Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ sauzalyamUrti zrI mAvajI dAmajI zAha GjIva smRti 0000000
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ (NSSN's S&MIN NETAN RANNIN/ evere.darara9-ka 66.6 bdikoSTaka daLagadara aujanyamU*i zrI mAvajI dAmajI zAha jIvanasmRti Msg Verboste Islarla pa. pU. AcArya zrI vijayadharmasUrIzvarajI mahArAjanA be bola sAthe 3WS LNAIAKKALAINATTAATALMKLIMATSTAKAALATAALATTIAAAA chaeoskoems lekhaka tathA saMpAdaka zatAvadhAnI paMDita zrI dhIrajalAla TokarazI zAha Vestkabesenes Veste Sensorensenensesensenonate 19.ouT9195
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ GOOG zrI mAvajI dAmajI zAha jIvanasmRti prakAzanasamiti vatI prakAzaka zrI dhIrajalAla TAkarazI zAha ladhAbhAI guNapata khIlDIMga cIMcabaMdara, suMbai - 9 AvRtti pahelI vi. sa. 2021 : sane 1965 mudraka : maNilAla chaganalAla navaprabhAta prInTIMga presa, dhIkAMTA zAhe amadAvAda GOOG acacio
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMta zrI mAvajI dAmajI zAha janma-bhAvanagara avasAna-muMbaI saM. 1948, Ase vadi 13 saM. 2021nA aSADa sudi 11
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ na hi jJAnena sadRzaM pavitramiha vidyate / upahAra ******************************* . . . saprema bheTa
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakanuM nivedana sadgata saujanyamUrti zrI mAvajI dAmajI zAhanI jIvanasmRtinuM A laghu pustaka pAThakeAnA karakamalamAM samarpita karatAM amane atizaya AnaMda thAya che. sAhitya - prakAzanamAM jIvanacaritrAnuM viziSTa sthAna che. temAM ye jeNe jIvanabhara zikSaNa ane sAhityanI ja upAsanA karI hAya, tenuM caritra vizeSa mananIya nIvaDe che. amane saMpUrNa AzA che ke prastuta pustakamAM zrI mAvajIbhAInA jIvanacaritra aMge je sAmagrI pragaTa karavAmAM AvI che, te pAkAte * sAdA jIvana ane ucca vicAra 'nI prabaLa preraNA karaze. zrI mAvajIbhAI sadgata thatA pachI temane je bhavya zraddhAMjali apAI, te mA tu A mAM karavAmAM moDa che, uparAMta temaNe zrI bhaktAmara ane kalyANamadira teMtranAM je bhAvavAhI padyAnuvAdeA karelA, te paNa A pustakamAM dAkhala karelA che. prasa MgeAcita citrA A pustakanI zAbhAnuM eka aneruM aMga khanI raheze. zrI jayaMta ema. zAhe A pustakanA prakAzanamAM je rasa dAkhavyeA che tathA pa. pU. AcArya zrImad vijayadha`sUrIzvarajI mahArAje amArI vinaMtine mAna ApIne e mela lakhI ApyA che, te mATe temanA khAsa AbhAra mAnIe chIe. --prakAzaka,
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ // OM hI ahaM zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH / / be bela je bhAI mATe be bela lakhuM chuM, te bhAI eka zramaNopAsaka gRhastha hatA ane lakhanAra huM sAdhu chuM. koI paNa zrAvaka mATe sAdhupade vidyamAna koI paNa mahAnubhAva kAMI paNa lakhe athavA bele, tyAre svAbhAvika prazna thAya ke sAdhu munirAja avirativaMta athavA dezaviratidhara zraddhAsaMpanna zrAvaka mATe anumodanA kiMvA prazaMsA svarUpe kAMI bole temaja lakhe to te ucita gaNAya kharuM? sAdhu munirAjane aviratinI anumodanAne doSa lAge khare? A bAbata TuMkamAM eTaluM ja ke koI paNa sAdhupadanI maryAdAne samajanAra sAdhu koI paNa zrAvakamAM vartatA ratnatrayIne anukUla guNanI anumodanA sukhethI karI zake che. ane evI anumodanA ATha prakAranA darzanAcAra paikI pAMcame darzanAcAra che. sva. mAvajIbhAI vartamAnakALanA zrAvakasaMghamAM eka Adarza zrAvaka hatA. temanA jIvanamAM jenazAsana pratye avicala zraddhA hatI, deva - guru - dharmanA teo parama upAsaka hatA ane devadarzanepUjA - bhAyika temaja yathAzakita vrata-niyama e temanA jIvanane niraMtara denika dhArmika kAryakrama hato. nAnI uMmarathI ja teo suvihita sAdhuonA saMsargamAM rahevAnuM khAsa pasaMda karatA ane e kAraNe zraddhApUrvakanI dhama ArAdhanAmAM bAlyakALathI joDAyA hatA. bAlyavayamAM yathAyogya vyAvahArika zikSaNa prApta karyA bAda yauvananA prAraMbhathI ja kAzI - banArasa jevA vidyAnI upAsanAnA kendradhAmamAM rahIne zAstravizArada sva. AcArya zrI vijayadharmasUrIzvarajI mahArAjanA sadupadezathI sthapAyela pAThazALA dvArA dharmazAstro uparAMta saMskRta vyAkaraNa, nyAya, sAhitya temaja prAkRta bhASAnA teo sArA abhyAsI tarIke taiyAra thayA hatA
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ pite prApta karela jJAna phakta potAnA upayoga pUratuM temaNe sAcavI rAkhyuM na hatuM, paraMtu muMbaInI bAbu pannAlAla hAIskUlamAM lagabhaga suDatAlIza varSa sudhI mukhya dhArmika zikSaka tarIkenA sthAnane zobhAvI hajAre jaina bALAmAM dhArmika zikSaNa dvArA dharmazraddhAnA ane dhArmika AcAra- vicArenA pAyA royA hatA. Aje muMbaImAM saMkhyAbaMdha evI AgevAna vagere vyaktio che ke jeo A bAbatamAM saddagata mAvajIbhAInA upakArane harahaMmeza yAda kare che. mAvajIbhAInA jJAnane lAbha aneka sAdhu - sAdhvIone paNa sArA pramANamAM maLe che. koI paNa sAdhu - sAdhvIne saMskRta vigere abhyAsa kare hoya to mAvajIbhAI game te rIte samaya meLavIne abhyAsa karAvavA mATe haMmezA tatpara rahetA hatA ane e rIte sAdhu - sAvInI bhaktine lAbha maLavA badala potAnI jAtane dhanya mAnatA hatA. sadgata mAvajIbhAIne kavitvazaktinI kudaratI bakSisa hatI. kaI paNa samAraMbha athavA prasaMgane anusaratuM kAvya banAvavuM hoya to temanI kalama akhalita kAma ApatI hatI. temaNe pitAnA jIvana daramyAna aneka kAvyo, kavitAo uparAMta nAnI nAnI pustikAo taiyAra karavA dvArA AmajanatAne ziSTa sAhityanI bheTa dharI che. devadarzana, prabhupUjA, sAmAyika vagere dhArmika pravRtti temaja dharma zAstranA abhyAsa vagerenI jIvanamAM ghaNI jarUra che, ane tenA phaLasvarUpe aMtarAtmAmAM kSamA, saralatA, namratA, sahanazIlatA vagere saguNanI suvAsa pragaTa thAya to ja dhArmika pravRtti ke dharmazAstrone abhyAsa e vAstavika gaNAya che. saddagata mAvajIbhAImAM saddaguNonI suvAsa ThIka ThIka pramANamAM pragaTa thayelI hatI. temanI chellI lAMbI mAMdagI prasaMge 15-20 divase ke mahine-be mahine jyAre jyAre temanI pAse mAre javAnuM thayela, tyAre tyAre mane A bAbatane yathocita anubhava che. vadhu paDatI mAMdagInA prasaMgamAM paNa samabhAva
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ TakI rahevo, paMcaparameSThimaya navakAra mahAmaMtranuM smaraNa cAlu rAkhavuM, zrI - putrAdi svajano uparane mamatva bhAva ghaTI javo ane chevaTe arihaMta - arihaMtanA dhyAnamAM ja AyuSyanI samApti thavI, e ja jIvananuM sAcuM saravaiyuM che. e sAcA saravaiyAnA amuka pramANamAM paNa teo adhikArI banI zakayA hatA. bIjamAM madhuratA hoya to phaLamAM paNa prAyaH avazya madhuratA Ave; e nyAya pratyeka pitA - putramAM lAgu paDe evo ekAMta niyama hato nathI, ema chatAM sva. mAvajIbhAInA suputra zrI jayaMtabhAI jeo Aje cArTarDa ekAunTanTa che ane sarasa prekaTIsa dharAvavA sAthe dharmanI bhAvanAmAM paNa pragatizIla che, temanI apekSAe te e nyAya avazya lAgu paDela che. jayaMtabhAIne mATe mAvajIbhAI jema Adarza pitA hatA; te pramANe sadgata mAvajIbhAI mATe jayaMtabhAIe eka Adarza putra tarIke nAmanA meLavI che. ATale IMglIza abhyAsa ane ATalI suMdara dhaMdhAnI prekaTIsa chatAM gRhasthAzramanI apekSAe mAtA - pitAne tIrtha tarIke mAnanAra ane mAMdagI vagere prasaMge avirata sevA - cAkarI karanAra jayaMtabhAI jevA suputra keIka punyavaMta pitAne ja prApta thatA haze. jayaMtabhAI Aje bAhya temaja aMtaraMga dRSTie je vikAsa sAdhI zakyA che, tenuM mukhya kAraNa te sva. mAvajIbhAIe nAnI uMmarathI ja potAnA saMtAnane Apela saMskAra ane zubhAziSane vAraso che. sagata mAvajIbhAIne AtmA Aje jyAM hoya tyAM potAnA AtmavikAsanI vadhu sAdhanA kare ane tyAM rahyA rahyA potAnA kuTuMba parivArane AtmakalyANanI preraNAnuM amIpAna ApyA kare, e ja zubha bhAvanA. vi. saM. 2021 nA A . vadi 2, tA. 12-10-65 - vijayadharmasUri muMbaI
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSayAnukrama jIvanasmRti pRSTha kramAMka 1 Amukha 2 pUrvakathA ke janma ane bAlyAvasthA 4 puruSane samAgama 5 vizeSa vidyAbhyAsa 6 zikSakapadane svIkAra 7 lekhana - prakAzana - pravRtti 8 kauTuMbika jIvana 8 jIvanasAthI 10 pitRbhaktine puNya prakAza .. 11 nivRttAvasthA 12 vyaktitva .. 13 aMtima divase ... .. zraddhAMjali 14 muMbaImAM jainonI jAhera sabhA 15 sAmayika ne .. 16 TharAvo 17 patra vizeSa 18 zrI bhaktAmara stotrane padyAnuvAda 19 zrI kalyANamaMdira stotrane padyAnuvAda ... : : : : : : : : : : : : : 106 : : : : 114 : *** . 129 141
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ saujanyamUrti zrI mAvajI dAmajI zAhe jIvanasmRti
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ [1] A mu kha jaina mahApuruSoe kahyuM che ke "guNavAna manuSyone joIne hRdayamAM AnaMda anubhava, temanA guNanI vAraMvAra prazaMsA tathA anumodanA karavI. je AtmA guNavAnI manavacana-kAyAthI prazaMsA anumodanA kare che, te svayaM-guNavAna banIne bhavasAgara tarI jAya che." guNAnurAgI thavA mATe AthI vadhAre suMdara uddabodhana bIjuM kayuM hoI zake ? hiMdu dharmamAM guru dattAtreyanI kathA Ave che, tene sAra paNa e ja che ke "jyAM guNa dekhAya tyAMthI grahaNa karavA, temAM jarA paNa saMkeca rAkhave nahi." mahAkavi bhavabhUtie pitAnI lAkSaNika chaTAmAM kahyuM che hai 'guNAH pUjAsthAnaM guNiSu, na ca liGgaM na ca vyH|' guNavAnemAM guNe e ja pUjAnuM sthAna che, nahi ke temane veza yA temanuM vaya. tAtparya ke eka manuSya sAmAnya sthitine hoya, paraMtu te guNathI alaMkRta heya, te tenuM
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanasmRti sanmAna-bahumAna karavuM, e ApaNuM khAsa kartavya che. tenAthI ApaNuM potAnuM paNa hita ja sadhAya che. - saddagata zrI mAvajI dAmajI zAha sAmAnya sthitinA gRhastha hatA, paNa temaNe potAnA jIvanane anekavidha guNethI alaMkRta karyuM hatuM ane hajAro vidyAthIonA jIvanazilpI banI eka Adarza zikSakanI khyAti prApta karI hatI, eTale ja ame Aje temanA jIvananI be garavI. gAthAo gAvAne tatpara thayA chIe. amane AzA che ke temanI A jIvanaskRti aneka AtmAone sAtvika-saphala jIvananI preraNAnAM pIyUSa pAze ane vikAsanmukha thavAmAM sahAyabhUta thaze. ahIM eTalI spaSTatA karavI joIe ke sadgata zrI mAvajIbhAIe je pitAnI AtmakathA lakhI hota te ApaNane ghaNuM ghaNuM jANavAnuM maLata, paraMtu eka yA bIjA kAraNe temaNe tema karyuM nathI. Ama chatAM temanA prakAzane, lekho ane kAvye temanI amara smRti mUkI gayA che, ane mukhyatve tenA AdhAre ja ame A jIvanasmRti taiyAra karI che.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ [2] pUrva kathA saurASTranI bhUmi sadA seAhAgaNa che. teNe Aja sudhImAM aneka mahApuruSa, zUravIrA, zAyarA ane sAkSarAne janma ApyA che ane hajI paNa ApatI ja rahI che. samasta bhUmaMDaLamAM amara nAmanA pedA karanAra mahAtmA gAMdhIjI tenA ja panAtA putra hatA. mahAkavi ''nAlAla, kalApI, eTAdakara, meghANI vagere A ja dharatI dhAvaNa dhAvyA hatA. ane jaina samAjanA aneka lekhakAe tathA vicArakoe paNa A ja mahImAtAnuM payapAna karyu hatu. saurASTranA gAhilavADa jIllA prAcIna kAlanI aneka smRtinA khyAla ApI jAya che. zAzvata girirAja zrI zatruMjaya tenI ja bhUmi para aDaga Ubhele che ke jenI sparzanA zrI neminAtha bhagavAna sivAyanA trevIza tIrthaMkara bhagavatAe tathA asaMkhya mahApuruSoe karelI che. tenI najIkamAM rahelA kiri eka kAle rasAyaNavidyAnuM parama dhAma hatA. siddha
