titakyA veLA tumhAlA Tokale. tyApekSA jAsta vyavahAra ANalA navhatA. AmhA jJAnI puruSAMcI kaThora vANIca nasate ANi samoracyAsAThI kaThora vANI nighate te AmhAlA AvaData nAhI. ANi tarIhI nighAlI, mhaNUna AmhI lageca samajUna jAto kI, yAcyAsobata AmhI asAca vyavahAra ANalelA Ahe. vANI hI samoracyA vyakticyA vyavahArApramANe nighata asate. vItarAga puruSAMcI vANI nimittAcyA AdhIna nighata asate. koNI mhaNela, 'hyA bhAUzI dAdA kaDaka zabdAta kA bolatAta?' paNa yAta dAdA tarI kAya karatIla? tyAne tasAca vyavahAra ANalelA Ahe. kityeka mANase tara agadI nAlAyaka asatAta tarI suddhA dAdA AvAja vADhavUna bolale nAhIta, tyAvarUnaca he nAhI kA kaLata kI tyAne svata:cA vyavahAra kitI suMdara ANalA Ahe! jyAne kaThora vyavahAra ANalA asela tyAcyAsAThI AmacyAkaDUna kaThora vANI nighate. AtA ApalyAkaDUna jI ulaTa-sulaTa vANI nighate, tI samoracyAcyA vyavahArAlA AdhIna rAhUna nighate, paraMtu ApalyAlA tara mokSAlA jAyace Ahe, mhaNUna tyAce pratikramaNa karUna ghyAve. praznakartA : paNa bANa suTalA, tyAce kAya? dAdAzrI : te vyavahArAdhIna Ahe. praznakartA : azI paraMparA rAhilI tara vaira vADhela nA? dAdAzrI : nAhI, mhaNUna tara ApaNa pratikramaNa karIta asato.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... pratikramaNa phakta mokSAlA jANyAsAThIca nAhI, paNa he tara vaira thAMbavaNyAsAThI bhagavaMtAlA lAvalelA phona Ahe. pratikramaNa karaNyAta kamI paDalo tara vaira bAMdhale jAIla. cUka samajalyAvara tAbaDatoba pratikramaNa karUna ghyAve. tyAmuLe vaira bAMdhale jANAra nAhI. samoracyAlA vaira bAMdhAyace asela tarIhI bAMdhale jANAra nAhI. kAraNa ApaNa saraLa samoracyAcyA AtmyAlAca phona lAvato. vyavahAra nirupAya Ahe. jara ApalyAlA mokSAlAca jAyace asela tara pratikramaNa karA. jyAlA svarupajJAna nasela, ANi tyAlA vyavahArAlA vyavahAra svarupAtaca ThevAyace asela, tara samoracA vAITa bolalA teca karekTa Ahe aseca mAnya karA. paNa jara mokSAlA jAyace asela tara tyAce pratikramaNa karA, nAhItara vaira bAMdhale jAIla. vATeta jAtAnA koNI tumhAlA mhaTale kI 'tumhI nAlAyaka AhAta, cora AhAta, badamAza AhAta' azI-tazI zivI dilI ANi jara tyAveLesa tumhAlA vItarAgatA rAhilI tara samajAve kI yA bAbatIta tumhI bhagavaMta jhAlAta. jitakyA bAbatIta tumhI jiMkalAta titakyA bAbatIta tumhI bhagavaMta jhAlAta. ANi tumhI jagAsobata jiMkalAta mhaNaje pUrNa bhagavaMta hoUna gelAta, naMtara koNAsobatahI matabheda paDaNAra nAhIta. saMgharSa jhAlA mhaNaje ApaNa samajAve kI 'ase kAya mI bolUna gelo kI hA saMgharSa jhAlA!' mhaNaje jhAle samAdhAna, maga koDe suTale. anyathA joparyaMta ApaNa 'samoracyAcI cUka Ahe' ase zodhAyalA gelo toparyaMta he koDe suTaNAraca nAhI. 'ApalI cUka Ahe' ase mAnU tevhAca yA jagApAsUna suTakA hoIla. dusarA koNatAhI upAya nAhI. dusare sarva upAya guMtavaNAre Aheta. ANi upAya karaNe hA ApalyA Ata daDalelA ahaMkAra Ahe. upAya kazAsAThI zodhatA? samoracA ApalI cUka kADhata asela tara ApaNa ase sAMgAve kI 'mI tara AdhIpAsUnaca vAkaDA Ahe.' praznakartA : 'AptavANIta' ase lihile Ahe kI 'dAdA cora Aheta' ase jara koNI mhaTale tara tyAce mahAna upakAra mAnAveta. dAdAzrI : tyAce upakAra kazAbaddala mAnale pAhijeta? kAraNa ase
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... koNI mhaNaNAra nAhI. hA pratidhvanI Ahe kazAcA tarI. hA mAjhA svata:cAca pratidhvanI Ahe. mhaNUna upakAra mAnato. he jaga pratidhvanI svarupa Ahe. kAhIhI samora Ale tarI te tumaceca pariNAma Aheta, yAcI zaMbhara Takke gaeNranTI lihUna deto. mhaNUna AmhI upakAraca mAnato. tevhA tumhI suddhA upakAra mAnale pAhije nA? ANi taraca tumace mana khUpa cAMgale rAhIla. ho, upakAra nAhI mAnaleta tara tyAta tumacA pUrNa ahaMkAra vara yeUna dveSa utpanna hoIla. tyAta samoracyAce kAya nukasAna hoNAra Ahe ? tumhI tumace divALe kADhale. 5. vANI, Aheca TeparekaoNrDa vANIcIca tara sarva jhaMjhaTa Ahe. vANImuLeca tara hI sarva bhrAMtI jAta nAhI. mhaNela 'hA malA zivyA deto.' mhaNUna tara vaira saMpataca nAhI nA! praznakartA : itakI sarva bhAMDaNe hotAta, zivyA detAta tarIhI loka mohAmuLe sarva visaruna jAtAta ANi malA tara koNI dahA varSAMpUrvI kAhI bolale asela tarIhI lakSAta rAhate ANi maga mI tyAcyAsobata nAtaMca toDUna TAkato. dAdAzrI : paNa mI kAhI nAtaM toDUta TAkata nAhI. mI jANato kI yAcI noMda(atyaMta rAga kiMvA dveSAsahita dirghakALAparyaMta AThavaNIta ThevaNe. noMdUna ThevaNe) ThevaNyAsArakhI nAhI. jaNU reDio vAjata Ahe aseca malA vATata asate. ulaTa manAta hasU yete. mhaNUna mI ughaDapaNe saMpUrNa jagAlA sAMgitale kI, hI orijinala TeparekaoNrDa bolata Ahe. he sarva reDio Aheta. malA jara koNI siddha karUna dAkhavale kI 'hI TeparekaoNrDa nAhI' tara he sarva jJAnaca khoTe Ahe. karUNA kazAlA mhaNatAta? samoracyAcyA mUrkhapaNAvara prema rAkhaNe tyAsa, ANi mUrkhapaNAvara vaira ThevaNe, te tara saMpUrNa jaga Thevataca asate. praznakartA : paNa to jevhA bolata asato, tevhA tara ase vATata nAhI kI, to mUrkhapaNA karata Ahe.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... dAdAzrI : tyA bicAr2yAcyA hAtAta sattAca nAhI. TeparekaoNrDa vAjata rAhate. lageca AmacyA lakSAta yete kI hI TeparekaoNrDa vAjata Ahe. jokhimadArI samajalI asatI tara to bolalAca nasatA nA! ANi TeparekaoNrDa paNa vAjaNAra nAhI. __koNI ApalyAlA ase zabda mhaTale kI 'tumhI gADhava AhAta, mUrkha AhAta' tara te ApalyAlA vicalIta karatA kAmA naye. 'tumhAlA akkala nAhI' ase jara koNI malA mhaTale tara mI mhaNena kI, 'hI goSTa tulA kaLalI, te cAMgaleca jhAle. malA tara he pUrvIpAsUnaca mAhita Ahe. tulA tara Aja samajale.' ANi maga mI mhaNato, cala 'AtA dusarI goSTa kara, tyAmuLe maga samAdhAna hoIla kI nAhI? hyA akalelA jara tolAyalA basalo tara tarAjU koThUna ANAyacA? vajane koThUna ANAyacI? vakIla koThUna ANAyacA? tyAaivajI AmhI saraLa sAMgato kI, 'bhAU, ho akkala nAhI, he tulA tara Aja samajale paNa AmhI tara AdhIpAsUnaca he jANato. cala, AtA puDhace bolUyA.' tara yAce nirAkaraNa hoIla. samoracyAcI goSTa manAta dharuna ThevaNyAsArakhI nAhI ANi he sarva zabda tara TeparekaoNrDa bolata asate. ANi kAraNa zodhalyAmuLe kAya jhAle? he kAraNa zodhalyAmuLeca jaga ubhe rAhile Ahe. kazAtaca kAraNa zodhU nakA. he tara 'vyavasthita' Ahe. 'vyavasthita zakti'cyA bAhera koNI kAhI bolaNAra nAhI. vinAkAraNa tyAcyAsAThI tumhI je manAta dharuna basatA, tI tumacI cUka Ahe. saMpUrNa jaga nirdoSa Ahe. nirdoSa pAhUna mI tumhAlA sAMgata Ahe kI nirdoSa Ahe. kazAmuLe nirdoSa Ahe jaga? zuddhAtmA nirdoSa Ahe kI nAhI? tevhA doSita koNa vATato? hA pudgala. AtA pudgala udaya karmAcyA AdhIna Ahe, AyuSyabharAsAThI. mhaNUna udayakarmAta jase asela tase to bolato, yAta tumhI kAya karAla?! pAhA tarI, dAdAjIMnI kitI suMdara vijJAna dile Ahe kI kadhI bhAMDaNaca hoNAra nAhI.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 vANI, vyavahArAta... vANI jaDa Ahe, rekaoNrDaca Ahe. hI TeparekaoNrDa vAjate, tyApUrvI Tepamadhye paTTI bharate kI nAhI? tyAcapramANe hyA vANIcI suddhA pUrNa paTTI bharalelI Ahe. ANi tyAlA saMyoga miLatAca, jazI pIna lAgate ANi rekaoNrDa suru hote, tazI vANI suru hote. puSkaLadA asehI nAhI kA hota, kI tumhI dRDha nizcaya kelelA asato kI sAsU samora kiMvA navar2yA samora bolAyace nAhI, tarI suddhA bolale jAte kI nAhI? bolale jAte. he kAya Ahe ? ApalI tara icchA navhatI. tevhA kAya navar2yAcI icchA hotI kI bAyakone malA zivyA dyAvyA? maga koNa bolavato? tara hI rekaoNrDa bolate ANi Tepa jhAlelyA rekaoNrDalA koNI bApahI badalU zakata nAhI. __ puSkaLadA koNI manAta ThAma TharavUna AlA asela kI Aja tara tyAlA ase aikavaNAra ANi tase sunavaNAra. ANi jevhA tyAcyAjavaLa jAto ANi tithe dusar2yA dona-pAca jaNAMnA pAhato, tevhA eka akSarahI na bolatA parata yeto kI nAhI? are, bolAyalA jAto paNa zabdaca phuTata nAhIta. ase ghaDate kI nAhI? vANI jara tujhyA satteta asatI, tara tU TharavalyApramANe vANI nighela. paNa ase ghaDate kA? kase ghaDaNAra? __ he vijJAna ase suMdara Ahe kI koNatyAca prakAre bAdhaka nAhI ANi jhaTapaTa samAdhAna ANela ase Ahe. paNa jara yA vijJAnAlA lakSAta Thevale kI dAdAjIMnI sAMgitale Ahe kI vANI mhaNaje phakta rekaoNrDaca Ahe, maga koNI vATela te bolata asela kiMvA phaujadAra dhamakAvata asela tarI paNa tyAcI vANI hI rekaoNrDaca Ahe, ase phITa hoUna jAyalA pAhije, maga phaujadAra dhamakAvata asela tarI tyAcA ApalyAvara pariNAma hoNAra nAhI. koNatAhI mANUsa khUpa baDabaDa karata asela tarI ApaNa samajUna jAve kI hI rekaoNrDa bolalI. rekaoNrDalA rekaoNrDa jANale tara ApaNa gaDabaDUna jANAra nAhI. nAhItara tanmayAkAra jhAlo tara kAya hoIla? ApalyA jJAnAta hI 'vANI rekaoNrDa Ahe', hI eka cAvI Ahe ANi tyAta kAhI ApaNa thApA mArata nAhI. hI Aheca rekaoNrDa. ANi rekaoNrDa mAnUna AjapAsUna AraMbha kelA tara? maga Ahe kA kAhI duHkha? ApalyA
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... ucca jAtIta loka kAThyA gheUna mArAmArI karIta nAhIta. tithe tara sarva vANIceca dhamAke! paNa AtA yAlA jiMkalyAvara kAhI urate kA? mhaNUna mI asA khulAsA kelA kI vANI hI rekaoNrDa Ahe, ase bAhera khulAsA karaNyAce kAraNa kAya? tara tumacyA manAtUna vANIcI kiMmata nighUna jAIla. AmhAlA tara koNI vATela te bolale nA, tarI tyAcI jarA suddhA kiMmata nAhI. mI jANato kI hA bicArA kase kAya bolaNAra Ahe? to svataHca bhovarA Ahe nA! ANi hI tara rekaoNrDa bolata Ahe. to tara bhovarA Ahe, tyAcyAvara dayA karaNyAsArakhI Ahe! praznakartA : 'hA bhovarA Ahe' he tyAveLI lakSAta rAhata nAhI. dAdAzrI : nAhI, sarva prathama tara 'vANI rekaoNrDa Ahe' ase TharavA. naMtara 'hA bolata Ahe te 'vyavasthita' Ahe. hI phAIla Ahe, ticA samabhAve nikAla karAyacA Ahe.' he sarva jJAna agadI tyAcaveLI hajara rAhile nA, tara ApalyAvara kAhIca pariNAma hoNAra nAhI. je kAhI bolata Ahe te 'vyavasthita'ca Ahe nA? ANi rekaoNrDaca bolata Ahe nA? to svataH tara bolata nAhI nA Aja? mhaNUnaca koNatAhI manuSya muLIca jabAbadAra nAhI ANi bhagavaMtAMnA ase disale Ahe kI, koNatAhI jIva koNatyAhI prakAre jabAbadAra nAhIca. koNI gunhegArahI nAhI, he bhagavaMtAMnI pAhile hote. yA dRSTImuLe bhagavaMta mokSAlA gele. ANi lokAMnI gunhegAra Ahe ase baghitale, tyAmuLe jagAta bhaTakata rAhatAta. basa evaDhAca dRSTIcA pharaka Ahe! praznakartA : ho, paNa hI jI dRSTI Ahe tI Atamadhye phITa hoUna jAvI, yAsAThI kAya puruSArtha karAvA? dAdAzrI : puruSArtha kAhIca karAyacA nAhI. yAta tara 'dAdAjI'cI hI goSTa' ekadama kharI Ahe. ANi yAvara jasajasA ulhAsa yeta jAto tasatase phITa hota jAte Ata. mhaNUna AtA ase TharavUna TAkA kI dAdAjIMnI jase sAMgitale Ahe taseca Ahe, hI vANI TeparekaoNrDaca Ahe. AtA yAcA anubhava ghyA. to dhamakAvata asela tyAveLI ApalyAlA manAta hasAyalA yeIla, ase kAhItarI karA. kAraNa kI kharetara vANI TeparekaoNrDaca Ahe ANi he AtA