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanasmRti nAgaMjIne aneka prakAranI rasasiddhio ahIM ja karelI. mahuvA ane ghaMghA prasiddha baMdare hatAM ane tenA vahANavaTIo sAta sAgaranI saphara karIne ahIM puSkaLa dhanamAla laI AvatA. bhAvanagara gohila rajapUtanA sattAsamayamAM vasyuM, paNa te evA zubha muhUrta vasyuM ke tene sitAre dinapratidina sateja thatuM gayuM ane tenA adhipationA yaza tathA gauravamAM vadhAre karate gaye. Aje to bhAvanagara saurASTranuM eka agragaNya zahera gaNAya che tathA vidyA ane saMskArI pravRttionuM dhAma manAya che. te samaye bhAvanagaramAM zvetAmbara mUrtipUjakonAM 2500 thI 3000 jeTalAM ghare hatAM ke je mahAjana rUpe rAjyamAM ghaNuM mAna dharAvatAM ane prajAnA anya varga para paNa sAruM evuM varcasva bhegavatAM. AlizAna maMdira, vizALa upAzraye tathA jJAnadAyaka pAThazALAothI alaMkRta A zaheramAM jana sAdhu-sAdhvIonI avarajavara sArA pramANamAM rahetI, eTale lekenI dharmabhAvanAne khUba raMga caData ane pUjAprabhAvanAdi kA niraMtara cAlu rahetAM. vizeSamAM jaina dharmanI prabhAvanA nimitte sAhitya-prakAzana Adi pravRttio paNa hAtha dharAtI ke jemAMthI kAlakrame janadharma prasAraka sabhA, jaina AtmAnaMda sabhA tathA zrI yazovijyajI jaina graMthamALA jevI prANavAna saMsthAo prakaTI nIkaLI ane saMskRta, prAkRta tathA gujarAtI bhASAnAM saMkhyAbaMdha prakAzane karavAne samartha nIvaDI.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUrvakathA dhIme dhIme bhAvanagara vyApAranu eka sAruM kendra banyuM hatu, eTale AsapAsanAM gAmAmAMthI mANase ahIM rAjI raLavAne AvatA ane saMcegA anukULa lAge te sthira thai jatA. A rIte zrI mAvajIbhAInA vaDavAo zihArathI ahI AvIne vasyA hatA ane paracUraNa dhaMdhA-dhApA karIne potAnuM gujarAna calAvatA hatA. 7 sAmAnya sthitimAM paNa manuSya AnaMdamaya sukhI jIvana gALI zake che, paNa tenI zat eTalI ja ke teNe sa MtASavRtti keLavelI hAvI joI e. je manuSyane sa MtASa nathI, tene kailAsa pata jevaDA suvaNaeNnA DuMgarI paNu AnaMda ApI zakatA nathI. zrI mAvajIbhAInA vaDavAo sAmAnya sthitimAM paNu AnaMdamaya jIvana jIvatA hatA. tenu' kharU rahasya A ja hatuM. teo ekadara AkharUbharyuM jIvana goLatA hatA. Aje jJAtionu mahattva rahyuM nathI ane ucca nIcanI bhAvanA mATe bhAge esarI gai che, paNa e jamAnAmAM jJAti eka baLavAna tattva hatu', eTale zrI mAvajIbhAinA vaDavAo vIzA zrImAlI jJAtinA hevA mATe gaurava dhAraNa karatA hatA. jeneA vyavahAra vIsa vasA hAya, eTale ke seALa AnI hAya te vIsA ane jenA pUrvajo rAjasthAnanA zrImAla nagarathI AvyA haiAya te zrImAlI. zrI mAvajIbhAInA kayA vaDavA ziheArathI bhAvanagara AvyA, tenA nirNaya thai zakatA nathI; paraMtu zrI kezavajIbhAI
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanasmRti tathA temanA putra zrI jUThAbhAI bhAvanagaramAM ja rahetA hatA, e nizcita che. zrI jUThAbhAInA putre jeThAbhAI jecaMdabhAI ane dAmajIbhAI hatA. zrI jeThAbhAIne zrI kuMvarajIbhAI nAmanA eka putra ane meMghIbahena nAmanAM eka putrI hatAM; zrI jecaMdabhAIne zrI mANekacaMdabhAI nAmanA eka putra hatA; ane zrI dAmajIbhAIne zrI mAvajIbhAI nAmanA eka putra ane zrI maNibahena nAmanAM eka putrI hatAM. zrI dAmajIbhAInAM suzIla dharmapatnInuM nAma pUrIbahena hatuM. zrI maNibahenanA janma pachI ghaNAM varSe temanI kukSie eka putraratnane janma thaye hatuM ane te anya koI nahi, paNa A jIvanasmRtinA nAyaka zrI mAvajIbhAI pote ja hatA.
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ [3] janma ane bAlyAvasthA zaradaRtunA divase sAmAnya rIte sahAmaNuM hoya che, kAraNa ke varSARtu pUrI thaI hovAthI nadInALAM bharelAM hoya che, khetaramAM dhAnya pAkelAM hoya che ane vana-upavane lIlIchama vanaspatithI vibhUSita heIne nayanaramya dazya khaDuM kare che. zaratunA AvA sohAmaNuM divasomAM zrI mAvajIbhAIne janma thaye, ene ApaNe eka sUcaka ghaTanA ja lekhavI joIe. vizeSamAM e divasa dhanaterasa eTale dhanatrayedazInA zubha parvane hatA, eTale sarvatra lakSamIpUjana Adi maMgala kAryo thaI rahyAM hatAM ane janatAnA hRdayamAM AnaMdapramedanI lAgaNI ubharAI rahI hatI. e vi. saM. 1948nI sAla hatI. IsvIsana pramANe 1892nuM varSa cAlI rahyuM hatuM ane tenA okaTobara
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 jIvanasmRti mAsanI 18mI tArIkha A jagata para pitAne prabhAva pAtharI rahI hatI. e vakhate uttarAphAlagunI nakSatra hatuM ane aindra nAmanA ga hato. zrI mAvajIbhAInI janmakuMDalI ame joI che. tenuM phalAdeza eka jyotiSI mitre nIce pramANe kaheluM che ? A kuMDaLImAM gurugraha vakadaSTie rahIne pitAnI rAzi bhegave che. karmabhuvanane adhipati gurugraha lagnamAM rahevAthI, temaja lagnamAM rahele guru dazamA karmabhuvanane zubha vedha karate hevAthI rAjaga jevuM phaLa ApanAra che. A gurunI sArI asarathI dharmabhAvanA zuddhivALI bhagavAya, pratidina zubhapravRttimAM pitAne puruSArtha keLavAya ane tarkazakti uttama prakAranI hoya. te eka sAre kavi banI suMdara nAmanA meLavI zake. bhAgya ane dharmabhuvanane adhipati maMgaLa graha lAbhabhuvanamAM agiyArame hovAthI pitAnuM jIvanaghaDatara pitAnA baLe kare. mitre ekaMdare sArA hoya. vaLI caMdra zani sAthe rahevAthI mAnasika valaNa tyAgavRtti tarapha rahe ane suMdara dhArmika jIvana gALI zake. bIjA bhuvanane adhipati maMgaLa graha ucane hevAthI
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ janma ane mAlyAvasthA 11. vANIvilAsa uttama prakAranA hAya ane te bIjAne dha pamADI zake. varSoM chara sudhInuM pUrNa AyuSya bhAgavAya. have pachInI paMktiomAM zrI mAvajIbhAInI jIvanasmRtinu je citra doravAmAM AvyuM che, te parathI spaSTa samajAze ke A phalAdeza mahad aMze sAcu paDayuM che ane te emanA jIvanane yazakIti ApanAruM nIvaDayuM che. mananA AnaMda e ja sAceA utsava che, ema mAnIe tA zrI mAvajIbhAInA janme AnaMdanI lAgaNI pragaTAvI hatI. jainazAstromAM kahyuM che ke A deza, uttama kula, paMcendriyanI pUrNatA tathA dIrghAyuSya puNyanA yAga hAya tA ja pAmI zakAya che, eTale zrI mAvajIbhAIne ApaNe parama puNyavAna mAnavA joIe, kAraNa ke temane A cAreya vastu prApta thaI hatI. zrI mAvajIbhAIne pAMca varSanI uMmara thatAM vyAvahArika zikSaNa ApavA mATe sthAnika sara bhagavatasihajI prAyamarI skUlamAM besADavAmAM AvyA. zrI mAvajIbhAIe A zALAmAM niyamita javA mAMDayuM ane lakhavA-vAMcavAmAM kuzaLatA prApta karI lIdhI. te sAthe itihAsa-bhUgALamAM rasa dAkhavI eka sArA vidyArthInI khyAti prApta karI. teo zikSakane cAhatA hatA, zikSaka temane cAhatA hatA.
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ -12 jIvanamRti - A jamAne soTI vAge camacama ane vidyA Ave ghamaghamane hatuM, eTale vidyAthIo zikSakathI bItA ane bane tyAM sudhI temanI sAthe vAta karavAne prasaMga TALatA. paraMtu zrI mAvajIbhAI temAM apavAdarUpa nIvaDayA. teo zikSakane vidyAguru mAnI temane vinayapUrvaka namana karatA, temanI sAthe nirbhayatAthI vAta karatA ane je be savAla pUchavA jevA lAge te pUchI paNa letA. anya vidyAthIe temanuM A vartana joI Azcarya pAmatA. zrI mAvajIbhAIe A zALAmAM rahIne cAra gujarAtI cepaDIne abhyAsa pUro karyo, paNa daramiyAna je durghaTanA banI, teNe emanA jIvanane khUba ja eziyALuM banAvI dIdhuM. e durghaTanA hatI mAtA ane pitAnuM zeDA thoDA samayanA aMtare akALa avasAna. sAta varSanAM bALakane mAthethI mAtA-pitAnI zILI chAya kheMcAI jAya, tyAre tenI hAlata kevI thAya, e kahevAnI jarUra che kharI ? meTI bahena sAsare hatAM. anya bhAIbhAMDuMo hatAM nahi, eTale A jagatamAM temanI sthiti ghaDIbhara te "upara Abha ane nIce dharatI" jevI thaI paDI hatI, paraMtu kuTuMbIjanee pitAnuM kartavya vicArI tathA temanA pratye rahema dAkhavI, temane pitAnI sAthe rAkhyA ane e rIte temanI jIvananaiyA saMsArasAgaramAM AgaLa vadhI. A ja arasAmAM chappaniyA dukALe dekhAva dIdhuM. ane
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ janma ane bAlyAvasthA 13. saurASTra tathA gujarAtamAM hAhAkAra macI gaye. mUThI dhAnya meLavavA mATe mANase jyAM tyAM rakhaDavA lAgyA, ane tenI prApti na thatAM vRkSo vagerenAM pAMdaDAM khAIne pitAne nirvAha karavA lAgyA. paraMtu Ama keTale vakhata cAle? e bhISaNa duSkALe jotajotAmAM lAkho manuSyanA prANa harI lIdhA ane mAtra puNyazALIo ja bAkI rahyA. zrI mAvajIbhAI temAMnA eka. hatA, eTale ApaNe temanuM abhivAdana karIe.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ [4] satpuruSane samAgama rajAnA divaseA hatA. te pasAra karavA mATe zrI mAvajIbhAI peAtAnI bahenane tyAM pAlItANA AvyA hatA. vAcaka e te jANI cUkyA che ke zrI mAvajIbhAI ne maNibahena nAme eka bahena hatAM. temanAM lagna pAlItANAnivAsI zeTha meAhanalAla vArA sAthe thayAM hatAM. maNibahena uMmare zrI mAvajIbhAIthI khAra-cauda varSa mATAM hatAM, eTale temane peAtAnA nAnerA bhAi mATe keTalA prema-keTalA sneha hAya, e samajI zakAya evuM che. zrI maNibahena temane khUba sAcavatAM ane temanA vakhata AnaMdamAM pasAra thAya te mATe pUratI kALajI rAkhatAM. bahenanA premamAM peAtAnA samaya kema pasAra thAya che, tenI temane khakhara paDatI nahI. zrI mAvajIbhAI ahIM AvyA pachI rAja siddhagirinI yAtrA karavA jatA ane Aje paNa puna: yAtrA mATe ja prayANa karyuM hatuM. lagabhaga khAra vAgyAnA sumAre jyAre teo e pavitra girirAja parathI nIce UtarI taLeTIe
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 satpuruSanA samAgama bhAtu vAparavA beThA hatA, tyAM eka lAla pAghaDI paherelA AdheDa vayanA puruSe temanI sAme joyu, kSaNabhara dRSTi sthira karI ane pachI najIka jaI prazna karatAM nIce mujaba vArtAlApa thayA. : 'tamAru nAma zuM che bhAI ? ? ' ' mAvajIbhAI.' * kyAMthI Ave che? ' 8 bhAvanagarathI.' nyAte kevA che ? * vIzA zrImAlI jaina. : pitA zuM kare che ? ' teo thADA vakhata pahelAM ja gujarI gayAM.' : mAtA teA che ne?" * te paNa gheADA vakhata pahelAM ja gujarI gayAM che.' A zabdo kholatAM zrI mAvajIbhAInI AMkhamAM jhaLa aLIyAM AvI gayAM. ' ahIM zuM kare che ? ' 6 bahenane tyAM rajA gALavA AvyA chu' " kayAM sudhI abhyAsa karyAM che? ' * cAra gujarAtI pUrI karI.' 'have zuM karavAnA che ? ? ' * kaMI nakkI nathI.'
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanamRti ema kema? hajI te tamArI uMmara bhaNavAnI che." "paNa bhaNavAnA saMjoge joIene?" "zuM tamArI pitAnI IcchA bhaNavAnI che kharI ! "keTaluM bhaNavAnI ?" jeTaluM bhaNI zakAya teTaluM bhaNavAnI." te mATe bahAragAma rahevAnuM thAya te raheze kharA ?" "hAjI. mAre te bhaNavuM ja che." te ema kare ke mane mArA mukAme dharmazALAmAM maLaje. ane temane kAgaLa para ThekANuM lakhI ApyuM. A prazno pUchanAra mahesANA nivAsI zeTha zrI veNIcaMda suracaMda hatA ke jeo uttama prakAranuM dhArmika jIvana gALatA hatA ane vividha dhArmika pravRttio dvArA jaina samAjanuM utthAna karavAne mathatA hatA. vidyArthIo mATe temane bhAre mamatA hatI. temanuM e daDha maMtavya hatuM ke je vidyAthIone nAnapaNathI sArI dhArmika keLavaNuM ApIe te e AgaLa jatAM dharmaparAyaNa thAya ane pitAnuM tathA paranuM kalyANa sAdhI zake. ane temaNe vikrama saMvat 154nA prAraMbhathI ja te aMge mahesANAmAM eka saMsthA sthApI dIdhI hatI, je anukrame zrI yazovijayajI jaina saMskRta pAThazALA tarIke khyAti pAmI hatI.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ sapuruSane samAgama 17 temaNe zrI mAvajIbhAInuM mukha joIne ja pArakhI lIdhuM ke A chokaro bhaNaze te vidyAvAna thaze ane jainadharmanI sevA karaze, eTale ja temanI sAthe A prakArane vArtAlApa karyo hato ane temanA mananI murAda pUrI karI ApavAne manemana saMkalpa karyo hate. zrI mAvajIbhAIe zrI veNIcaMdabhAIne utAre jaI temanI mulAkAta lIdhI; ane pharI paNa pitAnI bhaNavAnI IcchA joradAra zabdomAM jAhera karI. zrI veNacaMdabhAIe kahyuM tamArI IcchA bhaNavAnI ja hoya te mArI sAthe mAMDala+ cAle. tyAM tamane badhI sagavaDa karI ApIza." zrI mAvajIbhAIne harSane pAra rahyo nahi. temaNe A vAta pitAnI bahenane karI ane bahene sarva saMgeno vicAra karI mAMDala javA mATe saMmati ApI. zrI mAvajIbhAIe ahIMthI bhAvanagara vaDIle para eka patra lakhyuM ke, huM bhaNavA mATe mahesANAnivAsI dharmaratna zeTha zrI veNIcaMda suracaMdanI sAthe mAMDala jAuM chuM. tame mArI koI jAtanI ciMtA karazo nahi." ane teo niyata divase zrI veNIcaMdabhAI sAthe mAMDala gayA ke jyAM zeDA vakhata pahelAM ja zrI yazovijyajI jaina pAThazALA sthApavAmAM AvI hatI. sapuruSane samAgama manuSyanA jIvanamAM kevuM parivartana + A gAma viramagAma tAlukAmAM AveluM che.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 jIvanasRti kare che, tenuM A suMdara udAharaNa che. ahIM amane prAcIna kavinA nimna zabdo yAda Ave cheH jADayaM dhiyo harati siJcati vAci satyaM, mAnonnatiM dizati pApamapAkaroti / cetaH prasAdayati dikSu tanoti kIrtim, saMtsaMgatiH kathaya kiM na karoti puMsAm / / arthAtH--satsaMgati khuddhinI jaDatA hare che, vANImAM satyanuM si'cana kare che, mAnapratiSThAnI unnati kare che, pApane dUra kare che, cittane prasanna rAkhe che ane kItinA satra vistAra kare che. huM mitra ! tu sAcuM kahuM ke te manuSyane zu zu phaLa nathI ApatI ?
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ samaya ko jainAcArya zrI vijayadharma sUrIdharajI mahArAja jemaNe kAzImAM sthApelI zrI yazovijayajI jaina saMskRta pAThazALAmAM zrI mAvajIbhAI e vizeSa abhyAsa karyAM.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ vizeSa vidyAbhyAsa jainAcArya zrI vijayadharmasUrIzvarajI mahArAjanuM nAma Aje te vizvavikhyAta banI cUkayuM che. teo saurASTragohilavADa-mahuvAnI eka mahAna vibhUti hatA. temaNe viza varSanI umare dIkSita thaIne jaina zAstrane suMdara abhyAsa karyuM hatuM tathA samyaka cAritra nirmANa karyuM hatuM. teo eka uttama keTinA vicAraka hatA ane jaina dharmanI unnati mATe niraMtara vicAra karyA karatA. acAnya sthaLoe keTalAMka cArtumAsa ryA bAda teo pitAnI janmabhUmimAM eTale mahuvA padhAryA, tyAM temanI bhAvanA khUba vikasvara thaI ane temaNe jaina dharmanI unnati mATe prabaLa puruSArtha karavAno saMkalpa karyo. A vakhate temane e vastuonI tAtkAlika agatya lAgI; eka te samartha vidvAne utpanna kare tevI pAThazALA ane bIjI jagatabharanA vidvAnanA manamAM jaina sAhitya mATe mAna utpanna kare tevI graMthamALA
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 jIvanasRti A vastuo kai rIte amalI bane, te mATe tee judI judI ceAjanAe vicAravA lAgyA. mahuvAnuM cArtumAsa pUruM karIne teo gujarAta bhaNI vaLyA ane vIramagAma padhAryAM. tyAM eka pustakAlayanI sthApanA karI. ahIMthI pAse rahelA mAMDala gAmamAM temaNe cAturmAsa karyuM. ahIMnA zrAvakavaga eka Mdara samaju ane kaMIka AgaLa paDatA vicAro dharAvanArA, eTale temaNe potAnI yeAjanA amalamAM mUkI. daza vidyAthI enI maryAdAvALI eka pAThazALA kholI tenuM nAma zrI yavijayajI jaina pAThazALA' rAkhyuM. ahI' rahenAra vidyAthI e badhA samaya pAThazALomAM ja rahevAnu hatu ane tenA niyata thayelA kAryakrama mujaba vartavAnuM hatuM. bahAragAmathI AvanAra vidyAthI o mATe khAnapAnanI tathA rahevAnI sagavaDa rAkhavAmAM AvI hatI. dharatna zrI veNIcAMdabhAI ne A yeAjanA khUba gamI hatI, eTale te ene sAtha-sahakAra ApI rahyA hatA. peAte mhesANAmAM zrI. yazavijayajI jaina saMskRta pAThazALA calAvI rahyA hatA ane lagabhaga tevA ja Azaya tathA tevA ja nAmavALI A bIjI pAThazALA sthapANI hatI, chatAM tene teo sAtha-sahakAra ApavAmAM AnaMda mAnatA hatA, e temanuM adbhuta audAya sUcave che. mAMDalanI pAThazALAmAM vidyAthI enI maryAdA te pUrI thaI gaI hatI, paraMtu zrI veNIcaMdabhAie bhalAmaNa karI, eTale zrI mAvajIbhAIne tyAM dAkhala karavAmAM AvyA ane
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ vizeSa vidyAbhyAsa 21 teo dhArmika abhyAsa karavAmAM pravRtta thayA. temane svabhAva milanasAra hatuM, eTale badhAnI sAthe haLImaLIne rahetA. saMtakavi tulasIdAsajIe ThIka ja kahyuM che ke - tulasI yaha saMsArameM, bhAta bhAta ke lega; saba se hilamila cAlIe, nadI-nAva saMjoga. ahIMnA thoDA vakhatanA anubhava pachI zrI vijayadharmasUrIzvarajI mahArAjane ema lAgyuM ke vidyAnA kSetramAM saMgIna kAma karavuM hoya te hiMdanI prAcIna vidyApurI kAzI ja tene mATe yogya kSetra che. tyAM bhinna bhinna darzanenA aneka adhyApakonA samAgamamAM AvI zakAya ane vidyArthIone ghaNI ucca kakSA sudhIne abhyAsa karAvI zakAya. paraMtu kAzI ahIMthI 1200-1300 mAIlanA aMtare AveluM hatuM ane tyAM pagapALA pahoMcavAmAM aneka prakAranI agavaDa hatI. vaLI tyAM jaina sAdhuone utaravA mATe sthAna maLavuM paNa muzkela hatuM. Ama chatAM zrI vijayadharmasUrIzvarajI mahArAje manane ati makakama karI, eka savAre mAMDala choDyuM. te vakhate temanI sAthe cha sAdhu ane pAThazALAnA daza vidyAthIo hatA. amArA saMzodhana mujaba zrI mAvajIbhAI temAM sAmela na hatA. mAMDalamAMthI pAThazALA uThI jatAM teo zrI veNucaMdabhAInI sAthe rahyA hatA ane saM. 195lmAM zrI vijyadharmasUrijI mahArAje kAzImAM zrI yazovijyajI jaina saMskRta pAThazALA cAlu karyA pachI, be varSe temAM dAkhala thayA hatA. teo tIrthAdhirAja sametazikharajInA pustakamAM pRSTha 61
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 jIvanasRti paranI pAdanoMdhamAM jaNAve che ke meM i.sa. 1905thI1910 sudhInAM cha varSe A pAThazALAmAM rahIne saMskRta ane prAkRta vidyAbhyAsa karyAM hatA. vikrama saMvat anusAra A samaya sa. 1961thI 1966 sudhInA gaNAya. kAzImAM keTalAka dharmapracAra karyAM bAda pAThazALA mATe naMdanasADuM mahollAmAM aMgrejI kAThInA nAme oLakhAtI AkhI ImArata kharIdavAmAM AvI hatI ane te mATe zeTha zrI vIracaMda dIpacaMda tathA zeTha zrI geAkaLabhAI mULacaMde sArI Arthika sahAya karI hatI. A pAThazALAmAM bhaNanAra vidyAthI one prAtaHkALamAM lagabhaga cAra vAge uThavuM paDatuM ane zIkhelA pAThonI AvRtti karavI paDatI. tyArabAda lagabhaga sADA pAMca vAgatAM zrIvijayudha sUrijI mahArAja sAthe pratikramaNakriyAmAM joDAvuM paDatuM. tyArabAda devadAnanA vidhi patAvI navakArazI karavI paDatI, ane tyArakhAnlR ja tenuM moDhuM khulatuM. pazcAt zrI jinezvara prabhunI sevApUjA karI abhyAsamAM pravRtta thavAnu rahetu. ane madhyAhnakALe bhAjana karyAM bAda thoDo ArAma maLatA. namatA paheAre pAcho svAdhyAya zarU thatA ane sAya kAlanuM bhAjana patAvyA pachI devadarzIna tathA pratikramaNa kriyA thatI. tyArabAda pUjya mahArAjazrI sAthe vividha prakAranA vArtAlApa thatA ane tethI ghaNuM navuM jANavAnuM maLatu A pAThazALAe peAtAnAM thoDAM varSanI kArakirdImAM ghaNA sArA vidvAne taiyAra karyAM, te enI zreSThatA sAmIta
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ vizeSa vidyAbhyAsa 23 kare che. samAjanA durbhAgye A pAThazALA lAMbI na cAlI, paraMtu Aje paNa tenI boTa sAle che. zrI mAvajIbhAIne anekavidha muzkelIomAM AvI eka suMdara pAThazALAmAM abhyAsa karavAne maLe, tene jIvananI eka senerI taka ja lekhavI joIe. tyAM rahIne temaNe vyAkaraNa, kAvya, tarka ane nyAyane abhyAsa karyo tathA saMskRta-prAkRta bhASAnuM UMDuM jJAna meLavI lIdhuM, je AgaLa jatAM temanA jIvanamAM ghaNuM ja upakAraka nIvaDayuM. zrI mAvajIbhAI kAzImAM vidyAbhyAsa karatA hatA, tyAre tArathI khabara AvI ke "maNibahena bahu mAMdAM che. maLavA Ave." je tAra karavAnuM sAmAnya thaI paDyuM che, paNa e vakhate asAdhAraNa prasaMga hoya te ja tAra karavAmAM Avate, eTale zrI mAvajIbhAInA mana para tenI khUbaja mAThI asara thAya, e dekhItuM che. teo ciMtAtura hAlatamAM pahelI TreIne pAlItANA javA nIkaLyA. rastAmAM mAnavajIvananI kSaNabhaMguratA aMge aneka vicAre AvyA ane hajI thoDA vakhata pahelAM ja kaMThastha karelI nimna paMktio temanA smaraNapaTa para taravA lAgI anityamArogyamanityayauvanaM, vibhUtayo jIvitamapyanityam / Aregya anitya che, yauvana paNa aniya che tathA jIvita paNa anitya che?