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 vANI, vyavahArAta... tumhAlA samajalele Ahe. bolAyace nasela tarIhI bolale jAte, mhaNUna 'hI TeparekaoNrDaca Ahe' he jJAna phITa karUna ghyA. __ praznakartA : samajA kI, samoracyAcI rekaoNrDa vAjata asela tyAveLI ApaNa mhaTale kI hI rekaoNrDa vAjata Ahe. paNa tarIhI Ata 'hA sAMgato te khoTe Ahe, he barobara nAhI, ase kA bolato?' azI riaeNkzana hota asate. dAdAzrI : nAhI, paNa ase kA vhAyalA pAhije? jara hI rekaoNrDaca vAjata Ahe, tumhI jara he jANUna ghetalele Ahe kI hI rekaoNrDaca bolata Ahe, tevhA maga tyAcA pariNAmaca hoNAra nAhI nA?! praznakartA : paNa svataH nizcitapaNe mAnato, zaMbhara Takke mAnato kI hI rekaoNrDaca Ahe, tarIsuddhA riaeNkzana kA yete? dAdAzrI : ase Ahe kI hI rekaoNrDaca Ahe, rekaoNrDa Ahe ase tumhI nakkI suddhA kele Ahe, paNa 'rekaoNrDaca Ahe', ase ekjekTa jJAna tyAveLI hajara rAhile pAhije. paNa tarI te ekadama rekaoNrDaca Ahe ase rAhU zakata nAhI. kAraNa ApalA ahaMkAra tyAveLI uDyA mArato. mhaNUna maga 'tyAlA' 'ApaNa' samajavayAce kI 'bhAU, hI rekaoNrDa vAjata Ahe, tU kazAlA AraDAoraDa karato?' ase ApaNa mhaTale kI maga Ata sarva zAMta hote. mI paMcavIsa varSAcA hoto, tevhAcI hI goSTa Ahe. mAjhyA gharI eka jaNa AlA hotA. tyAveLI malA rekaoNrDa viSayI mAhita navhate. to malA khUpaca vAITa zabda bolUna gelA. tasA tara to nAtevAIka hotA. nAtevAIkAsobata bhAMDaNa karUna kase cAlela? mhaNUna mI tyAlA sAMgitale, 'basA tumhI, basA nA AtA, tI cUka tara jhAlI asela. kadhItarI cUka hote nA ApalI.' naMtara cahA pAjUna tyAMnA zAMta kele. maga to malA mhaNAlA 'mI nighato AtA.' tevhA mI mhaTale, 'tumace te gAThoDe sobata gheUna jA. hA jo tumhI malA prasAda dilA hotA, to mI cAkhalA nAhI. kAraNa kI to tolalelA navhatA, tyAmuLe te mAjhyAkaDUna ghetale jANAra nAhI. malA tara tolalelA mAla asela taraca kAmAcA. binatolalelA mAla
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, mI gheta nAhI. mhaNUna tumacA mAla tumhI gheUna jA. tevhA maga te zAMta jhAle. vyavahArAta... 31 zabda tara zAMtIhI detAta ANi peTavUnahI TAkatAta. mhaNaje iphekTiva Aheta. ANi sarva iphekTiva vastU nizcetana asatAta. cetana iphekTiva nasate. vinAzI vastU asela, tI iphekTiva asate. Apale 'jJAna' miLAlyAnaMtara jarI vATela tazI vANI nighata asalI tarI tI iphekTiva nasate. tarIhI ajUna iphekTa hota Ahe, tyAce kAraNa kAya ? pUrvIcI avasthA visaralelo nAhI. bAkI iphekTa hota Ahe, tyAsa tumhI jANale kI samoracyAcI vANI Ahe tI rekaoNrDasvarupa Ahe ANi to 'caMdubhAUlA ' bolato, 'tumhAlA' bolata nAhI. mhaNUna kuThalyAhI prakAre tumacyAvara pariNAma karaNAra nAhI. tyAne ase kAhI bolAyalA nako, he tyAcyA AvAkyAta nAhI. tyAcyA vATela tyA zabdAMmuLe ApalA saMgharSa hotA kAmA naye. hA dharma Ahe. ho, zabda tara vATela tase asU zakatAta. yAta zabdAMcI azI kAhI aTa Ahe kA, kI to bolalA tara 'saMgharSa vhAyalAca pAhije ?' ANi ApalyAmuLe samoracyAlA vAITa vATela ase bolaNe, hA tara sarvAta moThA gunhA Ahe. ulaTa ase koNI bolale asela tara te dAbUna TAkale pAhije, tyAlA mANUsa mhaNatAta ! vANI bolaNyAsa harakata nAhI. te tara koDavarDa Aheta. te phuTatAta ANi bolata rAhato, ApaNa tyAce rakSaNa karU naye. vANI bolaNyAsa harakata nAhI, paNa 'AmhI khare Ahota' ase tyAce rakSaNa karU naye. svataHcyA vANIce rakSaNa karaNe hIca sarvAta moThI hiMsA Ahe. mI sAMgato teca khare he samoracyAlA ThasavaNe hIca hiMsA Ahe. 'AmhI khare Ahota,' yAlAca rakSaNa karaNe ase mhaNatAta ANi jara he rakSaNa nasale tara kAhIca nAhI. goLe sarva phuTUna jAtIla ANi koNAlAhI jAsta ijA hoNAra nAhI. ahaMkArAce rakSaNa karatAta, tyAmuLe khUpa ijA hote.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... praznakartA : AMtarika sthitIta, mhaNaje aMtara vijJAnAta he bolaNe kazA prakAre banate ANi bolaNyAce baMda kazA prakAre hote? dAdAzrI : sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa Ahe he sarva. samoracyAlA jevaDhe dyAyace asela tevaDhe ApalyAkaDUna nighate. ANi jithe dyAyace nasela, tithe Apale baMda hoUna jAte. muMbaImadhye mI ekA vyaktilA sAMgitale hote. to mhaNato, 'dAdAjIMnA badanAma karUna TAkIna,' ase mhaNata hotA. to AlA tevhA mI tyAlA mhaNAlo, 'bolA nA kAhI.' punhA mI mhaNAlo, 'bolA nA kAhI.' tevhA tyAne spaSTa sAMgitale 'ghazyAparyaMta yeta Ahe paNa bolale jAta nAhI.' ghyA bolA AtA?! he Ale bolaNAre !! ithaparyaMta yete paNa bolale jAta nAhI, ase malA spaSTa sAMgitale, mhaNUna maga mI samajUna gelo. eka akSara suddhA bolU zakata nAhI, mAjhA hizoba pUrNa jhAlA Ahe. maga tujhI kAya bizAda ? 6. vANIce saMyoga, para-parAdhIna praznakartA : ApaNa ase sAMgatA kI, 'sthUla saMyoga sUkSma saMyoga, vANIce saMyoga para Aheta ANi parAdhIna Aheta.' tara he samajavA. dAdAzrI : sthUla saMyoga mhaNaje tumhAlA cAlatA-phiratA havA miLate, amake miLate, mAmA bheTatAta, kAkA bheTatAta, sApa bheTato, he sarva sthUla saMyoga Aheta. koNI moTha-moThyA zivyA deNArehI bheTatAta. mhaNaje he je bAherace saMyoga juLUna yetAta, te sarva sthUla saMyoga Aheta. sUkSma saMyoga mhaNaje manAta vicAra yetAta, vicAra vAkaDe yetAta, ulaTa-sulaTa yetAta, vAITa yetAta, cAMgale yetAta kiMvA asehI vicAra yetAta kI 'AtA eksiDenTa jhAlA tara kAya hoIla?' he sarva sUkSma saMyoga. Ata manAta sarva yetaca rAhatAta. ANi vANIce saMyoga mhaNaje ApaNa bolata rAhato kiMvA koNI bolale ANi ApaNa aikato, he sarva vANIce saMyoga! 'sthUla saMyoga, sUkSma saMyoga ANi vANIce saMyoga para Aheta ANi parAdhIna Aheta.' evaDheca vAkya svata:cyA lakSAta yeta asela, svata:cyA
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... jAgRtIta rAhata asela tara samoracA mANUsa vATela tase bolalA tarIhI ApalyAvara tyAcA jarAsuddhA pariNAma hoNAra nAhI, ANi he vAkya kalpita nAhI. je 'ekjekTa' Ahe, teca sAMgato. mI tumhAlA ase sAMgata nAhI kI mAjhyA zabdAcA mAna ThevUna calA. taMtotaMta aseca Ahe. hakIkata na samajalyAmuLe tumhI mAra khAtA. __ praznakartA : samoracA ulaTa-sulaTa bolato tevhA ApalyAlA jJAnAmuLe samAdhAna rAhate, paNa mukhya prazna hA rAhato kI jevhA AmacyAkaDUna kaDavaTapaNA nighato, tyAveLI jara AmhI yA vAkyAcA AdhAra ghetalA tara AmhAlA cukIce lAIsansa miLate kA? dAdAzrI : tevhA yA vAkyAcA AdhAra gheUca zakata nAhI nA! tyAveLI tara tumhAlA pratikramaNAcA AdhAra dilelA Ahe. samoracyAlA du:kha hoIla ase bolale gele asela tara pratikramaNa karUna ghyAve. ANi jevhA samoracA vATela tase bolela, tevhA vANI para Ahe ANi parAdhIna Ahe, yAcA svIkAra kelA. mhaNUna maga tumhAlA samoracyAkaDUna duHkha hoNAraca nAhI nA? AtA tumhI svataH ulaTa-sulaTa bolalAta ANi naMtara tyAce pratikramaNa kele, mhaNUna maga tumhAlA tumacyA bolaNyAce duHkha rAhile nAhI. mhaNaje azA prakAre sarva nirAkaraNa hote. praznakartA : barecadA bolAyace nasate tarI bolale jAte. naMtara pazcAtApa hoto. dAdAzrI : vANIne je kAhI bolale jAte tyAce ApaNa 'jJAtA-dRSTA.' paraMtu tyAmuLe jyAlA duHkha jhAle asela, tyAce pratikramaNa 'ApalyAlA' 'bolaNAr2yA'kaDUna karavUna ghyAve lAgate. AmhAlA koNI zivI dilI tarI AmhI jANato kI hA 'aMbAlAla paTela'lA zivyA deta Ahe. padagalalA zivyA deta Ahe, AtmyAlA tara jANU zakata nAhI, oLakhU zakata nAhI nA! mhaNUna AmhI svIkArata nAhI, 'AmhAlA' sparzata nAhI. AmhI vItarAga rAhato. AmhAlA tyAcyAvara rAga-dveSa hota nAhI.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 vANI, vyavahArAta... AmhA 'jJAnI'cA prayoga kasA asato kI pratyeka kriyelA 'AmhI' 'pAhato.' mhaNUnaca mI yA vANIlA rekaoNrDa mhaNato nA! hI rakaoNrDa bolata Ahe, AmhI tI pAhAta asato kI 'rekaoNrDa kazI vAjata Ahe ANi kazI nAhI'! ANi jagAtIla loka tanmayAkAra hotAta. saMpUrNa nirtanmayAkAra rAhile, tyAsa kevaLajJAna mhaTale Ahe. jagAtIla loka pAhatAta taseca jJAnI paNa pAhata asatAta, paraMtu jagAtIla lokAMce pAhilele upayogI paData nAhI. kAraNa tyAMcA 'besamenTa'(pAyA) ahaMkAra Ahe. mI 'caMdubhAU' Ahe, hA tyAMcA 'besamenTa' Ahe ANi 'ApalA' 'besamenTa' mI 'zuddhAtmA Ahe' hA Ahe. mhaNUna Apale pAhilele kevaLajJAnAcyA aMzAta jAte. jitakyA aMzAne ApaNa pAhile, jitakyA aMzAne ApaNa svata:lA vegaLe pAhile, vANIlA vegaLe pAhile, hA 'caMdubhAU' kAya karata Ahe te pAhile, titakyA aMzAne kevaLajJAna utpanna jhAle. malA jara koNI zivI dilI tara te mAjhyA jJAnAtaca asate, 'hI rekaoNrDa kAya bolate' tehI mAjhyA jJAnAtaca asate. rekaoNrDa cukIce bolalI asela tarI te mAjhyA jJAnAtaca asate. AmhAlA saMpUrNa jAgRtI rAhate. ANi saMpUrNa jAgRtI he kevaLajJAna Ahe. vyavahArAta lokAMnA vyavahArika jAgRtI rAhate, tI ahaMkArAmuLe rAhate. paNa hI tara zuddhAtmA jhAlyAnaMtaracI jAgRtI Ahe. hI AMzika kevaLajJAnAcI jAgRtI Ahe ANi tevhApAsUnaca kalyANakArI Ahe. ___ AtalyA mazInarIlA mokaLI soDAyacI nAhI. ApaNa ticyAvara dekharekha ThevAyacI kI kuThe-kuThe ghAsalI jAta Ahe, kAya hota Ahe, koNAbarobara kaDaka vANI nighAlI. bolale gele tyAcI aDacaNa nAhI, ApaNa 'pAhata' rAhAyace kI, 'ohoho, caMdubhAU kaDaka bolale!' praznakartA : paraMtu joparyaMta bolata nAhI, toparyaMta cAMgaleca nA? dAdAzrI : 'bolAyace, kiMvA bolAyace nAhI' he AtA ApalyA hAtAta rAhile nAhI.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... bAherace tara tumhI pAhAla hI vegaLI goSTa Ahe, paNa jevhA tumacyAca Ata asalele sarva tumhI pAhata rAhAla, tyAveLI tumhI kevaLajJAna satteta asAla. paNa te aMza kevaLajJAna Ahe, sarvAMza nAhI. Ata vAITa vicAra yetAta tyAMnA pAhAve, cAMgale vicAra yetAta tyAMnAhI pAhAve. vAITAvara dveSa nAhI ANi cAMgalyAvara rAga nAhI. ApalyAlA cAMgale-vAITa pAhaNyAcI garaja nAhI. kAraNa muLAta tI sattAca ApalyA tAbyAta nAhI. ____7. satya-asatyAmadhye vAparalI vANI praznakartA : maskA mAraNe, he satya Ahe ? ho lA ho miLavaNe, he sarva? dAdAzrI : tyAsa satya mhaNatA yeNAra nAhI. maskA mAraNyAsArakhI vastuca nAhI. hA tara svataHcAca zodha Ahe, svata:cyA cukImuLe to dusar2yAlA maskA mArata rAhato. praznakartA : koNAsobata goDa bolale tara tyAta phAyadA Ahe kA? dAdAzrI : ho, tyAlA sukha vATate ! praznakartA : paNa maga naMtara jevhA tyAlA mAhita paDate tevhA tara khUpa duHkha hota asela. kAraNa kAhI khUpa goDa bolaNAre asatAta ANi kAhI satya bolaNAre asatAta, tara ApaNa ase mhaNato nA, kI hA goDa bolato paNa tyApekSA to jarI kharAba bolato paNa to cAMgalA mANUsa Ahe. dAdAzrI : satya bolaNArA koNAsa mhaNatA yeIla? eka bhAU tyAcyA AIlA kharaM bolalA, ekadama satya bolalA. to AIlA kAya mhaNato? 'tU mAjhyA bApAcI bAyako Ahesa' ase mhaNato, he satya nAhI kA? tevhA AIne kAya mhaTale? punhA kadhI tujhe toMDa dAkhavU nakosa, cAlatA ho yethUna! malA tujhyA bApAcI bAyako mhaNatosa. arthAta satya kase asale pAhije? priya vATela ase asale pAhije. phakta priya vATela ase asale tarI dekhIla cAlaNAra nAhI. tara te hitakArI suddhA asale pAhije, evaDhyAnehI bhAgaNAra nAhI. mI satya, priya ANi
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... hitakArIca bolato, tarIhI mI jara jAsta bolalo nA, tara tumhI mhaNAla kI 'kAkA AtA baMda karA, AtA malA jevAyalA jAU dyA nA.' mhaNaje te mita pAhije, yogya pramANAta asale pAhije. hA kAhI reDio nAhI kI bolataca rAhIla, kAya? mhaNaje ase satya-priya-hitakArI ANi mitacA, cArIMcA guNAkAra jhAlA taraca satya mhaTale jAIla. nAhItara kevaLa nagna satya bolale, tara tyAlA asatya mhaTale jAte. vANI kazI asAyalA havI? hita-mita-priya ANi satya, yA cArIMcA guNAkAra asalelI vANI pAhije. itara sarva asatya Ahe. vyavahAra vANIta hA niyama lAgU paDato. yAta tara jJAnIMceca kAma. cArIMcA guNAkAra asalelI vANI phakta 'jJAnIpuruSAM'cIca asate, ANi te samoracyAcyA hitAsAThIca asate, tyAMcI vANI jarA suddhA svata:cyA hitAsAThI nasate. 'jJAnIM'nA potApaNu-(mI Ahe ANi mAjhe Ahe, ase AropaNa, mI paNA.) nasateca, jara 'potApaNu' asela tara te jJAnI nAhIca. satya koNAsa mhaNatAta? koNatyAhI jIvAlA vANImuLe duHkha hota nasela, vartanAne du:kha hota nasela ANi manAne suddhA tyAcyAsAThI vAITa vicAra kelA jAta nasela. heca sarvAta moThe satya Ahe. sarvAta moThA siddhAMta Ahe. he riyala satya nAhI. he aMtima vyavahAra satya Ahe. praznakartA : mANUsa khoTe kA bolato? dAdAzrI : mAjhyAzI koNI khoTe bolata nAhI. mAjhyAjavaLa tara ithaparyaMtace bolatAta kI, dahA-bArA varSAcI mulagI asela ANi tI AtA pannAsa varSAcI jhAlI asela, tara tine bArA varSAMpAsUna te pannAsa varSAMparyaMta kAya kAya kele te sarva malA agadI spaSTa lihUna dete. nAhItara yA jagAta ase kadhI ghaDaleca nAhI. koNatIhI strI svata:ce ase jAhIra karela ase ghaDale nAhI. azA hajAro striyA mAjhyAkaDe yetAta ANi mI tyAMce pApa dhuUna deto. praznakartA : vinAkAraNa manuSya khoTe bolaNyAsAThI prerita hoto. tyA mAge koNate kAraNa asela?
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... 37 dAdAzrI : krodha - mAna - mAyA - lobhAmuLe karato to. kAhItarI miLavAyace Ahe, eka tara mAna miLavAyacA Ahe, kiMvA lakSmI miLavAyacI Ahe, kAhItarI have Ahe. te prApta karaNyAsAThI khoTe bolato. kiMvA maga bhItI Ahe, bhItImuLe to khoTe bolato. Ata daDalelI bhItI Ahe kI, 'koNI malA kAya mhaNela?' azI kAhItarI bhItI asate. naMtara haLUhaLU khoTepaNAcI savayaca paDate. naMtara bhItI nasalI tarIhI khoTe bolata rAhato. praznakartA : yA samAjAta khUpa loka khoTe bolatAta ANi corI, labADI vagaire paNa karatAta, paNa tarIhI khUpa cAMgalyA prakAre rAhatAta. ANi jo khare bolato, tyAlA sarva aDacaNI yetAta. tara AtA koNatI lAIna pakaDAvI ? khoTe bolUna svataHlA thoDI zAMtI rAhIla ase karAve kI maga khare bolAve ? dAdAzrI : ase Ahe nA, pUrvI khoTe bolale hote tyAceca tara he phaLa Ale Ahe, teca yethe cAkhata AhAta nivAMtapaNe ! ANi to thoDese khare bolalA hotA, tyAce phaLa tyAlA miLAle. ANi AtA to khoTe bolato, tyAce phaLa tyAlA miLelaca. tumhI khare bolAla tara tyAce phaLa miLela. he tara phaLa cAkhatAta. nyAya Ahe, nivvaLa nyAya Ahe. ekA mANasAcyA parIkSecA Aja rijhalTa AlA, to pAsa jhAlA ANi ApaNa nApAsa jhAlo. pAsa hoNArA mANUsa Aja jarI rakhaData asela, paraMtu tyAne parIkSA deteveLI karekTa dilI hotI. mhaNaje he sarva je yeta Ahe, te phaLa yeta Ahe, tyA phaLAlA zAMtatene bhogUna ghyAve, yAlA mhaNatAta puruSArtha. praznakartA: kityeka jaNa khoTe bolatAta tarI paNa satyAta moDate. ANi kityeka jaNa khare bolatAta tarI paNa te asatyAta moDate. he kAya pajhala (koDe) Ahe ? dAdAzrI : he tyAcyA pApa ANi puNyAcyA AdhAre ghaData asate. tyAcA jara pApAcA udaya asela tara to khare bolalA tarI dekhIla khoTe Tharate. ANi jevhA puNyAcA udaya asela tevhA khoTe bolalA tarI dekhIla loka tyAce khare mhaNUna svIkAratIla. vATela tase khoTe karela tarIhI cAlUna jAte.
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 vANI, vyavahArAta... praznakartA : tara tyAlA kAhI nukasAna hota nAhI? dAdAzrI : nukasAna tara Ahe, paraMtu puDhacyA janmAce. yA janmAta tara tyAlA mAgacyA janmAce phaLa miLAle. ANi he khoTe bolalA, tyAce phaLa tyAlA puDhacyA janmAta miLela. AtA he tyAne bI perale, bAkI he kAhI anAgoMdI kArabhAra nAhI kI vATela tase cAlUna jAIla! praznakartA : jANUna-bujUna cukIce kele ANi naMtara pratikramaNa karUna gheU ase mhaTale, tara te cAlela? dAdAzrI : nAhI. jANUna-bujUna tara karU naye. paNa tyAtUna jara cukIce jhAle tara pratikramaNa karUna ghyAve. praznakartA : dusar2yAcyA bhalyAsAThI khoTe bolaNe he pApa mAnale jAIla? dAdAzrI : muLAta khoTe bolaNe heca pApa mAnale jAte. tarI dusar2yAcyA bhalyAsAThI bolalo tara ekIkaDe puNya bAMdhale ANi dusarIkaDe pApa bAMdhale. mhaNaje yAta thoDe-phAra pApa tara Ahe. khoTe bolalyAne kAya nukasAna hota asela? tara tyAmuLe ApalyA varacA vizvAsa uDato. ANi vizvAsa uDAlA mhaNaje mANasAcI kiMmata khalAsa! praznakartA : ANi khoTe pakaDale jAte tevhA kAya avasthA hote? dAdAzrI : ApaNa sAMgAyace nA kI, 'pakaDale gele Amace' ANi mI tara tevhA sAMgUnaca TAkato kI 'bhAU, mI pakaDalo gelo.' tyAta kAya aDacaNa Ahe ? naMtara tohI hasela ANi ApaNahI hasAyace. tyAmuLe to samajUna jAto kI yAta kAhI gheNe-deNe nAhI, ANi nukasAna hoIla asehI nAhI. praznakartA : samajA kI Amace khoTe tumhI pakaDale, tara tevhA tumhAlA kase vATate?
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... dAdAzrI : kAhI suddhA vATata nAhI. puSkaLa veLA mI khoTe pakaDato. mI jANato kI he aseca asate. yAhUna jAsta AzA AmhI kazI ThevU zakato? anaMta janmAMpAsUna khoTeca bolale Ahe. khare bolaleca kuThe? ApaNa vicArale 'kuThe gelA hotA?' tara 'rastyAvara phirAyalA gelo hoto' ase sAMgato, ANi gelelA asato sinemAlA. ho, paNa maga tyAcI mAphI mAgUna ghyAvI. praznakartA : paramArthAsAThI thoDe khoTe bolale tara tyAcA doSa lAgato kA? dAdAzrI : paramArtha mhaNaje AtmyAsAThI je kAhI paNa karaNyAta yete, tyAcA doSa lAgata nAhI. ANi dehAsAThI je kAhI karaNyAta yete, cukIce karaNyAta Ale tara doSa lAgato ANi cAMgale karaNyAta Ale tara guNa lAgato. AtmahetU asela, tyAsAThI jI jI kArye asatIla, tyAta kAhI doSa nAhI. paNa samoracyAlA ApalyA nimittAne duHkha jhAle tara tyAcA doSa lAgato! khoTe bolUnahI AtmyAce karata asAla tara harakata nAhI ANi khare bolUnahI dehAce hita karata asAla tara harakata Ahe. khare bolUna bhautika hita karAla tarIhI aDacaNa Ahe. paNa khoTe bolUna AtmyAsAThI karAla nA, tarI hitakArI Tharate. praznakartA : koNAce cAMgale kAma karUna deNyAsAThI AmhI khoTe bolalo tara koNAlA doSa lAgato? ase karU zakato kA? dAdAzrI : jo khoTe bolato tyAlA doSa lAgato. praznakartA : khoTe bolaNyAsAThI koNI daDapaNa ANale tara? dusar2yA koNAce cAMgale hota Ahe tyAsAThI tumhI khoTe bolA, ase koNI daDapaNa ANale tara? dAdAzrI : tara ase mhaNAve kI, 'bhAU, mI tumacyA dabAvAmuLe
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... bolena, mI tara popaTa Ahe. he tara tumacyA daDapaNAmuLe popaTa hoUna bolena. bAkI, mI bolata nAhI.' naMtara popaTa bolato azAprakAre bolA. tumhI svataH bolUca nakA, popaTa hoUna bolA. ApaNa mhaTale 'AyA rAma' tara popaTa mhaNela, 'AyA rAma.' ase bolA. malA 'jJAna' jhAle navhate nA, tevhA ekadA korTAta jAve lAgale hote. sAkSa dyAyacI hotI. tevhA vakIla mhaNAlA kI, mI sAMgitalyApramANe tumhAlA bolAyace Ahe'. mI mhaTale, 'nAhI, bhAU. malA jevaDhe mAhita Ahe tevaDhe bolena. mI kAhI tumhI sAMgitalyApramANe bolaNAra nAhI.' tevhA to vakIla mhaNato, 'malA kAya he tumacyAsAThI ubhe kele? ase tara mI khoTA Tharena. mAjhI abrU jAIla. ase sAkSIdAra miLAle tara AmacI saMpUrNa kesaca uDUna jAIla.' mI vicArale, maga 'yAvara upAya kAya?' tevhA vakIla mhaNAle kI, 'AmhI sAMgato tevaDhe bolAyace.' tyAvara mI sAMgitale, 'udyA vicAra karUna sAMgena.' naMtara rAtrI malA AtUna uttara miLAle, kI ApaNa popaTa hoUna jAve. vakIlAne sAMgitalyAmuLe mI bolato, mhaNaje Ata asA bhAva rAhilA pAhije, ANi naMtara bolA. bAkI koNAsAThI cAMgale kAma karata asAla tara zakya toparyaMta khoTe bolU nakA. koNAcyA cAMgalyAsAThI corI karAyacI nAhI. koNAcyA cAMgalyAsAThI hiMsA karAyacI nAhI. saMpUrNa jokhimadArI ApalIca Ahe. khoTe bolaNyAcI tumacI icchA Ahe kharI Ata? thoDItarI? praznakartA : nAhI. dAdAzrI : ANi tarIsuddhA bolale jAte hI hakIkata Ahe nA! tara jevhA khoTe bolale gele ANi tumhAlA mAhita paDale kI he khoTe bolale gele kI tAbaDatoba 'dAdAM'javaLa mAphI mAgAyacI kI, 'dAdA, malA khoTe bolAyace nAhI, tarI khoTe bolale gele. malA mApha karA. AtA punhA khoTe bolaNAra nAhI.' ANi tarIhI punhA tase ghaDale tara duHkhI hoU naye. mAphI mAgataca rAhAyacI. tyAmuLe tyA gunhAcI tethe noMda rAhaNAra nAhI. mAphI mAgitalI mhaNaje noMda rAhata nAhI.
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... praznakartA : AmhI dararoja bolato, kI he cukIce Ahe, ase navhate bolAyace, paNa tarI ase kA hote? karAyace nasela tarI kA kele jAte? dAdAzrI : ati zahANapaNA Ata bharuna ANalelA Ahe mhaNUna. AmhI kadhIhI koNAlA kAhIhI sAMgitale nAhI kI ase karU nakA. jara sAMgitale gele tara tevhAca sAvadha hoto. praznakartA : AmhI khoTe bolalo asU, te suddhA karma bAMdhale aseca mhaTale jAIla nA? dAdAzrI : arthAtca! paNa khoTe bolale asAla, tyAhIpekSA khoTe bolaNyAce je bhAva karatA nA, te tyAhUnahI adhika moThe karma mhaTale jAte. khoTe bolaNe he tara mhaNA karmaphaLa Ahe. khoTe bolaNyAce bhAvaca, khoTe bolaNyAcA ApalA nizcaya, tyAmuLeca karmabaMdhana hota asate. Ale kA tumacyA lakSAta? he vAkya kAhI madata karela kA tumhAlA? kase madata karela? praznakartA : khoTe bolaNe baMda karAyalA pAhije. dAdAzrI : nAhI. khoTe bolaNyAcA abhiprAyaca soDUna dyAyalA pAhije ANi khoTe bolale gele tara pazcAtApa kelA pAhije kI 'kAya karU? ase khoTe bolAyalA nako'. tarI khoTe bolaNe baMda hoNAra nAhI. paNa to abhiprAya mAtra baMda hoIla. 'AjapAsUna khoTe bolaNAra nAhI, khoTe bolaNe he mahApApa Ahe, mahA duHkhadAyI Ahe ANi khoTe bolaNe heca baMdhana Ahe.' asA jara tumacA abhiprAya jhAlA, tara tumace khoTe bolaNyAce pApa baMda hoUna jAIla. ANi yA pUrvI joparyaMta he bhAva baMda kele navhate, toparyaMtacyA tyAcyA jyA 'riaeNkzana' (pratikriyA) Aheta, tevaDhyA bAkI rAhatIla. tevaDhA hizoba tumacyA samora yeIla. tyAmuLe maga tumhAlA tevaDhe khoTe anivAryapaNe bolAve lAgela, tevhA tumhI tyAcA pazcAtApa karA. AtA jarI pazcAtApa kelA, tarIhI tumhI je khoTe bolalAta, tyA karmaphaLAcehI phaLa tara yeNAraca ANi maga tehI bhogAve tara lAgelaca.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... mhaNaje tumhI jyAMcyAzI khoTe bolale asAla, te loka bAhera tumacI badanAmI karatIla kI, 'kAya he caMdubhAU, cAMgalA zikalelA mANUsa, cakka khoTe bolalA?! hIca kAya tyAcI lAyakI?' arthAt badanAmIce phaLahI bhogAveca lAgela, jarI pazcAtApa kelA asela tarIhI. ANi jara pahilyApAsUnaca te pANI baMda kele asela, 'kaoNjesa'ca baMda karaNyAta Ale, tara maga 'kaoNjesa'ce phaLa ANi tyAcehI punhA phaLa, he yeNAra nAhI. mhaNUna mI kAya sAMgata asato? jarI khoTe bolale gele paNa 'ase bolAyalA nako' asA tujhA virodha Ahe nA? ho, tara he khoTe tulA AvaData nAhI, he nakkI jhAle, ase mhaTale jAIla. khoTe bolaNyAcA tujhA abhiprAya nAhI nA, maga tujhI jabAbadArI saMpalI. praznakartA : paNa jyAlA khoTe bolaNyAcI savayaca asela, tyAne kAya karAve? dAdAzrI : tyAne maga tyAcabarobara pratikramaNa karaNyAcI savayahI karUna ghyAvI lAgela. ANi tyAne jara pratikramaNa kele, tara maga jabAbadArI AmacI Ahe. mhaNUna abhiprAya badalA! khoTe bolaNe mhaNaje jIvanAcA aMta ANaNyAsArakhe Ahe, jIvanAcA aMta ANaNe ANi khoTe bolaNe he donhI eka samAna Aheta, ase 'DisAiDa' (nizcita) karAve lAgate. ANi punhA satyAce zepUTa dharunahI basU nakA. praznakartA : bolaNyAta janmApAsUnaca trAsa Ahe. dAdAzrI : mAgacyA janmI jIbhene laDhAI kelI hotI nA! jithe-tithe sarvAMnA zivyA dilyA, tyAmuLe maga tyAcI jIbha (vAcA) jAte. maga kAya hoIla? bolaNyAta kAhI bAkI Thevato kA? karma kamI asatIla tara punhA vAcA phuTelahI. ase kAhI nAhI, pAca-sAta varSAnaMtarahI vAcA phuTela. cukIcI vANI bolalyAmuLeca tara jIbha gelI hotI nA! jIbhecA jevaDhA durupayoga karAla titakI jIbha jAte.
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... ___43 praznakartA : mAjhA svabhAva, mAjhI vANI kaThora Ahe. koNAcyAhI manAlA lAgela, du:kha vATela azI Ahe. mAjhyA manAta ase nasate kI mI tyAlA duHkha deNyAsAThI bolata Ahe. dAdAzrI : koNAlA du:kha hoIla ase bolU naye. koNatyAhI jIvAlA du:kha hoIla, azI vANI bolaNe, hA khUpa moThA aparAdha Ahe. praznakartA : azI vANI asaNyAce kAraNa kAya? dAdAzrI : rubAba dAkhavaNyAsAThI! dusar2yAMvara rubAba paDAvA yAsAThI. praznakartA : AmhI rubAba dAkhavaNyAsAThI kaDaka bolato ANi samoracA manuSya te sahana karUna gheto. tara to kazAmuLe sahana karato? dAdAzrI : eka tara, tyAlA garaja asate, garajU sahana karato, ANi dusare, kleza hoU naye mhaNUna sahana karato. tisare, abrU jAU naye mhaNUna sahana karato. kutrA bhuMkela paNa ApaNa bhuMkAyace nAhI, azA koNatyAtarI kAraNAmuLe loka cAlavUna ghetAta, nibhAvUna ghetAta. 8. duHkhadAyI vANIce karAve pratikramaNa bhagavaMtAkaDe satya ANi asatya, hyA donhI goSTI nasatAtaca. hI tara samAja vyavasthA Ahe. hiMduce satya, te muslimAMsAThI asatya Tharate ANi musalamAnAMce satya, te hiMdusAThI asatya Tharate. hI sarva samAja vyavasthA Ahe. bhagavaMtAMjavaLa_khare-khoTe ase kAhIca nasate. bhagavaMta tara itakeca sAMgatAta kI, 'koNAlAhI duHkha jhAle tara ApaNa pratikramaNa karAve. ApalyAkaDUna duHkha vhAyalA nako. tumhI 'caMdubhAU' hote, te ithe hyA jagAta satya Ahe. bAkI, bhagavaMtAMcyA yethe tara to 'caMdubhAU'ca nAhI. he satya bhagavaMtAkaDe asatya Ahe. saMsAra cAlela, saMsAra sparzaNAra nAhI, naDaNAra nAhI ANi (mokSAce) kAma hoIla, ase Ahe. phakta AmacyA AjJece ArAdhana karAyace Ahe. 'caMdubhAU' khoTe bolela, tyAcIhI ApalyAkaDe aDacaNa nAhI. khoTe bolalAta tyAmuLe samoracyAce nukasAna jhAle. mhaNUna ApaNa
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ XX vANI, vyavahArAta... 'caMdubhAU'lA sAMgAve, 'pratikramaNa karUna ghyA' khoTe bolaNe hA prakRti guNa Ahe, mhaNUna bolalyAzivAya rAhaNAra nAhI. khoTe bolaNyAsAThI mI virodha karata nAhI, khoTe bolalyAnaMtara jara pratikramaNa kele nAhI, tara mAtra mI virodha karato. khoTe bolalo ANi pratikramaNAce bhAva jhAle, tyAveLI je dhyAna vartata asate, te dharmadhyAna Ahe. loka dharmadhyAna mhaNaje kAya, he zodhata asatAta. khoTe bolale gele, tara tevhA 'dAdAM 'javaLa mAphI mAgUna ghyAvI ANi punhA khoTe bolale jAvU naye, yAsAThI zakti mAgAvI. praznakartA : samajA jIbhene mI kAhI bolalo, tara tyAlA mAjhyAkaDUna tara duHkha jhAle, aseca mhaTale jAIla nA? dAdAzrI : ho, paNa te du:kha tara ApalyA iccheviruddha jhAle Ahe nA, mhaNUna ApaNa pratikramaNa kele pAhije. hAca tyAcA hizoba asela, jo pheDalA gelA. praznakartA : ApaNa kAhI bolalo tara tyAlA manAta khUpa vAITa suddhA vATate nA? dAdAzrI : ho, vAITa tara vATate. cukIce jhAle asela tara vAITa vATelaca nA. hizoba pheDAvA lAgato, to tara pheDAvAca lAgato nA, tyAtUna suTakAca nAhI nA! praznakartA : aMkuza rAhata nAhI mhaNUna vANIdvAre nighUna jAte. dAdAzrI : ho. te nighUna jAte. paNa nighUna gelyAvara tyAce ApaNa pratikramaNa karAve, basa, dusare kAhI nAhI. pazcAtApa karAvA ANi 'punhA ase karaNAra nAhI' asA nizcaya suddhA kelA pAhije. naMtara rikAmyA veLI tyAsAThI punhA punhA pratikramaNa karataca rAhAyace. mhaNaje maga sarva narama paDate. jyA jyA kaThiNa phAIlI Aheta, tevaDhyAca narama karAyacyA Aheta, tazA dona-cAra phAIlIca kaThiNa asatAta, jAsta nasatAta nA!