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 jIvanasmRti calA vibhUtiH kSaNabhaGgi yauvanam , kRtAntadantAntaravarti jIvitam // saMpatti caMcaLa che, yauvana kSaNabhaMgura che ane AyuSya jamanA dAMtanI vacce raheluM che. " zrI mAvajIbhAInA aMtara para jJAnane keTaloka prakAza paDe hatuM, paraMtu teo mAnavasulabha lAgaNIothI para thayA na hatA, eTale temanA manamAM jyAre pAlItANuM pahoMcuM ane kayAre vahAlI bahenanuM mukhaDuM uM, e prakAranI utsuktA jAge, e svAbhAvika hatuM. utsukatAnI kSaNo kALanA kalevarane lAMbu banAvI de che, eTale thoDI kSaNo paNa divasa ke mAsa jevI lAge che, ane te kemeya karI pasAra thatI nathI. zrI mAvajIbhAI A hAlatamAM pAlItANA pahoMcyA. paraMtu ahIM judI ja ghaTanA banI cUkI hatI. temane tAra karyA bAda DI ja vAre zrI maNibahenanuM prANapaMkheruM uDI gayuM hatuM ane have te temane agnisaMskAra paNa thaI cUkyA hatA. kSata para kSAra bhabharAvavA jevI A ghaTanAe zrI mAvajIbhAIne atyaMta asvastha banAvI dIdhA, ane teo karuNa AkraMda karavA lAgyA. "he deva ! tane A zuM mUkyuM ! AptajanamAM eka ja benaDI hatI, te paNa te jhuTavI lIdhI! have huM kenA AdhAre jIvIza! kene mArA sukhaduHkhanI vAta karIza ? he kAla ! tuM tArI kuTilatA batAvavAmAM kaMI bAkI rAkhI nathI ! gaIkAlanI sAjI-naravI bahenane te
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ vizeSa vidyAbhyAsa 25 jotajotAmAM upADI lIdhI ane mane chelle meLo paNa na thavA dIdhA ! * paraMtu tane doSa devA nakAmA che. hu ja hatabhAgI chuM, huM ja puNyane paravArI beTho chuM, nahi teA AvI hAlata na hAya !" sagAMvahAlAMnAM ghaNA ghaNA AzvAsana pachI zrI mAvajIbhAI zAMta thayA ane gheADA divasa bAda mAnasika zAMti ane samatulA keLavavA jevA thayA. paNa have A jagatamAM teo tadna ekalA paDI gayA hatA ane e sthiti temanAM kumaLA hRdayane aneka vAra sparza karI jatI hatI. paraMtu pAThazALAnuM vAtAvaraNu dhArmika hAvAthI temaja zrI vijayadhama sUrIzvarajI mahArAja jevA sama tattvaciMtakanI chAyA prApta thayelI hAvAthI teo hatAza thayA nahi. game tevI muzkelIonA sAmanA karIne AgaLa vadhavuM; e emanA jIvanamaMtra khanI gayA ane teNe ja AgaLa jatAM temane khUba khUba yArI ApI.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 6 ] zikSakapadano svIkAra zrI mAvajIbhAI vidyAbhyAsa pUrA karIne saM. 1966, sane 1910mAM peAtAnA vatana bhAvanagaramAM pAchA pharyAM, tethI kuTubIjanene AnaMda thayA ane sahAdhyAyIo tathA sahRdayIee khUba khuzI batAvI. eka rIte A prasaMga asAdhAraNa hatA, kAraNa ke va thayAM koI jainane chekarA AvI rIte kAzIe jaI ne bhaNI AnyA na hatA. e vakhate brAhmaNanA chokarAe ja kAzIe jatA ane tyAM dazakhAra varSa sudhI vidyAbhyAsa karIne koi paNa eka viSayanA paMDita thaI ne pAchA pharatA. samAja temanuM bahumAna karatA, ane tenA AdhAre temanI AjIvikA cAlatI. paraMtu jenA mATe A vicAra navA ja hatA. tee dRDhatAthI ema mAnatA ke lakhatAM-vAMcatAM AvaDayu ane hiMsAkha-lekhAM gaNatAM AvaDavAM, eTale basa. vyApAramAM ethI vadhAre jJAnanI jarUra zI che! zAstrAbhyAsa karavAnuM kAma brAhmAne paravaDe,
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ zikSapadane svIkAra A 27 temAM ApaNuM kalyANa thAya nahi. cAre vasati grIH" e nyAye ApaNe te vyApAramAM pAvaradhA thavuM joIe ane te mATe pAMca-sAta gujarAtInuM zikSaNa pUratuM che. zrI vijayadharmasUrijI mahArAje A daSTimAM parivartana ApyuM. temaNe spaSTa zabdomAM kahyuM ke "zAstrAbhyAsa jene mATe teTaluM ja jarUra che ke jeTale brAhmaNone mATe. je ApaNe jJAnanI upAsanA karIzuM nahi, vidvAna thaIzuM nahi, te ApaNI unnati kadI sAdhI zakIzuM nahi ane temaNe zAstrAbhyAsa mATe kAzImAM saMskRta pAThazALA belI. tethI vicAraka jainenuM tenA tarapha AkarSaNa thayuM ane teo tyAMthI bhaNune AvanArane satkAra karavA lAgyA. kutUhalavRttithI prerAyelA aneke zrI mAvajIbhAIne kAzI aMge, kAzInAM tIrthasthAne aMge, kAzInA paMDayAo aMge, pAThazALA aMge tathA pAThazALAnI zikSaNa paddhati aMge aneka savAla pUchyA ane zrI mAvajIbhAIe te badhAnA saMtoSakAraka uttara ApyA. keTalAka taraphathI ema paNa pUchAyuM ke "have zuM karaze ?" zrI mAvajIbhAIe uttaramAM eTaluM ja kahyuM ke "vidyAne sadupayoga karIne jIvanane sArthaka banAvIza." kAzInA vidyAbhyAsa daramyAna temanA mana para je zubha saMskAra paDyA hatA, tenuM A suMdara spaSTa pariNAma hatuM. ahIM AvyA pachI teo dararoja zrI jena AtmAnaMda, sabhA vageremAM jatA ane tyAM je sAmAyika tathA vartamAna patro AvatAM tenuM vAMcana karatA. tyAM ghaNIvAra AgaMtuke,
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 jIvanasmRti sAthe jaina dharma, jaina tatvajJAna tathA jaina sAhitya aMge vArtAlApa thatuM, je temaNe saMpAdita karelA jJAnane navapalavita rAkhavAmAM sahAyabhUta thatuM. evAmAM eka divasa eka vartamAnapatramAM evI jAherakhabara jovAmAM AvI ke muMbaInI bAbu pannAlAla pUraNacaMda jaina hAIskUlane eka dhArmika zikSakanI jarUra che. umedavAre lAyakAtanA pramANapatro sAthe maLavuM." A jAherakhabara vAMcyA pachI zrI mAvajIbhAIne vicAra AvyuM ke "A padanI umedavArI huM karuM te ! ethI mArI vidyAne sadupayoga thaze ane jIvananirvAha paNa sArI rIte cAlaze." A vicAre temane muMbaI javAnI preraNA ApI ane teo muMbaI temanA moTAbhAI kuMvarajIbhAIne tyAM AvyA. pachI teo bAbu pannAlAla pUraNacaMda jaina hAIskUlanA saMcAlake samakSa upasthita thayA ane zrI yazovijyajI jaina saMskRta pAThazALAnuM pramANapatra temanI AgaLa dharyuM. saMcAlakane temanI gyatA mATe khAtarI thaI gaI paNa ummaramAM nAnA hevAne kAraNe temane sUcanA ApavAmAM AvI ke temaNe TopI na paheratAM mAthe pheMTo bAMdhe, jethI vidyArthIo upara temanI chApa paDe. A rIte A hAIskUlamAM temanI mukhya dhArmika zikSaka tarIke nimaNuMka karavAmAM AvI. sane 1910nA ogasTa mAsanI pahelI tArIkhathI zrI mAvajIbhAIe A pavitra padanI javAbadArI saMbhALI lIdhI.
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ zikSakapadmane svIkAra 29 A vakhate temanA meTrIkanA vidyAthI emAM zrI vIracaMda pAnAcaMda zAha vagere hatA. zikSakanuM pattu upalaka dRSTie sAmAnya lAge che, paNa vAstavamAM tevuM nathI. khAsa karIne bhAvI prajAnA jIvanaghaDataranI dRSTie te eka ghaNuM UMcuM pada che. zikSako vidyArthI Ane je rIte ghaDe, te rIte ja prajAnuM svarUpa nirmANa thAya che. ane te rASTranA ItihAsamAM peAtAne sArA ke nakhaLA bhAga bhajave che. sarvIsattAdhIza mAjI keMsarane jarmIna prajAnu' uttama prakAre ghaDatara karavuM hatuM. tenA anekavidha upAye vicAryA pachI teNe eka upAya e paNu vicAryAM ke zikSakapadane svIkAra karanArane mATe sahelAIthI mulAkAta ApavI, eTale sArA zaktizALI mANase e padanA svIkAra karaze ane te jarmana prajAnuM uttama rIte ghaDatara karI zakaze. teNe A upAya amalamAM mUkayA, ane e kAragata nIvaDaco. kesarane maLavAnI murAdathI ghaNA zaktizALI mANase e zikSakanu' pada svIkAryuM ane temaNe jarmana prajAmAM navuM ja khamIra reDI dIdhuM. bhAratavaSe tA ati prAcIna kAlathI AcAya tevo mana / ' e sUtra uccArIne vidyAgurunI eka deva tarIke pratiSThA karI che ane tenuM sanmAna-bahumAna karavAmAM jIvananI sAkatA khatAvI che. vidyAdAna eka mahAdAna che, e vastu zrI mAvajIbhAI sArI rIte jANatA hatA ane evuM dAna devAne suavasara
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanasmRti pitAne prApta thaye hatuM, eTale potAnI jAtane bhAgyazALI mAnatA hatA. temaNe khUba ja khaMtathI kAma karavA mAMDyuM ane temAM potAnI badhI zaktio reDavA mAMDI. A saMgemAM temanI kAmagIrI jhaLakyA vinA kema rahe? temaNe TUMka samayamAM ja vidyAthIonA hRdayamAM mAnabharyuM sthAna prApta karI lIdhuM ane zikSakavargane saneha paNa sArI rIte saMpAdana karI lIdhuM. e zikSakavargamAM zrI rAjArAma zAstrI, zrI amRtalAla raNachoDajI Dhebara, zrI bhegIndrarAva 2. dIveTIyA, zrI dalIcaMda hAkemacaMda mahetA, zrI. chaganalAla karasanajI -jevI vagere mukhya hatA. A vakhate A zALAnuM AcArya pada zrI dattAtraya -anaMta telaMga jevA nispRhI ane bAhoza keLavaNIkAranA hAthamAM hatuM. temane zrI mAvajIbhAI mATe khUba ja uMce abhiprAya baMdhAyuM hatuM ane te Akhara sudhI TakI rahyo hate. dinapratidina zrI mAvajIbhAInI oLakhANa vadhatI gaI hatI ane temaNe dhAryuM hota to teo anya dhaMdhArojagAramAM jhaMpalAvI ghaNuM dhana pedA karI zakyA heta; paNa zikSaNakArya mATe temanI niSThA apratima hatI, zikSapada mATe temanA hadayamAM ati gauravabharyuM sthAna hatuM, eTale temaNe potAnI vRttine sthira rAkhI ane potAnuM samasta jIvana emAM ja khavyuM. anya zabdomAM kahIe te teo lAgalagATa 47 varSa sudhI A sthAne rahyA ane hajAre vidyAthIonA jIvananuM ghaDatara karI eka uttama "jIvanazilpI"nuM biruda pAmyA.