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... praznakartA : ApalI icchA nasUnahI kleza hoto, vANI kharAba nighate tara kAya karAve? dAdAzrI : te zevaTacyA TappyAvara Ahe. jevhA rastA saMpata AlA asela nA, tevhA Apale bhAva nasUnahI cukIce ghaDate. tara tithe ApaNa kAya kele pAhije, tara pazcAtApa kelA pAhije, tevhA maga pusale jAIla, basa. cukIce ghaDale tara hA itakAca upAya Ahe. dusarA koNatAhI upAya nAhI. te suddhA jevhA te kArya pUrNa hota Ale asela tevhA manAta kharAba karaNyAcA bhAva tara nasato tarI dekhIla kharAba kArya ghaDate. ANi jara te kArya ajUna apUrNa asela, tara ApalyAlA vAITa karaNyAcA bhAvahI hoto ANi vAITa kArya suddhA kele jAte, donhIhI hote. praznakartA : hetU cAMgalA Ahe tara maga pratikramaNa kA karAyace? dAdAzrI : pratikramaNa tara karAve lAgate, kAraNa samoracyAlA duHkha jhAle nA. ANi vyavahArAta loka mhaNatIla nA, baghA hI bAI, navar2yAlA kazI dhamakAvate. tyAvara maga pratikramaNa karAve lAgate. je DoLyAMnI disate, tyAce pratikramaNa kele pAhije. jarI Ata tumacA hetU sonyAsArakhA asela, paNa to kAya kAmAcA? to hetU cAlaNAra nAhI. hetU jarI zuddha sonyAsArakhA asalA tarI dekhIla AmhAlA pratikramaNa karAve lAgate. cUka jhAlI kI pratikramaNa karAve lAgate. hyA sarvaca mahAtmyAMcI icchA Ahe, AtA jagata kalyANa karaNyAcI bhAvanA Ahe. hetU cAMgalA Ahe, paNa tarIhI cAlaNAra nAhI. pratikramaNa tara sarvAta pahile karAve lAgela. kapaDyAvara DAga paDalA tara lageca dhuvUna TAkatA nA? tase he kapaDyAvarace DAga Aheta. hI 'AmacI' TeparekaoNrDa vAjate, tyAta kAhI cukabhUla jhAlI tara AmhAlA lagecaca tyAcA pazcAtApa karAvA lAgato. tyAzivAya cAlata nAhI. TeparekaoNrDapramANe nighate, mhaNUna AmacI vANI binamAlakIcI Ahe, paNa tarI suddhA AmacyAvara jabAbadArI yete. loka tara aseca mhaNatIla nA, 'paNa sAheba, Tepa tara tumacIca Ahe nA?' ase mhaNatIla kI nAhI? hI kAya dusar2yAcI Tepa hotI? mhaNUna he zabda AmhAlA dhuvAve lAgatAta. vAITa zabda bolU zakata nAhI.
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 vANI, vyavahArAta... pratikramaNa tara agadI aMtima sAyansa Ahe. mhaNUna jara mAjhyAkaDUna tumhAlA kaDaka bolale gele asela, tumhAlA jarI tyAce jAsta du:kha jhAle nasela tarI malA he samajale pAhije kI mI ase kaDaka bolAyalAca nako hote. yA jJAnAmuLe svataHcI cUka lakSAta yete. mhaNUna malA tumacyA nAvAce pratikramaNa karAve lAgate. praznakartA : mhaNaje vANI bolateveLI, ApalyAlA ApalA vhayU paoNiMTa karekTa vATata asela, paNa samoracyAlA tyAcyA vhayU paoNiMTane karekTa vATata nasela tara? dAdAzrI : tI sarva vANI agadI cukIcI Ahe. samoracyAlA phITa (anukUla) jhAlI, tIca karekTa vANI! samoracyAlA phITa hoIla azI vANI ApaNa bolalI pAhije. praznakartA : AmhI samoracyAlA kAhI sAMgitale, AmacyA manAta tara tase kAhI nasate, paNa tarI AmhI sAMgitalyAvara tyAlA ase vATate kI 'hA barobara bolata nAhI, cukIce Ahe.' tara tyAsa atikramaNa mhaTale jAte kA? dAdAzrI : tyAlA duHkha vATata asela tara ApaNa pratikramaNa karUna ghyAve. tyAta kAya ApalyAlA kaSTa paDaNAra Aheta? koNAlA du:kha deUna ApaNa sukhI hoU zakata nAhI. praznakartA : vyavahArAta koNI cukIce karata asela, tara tyAlA TokAve lAgate. tara te karAyace kI nAhI? dAdAzrI : vyavahArAta TokAve lAgate, paNa te ahaMkArAsahita hota asate. mhaNUna tyAce pratikramaNa kele pAhije. praznakartA : Tokale nAhI tara to DokyAvara caDhato? dAdAzrI : TokAve tara lAgate, paNa sAMgatA Ale pAhije, sAMgatA yeta nAhI, vyavahAra yeta nAhI, tyAmuLe ahaMkArAsahita Tokale jAte. mhaNUna TokalyAnaMtara tyAce pratikramaNa karUna ghyAyace. tumhI samoracyAlA Tokale
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... 47 mhaNUna tyAlA vAITa tara vATela, paNa tyAce satata pratikramaNa karata rAhAla tara sahA mahinyAnaMtara, bArA mahinyAnaMtara tumacI vANI azI nighela kI samoracyAlA goDa vATela. praznakartA : AmhAlA kityekadA samoracyAlA tyAcyA hitAsAThI TokAve lAgate, thAMbavAve lAgate. tyAveLI tyAlA du:kha jhAle tara? dAdAzrI : ho. sAMgaNyAcA adhikAra Ahe. paNa sAMgAyalA jamale pAhije. hA bhAU AlA, kI tyAlA pAhatAca mhaNela kI 'tU asA Ahesa ANi tU tasA Ahesa' tevhA te atikramaNa mhaTale jAte. samoracyAlA duHkha hoIla ase jara ghaDale tara ApaNa sAMgAve, 'he caMdubhAU, pratikramaNa karA, atikramaNa kA kele? punhA ase bolaNAra nAhI ANi he bolalo tyAcA mI pazcAtApa karato.' itakeca pratikramaNa karAve lAgate. praznakartA : paNa te cukIce bolata asatIla kiMvA cukIce karata asatIla tarIhI ApaNa kAhIhI bolU naye? dAdAzrI : bolAve. 'ase kele nAhI tara bare, he ase nAhI jhAle tara uttama.' ase sAMgU zakato. paNa ApaNa tyAce baoNsa (variSTha) Ahota, azA prakAre bolata asato nA, mhaNUna vAITa vATate. kaDaka zabda asatIla, te vinayapUrvaka sAMgAyalA haveta. praznakartA : kaDaka zabda bolatAnA vinaya TheU zakato? dAdAzrI : TheU zakato, yAlAca tara vijJAna mhaNatAta. kAraNa 'DrAmeTika'(nATakIya) Ahe nA! asato lakSmIcaMda ANi mhaNato, 'mI bhatRhari rAjA Ahe, yA rANIcA navarA Ahe, naMtara bhikSA de nA maiyA piMgaLA.' ase bolUna DoLyAMmadhUna azrU kADhato. tevhA, 'are, tU tara lakSmIcaMda Ahesa nA? tU kharaM raDatosa? tevhA mhaNela, 'mI kazAlA kharaM raDU? malA hA abhinaya karAvAca lAgato. nAhItara mAjhA pagAra kApUna ghetIla.' asA abhinaya karAyacA Ahe. jJAna prAptinaMtara he tara nATaka Ahe. praznakartA : pratikramaNa karAyace, te manAne karAyace kI vAcUna kiMvA bolUna karAyace?
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... kasehI karA, dAdAzrI : nAhI. manAneca. manAne karA, bolUna karA, kI mAjhA tyAcyA prati jo doSa jhAlA Ahe, tyAcI kSamA mAgato. he manAta bolale tarI cAlela. mAnasika aeNTaeNka jhAlA mhaNUna tyAce pratikramaNa karAyace, basa. 48 praznakartA : ekhAdA vAITa prasaMga AlA asela, samoracI vyakti tumacyAsAThI vAITa bolata asela kiMvA vAITa karata asela, tara tyAcyA rikzanane manAta AmhAlA jo rAga yeto, tyAmuLe jIbhene zabda bAhera nighatAta, paNa mana AtUna sAMgata asate kI, he cukIce hota Ahe. tara he je bolale jAte tyAcA doSa adhika Ahe kI manAne kelelyAcA doSa adhika Ahe ? dAdAzrI : jIbhene karato nA, te bhAMDaNa tithalyA tithe, lagecaca hizoba pheDUna pUrNa hoto ANi manAne kelele bhAMDaNa puDhe cAlata rAhate. jIbhene bhAMDato, te tara ApaNa samoracyAlA sunAvale, mhaNaje to lageca ApalyAlA parata karato. tAbaDatoba tyAce phaLa miLUna jAte. ANi manAne kele tyAce phaLa naMtara paripakva hoIla. he AttA tyAce bIja perale gele. mhaNaje tyAsa kaoNjesa mhaNatAta. mhaNUnaca kaoNjesa paDaNAra nAhIta, yAsAThI manAne hoUna gele asela tara manAne pratikramaNa karAyalA pAhije. 9. vigraha, pati - patnImadhIla manuSya hoUna prApta saMsArAta dakhala ( DhavaLADhavaLa) kelI nAhI, tara saMsAra agadI saraLa ANi suraLIta cAlata rAhIla. paNa hA tara prApta saMsArAta dakhalaca karIta asato. uThalyApAsUna nusatI dakhala. ANi bAyako suddhA uThalyApAsUna dakhalaca karata rAhate, kI yA bALAlA jarA jhokA paNa deta nAhIta, baghA tarI, hA kevhAcA raData Ahe ! tyAvara parata navarA mhaNela, 'tujhyA poTAta hotA tevhA kAya mI jhokA dyAyalA Alo hoto! tujhyA poTAtUna bAhera nighAlA tara AtA tUca sAMbhALa. ' ase mhaNato. tI saraLa vAgata nasela tara kAya karela ? praznakartA: dakhala karU nakA ase sAMgitale nA tumhI, tara he
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... 49 sarva jase Ahe taseca rAhU dyAyace kA? gharAta puSkaLa mANase asalI tarI? dAdAzrI : taseca rAhU dyAyacehI nAhI ANi dakhala suddhA karAyacI nAhI. praznakartA : he kase zakya Ahe ? dAdAzrI : dakhala karAyacI asate kA kadhI? dakhala mhaNaje ahaMkArAcA veDepaNA! praznakartA : gharAta kAhI kAma asela tara sAMgU zakato kI he jarA itake karA? dAdAzrI : paNa sAMgaNyA-sAMgaNyAta pharaka asato. praznakartA : imozana zivAya sAMgAyace. imozanala jhAlyAzivAya sAMgAyace, ase? dAdAzrI : tazI tara kitI goDa vANI bolatA kI bolaNyApUrvIca tI samajUna jAte! praznakartA : kaDaka vANI-karkaza vANI asela, tara tithe kAya karAve? dAdAzrI : karkaza vANI, tevhAca tara dakhala hote nA! karkaza vANI asela tara tyAta evaDhe zabda joDAve lAgatIla kI 'mI vinaMtI karato, jarA itake karA nA.' 'mI vinaMtI...' evaDhe zabda joDUna bolA. praznakartA : mhaNaje ApaNa jara ase bolalo kI, 'eya he tATa ithUna ucala' ANi ApaNa haLUvAra bolalo 'tU he tATa ithUna ucala nA.' mhaNaje he je bolaNyAce prezara Ahe... dAdAzrI : tyAsa dakhala nAhI mhaNata. paNa jara tyAcyAvara rubAba kelA tara tI dakhala mhaTalI jAte. praznakartA : mhaNaje haLUvArapaNe bolAve.