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31 zikSakapadane svIkAra A zALAnI sarvatamukhI unnati thAya, e temanI aMtarabhAvanA hatI ane tethI jyAre jyAre phaMDaphALAnI jarUra paDI ke bIjI sevAo Avazyaka jaNaI tyAre tyAre temaNe pitAnI kiMmatI sevAo tenA caraNe dharI. caMdana jema svayaM ghasAIne bajAne sugaMdha Ape che, tema zrI mAvajIbhAIe pitAnI jAtane ghasIne bIjAne sevAnI sugaMdha ApI hatI ane eja emanA jIvananI noMdhapAtra mahattA hatI.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ [7] lekhana-prakAzana-pravRtti kAzInA vidyAbhyAsa daramiyAna zrI mAvajIbhAI kavitva ane lekhanazaktine prasAda pAmyA hatA ane teNe emanA jIvanamAM kumakuma pagalIo pADI hatI. aDhAra varSanI uMmare temaNe kavi padmAnaMdakRta saMskRta vairAgyazatakane gujarAtI bhASAmAM anuvAda karyo hato ane te bhAvanagarathI prasiddha thatAM jainadharmaprakAza' nAmanA mAsikamAM prakaTa thatAM vAcako dvArA prazaMsA pAmyuM hatuM. zrI mAvajIbhAI jaina sAmayikamAM prasaMgopAtta lekhe lakhatA. eka vAra jaina dharma prasAraka sabhAe jJAnapaMcamI ane tenA udyApana mATe jAhera rIte nibaMdhanI mAgaNI karI ane zreSTha nibaMdha lakhanArane rUA. 25 nuM InAma jAhera karyuM. A nibaMdha lakhanAra mAtra be ja vyaktio nIkaLI. temAM eka zrI mAvajIbhAI hatA ane temane nibaMdha InAmane pAtra gaNAya hate.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 33 lekhana-prakAzana-pravRtti sane 1923mAM temaNe zrI semaprabhasUrikRta siMdUraprakara nAmanA saMskRta prabaMdhanuM saMpAdana karyuM ane tene gujarAtI bhASAmAM anuvAda paNa karyo. A vastu temaNe pote ja prakAzita karI. A hatuM temanuM prathama prakAzana ! paraMtu te ghaNe kAdara pAmyuM hatuM ane sane 1936 sudhImAM tenI cAra AvRttio thaI hatI. berisTara caMpatarAya jaina jevAe paNa tenI prazaMsA karI hatI. A samayathI temanI lekhana ane prakAzana pravRtti vyavasthita rIte cAlavA lAgI ane te sane 1954 sudhI barAbara cAlu rahI. daramiyAna temaNe nAnI moTI 76 jeTalI kRtio samAjane caraNe dharI. sAmAnya janatA bhArekhama pustaka vAMcI zakatI nathI, vaLI tene prakAzanane mATe Arthika ciMtA sevavI paDe che. eTale zrI mAvajIbhAIe nAnI nAnI pustikAo alpa mUlya prakaTa karavAno nirNaya karyo hato ane tene ekaMdara sArI saphaLatA maLI hatI. ahIM eTalI spaSTatA karavI ucita lekhAze ke jaina samAjane jema zAsAbhyAsa ane jJAnArjanamAM vizeSa rasa nathI, tema lekhana-prakAzanamAM paNa vizeSa rasa nathI; eTale lekhana-prakAzana-pravRtti hAtha dharanArane ghaNI vAra gAMThanuM gopIcaMdana ghasavuM paDe che ane karajadAra thaI javAne vakhata Ave che, paraMtu zrI mAvajIbhAIne ziSyavarga moTo hato
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 jIvanamRti ane te paNa puruSArtha hatA, eTale temane A pare samaya jevAne prasaMga Avye nahi, eTaluM ja nahi paNa A pravRtti kaMIka aMze temanI sAMsArika javAbadArIo pUrNa karavAmAM sahAyabhUta banI. zrI mAvajIbhAInI lekhanazailI saraLa ane spaSTa hatI tathA viSayanI chaNAvaTa suMdara hatI, eTale temanI pustikAo nAnA moTA sahune gamI jatI. vaLI A pustikAo eka ja kadanI hatI, eTale tene saMgraha zebhI uThate. zrI mAvajIbhAInI keTalIka kRtio AThamI AvRtti sudhI pahoMcI, e tenI lekapriyatA tathA upagitA sUcave che. ahIM temanI samasta kRtionuM sAlavAra nidarzana karAvyuM che, te parathI temanI lekhana-prakAzana-pravRttinuM spaSTa citra pAThake samakSa AvI jaze. sane 1923 (1) siMdUraprakara-saMskRta kAvya ane gujarAtI anuvAda. sane 1924 (2) jJAnapaMcamI ane tenuM udyApana-nibaMdha. pUrve jainadharma prasAraka sabhA mATe lakhAyele nibaMdha AmAM aMtargata che. sane 1925 (3) jana kAvyapraveza-vivecana. (4) jIvanacaryA-vivecana.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ lekhana-prakAzana-pravRtti 35 A pustakanuM bIjuM nAma seA varSa jIvavAnI kaLA rAkhavAmAM AvyuM hatuM ane temAM tene lagatA siddhAMtAnuM vivecana karavAmAM AvyuM hatuM. (5) kumArikAne patro-prAthamika satyAnI rajUAta. sane 1926 (6) kumArikAdha-vivecana. A pustikAnI ADe AvRtti thavA pAmI hatI. keTalIka kanyAzALAomAM pAThayapustaka tarIke paNa sthAna pAmI hatI. (7) lagnarahasya-vivecana. A pustikAmAM lagna eTale zu? lagnanI lAyakAta, lagnanA uddeza vagere mahattvanA viSaye carcavAmAM AvyA che. sane 1929 (8) nItipraveza-pArTasa`kalanA. A pustikAmAM khAlApayeAgI 24 pATho ApavAmAM AvyA che. (9) Arya kumArikA-sUtrasaMkalanA. ' 9 A laghupustikAmAM * kumArikA eTale aNukhIlI kalI Adi 183 sUtrAnu saMkalana karavAmAM Avyu che. (10)mAna strI jIvana athavA strI jIvananA vikaTa prazno-bhASaNa. jaina mahilA samAjanA upakrame zrI muMbaI mAMgaroLa jana sabhAnA hAlamAM tA. 3-3-28nA rAja A bhASaNu ApavAmAM AvyuM hatuM.
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 (11) dharma patnI - vivecana. A pustikAmAM prAcIna ekaja zlAkanA atha vistArathI samajAvavAmAM Avye che. jIvanasRti (12) Aya zrInA dharmAM-vivecanasa Mgraha. A pustakamAM kumArikA dhama, dharmapatnI ane strI jIvana nAmanA traNa vivecanAtmaka niSThA je agAu prakaTa thayela, tene sAthe prakaTa karavAmAM AvyA che. tenuM prakAzana zrI caMdanamahena maganalAla, mahetA zerI, bhAvanagara taraphathI thayu hatu. ane te vinA mUlye . adhikArI AtmAone vaheMcavAmAM AvyuM hatuM. sane 1930 (13) Adarza kumArikA-vivecana. (14) Adarza kumAra-vivecana. (15) navayuganA nArIdhama-bhASaNa. jaina mahilA samAjanA upakrame zrI mukhaI mAMgaroLa jaina sabhAnA hAlamAM tA 18-11-29nA roja A bhASaNa apAyu hatuM. (16) vijayadhama sUrinAM vacanAmRta -saMgraha. A pustikAmAM zrI vijayadhama sUrinAM lakhANeAmAMthI 54 suvAkayAnA saMgraha ApavAmAM AvyA che. sane 1931 (17) kumAradha-vivecana.
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ lekhana-prakAzana-pravRtti u7 sane 1933 (18) gRhastha jIvana. A pustakamAM "sAnanuM sataM sutA sudhiya: " Adi padathI zarU thatA lekanA pratyeka bhAva para vivecana karavAmAM AvyuM che. (19) vijayanuM rahasya. A pustikAnuM bIjuM nAma "Seven steps to success rAkhavAmAM AvyuM che. temAM nAma pramANe vijaya pamADanArA sAta siddhAMta para suMdara vivecana kareluM che. sane 1934 (20) vairAgyazataka-padyAnuvAda. kavi padmAnaMdaviracita saMskRta vairAgyazatakane aDhAra varSanI uMmare karela A bhAvavAhI suMdara anuvAda che. prathama te jainadharma prakAza mAsikamAM prakaTa thayele, te bAvIsa varSa bAda pustikAkAre prakaTa karela che. sane 1935 (21) bhagavAna mahAvIra-bhASaNa. muMbaImAM bhagavAna mahAvIranA 2533mA janmajayaMti prasaMge zrI jainamahilA samAja, zrI ka.da.o jaina dAMDiyA rAsa maMDaLa, zrI ka.da. e jana pakhavAja maMDaLa, zrI kada. e jaina svayaMsevaka maMDaLa tathA zrI ka. da. e jaina kumArasaMgha taraphathI ujavAyA hatA. te vakhate bahenanI sabhA samakSa tA. 16-4-35nA roja A bhASaNa apAyuM hatuM.
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 38 jIvanasmRti -(rara) kumArikAnI kItikathAo-vArtAsaMgraha. (23) dharmazataka-kAvya. bhAvanagara khAte jainadharma prasAraka sabhAnA helamAM zrI vijayadharmasUrijInI teramI jayaMtI prasaMge tA. 11-9-35nA reja gavAyelI gajalanI 100 kaDIo. (24) zrImad buddhisAgarasUri-kAvya. | muMbaI khAte zrI goDIjI jaina upAzrayamAM saM. 191nA jeTha vadi 3 nA roja zrImad buddhisAgarasUrijInI janmajayaMti prasaMge gavAyelI gajhalanI 100 kaDIo. sane 1976 (25) vijayAnaMdazataka-kAvya. sUrizataka' nAmanA hiMdI kAvyane padyAtmaka gUrjara anuvAda. hiMdI kAvyanI prakAzikA saMsthA sAthe lekhake patravyavahAra karIne anumati meLavyA bAda te prakaTa karavAmAM AvyA che. temAM vizvavikhyAta vijayAnaMdasUri urphe zrI AtmArAmajI mahArAjanI suMdara stuti che. A pustikAmAM nAma anusAra pUrA se padyo hovA joIe, paraMtu game te kAraNasara cheluM padya chapAyuM nathI. mAtra 9 padyo chapAyelAM che. (26) mahAvIrazataka-padya. bhagavAna mahAvIranA jIvananI prazastirUpe racAyelAM se po. (27) munizrI mehanalAlajI - jIvanacaritra.
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ lekhana-prakAzana-pravRtti sane 1937 (28) munizrI vidyAvijayajInAM vacanAmRta -sa'graha. ' samayane ALakhA ' nAmaka munizrI vidyAvijayajInA prasiddha pustakamAMthI tAravelAM 108 su Mdara vAkayAnA saMgraha AmAM rajU karAyA che. (29) bhakatAmarastotra-padyAnuvAda. zrImAnatu MgasUriSkRta bhaktAmarastAtra ati prasiddha che. tenA samaeAkI gujarAtI anuvAda mULa gAthA sAthe A pustikAmAM rajU karAyA che. sane 1938 (30) sukhamaya jIvana. 39 , arthAnamAM nityamaoNnisA 6 ' e zleAkanA pratyeka bhAva para vivecana karelu' che. (31) jagadgurucaritra. zrI hIravijayasUrijInuM caritra. (32) dhama gItAMjali--kAvya. zrI vijayadhasUrijInI stutirUpa paMcAzikA, je temanI soLamI jaya'tI a'ge racAyelI che. (33) sanmitra zrI kapUravijayajI--kAvya. temanA jIvananA paricaya karAvatuM A kAvya ma dAkrAMtA chaMdamAM racAyelu che. (34) zrImad hemaca`drasUri--caritra.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 jIvanamRti (35) karmayogI saMtane-kAvya. mahAtmA gAMdhIjInI sattaramI janmajayaMtI nimitte A kAvya sIttera lITI pramANu racAyeluM che. (36) munizrI mehanalAlajI zataka-kAvya. prazastirUpe racAyelAM so po. sane 1979 (37) navadaMpatIne jIvanasaMdeza-kAvya. maMdAkrAMtAvRttamAM 16 padyo lakhelAM che. (38) zrImada buddhisAgarasUrinAM bedhavacane--saMgraha. (39) zAsanaprabhAvaka zrI jinadattasUri caritra. (40) nUtanayuganAM jIvanavrata-vivecana. A pustikAnuM bIjuM nAma ziSTAcAranAM sUtro che, temAM pragatimaya jIvana mATe dhAraNa karavA gya vaza niyama para vivecana karAyeluM che. (41) zrI vijayadharmasUrine aMjali-kAvya. sattaramI yaMtI prasaMge racelI SatrizikA. (42) zrImada vijayadharmasUri-caritra. (43) e saMtanA saMtane--kAvya. mahAtmA gAMdhIjInI 71mI janmajayaMtI prasaMge raceluM 71 lITI pramANu kAvya. (44) zrImada vijayakamalasUri-caritra. (45) uccatama jIvana-vivecana.