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 vANI, vyavahArAta... dAdAzrI : nAhI, haLUvArapaNe bolale tarI cAlela. paNa hA tara haLUvAra bolalA tarI dakhala karUna TAkato. mhaNUna tumhI ase mhaNAyace kI, 'mI vinaMtI karato, tU itake kara nA!' tyAta zabda joDAvA lAgato. praznakartA : kityekadA gharAta moThe bhAMDaNa hote tara tevhA kAya karAve? dAdAzrI : samaMjasa mANUsa asela nA, tara lAkha rupaye dile tarI bhAMDaNa karaNAra nAhI! ANi he tara bina paizyAce bhAMDaNa karatAta, tara te anADI nAhIta tara ANakhI kAya? bhagavAna mahAvIrAMnA karma khapaviNyAsAThI sATha maila cAlUna anADI kSetrAta jAve lAgale hote ANi Ajace loka tara puNyavAna Aheta kI gharAtaca anADI kSetra Ahe ! kitI bhAgyavAna ! karma khapaNyAsAThI tara he atyaMta lAbhadAyI Ahe, jara saraLa rAhilAta tara. __gharAta koNI vicAre la, sallA mAgela taraca uttara dyAve. vicAralyAzivAya sallA deNe tyAsa bhagavaMtAMnI ahaMkAra mhaTale Ahe. navarA vicArela, 'hA pelA kuThe ThevAyacA?' tara bAyako uttara dete kI, 'amakyA jAgI ThevA.' tara ApaNa tethe ThevUna dyAve. tyAaivajI to mhaNela kI, 'tulA akkala nAhI, ithe kuThe ThevAyalA sAMgatesa tU?' tyAvara maga bAyako mhaNela kI, 'akkala nAhI mhaNUna tara mI tumhAlA ase sAMgitale, maga AtA tumacyA akalene ThevA.' AtA yAcA kadhI aMta yeIla? he saMyogAMce saMgharSaca Aheta phakta! praznakartA : paNa sarvAMcI buddhI ekasArakhI kuThe asate, dAdA! ekasArakhe vicAra nasatAta. ApaNa cAMgale kele tarI dekhIla koNI samajata nAhI, tyAce kAya karAve? dAdAzrI : ase kAhIca nAhI. vicAra sarva samajatAta. paNa sarvajaNa svataHlA ase mAnatAta kI mAjhe vicAra khare Aheta ANi bAkI sarvAMce vicAra khoTe Aheta. vicAra karatA yeta nAhI. bhAnaca nAhI tara. mANasAsArakhe bhAna paNa nAhI. he tara manAta mAnUna basale Aheta kI mI bI.e. jhAlo ANi grejyueTa jhAlo. paNa mANUsa mhaNUna bhAna asela tara kleza hoNAraca
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... ___ 51 nAhIta. sarva ThikANI svataH eDajesTebala hota rAhIla. hI dAre ApaTalI tehI ApalyAlA AvaData nAhI. vAr2yAmuLe daravAje ApaTatAta, te tumhAlA AvaDate kA? praznakartA : nAhI. dAdAzrI : maga mANasaM bhAMDatIla te kase AvaDela? kutrI bhAMData asatIla tarIhI AvaData nAhI ApalyAlA. he tara karmAcyA udayAne bhAMDaNe cAlata rAhatIla, paNa jIbhene vAITa bolaNyAce mAtra baMda karA. goSTIMnA poTAtaca ThevA, gharAta kiMvA bAhera bolAyace baMda karA. bar2yAca striyA mhaNatAta, 'dona thobADIta mArAla te cAlela, paNa tumhI je zabda bolatA tyAne mAjhyA hRdayAlA ghAva lAgato!' ghyA AtA! sparza suddhA karata nAhI ANi tarIhI ghAva lAgatAta ! svataH vAkaDA Ahe. AtA rastyAta chaparAvaruna eka evaDhAsA dagaDAcA tukaDA paDalA, ANi rakta nighAle tara tethe kA bolata nAhI? he tara jANUna-bujUna ticyAvara rubAba dAkhavAyacA Ahe. azAprakAre navarepaNA dAkhavayAcA Ahe. maga mhAtArapaNI tI tumhAlA cAMgaleca(!) deNAra. patIne jara kAhI mAgitale tara tI mhaNela 'ugAca azI kaTakaTa kA karatA, cUpacApa jhopA nA' mhaNUna maga gapacUpa paDUna rAhAve lAgate, mhaNaje abrUca jAte nA. tyAaivajI maryAdeta rAhA. gharAta bhAMDaNa kA karatA. lokAMnA sAMgA, samajavA kI gharAta bhAMDaNa karU nakA. bAhera jAUna karA, ANi bhaginIMno tumhI paNa karU nakA haM! praznakartA : vANIne kAhIhI kleza hota nasela. paNa manAta kleza utpanna jhAlA asela, mhaNaje vANIne mhaTale nasela, paNa manAta bareca kAhI sAThalele asela, tara tyAsa klezarahita ghara mhaNAyace kA? dAdAzrI : tyAsa tara adhika kleza mhaNatAta. mana becainI anubhavate tyAveLI kleza asatoca ANi naMtara ApalyAlA sAMgela, 'malA caina paData nAhI.' hIca klezAcI nizANI. halakyA prakArace asela kiMvA ugra prakArace asela. ugra prakAracI bhAMDaNaM tara azI asatAta kI hArTa suddhA phela hoUna
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... jAte. kityeka tara ase zabda bolatAta kI hArTa lagecaca rikAme hoUna jAte. samoracyAlA ghara khAlIca karAve lAgate, gharamAlaka yeto, maga!! praznakartA : koNI jANUna-bujUna vastU phekUna dilI tara tithe eDajasTamenTa kazA prakAre ghyAyacI? dAdAzrI : he tara phekUna dile, paNa mulagA jarI phekUna dilA tarI suddhA ApaNa 'pAhata' rAhAyace. bApAne mulAlA phekUna dile tarI ApaNa pAhAta rAhAyace. nAhItara kAya ApaNa navar2yAlA phekUna dyAyace? ekAlA tara haoNspiTalamadhye bharatI kele. AtA parata doghAMnA haoNspiTalamadhye pAThavAyace Ahe kA?! ANi naMtara jevhA tyAlA saMdhI miLela tevhA to ApalyAlA pachADUna TAkela. maga tisar2yAlA haoNspiTalamadhye jAve lAgela. praznakartA : tara maga kAhI sAMgU naye kA? dAdAzrI : sAMgAve, paNa samyakpaNe sAMgAve, jara bolatA yeta asela tara. nAhItara kutryAsArakhe bhuMkata rAhaNyAta kAya artha Ahe ? mhaNUna samyak bolAve. praznakartA : samyak mhaNaje kazA prakAre? dAdAzrI : ohoho! tumhI yA bALAlA kA phekale? tyAce kAya kAraNa? tevhA to mhaNela kI mI kAya muddAma phekela? to mAjhyA hAtUna nisaTalA ANi paDalA. praznakartA : he tara to khoTe bolalA nA? dAdAzrI : to khoTe bolalA he ApaNa pAhAyace nAhI. khoTe bolela kI khare bolela te tyAcyAvara avalaMbUna Ahe. he ApalyAvara avalaMbUna nAhI. to tyAcyA manAta jase yeIla tase karela. tyAlA khoTe bolAyace asela kiMvA ApalyAlA mArUna TAkAyace asela he tyAcyA tAbyAta Ahe. rAtrI ApalyA mAThAta viSa TAkUna AlA tara ApaNa tara marUnaca jAU nA! mhaNUna je ApalyA hAtAta nAhI te ApalyAlA pAhAyace nAhI. samyak bolatA Ale tara te kAmAce kI, 'bhAU, yAta tumhAlA kAya phAyadA
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... 53 jhAlA?' tara to svata:hUna kabUla karela. ase samyak bolata nAhI, ANi tumhI pAca zera dyAla tara to dahA zera parata karela.' praznakartA : sAMgatA yeta nasela tara maga kAya karAve? gappa rAhAyace? dAdAzrI : mauna rAhAyace ANi pAhata rAhAyace kI 'kyA hotA hai?' citrapaTAta mulAMnA ApaTatAta, tevhA ApaNa kAya karato? sAMgaNyAcA adhikAra sarvAMnA Ahe, paNa kleza vADhaNAra nAhI azA prakAre sAMgaNyAcA adhikAra Ahe, bAkI sAMgitalyAmuLe jara bhAMDaNa vADhata asela tara to mUrkhapaNAca Ahe. praznakartA : abolA dharuna goSTIlA TALalyAne tyAcA nikAla hoU zakela? dAdAzrI : nAhI hoU zakaNAra. to jara ApalyAlA samora bheTalA tara kase AhAta? kase nAhI? azI vicArapUsa kelI pAhije. tyAne jara AraDAoraDA kelA tara ApaNa jarA zAMta rAhUna 'samabhAvAne nikAla' karAvA. kadhI nA kadhI tara tyAcA nikAla karAvAca lAgela nA? abolA dharalyAne kAya tyAcA nikAla jhAlA? nikAla hota nAhI, mhaNUna tara abolA dharatAta. abolA mhaNaje ojhe, jyAcA nikAla jhAlA nAhI tyAce ojhe. ApaNa tara lageca tyAlA thAMbavUna sAMgAyace 'thAMbA nA jarA, mAjhI kAhI cUka jhAlI asela tara malA sAMgA, mAjhyA khUpa cukA hotAta. tumhI tara khUpa huzAra AhAta, suzikSIta AhAta mhaNUna tumacI cUka hota nAhI paNa mI kamI zikalelA, mhaNUna mAjhyA tara khUpa cukA hotAta.' ase mhaTale kI to khuSa hoUna jAIla. praznakartA : ase mhaTalyAnehI to narama paDalA nAhI, tara kAya karAve? dAdAzrI : narama paDalA nAhI tara ApaNa kAya karAve? ApaNa sAMgUna mokaLe vhAve. maga dusarA kAya upAya? kadhI nA kadhI tara narama paDela, oraDUna narama karAyalA gelo tara to kAhI narama hoNAra nAhI. Aja narama disela, paNa to manAta noMda karUna Thevato ANi jevhA AmhI narama
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 vANI, vyavahArAta... paDU tevhA maga to sarva ukarUna kADhato. mhaNaje he jaga vair2yAMce Ahe. nisargAcA niyama asA Ahe kI pratyeka jIva Ata vaira bhAva ThevatAtaca. Ata paramANU sAThavUna ThevatAta. mhaNUna tyA kesacA ApaNa pUrNapaNe nikAla lAvalA pAhije. praznakartA : ApaNa samoracyAlA abolA toDaNyAsAThI jara ase mhaTale kI mAjhI cUka jhAlI, AtA mI mAphI mAgato, tarIhI to AkhaDUna basalA asela tara kAya karAve? dAdAzrI : tara ApaNa sAMgaNe soDAve. tyAcA svabhAva vAkaDA Ahe ase samajUna ApaNa baMda karAyace. tyAlA ase kAhI cukIce jJAna prApta jhAle asela kI 'bahuta name nAdAna' tithe maga dUraca rAhile pAhije. naMtara jo hizoba hoIla, to kharA. paNa jI mANasaM saraLa asatIla nA, tithe tara samAdhAna ANUna TAkAve. gharAta koNa koNa saraLa Aheta ANi koNa koNa vAkaDe Aheta, he ApalyAlA samajata nAhI kA? praznakartA : samoracA saraLa nasela tara ApaNa tyAcyAzI vyavahAra toDUna TAkAvA? dAdAzrI : toDU naye. vyavahAra toDalyAne tuTata nAhI. vyavahAra toDalyAne tuTela ase nAhIca. mhaNUna ApaNa tethe mauna rAhAve kI ekhAdyA divazI to ciDela mhaNaje ApalA hizoba saMpela, ApaNa mauna rAhilo kI maga ekhAdyA divazI to ciDela ANi to svata:ca bolela kI 'tumhI bolata kA nAhI, kitI divasAMpAsUna muke phirata AhAta!' asA ciDalA mhaNaje maga ApalA hizoba saMpalA. ANakhI kAya maga? he tara vegavegaLyA prakArace lokhaMDa asatAta, AmhI sarvAMnA oLakhato. kityekAMnA khUpa garama kele tara vaLatAta. kityekAMnA bhaTTIta ThevAve lAgate, naMtara paTakana dona hAtoDe mAralyAbarobara saraLa hotAta. he tara vegavegaLyA prakArace lokhaMDa Aheta! yAta AtmA hA AtmA Ahe, paramAtmA Ahe ANi lokhaMDa he lokhaMDa Ahe, he sarva dusare dhAtU Aheta. __ tumhI ekadA tarI sAMgUna pAhA kI 'devI' Aja tara tumhI khUpa chAna jevU ghAtale,' itake bolUna tara baghA.
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... praznakartA : khuSa, khuSa! dAdAzrI : khuSa, khuSa hoUna jAIla. paNa ase tara bolataca nAhIta. jaNU kAhI vANI vikata ANAvI lAgate va ase vAgatAta! vANI vikata ANAvI lAgate kA? praznakartA : nAhI, paNa maga navarepaNA rAhaNAra nAhI nA tithe. dAdAzrI : mhaNe navarepaNA rAhaNAra nAhI, navarepaNA!! ohoho! moThA navarA hoUna basalAya!! ANi tehI parata anasarTiphAIDa navarA, sarTiphIkeTa gheUna AlA asatA tara ThIka Ahe !! ___ patnI ANi ticA patI, doghehI jevhA zejAr2yAMzI bhAMDatAta tevhA kase abheda hoUna bhAMDatAta? doghe miLUna ase hAta karUna bhAMDatAta kI, 'tumhI ase ANi tumhI tase.' doghe eka hoUna ase ase hAta karatAta. tevhA tara ApalyAlA vATate kI ohoho! yA doghAMmadhye kevaDhI ekatA!! he kaoNrporezana tara abheda Ahe, ase vATate. ANi naMtara jevhA gharAta ziralyAvara doghe bhAMDatAta tevhA kAya mhaNatIla? gharI te bhAMDatAta kI nAhI bhAMData? kadhItarI tara bhAMDatAta nA? he kaoNrporezana ApasAta jevhA bhAMDatAta nA, 'tU azI ANi tumhI ase, tU azI ANi tumhI ase....' maga gharAta bhAMDaNa juMpate tevhA mhaNato, 'tU jA ithUna, mAherI jA, malA tU nakoca.' ase mhaNela! AtA hI cukIcI samaja nAhI kA? tumhAlA kAya vATate? te doghehI abheda hote tI abhedatA tuTalI ANi bheda utpanna jhAlA mhaNUna patnIsobatahI 'mAjhe-tujhe' hoUna jAte 'tU azI Ahesa ANi tU tazI Ahesa!' tevhA tIhI mhaNela, 'tumhI tarI kuThe saraLa AhAta?' mhaNaje gharAta suddhA 'mI ANi tU' ase hota asate. kuTuMbAtIla sadasyAcA jara asA hAta lAgalA tara ApaNa tyAMcyAzI bhAMDato kA? nAhI. eka phaeNmilI pramANe rAhAve. banAvaTa karAyacI nAhI. he tara banAvaTa karatAta loka. ase karU naye. eka phaeNmilI... tujhyAzivAya malA karamata nAhI ase sAMgAve, tI jarI ApalyAvara rAgAvalI nA tarI suddhA, naMtara thoDyAveLAne tilA sAMgAve 'tU vATela tevaDhI rAgAvalIsa paNa
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... tarI tujhyAzivAya malA karamata nAhI.' ase sAMgAyace. evaDhA gurumaMtra bolAvA. ase tara kadhI bolataca nAhI, ase bolAyalA kAya harakata Ahe tumhAlA? manAta tara prema asateca, paNa te thoDe vyakta paNa karAve. mhaNaje, AmacA sarva DrAmA (nATaka)ca asato. hIrAbA (dAdAzrIMcyA dharmapatnI) 73 varSAMcyA, tarI dekhIla tyA malA mhaNatAta, 'tumhI lavakara parata yA.' tevhA mI mhaNato, malA suddhA tumacyA zivAya karamata nAhI! asA DrAmA kelA tara tyAMnA kitI AnaMda hoIla. 'lavakara yA, lavakara yA' ase tyA sAMgatAta. hI tyAMcI bhAvanA Ahe mhaNUnaca sAMgatAta nA! mhaNUna AmhI suddhA ase bolato. bolaNe hitakArI asale pAhije. bolalele zabda jara samoracyAsAThI hitakArI nasatIla tara ApaNa bolalele kAya kAmAce? eka tAsa jarI nokarAlA, mulAlA kiMvA bAyakolA daTAvale tara te maga navarA banUna kiMvA sAsU banUna tumhAlA AyuSyabhara tuDavata rAhatIla! nyAya tara havA kI nako? yAlAca bhogaNe mhaNatAta. tumhI jara koNAlA duHkha dile tara to AyuSyabharAsAThI tumhAlA duHkha deIla. ekaca tAsa duHkha dile tarI tyAce phaLa AyuSyabhara miLela. maga oraData rAhA kI 'bAyako mAjhyAzI azI kA vAgate?' bAyakolA ase vATate kI, 'hyA navar2yAsobata mAjhyAkaDUna ase kA vAgale jAte?' tilA paNa duHkha hote, paNa kAya karaNAra? naMtara mI tyAMnA vicArale kI, 'bAyakone tumhAlA zodhUna ANale hote kI tumhI bAyakolA zodhUna ANale hote!' tevhA to mhaNato kI, 'mI zodhUna ANale hote.' tevhA tyA bicArIcA kAya doSa? gheUna AlyAnaMtara kharAba nighAle, tyAta tI kAya karela, kuThe jANAra maga? jagAta koNAlA kAhIhI, eka akSarahI sAMgaNyAsArakhe nAhI. sAMgaNe, hA roga Ahe eka prakAracA! sAMgAyace jhAle nA tara to sarvAta moThA roga Ahe! sarva ApApalA hizoba gheUna Alele Aheta. maga hI dakhala karAyacI garajaca kAya? eka akSara suddhA bolaNyAce baMda karUna TAkA. ANi mhaNUnaca AmhI he 'vyavasthita zakti'ce jJAna dile Ahe. mhaNaje jagAta ekaca goSTa karaNyAsArakhI Ahe. koNAlAhI kAhI
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta.... bolAyace nAhI. je kAhI asela te nivAMtapaNe khAUna ghyAyace ANi nighUna jAve ApApalyA kAmAvara, kAma karIta rAhAyace. bolAyace vagaire nAhI. tU kAhI bolata tara nAhI nA mulAMnA, navar2yAlA ? bolAyace kamI kelele cAMgale. kuNAlA kAhIhI sAMgaNyAsArakhe nAhI, sAMgitalyAne jAsta bighaDate. tyAlA sAMgitale kI, 'gADIvara lavakara pohoca, tara to uzIrA jANAra ANi kAhI sAMgitale nAhI tara veLevara jANAra. ApaNa nasalo tarI sarvakAhI cAlela ase Ahe. hA tara svata:cA khoTA ahaMkAra Ahe. jyA divasApAsUna tumhI mulAMsobata kaTakaTa karAyacI baMda karAla tyA divasApAsUna mule sudhAratIla. tumace zabda cAMgale nighata nAhIta, tyAmuLe samoracA ghusamaTato. tumace bola to svIkArata nAhI, ulaTa te zabda parata yetAta. ApaNa tara mulAMnA cAMgale khAyalA, pyAyalA sarva banavUna dyAyace ANi Apale kartavya bajAvAyace, dusare kAhI bolaNyAsArakhe nAhI. sAMgaNyAta phAyadA nAhI, asA niSkarSa tumhI kADhalA Ahe ? praznakartA : mule tyAMcI jabAbadArI samajUna vAgata nAhIta. dAdAzrI : jabAbadArI ' vyavasthita zakti'cI Ahe, to tara tyAcI jabAbadArI samajUnaca Ahe. tyAcyAzI bolaNe tumhAlA jamata nAhI. tyAmuLe DhavaLADhavaLa hote. samoracA aikela tevhAca ApalyA sAMgaNyAlA artha Ahe. he tara AI-vaDIla veDyAsArakhe bolatAta, maga mule paNa veDepaNA karatAta. praznakartA: mule uddhaTapaNe bolatAta. dAdAzrI : ho, paNa he tumhI kase thAMbaviNAra ? he tara jevhA samorAsamora baMda hoIla tevhA sarvAMce cAMgale hoIla. ekadA jara kA manAta virodhI bhAva nirmANa jhAlA kI maga tyAcI liMka cAlU hote, manAta maga tyAcyAsAThI graha bAMdhalA jAto kI hA mANUsa asAca Ahe. tevhA ApaNa mauna rAhUna samoracyAlA vizvAsAta ghetale pAhije. bolata rAhilyAne kuNAcehI sudhArata nAhI! sudhArAyace asela tara 'jJAnI puruSA'cyA vANIne sudhArela. mulAMsAThI tara AI - vaDilAMcI jokhimadArI Ahe. ApaNa bolalo nAhI tara cAlaNAra nAhI kA ? cAlela.
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... mhaNUna bhagavaMtAMnI sAMgitale Ahe kI jivaMtapaNIca melyAsArakhe rAhA. bighaDalele sudhAru zakato. bighaDalelyAlA sudhAraNe he 'AmacyAne' hoU zakate, tumhI te karAyace nAhI. tumhAlA AmacyA AjJenusAra cAlAyace. jo svataH sudhAralA asela toca dusar2yAMnA sudhAru zakela. svata:ca sudhAralelA nasela to dusar2yAlA kasA sudhAru zakela? praznakartA : sudhAralelyAcI vyAkhyA kAya? dAdAzrI : samoracyA vyaktilA tumhI rAgAvale tarI tyAlA tyAta prema disUna yeIla. tumhI ThapakA dilA tarI tyAlA tumacyAta prema disela kI 'ohoho! mAjhyA vaDilAMce mAjhyAvara kevaDhe prema Ahe !' ThapakA dyA, paNa premAne dyA, tara sudhArela. yA kaoNlejAta jara prophesara ThapakA dyAyalA gele tara prophesarAMnA sagaLe mAratIla! samoracA sudhArAvA yAsAThI Apale prayatna asAyalA pAhijeta, paNa je prayatna 'riaeNkzanarI' asatIla azA prayatnAta paDU naye. ApaNa tyAlA rAgAvale ANi tyAlA vAITa vATale tyAsa prayatna mhaNata nAhI. prayatna AtUna karAyalA haveta. sUkSmarityA ! sthUlarityA jara ApalyAlA jamata nasela tara sUkSmarityA prayatna karAyalA haveta. jAsta ThapakA dyAyacA nasela tara thoDakyAta sAMgAyace kI, 'ApalyAlA he zobhata nAhI.' basa itakeca sAMgUna baMda karAve. sAMgAve tara lAgate paNa sAMgaNyAcI paddhata asate. svataH sudhArale nAhI ANi lokAMnA sudhAraNyAsa gele, tyAmuLe tara loka ulaTa bighaDale. sudhAraNyAsa gelo kI bighaDatAtaca. svataHca bighaDalelA asela tara kAya hoIla? svataH sudhAraNe agadIca sope Ahe. ApaNa svataH sudhAralele nasU ANi dusar2yAlA sudhAraNyAsa gelo tara he nirarthaka Ahe. rAgAvalyAmuLe mANUsa khare sAMgata nAhI ANi kapaTa karato. he sarva kapaTa rAgAvalyAmuLeca jagAta ubhe rAhile Ahe. rAgAvaNe hA sarvAta moThA ahaMkAra Ahe, veDA ahaMkAra Ahe. rAgAvaNe kevhA upayogI Tharela? pUrvagraha na ThevatA rAgAvale tevhAca.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta.... kuThetarI cAMgalI vANI bolata asAla nA ? kI nAhI bolata ? koThe bolata asAla? tara jyAMnA baoNsa (mAlaka) mAnatA, tyA baoNsabarobara cAMgalI vANI bolatA ANi anDarahaeNnDalA ( nokarAlA) jhiDakAratA. divasabhara 'tU ase kele, tU tase kele', aseca oraData rAhatA. tara yAta vANI saMpUrNapaNe bighaDUna jAte. ahaMkAra Ahe tyAcyA mAge. yA jagAta kAhIca bolaNyAsArakhe nAhI. ApaNa je bolata asato, to ahaMkAra Ahe. saMpUrNa jaga niyaMtraNavAle Ahe. 59 10. vADhavA 'ropaTI' azAprakAre bAgeta..... ekA ba~kece maeNnejara malA sAMgata hote, dAdAjI, mI tara kadhIhI bAyakolA, mulAlA kiMvA mulIlA eka akSarahI bolalo nAhI. vATela tyA cukA kelyA asatIla, vATela tase vAgata asatIla tarIhI mI tyAMnA kAhIca bolata nAhI. tyAlA ase vATale kI dAdAjI malA chAna pagaDI ghAlatIla! to kAya AzA Thevata hotA, he tumhAlA samajale nA ?! paNa malA tara tyAcyAvara khUpa rAga AlA kI tumhAlA koNI ba~kece maeNnejara banavale? tumhAlA mulAMnA sAMbhALatA yeta nAhI ANi bAyakolAhI sAMbhALatA yeta nAhI ! to tara ghAbarunaca gelA bicArA. mI tyAlA sAMgitale, 'tumhI agadIca TokAce bekAra mANUsa AhAta. yA jagAta tumhI kAhIca kAmAce nAhIta.' tyA mANasAlA tara ase vATalele kI ase sAMgitalyAvara 'dAdA' malA moThe bakSIsa detIla. are! veDyA, yAce bakSIsa asate kA ? mulagA cukIce vAgata asela, tevhA tyAlA ApaNa 'kA ase kele ? AtA ase karU nakosa.' ase nATakIya bolAve. nAhItara mulagA aseca samajela kI to je kAhI karata Ahe te 'karekTaca' Ahe. kAraNa kI bApAne 'eksepTa' (mAnya) kele Ahe. puSkaLa loka mulAMnA mhaNatAta, 'mI sAMgitalele tU aikata nAhIsa.' mI mhaTale, 'tyAlA tumacI vANI AvaData nAhI. AvaDalI asatI tara tyAcA pariNAma jhAlAca asatA.' ANi to bApa mhaNato, 'tU mAjhe sAMgitalele aikata nAhIsa.' are mUrkhA, tulA bApa hotA Ale nAhI. yA
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 60 vANI, vyavahArAta... kaliyugAta hAla tara baghA lokAMce! nAhItara satyugAta tara kase AI-vaDIla hote! eka mANUsa malA ekoNIsaze bAvannapAsUna ase sAMgata hotA kI 'he gavarmenTa kharAba Ahe ANi te jAyalAca pAhije.' ase ekoNIsaze bAvannapAsUna te bAsaSThaparyaMta bolata rAhilA. maga ekadA mI tyAMnA sAMgitale kI, 'roja tumhI malA hI goSTa sAMgatA, paNa tethe kAhI badala hoto kA? he tumace bolalele tethe kAhI phaLate kA? tevhA to mhaNato, 'nAhI. phaLale tara nAhI.' tevhA mI sAMgitale, 'maga kazAsAThI bolata rAhatA? tumacyApekSA tara reDio barA.' ApaNa bolalele phaLata nasela tara ApaNa gappa rAhAyalA pAhije. ApaNaca mUrkha Ahota, ApalyAlA bolatA yeta nAhI, mhaNUna gappa basAyalA pAhije. Apale bolalele phaLata nAhI ANi ulaTa Apale mana bighaDate, ApalA AtmA bighaDato. ase koNa karela? praznakartA : mulagA vaDilAMce aikata nasela tara kAya karAve? dAdAzrI : 'ApalI cUka Ahe' ase samajUna soDUna dyAyace! ApalI cUka asela tevhAca aikata nAhI nA! jyAlA bApa hotA Ale, tyAcA mulagA tyAce aikaNAra nAhI ase kadhI hoIla kA?! paNa bApa hotA yetaca nAhI nA! praznakartA : ekadA bApa jhAlyAnaMtara pille tyAlA soDatIla kA? dAdAzrI : soDatIla kA? pillaM tara AyuSyabhara DaoNga ANi DaoNginalA, (kutrA ANi kutrIlA) doghAMnA baghataca rAhatAta, kI hA bhuMkata rAhato ANi hI cAvA gheta rAhate. kutrA bhuMkalyAzivAya rAhata nAhI. paNa zevaTI doSa tara tyA kutryAcAca nighato. mule tara AIcIca bAjU ghetAta. mhaNUna mI ekA mANasAlA sAMgitale hote, 'hI mule moThI jhAlyAvara tulA mAratIla. mhaNUna tU bAyakozI nITa vAga!' hI mule tara tyAveLI baghataca rAhatAta, joparyaMta tyAMce pAya pohacata nAhIta toparyaMta, ANi ekadA kA tyAMce pAya pohocale kI maga kholIta koMDUna mAratIla. ase ghaDalehI Ahe
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta.... 61 lokAMsobata! mulAMnI tyA divasApAsUna niyANAM - (svataHce sarva puNya lAvUna ekhAdyA vastucI kAmanA karaNe) kelelA asato kI moThA jhAlyAvara mI bApAlA mArena ! mAjhe sarvasva jAvo paNa he kArya vhAve, yAsa mhaNatAta niyANAM. hehI samajaNyAsArakhe Ahe nA ? praznakartA : mhaNaje sarva doSa bApAcAca ? dAdAzrI : bApAcAca! bApAcAca doSa Ahe. bApAta bApa vhAyacI lAyakI nasela tevhA bAyako tyAcyA viruddha hote. bApAta lAyakI nasela tevhAca tara ase ghaDate nA ! mAruna - ThokUna gADI khecato. kuThaparyaMta samAjAlA ghAbarata rAhaNAra. hI mule ArasA Aheta. mulAMvaruna kaLate kI ApalyAta kitI cukA Aheta ! praznakartA : maunavrata ghetale tara kase ? mauna dhAraNa kele tara, bolAyaceca nAhI. dAdAzrI : paNa te mauna ApalyA hAtacI goSTa nAhI nA. mauna rAhaNe ApalyA AvAkyAta nAhI. mauna rAhile tara cAMgalIca goSTa Ahe. praznakartA : vyavahArAta koNI cukIce vAgata asela tara tyAlA TokAve lAgate. jyAmuLe tyAlA du:khahI hote. tara tyAcA nikAla kasA karAvA ? dAdAzrI : TokaNyAsa harakata nAhI, paNa te ApalyAlA jamale pAhije. sAMgatA tara Ale pAhije nA, kAya ? praznakartA : te kazA prakAre ? dAdAzrI : mulAlA mhaTale, kI 'tulA akkala nAhI, gADhava Ahesa.' ase bolale tara kAya hoIla ! tyAlAhI ahaMkAra tara asato kI nAhI ? tumhAlAca tumacyA baoNsane mhaTale kI 'tumhAlA akkla nAhI, gADhava AhAta tumhI.' ase mhaTale tara kAya hoIla ? ase mhaNU naye. TokatA Ale pAhije.
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... praznakartA : kazA prakAre TokAyace? dAdAzrI : tyAlA basavAve. maga mhaNAve, ApaNa hiMdastAnAtIla loka, Arya prajA Ahe ApalI, ApaNa anADI nAhI Ahota, ApaNa ase vAgU naye. ase tase sarva samajAvUna premAne sAMgAyace, tevhA maga to mArgAvara yeIla. nAhItara tumhI mArapITa karUna, lephTa enDa rAiTa, lephTa enDa rAiTa ghyAla, tara te cAlela kA? praznakartA : yethIla mule vAdavivAda khUpa karatAta. AryumenTa khUpa karatAta. he tumhI kasale lekcara deta AhAta, ase mhaNatAta? dAdAzrI : vAdavivAda khUpa karatAta, paNa tarIhI premAne zikavAla tara vAdavivAda kamI hota jAtIla. vAdavivAda he tumace riaeNkzana Ahe. AtAparyaMta tumhI tyAlA tumacyA dhAkAta Thevale Ahe nA, te ajUna tyAcyA DokyAtUna jAta nAhI, pusaleca jAta nAhI. mhaNUna to asA vAdavivAda karato. mAjhyAsobata ekahI mulagA vAdavivAda karata nAhI. kAraNa mI khar2yA premAne tumhA sarvAMsobata bolata asato. ___ mAjhA AvAja sattAvAdI nasato. mhaNaje sattA nasAvI. mulAMnA jevhA tumhI kAhI sAMgatA tevhA sattAvAdI AvAja nasAvA. mhaNUna tumhI mAjhyA sAMgaNyApramANe thoDA prayoga karA nA. praznakartA : kasA karAvA? dAdAzrI : premAne bolA nA.. praznakartA : tyAlA mAhitaca Ahe kI mAjhe tyAcyAvara prema Ahe. dAdAzrI : ase prema kAmAce nAhI. kAraNa tumhI jevhA bolatA tevhA kalekTara sArakhe bolatA. 'tumhI ase karA, tumacyAta akkala nAhI, ase-tase.' asehI mhaNatA nA? nehamI, premAneca jaga sudhArate. tyAzivAya dusarA koNatAhI upAya nAhI. jara dhAkAne sudhArata asela, tara he sarakAra lokazAhI uDavUna TAkela ANi jo kuNI gunhA karela tyAlA turuMgAta TAkUna phAzI deIla.
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... praznakartA : tarIsuddhA mule uddhaTapaNe vAgata asatIla tara kAya karAve? dAdAzrI : mule cukIcyA mArgAvara gelI, tarIhI ApaNa tyAMnA pAhAta rAhAyace ANi jANata rAhAyace. ANi manAta bhAva nakkI karAvA, ANi paramezvarAlA prArthanA karAvI kI yAcyAvara kRpA karA. ____ 'rileTiva' samajUna aupacArika rAhAyace! mulAMnA tara naU mahine poTAta ThevAyace. naMtara cAlavAyace, phiravAyace, lahAna asatIla toparyaMta. naMtara soDUna dyAyace. hyA gAyI-mhazI suddhA soDUnaca detAta nA? mulAlA pAca varSAparyaMta TokAve lAgate, naMtara TokAyacehI nAhI ANi vIsa varSAnaMtara tara tyAcI bAyakoca tyAlA sudhArela. ApaNa sudhArAyace nasate. praznakartA : mulAMnA kAhI sAMgaNyAsArakhe vATale tara mI tyAMcyAvara rAgAvato, tyAmuLe tyAMnA du:kha paNa hote tara kAya karAve? dAdAzrI : naMtara ApaNa manAta mAphI mAgUna ghyAvI. hyA mulIlA kAhI jAstIce bolale gele asela ANi tilA du:kha jhAle asela tara tumhI tilA mhaNAyace kI, mI mAphI mAgato. ANi jara ase sAMgaNyAsArakhe nasela tara atikramaNa kele mhaNaje AtUna tumhI pratikramaNa karA. praznakartA : mulAMbarobara mula hoUna jAyace ANi tyApramANe vAgAyace tara te kazA prakAre? dAdAzrI : sadhyA tumhI mulAMbarobara mulAMsArakhe vAgatA kA? ApaNa moThe asU tara tyAlA tyAcI bhItI vATata rAhate. tevhA bhItI vATaNAra nAhI azA prakAre ApaNa vAgAyalA have. ApaNa tyAlA samajAvUna tyAcA doSa kADhalA pAhije, bhItI dAkhavUna doSa kADhAyacA nAhI. bhItI dAkhavalyAne kAma hota nAhI. tumhI vayAne moThe, to vayAne lahAna, ghAbaruna jAto bicArA! paNa tyAmuLe doSa kAhI jAta nAhI, doSa tara Ata vADhataca rAhato. paNa jara to doSa samajAvUna kADhalA tara jAto, anyathA jAtaca nAhI. praznakartA : aseca ghaDate, hA tara mAjhA svata:cAca anubhava Ahe
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 vANI, vyavahArAta... toca mI sAMgato, mAjhA jo prazna Ahe tIca hI goSTa Ahe. hA mAjhA svataHcAca prazna Ahe ANi punhA punhA mAjhyAkaDUna aseca ghaDate. dAdAzrI : ho, mhaNUnaca mI he udAharaNa deto kI, tumacA mulagA bArA varSAcA asela, tumhI tyAcyAzI sarvakAhI bolatA, paNa tyA sarva bolaNyAta kAhI goSTI tyAlA samajatIla ANi kAhI goSTI samajaNAra nAhIta. tumhI kAya sAMgU icchitA te tyAlA samajata nAhI. tumacA vhayU paoNiMTa (dRSTIkona) kAya Ahe te tyAlA samajata nAhI, mhaNUna tumhI zAMtapaNe haLUvAra sAMgAyace kI, mAjhA hetU asA Ahe, mAjhA vhayU paoNiMTa asA Ahe. mI ase sAMgU icchito. he tulA samajale kI nAhI te tU malA sAMga. ANi jara tujhI goSTa malA nAhI samajalI, tara mI te samajaNyAcA prayatna karIna, ase tyAlA sAMgAve. mhaNUna tara ApalyA lokAMnI sAMgitale, kI bhAU, kAhI varSAMnaMtara, soLA varSAMnaMtara mulAMnA mitra mhaNUna svIkArA, ase sAMgitale Ahe, nAhI kA? phreMDalI Tonamadhye asela tara ApalA Tona cAMgalA nighato. nAhItara roja bApa vhAyalA gelo, tara kAhI bhalaM hota nAhI. mulagA cALIsa varSAMcA jhAlA asela ANi ApaNa bApa banUna phiralo, tara kAya hoIla? praznakartA : mulagA vAITa zabda bolalA asela, ApalyA samora tATha jhAlA asela, te jara manAta noMdUna Thevale, tara tyA abhiprAyAmuLe laukika vartanAta gATha paDate. tara tyAmuLe sAmAnya vyavahArAta guMtAguMta nAhI kA hoNAra? dAdAzrI : noMdaca yA duniyeta vyartha Ahe. noMdImuLeca yA jagAta nukasAna hote. ApalyAlA koNI khUpa mAna dilA tyAcI noMda ThevAyacI nAhI ANi koNI zivyA dilyA, kI 'tumhI nAlAyaka AhAta, anaphITa AhAta.' ase aikalyAvara suddhA noMda ThevAyacI nAhI. tyAMnA noMda ThevAyacI asela tara ThevU dyA. paNa ApaNa hA manastApa kA karUna ghyAvA? vahI-khAte banavUna parata noMdI Thevata rAhato!! sunelA vATate kI sAsare dusar2yA kholIta basale Aheta. mhaNUna sUna