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 lekhana-prakAzana-pravRtti divya jIvana tarapha derI jatAM cha pagathiyAnuM vivecana. (46) sanmitranAM sadabodhavacane-saMgraha. sanmitra zrI karkharavijayajI mahArAjanA suvAkyane saMgraha (47) muni zrI cAritravijaya (kacchI)-caritra. (48) Adarza tripuTI-vivecana. putra, patnI ane mitra kevA hoya? te aMge prAcIna zleika anusAra A vivecana karAyeluM che. sane 1940 (49) sAdhanAnAM sopAna. nidrA, taMdrA, bhaya, krodha, Alasya ane dIrghasUtratA TALavA aMge vivecana. (50) mahAvIra jIvana-kAvya. bhagavAna mahAvIranI 2538mI janmajayaMtI prasaMge kurelA udgAre. (51) zrImada vijayAnaMdasUrinAM vacanAmRta. 108 vacana saMgraha che. (52) kalyANane mArga zrI bhartuhariviracita nItizatakanA eka zleka para vivecana kareluM che. tene prAraMbha "vaLAdhAtAsivRttiH' e zabdathI thAya che. sane 1941 (53) mahAvIra caritra-kAvya.
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 jIvanasRti (54) kalyANamaMdira steAtranA gujarAtI padyAnuvAda. A anuvAda maMdAkrAMtA chaMdamAM thayele che. (55) sevAgrAmanA satane, mahAtmA gAMdhIjInI 73mI janmajaya Mti prasaMge racelu 73 lITInuM kAvya. sane 1946 ne. (56) rASTranA rAja mahAtmA gAMdhIjInI 78mI janmajayaMtI prasaMge raceluM 78 lITInuM kAvya. sane 1947 (57) vinAmAnAM vacanAmRta. 108 suvAkayAnA saMgraha che. (58) vijayakezarasUrinAM vacanAmRta. 108 suvAkayAnA sa`graha che. (59) vizvavatha gAMdhIjInAM vacanAmRtA. 108 suvAkayAnA saMgraha che. sane 1948 (60) sAne gurujInAM sAdhavacane. 108 suvAkayeAnA saMgraha che. (61) maMgalamaya mahAvIra-kAvya. bhagavAna mahAvIranA 2546mA janmakalyANakadine sphurelA ugArA.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ lekhana-prakAzana-pravRtti 43 (2) sukhanAM sapAna. sukhaprAptinAM cha pagathiyAM para vivecana sane 1949 (3) guguNa mauktikamAlA-garlDalI saMgraha AmAMnI be gahelIo zrI mAvajIbhAIe pote racelI che. (64) sukhanA siddhAMta. mArI mAtRvivAraH paMktithI zarU thatA zlekanA cha bhAve para vivecana. (65) saphalatAnAM sAdhana vipari vairyamathavu kSamA" e paMktithI zarU thatA lekanA sAta bhAva para vivecana. (66) munizrI mehanalAlajI mahArAja-kAvya. " beMtAlIzamI svargavAsatithi nimitte tAlIza lITI pramANa kAvyabaddha aMjali. (67) sarvAMgasuMdara jIvana. "raSTipUta racat va' e paMkitathI zarU thatA. lekanA cAra bhAve para vivecana. (18) kAryasiddhi Ama thAya. nivAdhA rAna' Adi padethI zarU thatAM lekanA pratyeka bhAva para vivecana.
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 jIvanasmRti A pustikAnI bIjI AvRtti sane 194lmAM prakaTa thayelI che. prathama AvRttinI sAla maLI nathI, paNa te sane 1940 pachI ja prasiddha thayelI hovI joIe, kAraNa ke tyAM sudhInI sUcimAM tene nirdeza nathI. (69) kalyANamaya jIvana-vivecana. sane 1940mAM kalyANane mArga nAmanI pustikA bahAra pADelI. temAM je mULabhUta leka che, tenuM gujarAtI, hiMdI, marAThI, kacchI ane aMgrejImAM bhASAMtara ApyuM che. bAkIne viSaya jemane tema che. sane 1950 (70) sadbhAgyane sUryodaya. "pUnaH saritaH satI priyatamA Adi padethI zarU thatA prAcIna glaeNkanA dareka bhAva para vivecana. (71) devAdhidevanAM darzana-vidhi-anuSkAna. A pustikAmAM prAtaHsmaraNa, guruvaMdana, devadarzana ane devapUjana vidhi ApavAmAM AvyuM che. (72) saMsAramAM svarga. rAjarSi bhartuharikRta "tRwAM chidhi maka kSama" padovALA zlekanA pratyeka bhAva para vivecana. sane 19pa1 (73) dharma rahasya. kSamAdi daza uttamadharma paranuM vivecana.
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ lekhana-prakAzanapravRtti 45. (74) zrI mahAvIrane vaMdanA-kAvya. bhagavAna mahAvIranA 254hmA janmakalyANaka nimitte racAyele 100 lITI pramANa rAsa. sane 1952 (75) tIrthadhAmamAM trIsa divasa-yAtrAvarNana. ratalAmathI bhAvanagara sudhInA pravAsamAM karAyelI yAtrAnuM varNana che. sane 1954 (76) tirthAdhirAja sametazikhara-yAtrAvarNana. pAvApurI, rAjagRhI tathA sametazikhara Adi tIrthanI yAtrAnuM varNana che.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ [8] kauTuMbika jIvana zikSakapade sthiratA anubhavyA bAda sane 1916, saM. 197ramAM zrI mAvajIbhAIe bhAvanagaranivAsI zeTha popaTalAla kasturacaMda zAhanI suputrI zrI amRtabena sAthe lagna karyA. zrI mAvajIbhAI eka saMskArI yuvaka hatA ane jIvanane saphala kema banAvavuM, tenI cAvIo jANI cUkyA hatA. vaLI amRtabena eka dharmaparAyaNa khAnadAna kuTuMbamAM ucharelA hatA ane patiparAyaNa thavAmAM ja jIvananI sArthakatA lekhatA hatA. zrI mAvajIbhAI muMbaI AvyA tyArathI luhAracAlamAM manahara bIlDIMgamAM rahetA hatA, jyAM temane zrI matIcaMda gIradharalAla kApaDiyAne pADeza maLyuM hatuM. paraMtu lagna pahelAM keTalAka saMbaMdhIjanenA ane khAsa karIne ghATakoparanA makAnamAlika zeTha zrI amRtalAla parazotamabhAI temaja amaracaMda ghelAbhAIne AkarSaNane lIdhe teo ghATakepara rahevA gayA hatA. tyAM kAmAlenamAM zrI hIrAlAla amRtalAla
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI amRta bahena mAvajI zAha jemaNe jIvanabhara patine suMdara sAtha ApyA.
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mAvajIbhAi yuvAvasthAmAM pAtAnA kuTuMba sAthe DAbI bAjuthI (1) zrI vimaLAbahena (2) zrI kAMtAbahena, (3) pAte, (4) nIcenA bhAgamAM zrI mahendrabhAi, (5) zrI amRtabahena tathA (6) zrI jayaMtabhAI
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47 kauTuMbika jIvana zAhanA baMgalAmAM rahetA hatA. ahIM temanA vaDIla bhAI kuMvarajI jeThAbhAI zAha ane temanA bhAgIdAra zrI muLajI haMsarAja paNa rahetA hatA. vaLI zeThazrI paramANaMda ratanajI, zeThazrI DAhyAlAla makanajI, zeTha zrI devajI TokarazI tathA zeThazrI amRtalAla khakhANane sahavAsa vAraMvAra thatuM ane temanI sAthe dharmacarcAo paNa thatI. ahIM eTalI neMdha karavI ucita gaNAze ke jema zrI mAvajIbhAIe pitAnA jIvana daramiyAna nokarI badalI na hatI, tema ghATakeparanuM A sthAna paNa badalyuM na hatuM. te emane khUba gamI gayuM hatuM, kAraNa ke pADoza joIe te maLI gaye hatuM ane najIkamAM ja sagAMvahAlAM rahetA hatAM. vaLI parAnuM jIvana ekaMdara zAMta gaNAya, te paNa ahIM lAMbo vakhata sthiratA karavAnuM eka kAraNa hatuM. zrI mAvajIbhAInA badhA ja prakAzane A sthaLethI thayAM hatAM. zrI mAvajIbhAIne be putra ane be putrI ema cAra saMtAne che. zrI kAMtAbena sauthI moTA che. temaNe pitA pAsethI dhArmika jJAna ghaNuM suMdara saMpAdana karyuM che. vyAvahArika jJAna paNa samayAnusAra meLavyuM che. saMskRtane abhyAsa paNa suMdara rIte karI zrI ejyukezana borDanI saMskRta viSayanI parIkSAmAM prathama naMbare uttIrNa thaI InAma meLaveluM che. zrI vimaLAbena temanI bIjI putrI che. temaNe paNa mika ane vyAvahArika jJAna sAruM saMpAdana karyuM che.
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 jIvanasmRti temaja zrI ejyukezana borDanI dhArmika parIkSAo paNa sArA guNethI pasAra karelI che. zrI mAvajIbhAInI chellI jIvaleNa mAMdagI vakhate temaNe suMdara sevA karI potAnI pharaja barAbara adA karI hatI. kharekhara ! je saMtAnane mAbApanI sevA karavAnI taka maLe che ane jeo e takane jhaDapI le che, teo pitAnuM jIvana dhanya banAvI jAya che. tyAra pachI temanA moTA putra jayaMtabhAI che, jemane janma jAnyuArI mAsanI pahelI tArIkhe yAne aMgrejonA besatA varSe thatuM hovAthI kaMIkanA mana AnaMda ane utsAhathI praphullita banatA hoya che. jo ke temanuM nAma janmarAzinA AdhAre pADavAmAM AvyuM haze, paraMtu temanA hastapAdamAM jayanI jvalaMta rekhAo che, eTale e nAma sArthaka hatuM, ema kahyA vinA cAlatuM nathI. putra sAmAnya ke mAyakAMgale hoya te paNa mAtApitAnA snehanuM bhAjana bane che, te pachI tejasvI ane buddhimAna putra mATe te kahevuM ja zuM! zrI yaMtabhAIe pAMca dheraNa yAne aMgrejI pahelI sudhIne abhyAsa ghATakeparamAM zeThuM zrI rAmajI Asara vidyAlayamAM karyo hato. tyAra pachI tene bAbu pannAlAla pUraNacaMda jaina hAIskUla muMbaImAM dAkhala karavAmAM AvyA hatA, jyAM temaNe 1948mAM ucca paMktinA guNe sAthe meTrIkanI parIkSA pasAra karI hatI. teo bhaNavAmAM hoMziyAra
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ kauTuMbika jIvana hatA, eTale temane AgaLa abhyAsa karAvavAnuM mAtA-pitAnu pUrepUruM mana hatu, paNa tenA kharcanA bhAra ciMtA upajAvatA hatA. Ama chatAM eka yA bIjA upAye tenuM nirAkaraNa karavAmAM AvyuM ane temane AgaLa bhaNAvavAmAM AvyA. 49 sane 1952mAM teo zreSTha guNNA (mAsa) meLavI khI. kAma, thayA, paraMtu teo haju peAtAnA dhyeyane paheAMcyA na hatA, eTale paga para UbhA rahIne temaNe peAtAnA abhyAsa cAlu rAkhyA. zrI jayaMtabhAi sane 1955mAM cArTarDa ekAunTanTa (ADITara) thayA, ane thADA ja vakhatamAM peAtAnA kAryamAM jhaLakI uThayA. tee muMbaImAM kAlabAdevI upara " mesasa jayaMta ema. zAha enDa kuM. cArTarDa ekAunTanTasa"nA nAmathI peAtAnuM kAryAlaya calAve che. temanA grAhakavarga ghaNA mATe che. zrI jayaMtabhAInA lagna zrI hu sAhena bI. e. sAthe thayelAM che. zrI mAvajIbhAInA bIjA ane nAnA putra mahendrabhAI che. temanA meTrIka sudhInA abhyAsa mAtru pannAlAla pUracaMda jaina hAIskUlamAM ja thayA hatA. ane tyAra pachI be varSa sudhI temaNe kolejanuM zikSaNa lIdhuM hatu, paraMtu AgaLa abhyAsa karavAnuM azakaya lAgatAM te vidyAbhyAsa iMDI dhAMdhAmAM joDAyA hatA. temanAM lagna zrI devIbahena sAthe thayelAM che. putra-putrIone ucheratAM, temane bhaNAvI-gaNAvIne taiyAra karatAM, temaja temanAM lagnAdi kAryAne sArI rIte pAra 4
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 jIvanasmRti pADatAM zrI mAvajIbhAIe sArI evI jahemata uThAvI hatI. eTaluM ja nahi paNa keTalAka ciMtAtura divaso ya pasAra karyA hatA. paraMtu temanA suzIla dharmapatnIe ghaNokhare be pitAnA upara laI temane rAhata ApI hatI. zrI mAvajIbhAIe pitAnA jIvanamAM karakasarane sthAna ApyuM hatuM, paraMtu kaMjusAI karI na hatI. teo eka saMskArI gRhasthane anurUpa jIvana jIvatA hatA, je temanI suMdara AvaData ane vyAvahArika kAryadakSatA batAve che. temanI chellI mAMdagImAM temanA dharmapatnI amRtabahene tathA eka Adarza putra tarIke zrI jayaMtabhAIe tathA premALa putrI tarIke vimaLAbahene temanA chellA zvAsa sudhI je ekadhArI sevA karI che, te zabdomAM varNavavI muzkela che. ghaDiyALanA kAMTA sAthe temanI sAravAra karavI, temanI sagavaDa upara pUrepUro khyAla rAkhe ane karacAkaranI anukULatA hovA chatAM jAte ja sevA karavI, e kaI sAmAnya ghaTanA nathI. pitAnI dharmapatnI, putra tathA putrInI AvI uttama sevA pAmanAra A jagatamAM viralA haze, ema ame prAmANikapaNe mAnIe chIe. prasaMge pAra keTalAka AcArya bhagavaMte temanA gharane pAvana karatA, tyAM temaNe A dazya najaronajara joyuM hatuM ane te temaNe pitAnA patramAM aMkti kareluM che. * A patra zraddhAMjali vibhAganA patro' nAmanA prakaraNamAM chapAyelA che.