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta.... 65 dusar2yAMsobata bolatAnA sAMgate, 'sAsar2yAta jarA akkala kamI Ahe.' AtA tyAveLI ApaNa tethe ubhe asU ANi te jara ApaNa aikale, tara ApalyA Ata to roga ziralA. mhaNUna tethe ApaNa asA hizoba kADhAyacA, kI jara ApaNa dusar2yA kholIta basalo asato tara kAya jhAle asate ? tara koNatAca roga utpanna jhAlA nasatA. mhaNaje yethe Alo tIca ApalI cUka, tyAcAca hA roga Ahe! ApaNa tI cUka saMpavUna TAkAyacI. tumhI ase samajA nA kI, mI dusar2yA kholItaca basalo hoto, ANi he mI aikaleca nAhI ase karUna tI cUka saMpavUna TAkAvI. ApalA mulagA moThA jhAlA asela ANi ApalyAlA ulaTa uttara deta asela tara samajAyace kI he Apale 'tharmAmITara' Ahe. tumacyAta dharma kitI pariNamita jhAlA Ahe, he jANaNyAsAThI 'tharmAmITara' koThUna ANAyace? gharAtaca ' tharmAmITara' miLAle tara bAheruna vikata ANAyalA jAve lAgata nAhI ! mulAne ApalyAlA thobADIta mAralI, tarIhI ApalyAlA kaSAya utpanna hota nasela, tevhA samajAyace kI AtA AmhI mokSAlA jANAra Ahota. dona-tIna thobADIta mAralyA tarIhI kaSAya utpanna hota nasatIla, tevhA samajUna jAyace kI hA mulagAca ApalA tharmAmITara Ahe. ase dusare tharmAmITara ANAyace tarI kuThUna ? dusarA tara koNI mArata nAhI. mhaNUna hAca tharmAmITara Ahe ApalA. he tara nATaka Ahe! nATakAta bAyakA-mulAMnA nehamIsAThI svataHce karUna ghetale tara cAlela kA ? nATakAta bolato tase bolaNyAsa harakata nAhI, kI 'hA mAjhA moThA mulagA, zatAyu ho !' paNa sarva varakaraNI, 'suparaphluasa', nATakIya. hyA sarvAMnA khare mAnale tyAceca pratikramaNa karAve lAgate. khare mAnale nasate tara pratikramaNa karAve lAgale nasate. jithe satya Ahe ase mAnaNyAta Ale tithe rAga ANi dveSa suru hoUna jAtAta ANi pratikramaNAneca mokSa Ahe. 'dAdA' dAkhavatAta tyA AlocanA - pratikramaNapratyAkhyAnAne mokSa Ahe. ekadA ekA mANasAsobata mAjhe Doke jarA tApale hote, rastyAta mI
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... tyAlA rAgavata hoto. tevhA loka tara malA TokaNAraca nA, kI azA bhara bAjArAta tumacyAkaDUna bhAMDaNa kase hoU zakate? mhaNUna mI tara thaMDa paDalo kI mAjhI kAya cUka jhAlI? to tirasaTapaNe bolalA mhaNUna mI rAgAvalo yAta kAya moThI cUka jhAlI? maga mI tyAMnA sAMgitale kI hA vAITa bolata hotA tyAmuLe malA thoDe rAgavAve lAgale. tyAvara te mhaNAle kI to jarI vAITa bolalA tarI suddhA tumhI rAgavAyalA nako. hyA saMDAsAtUna durgaMdha yeta asela mhaNUna saMDAsAcyA daravAjyAlA lAthA mArata rAhilyAne te kadhI sugaMdhI banela kA? yAta koNAce nukasAna jhAle? tyAcA svabhAvaca durgaMdha pasaravaNyAcA Ahe. tyA divazI malA jJAna jhAlele navhate. tyA bhAUne malA ase sAMgitale, tevhA mI tara kAnaca pakaDale. malA chAna udAharaNa dile kI saMDAsa kadhI sudhArela kA? __ 11. thaTTA-maskarIcI jokhimadArI... praznakartA : vacanabaLa kazA prakAre utpanna hote? dAdAzrI : eka paNa zabda thaTTA-maskarIsAThI vAparalA nasela, eka zabda paNa khoTyA svArthAsAThI kiMvA hisakAvUna gheNyAsAThI vAparalelA nasela, zabdAcA durupayoga kelA nasela, svataHcA mAna vADhela yAsAThI vANI vAparalI nasela, tevhA vacanabaLa utpanna hote. ___praznakartA : svata:cyA mAnAsAThI ANi svArthAsAThI he barobara Ahe paraMtu thaTTA-maskarI kelI, tara tyAta kAya harakata Ahe? dAdAzrI : thaTTA-maskarI karaNe khUpa cukIce Ahe. tyA aivajI tyAlA mAna dilelA cAMgalA! maskarI tara bhagavaMtAcI jhAlI ase mhaTale jAIla! tumhAlA ase vATate kI hA mANUsa gADhavAsArakhA Ahe 'AphTara oNla' to kAya Ahe, yAcA zodha ghyA!! 'AphTara oNla' tara to bhagavaMtaca Ahe nA! malA maskarIcI khUpa savaya hotI. maskarI mhaNaje kazI kI jAsta nukasAna karaNArI nAhI, paNa tarI samoracyA vyakticyA manAvara pariNAma tara hotoca nA! ApalI buddhI jAsta vADhalelI asela, tyAcA durupayoga
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta... ___67 kazAta hoto? kamI buddhI asalelyAcI maskarI karaNyAta! he jokhima jevhApAsUna malA samajale, tevhApAsUna maskarI karaNe baMda jhAle. maskarI karAyacI asate kA? maskarI he tara bhayaMkara jokhima Ahe, gunhA Ahe! maskarI tara koNAcIhI karU naye. paNa tarI azI maskarI karaNyAsa harakata nAhI kI jyAmuLe koNAlA du:kha hoNAra nAhI ANi sarvAMnA AnaMda hoIla. tyAlA nirdoSa gaMmata mhaTalI jAte. tazI maskarI tara AmhI AjasuddhA karata asato, kAraNa mULa jAta nAhI nA! paNa tyAta mAtra nirdoSatAca asate! AmhI 'joka' (vinoda) karato, paNa nirdoSa 'joka' karato. AmhI tyAcA roga kADhato ANi tyAlA zaktivaMta banaviNyAsAThI 'joka' karato, thoDI gaMmata vATate, AnaMda hoto, ANi to puDhe pragatihI karata jAto. bAkI to 'joka' koNAlA duHkha deta nAhI. azI gaMmata havI kI nako? to dekhIla samajato kI he gaMmata karata Aheta, maskarI nAhI. AtA AmhI jara koNAcI gaMmata kelI, tara tyAcehI AmhAlA pratikramaNa karAve lAgate. AmhAlA suddhA pratikramaNa kelyAzivAya cAlela ase nAhI. bAkI, mI tara sarva prakAracI maskarI kelI hotI. sarva prakAracI maskarI koNa karato? jyAcA khUpa TAITa brena asela to karato. mI tara laharIne maskarI karIta hoto sarvAMcIca, cAMgalyA cAMgalyA mANasAMcI, moTha-moThyA vakilAMcI, DaoNkTarAMcI maskarI karAyaco. AtA hA ahaMkAra tara cukIcAca Ahe nA! hA ApalyA buddhicA durupayoga kelA nA! maskarI karaNe hI buddhicI nizANI Ahe. praznakartA : malA tara ajUnahI maskarI karaNyAce mana hote. dAdAzrI : maskarI karaNyAta khUpa jokhima Ahe. buddhimuLe maskarI karaNyAcI zakti asateca ANi tyAcI jokhimahI tevaDhI asate. mhaNaje AmhI saMpUrNa jIvana jokhima oDhavUna ghetalelI, jokhimaca oDhavUna gheta hoto.
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 vANI, vyavahArAta... praznakartA : maskarI karaNyAta koNakoNatyA jokhima Aheta? koNatyA prakArace jokhima Aheta? dAdAzrI : ase Ahe nA, kI koNAlA cApaTa mAralI ANi tyAce je jokhima asate tyAhIpekSA yA maskarIta anaMta paTIne jokhima Ahe. tyAlA buddhI kamI Ahe mhaNUna tumhI tumacyA lAITane (adhika buddhine) tyAlA tAbyAta ghetale. tevhA maga tethe bhagavaMta mhaNatIla, 'yAlA buddhI nAhI, tyAcA hA phAyadA gheto?' tethe pratyakSa bhagavaMtAlAca tumhI pratipakSI banavale. tumhI tyAcyA thobADIta mArale tara te tyAlA samajale asate mhaNUna to svataHca mAlaka jhAlA asatA. paNa hI tara tyAcI buddhI pohacataca nAhI, mhaNUna ApaNa tyAcI maskarI karato, tevhA to svataH mAlaka hota nAhI. paraMtu bhagavaMta oLakhatAta kI 'ohoho, hyAlA buddhI kamI Ahe, mhaNUna tU tAvaDIta ghetosa?! tara ghe AtA.' tyAcyA jAgI maga bhagavaMtaca pratipakSI banatAta, tevhA maga tumhI khUpa aDacaNIta yAla.. 12. sumadhura vANIcyA kAraNAMce ase karA sevana praznakartA : pratikramaNa kelyAnaMtara AmacI vANI khUpaca cAMgalI hoIla kA, yAca janmAta? dAdAzrI : tyAnaMtara tara kAhI vegaLyAca prakAracI asela. AmacI vANI sarvotkRSTa zreNIcI nighate, tyAce kAraNaca pratikramaNa Ahe. vyavahAra zuddhIzivAya syAvAda vANI nighata nAhI. AdhI vyavahAra-zuddhI jhAlI pAhije. praznakartA : vANI bolatAnA kazI jAgRtI ThevalI pAhije? dAdAzrI : jAgRtI azI ThevAyacI kI hI vANI bolatAnA koNA koNAce pramANa kazA prakAre khaMDita hota Ahe, he pAhAyace. praznakartA : samoracyA vyaktibarobara bolatAnA koNatI kALajI ghyAyalA havI? dAdAzrI : ekatara 'tyAMcyA barobara bolAyace asela tara tumhAlA
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta.... tyAMcyA 'zuddhAtmyAcI' paravAnagI ghyAvI lAgate kI tyAMnA anukUla yeIla azI vANI bolaNyAcI malA parama zakti dyA. naMtara tumhAlA dAdAMcI paravAnagI ghyAvI lAgate. azI paravAnagI gheUna bolAla tara sAdhI-saraLa vANI nighela. aseca phaTakaLa bolata rAhilAta tara saraLa vANI kazI nighela ? 69 praznakartA : ase pratyeka veLI kuThe tyAMcI paravAnagI gheta basaNAra ? dAdAzrI : pratyeka veLI tazI garaja bhAsataca nAhI nA ! jevhA azI cikaTa (vAkaDI) phAIla samora AlI tevhAca garaja paDate. cikaTa phAIlasobata kAhI bolAyace asela tyAveLI, sarvAta AdhI tyAcyA zuddhAtmyAlA pAhUna ghyAyace, naMtara manAta vidhi bolAyacI kI, (1) he dAdA bhagavAna... (phAIlace nAva) cyAsobata tyAcyA manAce samAdhAna hoIla azI vANI bolaNyAcI zakti dyA. (2) naMtara ApalyA manAta bolAve lAgate kI, 'he caMdubhAU (phAIlace nAva) cyA manAce samAdhAna hoIla azI vANI bolA. ' ANi (3) naMtara bolAyace kI, 'he padmAvatI devI (phAIlace nAva) cyA manAce samAdhAna hovo, tyAta yeNArI sarva vighne dUra karA. ' praznakartA : kityeka veLA ase nAhI kA ghaData kI ApalyAlA samoracyAcA vhayU paoNiMTaca cukIcA vATata asato, tyAmuLe ApalI vANI karkaza nighate ? dAdAzrI : tase disate mhaNUnaca binasate nA ! he pUrvagraha vagaire sarva naDatAta. 'kharAba Ahe, kharAba Ahe' asA pUrvagraha jhAlelA Ahe mhaNUna maga jI vANI nighate tI tazI kharAbaca nighela nA ! jyAlA mokSAlA jAyace asela, tyAlA 'ase kele pAhije ANi ase nAhI kele pAhije' ase sarva nasate. kasehI karUna, vATalyAsa taDajoDa karUnahI cAlAyalA lAgAyace. mokSAlA jANArA dharuna Thevata nAhI. kasehI karUna nikAla lAvato.
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 70 vANI, vyavahArAta... ekA mANasAlA svata:cI vANI sudhArAyacI hotI. tasA tara to kSatriya hotA ANi bAMgaDyAMcA vyApAra karata hotA. to tyA bAMgaDyA ithUna bAheragAvI gheUna jAyacA. kazAtUna? tara TopalItUna gheUna jAyacA. TopalI DokyAvara ThevUna nAhI, paNa eka gADhavINa hotI nA, ticyA pAThIvara te Topale bAMdhUna bAheragAvI neta ase. tyA gAvAta sarvAMnA bAMgaDyA vikUna jhAlyAvara uralelyA bAMgaDyA to rAtrI parata ANAyacA. to veLoveLI tyA gADhavINIlA mhaNAyacA 'cala gADhavINa, cala lavakara.' ase bolata bolata hAkalata gheUna jAta ase. tevhA ekA mANasAne tyAlA samajAvale kI, 'bhAU, tU tethe gAvAta kSatriNIMnA bAMgaDyA bharatosa. tevhA ithe jara tulA hI savaya lAgalI ANi tithehI jara kadhI gADhavINa bolazIla tara loka mAruna-mAruna tujhe tela kADhUna TAkatIla.' tevhA to mhaNAlA, 'goSTa tara kharI Ahe. ekadA mI ase bolalo hoto ANi malA pastAvaNyAcI veLa AlelI.' tyAvara tyA mANasAne sAMgitale, 'mhaNUna tU hI savayaca badalUna TAka.' tyAne vicArale kazI badalU? tevhA to mANUsa mhaNAlA, 'gADhavINIlA tU mhaNAyacesa kI cala tAI, cala tAI, tAI calA.' naMtara tyAne azI savaya lAvUna ghetalI tyAmuLe tethe suddhA tyAne 'yA tAI, yA tAI' ase badalUna TAkale. paNa maga 'yA tAI, yA tAI' ase mhaTalyAmuLe gADhavINa kAya tyAcyAvara khuSa hoNAra Ahe ? paNa tI suddhA samajUna jAte kI yAce bhAva cAMgale Aheta. gADhavINIlA suddhA he sarva samajate. hI janAvare sarva samajatAta, paNa bolU zakata nAhIta bicArI. ___mhaNaje ase parivartana ghaDate! asA kAhI prayoga kelA tara vANI badalate. ApaNa oLakhale kI yAta phAyadA Ahe ANi yAcyAne nukasAna hoIla ase Ahe, tevhA maga te badalate. ApaNa nizcaya kelA kI 'koNAlAhI duHkha hoNAra nAhI azI vANI bolAyacI Ahe. koNatyAhI dharmAlA aDacaNa hoNAra nAhI, koNatyAhI dharmAce pramANa dubhAvale jANAra nAhI, azI vANI bolalI pAhije.' tevhA tI vANI cAMgalI nighela. 'syAdvAda vANI bolAyacI Ahe' asA bhAva pakaDalA tara syAdvAda vANI utpanna hoIla.
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta. praznakartA : paNa yA janmAta satata ase bolata rAhilyAne kI 'basa, syAdvAda vANIca havI Ahe' tara tazI vANI hoIla kA? dAdAzrI : paNa he 'syAdvAda' samajUna bolela taraca. to svataH samajataca nasela ANi bolata rAhilA kiMvA gAta rAhilA tara tyAtUna kAhI niSpanna hoNAra nAhI. koNAcI vANI cAMgalI nighate? kI jo upayogapUrvaka bolata asela tyAcI. upayogavAle koNa asatAta? tara jJAnI asatAta. tyAMcyAzivAya koNIhI upayogavAle nasatAta. he je mI 'jJAna' dile Ahe, jyAMnA he 'jJAna' asela, tyAMcI vANI upayogapUrvaka nighU zakate. tyAne jara puruSArtha kelA tara upayogapUrvaka hoU zakate. kAraNa kI 'puruSa' jhAlyAnaMtaracA hA puruSArtha Ahe. 'puruSa' hoNyApUrvI puruSArtha nasato. praznakartA : yA janmAcI samajUta vANI sudhAraNyAsAThI kazA prakAre madata karate. he jarA udAharaNa deUna samajAvUna sAMgA. dAdAzrI : AtA jara koNI tulA eka zivI dilI, tara tyAcA Ata pariNAma hoto. manAtalyA manAta tU thoDephAra bolato suddhA kI 'tumhI nAlAyaka AhAta.' paNa tyAta tU nasatosa. vegaLA jhAlAsa mhaNUna tU tyAta nasatosa. AtmA vegaLA jhAlA Ahe mhaNUna to ekAkAra hota nAhI. mhaNaje ekhAdyA AjArI mANasAsArakhe tU bolatosa. praznakartA : tara AtA jyAcA ahaMkAra gelA nAhI, AtmA vegaLA jhAlA nAhI, tyAlA tyAcI samajUta madata karate kA? dAdAzrI : ho. AdhI to jase Ahe tase bolato ANi maga bolalyAnaMtara pazcAtApa karato. vANI sudhArAyacI asela tara lokAMnA na AvaDaNArI vANI baMda karA. ANi maga koNAcI cUka kADhalI nAhI, saMgharSa kelA nAhI, tarIhI vANI sudhArate. praznakartA : vANIta sudhAra ANAyacA asela tara tyAsAThI kAya karAve?
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 55 vANI, vyavahArAta... dAdAzrI : vANI ApoApa sudhAru zakata nAhI, tI TeparekaoNrDa jhAlelI Ahe. praznakartA : ho, mhaNUnaca nA! mhaNaje vyavasthita jhAlele Ahe. dAdAzrI : vyavasthita jhAlele Ahe, te jara AtA yethe 'jJAnI puruSAM'cI kRpA utaralI tara tyAta parivartana hote. kRpA utaraNe he kaThINa Ahe. ___ jJAnIMcyA AjJemuLe sarvakAhI sudhAru zakate. kAraNa kI bhavAmadhye (saMsArAta) dAkhala hoNyAsAThI tI kuMpaNAsArakhI Ahe. bhavAcyA Ata dAkhala hoU deta nAhI. praznakartA : bhavAcyA Ata mhaNaje kAya? dAdAzrI : bhavAmadhye ghusU deta nAhI. bhavAmadhye mhaNaje saMsArAta ApalyAlA zirU deta nAhI. mAlakI nasalelI vANI jagAta asU zakata nAhI. azI vANI sarva AvaraNe toDUna TAkate, paNa tyAlA jJAnIMnA khuSa karatA Ale pAhije, rAjI karatA Ale pAhije. jJAnI sarvakAhI (pApaM) bhasmIbhUta karUna TAkatAta. jara ekA tAsAtaca evaDhe sAre, lAkho janmAMce bhasmIbhUta hote, tara maga dusare kAya nAhI karU zakaNAra? kartAbhAvaca nAhI. azI mAlakI nasalelI vANI asUca zakata nAhI ANi mAlakI nasalelyA vANIta koNIhI azI DhavaLADhavaLa karU naye kI 'ase hoU zakata nAhI'. kharetara hA apavAda nAhI, paNa hI vastusthitI Ahe. naMtara hizoba kADhAyacA asela tara tehI vyavasthita, tehI vyavasthita, tehI vyavasthita, tehI vyavasthita kADhUna maga nighela. paNa maga tyAcA havA tasA lAbha miLU zakaNAra nAhI. praznakartA : dAdAjI, puDhacyA janmAta he sarva AmacyA AThavaNIta ANA. dAdAzrI : ho. tumhI nizcaya karA kI malA dAdA bhagavAnAMsArakhIca vANI pAhije. AtAcI mAjhI hI vANI malA AvaData nAhI. mhaNaje maga tyAnusAra hoIla. tumacyA nizcayAvara avalaMbUna Ahe.
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANI, vyavahArAta.... tumhAlA jazI vANI, jase AcAra have asatIla te TenDara bharateveLI nakkI karA, maga tyA TenDaravaruna tumace sarva DisIjana (nirNaya) yetIla. 73 praznakartA : kityekAMcI vANI itakI goDa asate. loka tyAMcyA vANIne mugdha hoUna jAtAta. tara te kAya mhaTale jAIla ? dAdAzrI : tI zuddha mANasaM asatAta ANi khUpa puNya joDalele asate tevhA ase ghaDate, svataHsAThI paise gheta nAhIta. parakyAMsAThI jIvana vyatIta karatAta. tyAMnA zuddha manuSya mhaTale jAte. mhaNaje te cAMgale Ahe ! manuSya tara kasA asalA pAhije kI tyAcI vANI manohara asAvI, Apale mana haraNa karela azI vANI asAvI, tyAce vartana manohara asAve ANi vinaya suddhA manohara asAvA. he tara ase bolatAta kI tyAveLI ApalyAlA kAna baMda karUna ghyAve lAgatAta! vANI azI bolatAta kI samoracA cahA deta asela tarIhI deNAra nAhI. 'tumhAlA nAhI deNAra', ase mhaNela. vANIta madhuratA AlI kI maga gADI cAlalI, tI madhura hota-hota zevaTacyA janmAta itakI madhura hoNAra kI tyA vANIzI koNatyAhI phaLAcI tulanA karatA yeNAra nAhI, itakI goDa asela! ANi kityeka tara bolatAta tevhA vATate kI reDe haMbarata Aheta. hI suddhA vANI Ahe ANi tIrthaMkara sAhebAMcI tI suddhA vANI Ahe !!! jyAcyA vANIne koNAlAhI kiMcitmAtra duHkha hota nAhI, jyAcyA vartanAne koNAlAhI kiMcitmAtra duHkha hota nAhI, jyAcyA manAta kharAba bhAva nAhIta, to zIlavAna Ahe. zIlavAna jhAlyAzivAya vacanabaLa utpanna hota nAhI. jevhA, svata:cI vANI svataH aikata rAhIla tevhA mokSa hoIla. ANi ho, vANI baMda jhAlyAne kAhI saMpanna hota nAhI. vANI baMda jhAlyAne mokSa hota nAhI. kAraNa kI ase baMda karAyalA gelo tara parata dusarI zakti ubhI rAhIla. sarva zaktinAM jasecyA tase cAlU dyAyace. hI sarva prAkRta zakti Ahe. prAkRta zaktimadhye hastakSepa karaNyAsArakhe nAhI. mhaNUna tara AmacyA
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 vANI, vyavahArAta... vANIsAThI sAMgato nA, kI hI TeparekaoNrDa vAjata Ahe, AmhI pAhAta rAhato. basa, hAca mokSa! yA TeparekaoNrDalA pAhaNe, hAca mokSa!! ___mhaNUna ApaNa pratyeka kArya galana hote veLI zuddhIkaraNa karUna kADhAve ANi tyAcA nikAla karAvA. ho, samatAbhAve nikAla karAyacA Ahe. samajale tara goSTa avaghaDa nAhI ANi nAhI samajale tara yAcA aMtaca yeNAra nAhI. he tara vijJAna Ahe. vijJAnAta koNatehI parivartana hota nasate. ANi zivAya he siddhAMtika Ahe, jyAta sarvaprakAre jarA suddhA virodhAbhAsa, kuThalyAhI jAgI, kiMcitmAtra mAtra nasato ANi vyavahArAta phITa hote, nizcayAta phITa hote, sarva ThikANI phITa hote. phakta lokAMnA phITa hota nAhI. kAraNa loka lokabhASeta Aheta. lokabhASeta ANi jJAnIMcyA bhASeta khUpa pharaka asato. jJAnIMcI bhASA kazI suMdara Ahe, kAhI aDacaNaca nAhI nA! jJAnI vistArapUrvaka sarva spaSTIkaraNa detAta, tevhA samAdhAna hote. Apale he 'akrama vijJAna' jagAta bAhera paDale tara lokAMce khUpa kalyANa karela. kAraNa ase vijJAna kadhI nighAle nAhI. yA vyavahArAta, vyavahArAcyA taLAparyaMta koNIhI koNatyAhI prakArace jJAna dileleca nAhI. vyavahArAta koNI paDaleca nAhI. nizcayAcyAca sarva goSTI kelyA. vyavahArAta nizcaya AlA nAhI. nizcaya nizcayAta rAhIlA ANi vyavahAra vyavahArAta rAhIlA. paNa he tara vyavahArAta nizcayAlA ANUna Thevale, hyA akrama vijJAnAne. ANi saMpUrNa navInaca zAstra nirmANa kele Ahe ANi tehI punhA sAyanTiphika. yAta koNatyAhI jAgI virodhAbhAsa asU zakata nAhI. paraMtu AtA he 'akrama vijJAna' ujeDAta kase yeIla? ujeDAta Ale tara jagAce kalyANaca hoIla! praznakartA : tyAcA saMyoga suddhA juLUna yeIlaca nA? dAdAzrI : ho, yeIla nA! jaya saccidAnaMda
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ naU kalame ( dararoja tIna veLA bolAyacI) 1. he dAdA bhagavAna ! malA koNatyAhI dehadhArI jIvAtmyAcA kiMcitamAtra paNa aham dubhAvaNAra (dukhAvaNAra) nAhI, dubhAvilA jANAra nAhI kiMvA dubhAvaNyA prati anumodana kele jANAra nAhI azI parama zakti dyA. malA koNatyAhI dehadhArI jIvAtmyAcA kiMcitamAtra paNa aham dubhAvaNAra nAhI azI syAdvAda vANI, syAdvAda vartana ANi syAdvAda manana karaNyAcI parama zakti dyA. 2. he dAdA bhagavAna ! malA koNatyAhI dharmAce kiMcitamAtra paNa pramANa dubhAvaNAra nAhI, dubhAvale jANAra nAhI kiMvA dubhAvaNyA prati anumodana kele jANAra nAhI azI parama zakti dyA. malA koNatyAhI dharmAce kiMcitamAtra paNa pramANa dubhAvale jANAra nAhI, azI syAdvAda vANI, syAdvAda vartana ANi syAdvAda manana karaNyAcI parama zakti dyA. 3. he dAdA bhagavAna ! malA koNatyAhI dehadhArI upadezaka, sAdhu, sAdhvI kiMvA AcArya yAMcA avarNavAda, aparAdha, avinaya na karaNyAcI parama zakti dyA. 4. he dAdA bhagavAna ! malA koNatyAhI dehadhArI jIvAtmyA prati kiMcitamAtra paNa abhAva, tiraskAra kadhIhI kelA jANAra nAhI, karavilA jANAra nAhI kiMvA kartyAcyA prati anumodana kele jANAra nAhI azI parama zakti dyA. 5. he dAdA bhagavAna! malA koNatyAhI dehadhArI jIvAtmyAzI kadhIhI kaThora bhASA, taMtIlI ( TocaNArI) bhASA na bolaNyAcI, na bolAvayAcI kiMvA bolaNyA prati anumodana na karaNyAcI azI parama zakti dyA.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ koNI kaThora bhASA, taMtIlI bhASA bolale tara malA mRdu-Rju bhASA bolaNyAcI parama zakti dyA. 6. he dAdA bhagavAna ! malA koNatyAhI dehadhArI jIvAtmyA prati strI puruSa kiMvA napuMsaka, koNatAhI liMgadhArI aso, tara tyA saMbaMdhI kiMcitamAtra paNa viSayavikAra saMbaMdhI doSa, icchA, ceSTA-cALe kiMvA vicAra saMbaMdhI doSa na karaNyAcI, na karaviNyAcI kiMvA kartyAcyA prati anumodana na karaNyAcI azI parama zakti dyA. malA niraMtara nirvikAra rAhaNyAcI parama zakti dyA. 7. he dAdA bhagavAna ! malA koNatyAhI rasamadhye lubdhapaNA na karaNyAcI ___ azI zakti dyA. samarasI AhAra gheNyAcI parama zakti dyA. 8. he dAdA bhagavAna! malA koNatyAhI dehadhArI jIvAtmyAcA pratyakSa kiMvA parokSa, jivaMta kiMvA mRtyu pAvalelyA, koNAcAhI kiMcitamAtra paNa avarNavAda, aparAdha, avinaya kelA jANAra nAhI, karavilA jANAra nAhI kiMvA kartyA prati anumodana kele jANAra nAhI azI parama zakti dyA. 9. he dAdA bhagavAna! malA jagata kalyANa karaNyAce nimitta banaNyAcI parama zakti dyA, zakti dyA, zakti dyA. (evaDheca tumhI dAdA bhagavAna yAMcyAjavaLa mAgAyace. hI dararoja mikenikalI (yaMtravat) vAcaNyAcI vastu nAhI, aMtarAta ThevaNyAcI vastu Ahe. hI dararoja upayogapUrvaka bhAvanA karaNyAcI vastu Ahe. evaDhyA pAThAta sarva zAstrAMce sAra yeUna jAte.)
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratikramaNa vidhi pratyakSa dAdA bhagavAnAMcyA sAkSIne dehadhArI...... (jyAcyA prati doSa jhAlA asela tyA vyaktice nAva) cyA mana-vacana-kAyece yoga, bhAvakarma, dravyakarma, nokarmAhUna bhinna ase he zuddhAtmA bhagavAna! ApalyA sAkSIne, AjacyA divasAparyaMta je je ** doSa jhAle Aheta, tyAMcI kSamA mAgata Ahe, hRdayapUrvaka khUpa pazcAtApa karIta Ahe. malA kSamA karA, kSamA karA, kSamA karA. ANi punhA ase doSa kadhIhI karaNAra nAhI, asA dRDha nizcaya karIta Ahe, tyAsAThI malA parama zakti dyA ___ ** krodha-mAna-mAyA-lobha, viSaya-vikAra, kaSAya ityAdIpAsUna tyA vyaktilA duHkha dile gele asela tyA sarva doSAMnA manAta AThavAyace. sAmAyika karaNyApUrvIcI vidhi he dAdA bhagavAna ! he zrI sImaMdhara svAmI prabhU! malA zuddha upayogapUrvaka, saMpUrNa AyuSyAta jhAlelyA ** doSAMce, sAmAyika, pratikramaNa karaNyAcI zakti dyA. mI mana-vacana-kAyA, mAjhyA nAvAcI sarva mAyA, bhAvakarma-dravyakarmanokarma, ApaNa prakaTa paramAtmA svarUpa prabhUcyA zrIcaraNAta samarpita karIta Ahe. mI mana-vacana-kAyA, mAjhyA nAvAcI sarva mAyA, bhAvakarma-dravyakarmanokarmAMpAsUna mukta asA zuddhAtmA Ahe. mI zuddhAtmA Ahe. (3) mI vizuddhAtmA Ahe. (3) mI paramajyotI svarUpa sidhda bhagavaMta Ahe. (3) mI anaMta jJAnavAlA Ahe. (3) mI anaMta darzanavAlA Ahe. (3) mI anaMta zaktivAlA Ahe. (3) mI anaMta sukhAcA dhAma Ahe. (3) mI zuddhAtmA Ahe. (3) AtA ApalyA Atamadhye kholavara utarAyace. ** jyA doSAMsaMbaMdhI sAmAyika karAyacI asela, udAharaNArtha viSayavikAra saMbaMdhI doSa, krodha saMbaMdhI doSa, lobha saMbaMdhI doSa ityAdi.. -dAdAzrI
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMparka sUtra dAdA bhagavAna parivAra aDAlaja : trimaMdira, sImaMdhara siTI, ahamadAbAda-kalola hAIve, posTa : aDAlaja, ji.-gAMdhInagara, gujarAta - 382421. phona : (079) 39830100 rAjakoTa : trimaMdira, ahamadAbAda-rAjakoTa hAIve, taraghar3iyA cokar3I (sarkala), posTa : mAliyAsaNa, ji.-rAjakoTa. phona : 9924343478 bhuja : trimaMdira, hila gArDanacyA mAge, eyaraporTa roDa. phona : (02832) 290123 aMjAra : trimaMdira, aMjAra-muMdrA roDa, sinogrA pATIyA javaLa, sinogrA gA~va, tA-aMjAra. phona : 9924346622 morabI : trimaMdira, po-jepura (morabI), navalakhI roDa, tA-morabI, ji-rAjakoTa, phona : (02822) 297097 surendranagara : trimaMdira, lokavidyAlaya javaLa, surendranagara-rAjakoTa hAIve, muLI roDa. phona : 9879232877 amarelI : trimaMdira, lIlIyA bAyapAsa cokaDI, khArAvADI. phona : 9924344460 godharA : trimaMdira, bhAmaiyA gA~va, ephasIAI goDAuna samora, godharA, (ji.-paMcamahAla). phona : (02672) 262300 vaDodarA : trimaMdira, bAbariyA koleja javaLa, vaDodarA-surata hAI-ve NH-8, varaNAmA gA~va. phona : 9574001557 ahamadAbAda : dAdA darzana, 5, mamatApArka sosAiTI, navagujarAta kaoNlejacyA mAge, usmAnapurA, ahamadAbAda-380014. phona : (079) 27540408 vaDodarA : dAdA maMdira, 17, mAmAnI poLa-muhallA, rAvapurA pulisa sTezana samora, salATavAr3A, vaDodarA. phona : 9924343335 muMbaI : 9323528901 dillI : 9810098564 kolakatA : 9830093230 cennaI : 9380159957 jayapura : 9351408285 bhopAla : 9425024405 indaura : 9039936173 jabalapura : 9425160428 rAyapura : 9329644433 bhilAI : 9827481336 paTanA : 7352723132 amarAvatI : 9422915064 : 9590979099 haidarAbAda : 9989877786 : 9422660497 jAlaMdhara : 9814063043 U.S.A. : (D.B.V.I.) +1877-505-DADA (3232) U.K. : +44 330-111-DADA (3232) UAE : +971557316937 Kenya : +254 722 722 063 Singapore : +6581129229 Australia: +61 421127947 New Zealand: +64210376434 Website : www.dadabhagwan.org
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ ase projekTa karA kI je tumhAlA AvaDela he je zabda nighatAta nA, tyA zabdAMmuLeca tara hA saMsAra ubhA rAhilA Ahe. jevhA zabda baMda hotIla tevhAca khar2yA arthAne he sAre saMpuSTAta yeIla. Ajavara jyA kAhI laDhAyA jhAlyA, tyA sarva zabdAMmuLeca jhAlyA Aheta! zabda tara kase goDa asAveta ANi te jara goDa nasatIla tara ApaNa na bolaleca bare. ApalyAlA jase AvaDate taseca ApaNa dusar2yAMzI bolAve. mhaNaje tumhI ase projekTa karA kI je tumhAlA AvaDela. he sarva tumaceca projekzana Ahe. yAta devAcI kiMcitahI dakhala nAhI. koNAvarahI TAkalelI vANI, tI sarva zevaTI tumacyAvaraca yete. tevhA azI zuddha vANI bolA kI tazI zuddha vANIca tumacyAvara paDela. - dAdAzrI ISBN 978-93-84321-356 9-789386-321736 Printed in India Price 25 dadabhagwan.org