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ kauTuMbika jIvana 51 AjanA yuganA saMtAnA mATe zuM A sacATa dAkhale nathI ? mAkhApanI uttara avasthAmAM temanI sevA karavI, e jIvananA anupama lhAvA che, ane te dareka suputra tathA suputrIe avazya levA joIe. zrI mAvajIbhAInA bIjA jamAI zrI dhIrajalAla bhagavAnadAsa zAha je ilekaTrIka enjInIyara che, temaNe A kuTuMba mATe ane temAMye zrI mAvajIbhAInI mAMdagInA prasaMge khaDApage je sevA karI che, te sadAya yAda raheze. sevA-sevAmAM paNa phera haiAya che. zrI dhIrajalAlabhAIe peAtAnA zvasuranI sevA karavAmAM rAtadivasa joyA na hatA. keTalIya rAtAnA eka sarakhA ujAgarA karyAM hatA, je kharekhara khUba ja prasa'zanIya gaNAya.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 9 ] jIvanasAthI zrI mAvajIbhAI e dharma patnI nAmanA niSadha lakhele che. temAM temaNe jaNAveluM che ke 'gRharAjyanA kArobAra vyavasthApUrvaka cAle-temAM aMdhAdhuMdhI cAlavA na pAme, te mATe puruSAnA darajjo eka rAjA jevA hAvA chatAM gRharAjyanI kharI adhiSThAtrI-rANI tA strI ja hAI zake.' A zabdonuM avataraNa TAMkIne ame e vastu kahevA IcchIe chIe ke zrI mAvajIbhAInA gRharAjyanI kharI adhichAtrI te amRtabahena ja hatAM. temaNe zrI mAvajIbhAInI bhAvanAone mUrtimaMta karavAmAM je sAtha-sahakAra ApyA che, te cirasmaraNIya raheze. zrI amRtamahenane zALAnA abhyAsa te mAtra cAra gujarAtI jeTalA ja hatA, paNa anubhavanI zALAmAM ghaDAine teo khUba ja AgaLa vadhI gayA hatA. te patinI khadhelI ane atimaryAdita AvakamAM
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanasAthI 53 paNa gharanA kArabhAra kharAkhara calAvatA ane dareka prasaMgane makkamatAthI pAra pADatA. zrI amRtabahenanA pitA Arthika sthitie ghaNA sukhI hatA. temanI prathama kariyANAMnI ane pachI kApaDanI dukAna dhamadheAkAra cAlatI hatI, paraMtu zrI amRtabahenanI AlyAvasthAmAM ja temanA mAtuzrI gujarI gayelA. AthI temanA mAthe ghaNI bhAta paDelI, paNa temanA lagnajIvanamAM e ghaNI ja upayogI nIvaDI. teo piyaranI pAlakhI cheDI sAsaravAsamAM kharAkhara samAI gayA, e temanI AvaData ane kunehanA meTo pUrAvA che. temaNe potAnI baMne putrIone gharakAmamAM, temaja strIupayAgI zikSaNamAM khUba ja AvaDatavALI banAvI dIdhI hatI. e baMne putrIe ukta jJAnanA uttama upayoga karIne temanAM lagnajIvanamAM sukhI banI che. teo putrAne paNa dhArmika ane vyAvahArika jJAna sArI rIte maLe, tenI satata kALajI rAkhatAM. sArA saMskAro ApavA mATenI temanI cIvaTa noMdhapAtra hatI. satAnA ummaralAyaka thayAM, tyAre temane sAre sthAne pahoMcADavA mATe temaNe divaseA sudhI ciMtA karI hatI ane Aje paNa darekanI ceAgyatA pramANe temanA kalyANanI kAmanA karavAmAM tee eTalA ja utsAhavata che. temaNe peAtAnA saMtAnAne bhaNAvavA mATe eka mA tarIke je kALajI rAkhI che, te AjanI koIka ja mA rAkhI
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 jIvanasRti zakatI haze. . ' sArI rIte bhaNA ane AgaLa vadhe' e emanI mukhya hitazikSA hatI. te mATe peAtAne je kaMI bhAga ApavA paDe, te mATe sadA taiyAra rahetA ane parIkSA jevA samaye peAte vahelA uThIne badhAne uThADatA. zrI jayatabhAI khI. kAma., thayA pachI temane vadhu abhyAsa karAvavA mATe temanI makkamatA alaukika hatI. game tevI Arthika muzkelI sahIne paNa temanA abhyAsa pUra karAvavA, e temane dRDha saMkalpa hatA . ane tethI ja zrI jayaMtabhAI peAtAnA abhyAsa dhAraNA mujaba pUro karI zakyA. zrI jayaMtabhAI e abhyAsa pachI peAtAnA jIvanamAM je pragati karI, je mAnapAna meLavyu, te joI temane ati AnaMda thayA. paraMtu te sAthe ja temane ciMtA thavA lAgI ke nAnA putranuM zuM? eTale saune samajAvI-manAvI tenA mATe dukAna karAvI. jo ke temanI AMtarika IcchA tA e ja hatI ke nAnA putra paNa moTA putra jeTaluM ja bhaNe, paNa tenI bhaNavAnI azaktinA kAraNe tenA jIvanamAM ceAgya sthAna maLe te mATe temaNe A prakAre sTenalesa sTIlanA vAsaNanI dukAna karAvI hatI. teo vyAvahArika-sAmAjika dareka praznonA meje peAtAnA zira para laI peAtAnA patine rAtanA krama kheMcavA detA. temaNe zrI mAvajIbhAInI nAnI meATI dareka mAMdyagI vakhate khaDe page sevA karI hatI, ane chellI mAMdagI vakhate
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanasAthI papa rAta ke divasa joyA na hatA. patine sukha kema upaje ?" e ja temanI eka mAtra vicAraNA rahetI ane temAM pitAnI aMgata sukha sagavaDone sAva bhUlI jatAM. zrI amRtabahena vicAra karatAM vatanamAM vadhAre mAne che ane game tevA kaparA saMjogomAMthI paNa mArga kADhavAnI kuzaLatA dharAve che. teo svabhAve udAra che ane hasatAM mukhaDe dAna daI zake che. pUjya mahAtmA gAMdhIjIne kasturabA maLyA ane temanuM jIvana dhanya banI gayuM, tema zrI mAvajIbhAIne amRtabahena maLyA ane temanuM jIvana dhanya banI gayuM. zrI amRtabahena mATe AthI vizeSa bIjuM zuM kahIe?
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ [10] pitRbhaktine puNya prakAza bhAratIya nItikAree kahyuM che ke - varameko guNi putro, na ca mUrkhazatAnyapi / ekacandrastamo hanti, na ca tArA zatAnyapi // eka guNa putra hoya te sAre, paNa mUrNa putro hoya te sArA nahi. candra eka ja hoya che, paNa aMdhakArane nAza kare che, jyAre seMkaDo tArAo sAthe maLIne paNa aMdhakArane nAza karI zaktA nathI." kulane ajavALe, pitAnuM nAma rozana kare, tene kuladipaka kahevAya che. tevA putrathI mAtA-pitAne ghaNuM ja AnaMda thAya che ane eka prakAranuM AzvAsana maLe che. zrI jayaMtabhAI kuladIpaka nIvaDyA, tethI zrI mAvajIbhAI tathA amRta bahenane ghaNuM ja AnaMda thaye ane pitAnA gRhasthajIvanane sArthaka mAnyuM. AvA panetA putra mATe ahIM be zabdo lakhIe te anucita nahi ja lekhAya.
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jayaMta ema. zAha bI. koma., epha. sI. e. cArTarDa ekAunTanTa
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mAvajI dAmajI zAhanA dhArmika guNonI anumodanA karavA mATe maLelI jainenI jAhera sabhAnuM eka dazya. UMcI pATa para beThelA DAbI bAjuthI (1) pU. mu. zrI jayAnaMdavijayajI, (2) pU. mu. zrI yazovijayajI (3 pU. A. zrI vijayadharma sUrijI tathA (4) pU. A. zrI vijaya premasUrijI. jamaNI bAju cheDe zrI manasukhalAla tArAcaMda bhASaNa karI rahelA che.
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitRbhaktine puNya prakAza 57 zrI mAvajIbhAIe AjIvana keLavaNIkAra rahIne aneka vidyArthIonA jIvanamAM dhArmika saMskAronuM siMcana karyuM hatuM, tema pitAnA bALakemAM paNa dhArmika saMskAronuM siMcana karyuM hatuM. pUjya zrI citrabhAnu mahArAjanA zabdomAM kahIe te temaNe dIpakane prakAza mAtra lekene ja Ape na hatuM, paNa pitAnA gharamAMye prakaTAvyuM hatuM. zrI jayaMtabhAI cArTarDa ekAunTanTa jevA susaMskArI putrane samAjanA caraNe dharI temaNe A vAta puravAra karI hatI. zikSakanA Arthika jIvananI samasyAo te zikSake ja jANatA hoya che. evA saMyogomAM paNa praznane sarala ukela karI potAnuM kartavya adA karavA mATe ApaNe zrI mAvajIbhAIne jarUra abhinaMdana ApIe. zrI mAvajIbhAIe sago anusAra temanA cAre ya saMtAnane bhaNAvyA, paNa jayaMtabhAIne AgaLa bhaNuvatI vakhate temanI AgaLa Arthika samasyA khaDI thaI. A vakhate yaMtabhAIe je hiMmata dAkhavI, je puruSArtha che, te ApaNane jarUra vicAratA karI mUke eve che. mArca mAsamAM meTrIkanI parIkSA ApyA pachI teo nepacuna esyuransa ku. lI. muMbaImAM nekarI para besI gayA hatA ane mAsika pagAra rU. 50 pramANe Avate thaI gaye hata, je kuTuMbanA Arthika nirvAha mATe sahAyarUpa hatuM. paraMtu temane AgaLa bhaNavAnuM pUrepUruM dila hatuM, eTale sIDanahAma koleja opha komarsamAM praveza mATe arajI karI ane guNe ghaNA sArA hovAthI praveza tarata ja maLI gaye. paraMtu
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 jIvanamRti kelejanI phInuM zuM karavuM? vaLI cAlu thayelI Avaka aTakI jAya te paNa kema posAya? A eka kasoTInI paLa hatI, paraMtu jayaMtabhAI temAM pAra utaryA. temaNe pitAnA sagAne khyAla pAmIne tarata ja manamAM nakakI karyuM ke mAre mArA abhyAsane Arthika je ghara para na lAdatAM jAte ja ucakI le ane vizeSamAM gharakharcamAM phALo ApavA gya paNa tarata ja thaI javuM. - be mAsanA pagAramAMthI, temaja bIjI DI sagavaDa karIne temaNe kolejanI phI bharI abhyAsa cAlu karyo. te sAthe temaNe zeThazrI manamehanadAsa mAdhavadAsa amarazInI bhalAmaNathI dhI senTrala beMka opha inDiyAmAM nokarI meLavI. e pagAra temaNe gharakharcamAM ApavA mAMDyo. uparAMta nepaccana emyu. ku. lI. mAM TUMka samayanI nekarI daramiyAna vimAnA kAmane anubhava meLavI vimAnuM kAma zarU kareluM, te paNa cAlu rAkhyuM ane temAM pitAnI suMdara suvAsa tathA mIThAzanA kAraNe sArI saphaLatA maLavA lAgI. vImA kaMpanIe temanI kadara karIne temane suMdara darajo Aye. A vakhate temane parizrama te ghaNe ja paDatuM hatuM, paNa parizramane vicAra karanAra ke tenAthI kaMTALanAra A jagatamAM koI viziSTa prakAranI siddhi karI zaktA nathI. anubhavI puruSe kahe che ke "kAyara manu vimbathI DarI jaIne kaI kAryane AraMbha karatA nathI, madhyama puruSa utsAhamAM AvIne kArya AraMbha kare che, paNa jyAM vine AvavA lAge, tyAM tene tyAga kare che, jyAre uttama puruSe vinathI
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane aMta A kArya mAM ghI vadhu ane pitRbhaktine puNya prakAza 59 punaH punaH haNavA chatAM AraselA kAryane cheDatA nathI." zrI jayaMtabhAIe kolejanuM ucca zikSaNa levAnuM je kArya AraMbhya hatuM, te anekavidha kaparA saMgamAM paNa dhairya ane khaMtapUrvaka pUruM karyuM. zrI mAvajIbhAIe mAnasika Teke ApIne temanA A kAryamAM ghaNuM sahAya karI hatI. bI. kema, thayA pachI paNa jayaMtabhAInI vadhu abhyAsa karavAnI IcchA hatI. e joI zrI mAvajIbhAIe temane cArTarDa ekAunTanTanA abhyAsamAM joDI dIdhA. have te "huM pAtayAmi vA phArca rAjayAmi vA"nI bhAvanA yaMtabhAIne mana para savAra thaI cUkI hatI, eTale barAbara traNa varSe temaNe niyata abhyAsa pUro karI dIdhuM ane cArTarDa ekAunTanTanI parIkSA bahumAna sAthe pasAra karI. maMdira para zikhara caNAya ane tenA para sonerI iMDuM caDhe, tene jevI A vAta hatI, eTale kene AnaMda na thAya? ame gata prakaraNamAM jaNAvyuM che tema, cArTarDa ekAunTanTa thayA pachI zrI jayaMtabhAIe kAlabAdevI para mesarsa. jayaMta ema. zAha enDa kuM, cArTarDa ekAunTanTanA nAmathI kAryAlaya khAlI pitAnuM kAma cAlu karyuM. eka kavie kahyuM che kevaartaa ca kautukavatI vizadA ca vidyA, lokottaraH parimalazca kuraGganAH / tailasya binduriva vAriNi durnivArametattrayaM prasaratIha kimatra citram ? / /
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanasmRti kautukavALI vAta, vizada vidyA ane kastUrInI lekeuttara sugaMdha, e traNe jaLamAM paDelA telanA biMdunI jema jagatamAM durnivArapaNe prasare temAM Azcarya zuM?" zrI jayaMtabhAI pAse vizada vidyA hatI, tenI suvAsa divase divase vadhavA lAgI ane Aje to teo aneka jAhera saMsthAomAM mAnanIya hisAba-anveSaka (oDITara) yA bIjI aneka rIte gauravavaMtu sthAna bhegavI rahelA che. A te temanA jIvananuM eka pAsuM thayuM. have bIjA pAsAM tarapha paNa daSTipAta karIe. sAmAnya rIte AjanuM ucca zikSaNa meLavanAra vyakti dhArmika jIvana pratye udAsIna bane che ane saMyukta kuTuMbanI praNAlikAthI dUra thaI jAya che. paraMtu jayaMtabhAInI bAbatamAM AthI ulaTuM ja banyuM che. ucca zikSaNa levA chatAM teo dhArmika jIvana pratye udAsIna rahyA nathI. teo pitAnA pagale cAlI reja zrI jinezvara devanI sevA-pUjA-bhakti kare che tathA sAdhu mahAtmAonAM darzana karI pAvana thAya che. vaLI mAtA-pitAthI teo vikhUTA paDayA nathI. temane pitAnI sAthe ja rAkhyA che ane temanI ananya bhAve sevA karI che. ame ghaNu saMskArI kahevAtAM kuTuMbanA paricayamAM AvyA chIe, paNa mAtA-pitA pratyenI AvI javalaMta bhaktinuM dazya bhAgye ja jovA maLyuM che. zrI yaMtabhAInuM evuM spaSTa maMtavya che ke "AjanA yuganI keLavaNIne lIdhe bALaka dharmathI ke mAbApathI vimukha
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitRbhaktinA puNya prakAza 61. thatA nathI, paNa jJAnanA nAme tenAmAM je daMbha ane ahu bhAva Ave che, te ja tenAmAM A prakAranA avaguNA lAve che. jIvatA mAbApanI pUjA te ja sAcI pUjA che. je putrA temanI hayAtimAM temanAthI dUra thAya che, te kharekhara ! kamanazIma che. tee gaMgAjaLanI pavitra laheri cheDIne khAbAciyAmAM rAce che ane tenu phaLa bhAgave che.' zrI jayaMtabhAI e pitAnI mAMdagI vakhate khaDe page. je sevA karI, temAM pitRbhaktinA parama prakAza pace che. te mATe ame temanI kayA zabdemAM prazaMsA karIe ? anubhavI puruSAe kahyuM che ke 'soLa varasanA suta thayA, tama te mitra samAna.' A ukti zrI jayaMtabhAInA sabaMdhamAM sAva sAcI paDI hatI. zrI mAvajIbhAI nA pitA sAthenA sabaMdha pyArA putra karatAM eka dilAjAna mitra jevA vizeSa banI gayA hatA. anya zabdomAM kahIe teA temanI vacce seAnArI snehanI apratima kaDIe joDAI gaI hatI. Aje tA e joDalI khaDita thaI gaI che, paNa tenI yAda kadI visarAze nahi. zrI jayaMtabhAI ne peAtAnA dhIkatA dhaMdhA aMge anya khAkhatA mATe samaya bahu ochA maLe che, Ama chatAM sevAnA prasaMga Avye teo peAtAnuM kartavya bajAvyA vinA rahetA nathI. temaNe nAnI uMmaramAM je leAkapriyatA meLavI che, te temanA ujvala bhAvInI AgAhI kare che. kharU kahIe tA AgAmI banAve temanI chAyA prathamathI ja pADe che.
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ [11] nivRttAvasthA mAnavajIvananI traNa avasthAo gaNAya cheH bAlyAvasthA, yuvAvasthA ane vRddhAvasthA. temAMnI pahelI be avasthAo zrI mAvajIbhAI vaTAvI cUkyA hatA, paraMtu zALAnI nokarI cAlu hatI ane saMcAlako temane chUTA karavA rAjI na hatA. aneka vAra zrI yaMtabhAIe kahyuM hatuM: "pitAjI! have tamAre nekarI karavAnI keI jarUra nathI. ApaNe gRhavyavahAra sArI rIte cAle che, mATe rAjInAmuM ApI zALAmAMthI chUTA thAo." tyAre zrI mAvajIbhAI kahetA ke "jayaMta ! haju mAruM zarIra sazakta che, Indriye kAma Ape che, te A pavitra kArya zA mATe choDavuM? kAma vinA mane gamaze nahi, mArA divase jaze nahi." jayaMtabhAI kahetA ke "tamArI vAta barobara che, paraMtu have tame karI kare, e mane zobhatuM nathI. huM bhaNIgaNIne
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ nivRttAvasthA ATale AgaLa vadhe ane tame A avasthAe karI karI, e mArAthI sahana thatuM nathI." zrI jayaMtabhAI pitAjInI zAMtimaya pravRtti cAlu rahe e mATe egya sthAna vicArI rahyA hatA, eTalAmAM temanA eka gharAkane dukAna ane kArakhAnuM e bena saMbhALI zakavAne kAraNe dukAna kADhI nAkhavAnI jarUra UbhI thaI ane teNe zrI yaMtabhAIne kahyuM ke "kaI gharAka hoya to dhyAna rAkhaje. ApaNe dukAna kADhI nAkhavI che." zrI yaMtabhAIne A vAta dhyAnamAM rahI ane te mAtApitA samakSa rajU karI. A vakhate nAnAbhAIne dhaMdhAkIya jJAna maLe te mATe kaI dukAne besADe hatA, eTale vaDIlenI saMtimapUrvaka A dukAna kharIdI lIdhI. jyAre dukAnane vahIvaTa barAbara cAlavA lAgyuM, tyAre zrI mAvajIbhAI nizALa cheDavAmAM saMmata thayA. A saMbaMdhamAM bAbu pannAlAla pUraNacaMda jaina hAIskUlanA saMcAlakane khUba khUba vinaMti karatAM temaNe ghaNAja dubhAtA dile zrI mAvajIbhAIne chUTA thavAnI rajA ApI. zrI mAvajIbhAIe zikSakamaMDaLa tathA vidyArthionI rajA laI pitAnI A pyArI zALAne namaskAra karyA ane vidAya lIdhI tyAre temanuM haiyuM bhAre hatuM ane temanI AMkhamAMthI AMsu TapakI paDyAM hatAM. zALA pratyenA temanA A prakAranA saddabhAve ja temane mahAna banAvyA hatA ane ziSyarUpI saMpatti vipula pramANamAM ApI hatI. koI paNa
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanasmRti kArya ekaniSThAthI karavAmAM Ave te tenuM phaLa maLyA vinA rahetuM nathI. sane 1957mAM zALAmAMthI nivRtti lIdhA bAda zrI mAvajIbhAIe pitAnI vAsaNanI dukAne javA mAMDyuM ane tenAM kAmakAjamAM rasa levA mAMDayo, paraMtu temanuM AMtarika valaNa te jJAnAbhimukha ja hatuM. eTale teo dukAne jatA, tyAre sArAM sArAM pustake potAnI sAthe laI jatA ane jarA paNa samaya maLe ke tenuM vAMcana zarU karI detA. ghaNI vAra teo prasaMgAnusAra kAvyaracanA karI pitAnuM dila bahelAvatA. ahIM eTalI neMdha karavI joIe ke temane koIpaNa viSaya para kAvyaracanA karavAnuM mana thatuM te ekaja sthaLe besI TUMka samayamAM karI letA. te mATe vizeSa samaya lAgato nahi muMbaImAM jyAre khetavADI sAtamI galImAM lAyaka jagyA maLI, tyAre teo muMbaI rahevA AvI gayA hatA, eTale dukAne javA-AvavAmAM khAsa aDacaNa paDatI nahi. teo pitAnA rojiMdA kAryakramathI paravArIne zAMtithI dukAne jatA. A nivRttikAla lagabhaga ATha varSa cAle. daramiyAna zrI mAvajIbhAIe aneka tIrthonI yAtrA karI. teo yAtrA daramiyAna ane tyAra pachI paNa avAranavAra saune kahetA ke bhagavAna rAmacaMdrajInA samayamAM zravaNe kAvaDa upara mAbApane jAtrA karAvI, tyAre atyAranA samayanI sagavaDatAe TrenamAM, moTaramAM ane vimAnamAM zrI yaMtabhAI amane jAtrA
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ nivRttAvasthA karAvI rahyA che. kharekhara! e AjanA yugane zravaNa che! tenA ame keTalAM mukhe vakhANa karIe?" have dhana kharcavAnI sthiti utpanna thaI hatI, eTale temaNe dAnapuNyanAM kAryo paNa sArA pramANamAM karyA. zrI jayaMtabhAI aneka saMrathAomAM pitAjInA nAme temanA dravyane sadupayoga karI putra tarIkenI pavitra pharaja adA karI rahyA hatA. temanuM e maMtavya hatuM ke pitAnI hayAtImAM je kaMI dAna thaI zake te karavuM. ethI temane ane pitAne je ullAsa thaze, te temanI gerahAjarImAM thavAne nahi. kaI mahApuruSe ThIka ja kahyuM che kepuujypuujaa dayA dAnaM, tIrthayAtrA jpstpH| zrutaM paropakArazca, mayaMjanmaphalASTakam // arthAt pUjyanI pUjA, dayA, dAna, tIrthayAtrA, japa, tapa, zAstrAbhyAsa ane paropakAra, e ATha manuSyajanmanAM madhura phaLe che. ahIM pUjya zabdathI deva, guru tathA vaDIla samajavAnA che. sapuputranuM kartavya e ja che ke vRddhAvasthAmAM mAtApitAnI sevAcAkarI karavI, temane tIrthonI yAtrA karAvavI, temane yatheccha dAna-puNya karavAnI sagavaDa karI ApavI ane koI paNa prakAranI agavaDa na paDe tenI khAsa kALajI rAkhavI. ghaNI vakhata be putro gharamAM hoya ane temane eka putra pharaja adA kare ane bIje na kare, tyAre visaMvAdI sthiti
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanasmRti utpanna thAya che, paNa AvA samaye pitAnuM kartavya samajanAra putre dila daIne pitAnuM kartavya banAvavuM joIe. bIje te kartavya bajAve che ke nahi, te jovAnI kaMI paNa AvazyaktA nathI. mAtA-pitA te tIrtha samAna che. e vAta sAva bhUlAI javAthI Aje ghara-gharamAM duHkhada dazya najare paDe che ane te ApaNuM avanatinuM prabaLa sUcana kare che. ghaNI vakhata putra-putrIo uMmara lAyaka thatAM vRddha mAbApane tarachoDe che ane temane DosA-DosI kahIne bolAve che, tyAre manane duHkha thAya che ke A te zuM ziSTa vANuMne vyavahAra che? zuM e pite kaI vAra DosA-DesI thavAnAM nathI? saMvat 2021nA citra suda 3 tA. 4-4-65 ravivAra nA reja berIvalI-dolatanagara khAte zrI vijayaamRtasUrIzvarajI jJAnamaMdiramAM zrI mAvajIbhAInI chabI mUkavAne vidhi thaye, tyAre pa. pU. AcArya zrImad vijyaamRtasUrIzvarajI mahArAja, pa. pU. AcArya zrI vijyarAmasUrijI mahArAja, pa. pU. AcArya zrI vijayadharmadhuraMdharasUrijI mahArAja tathA anya munivarenI nizrAmAM suMdara samAreha thayuM hatuM. A prasaMge vaktAoe zrI mAvajIbhAInI sevAone suMdara aMjalio ApI hatI ane pa. pU. AcArya zrI vijya amRtasUrIzvarajI mahArAje temane "zikSakasamrA" tarIke saMbodhyA hatA. tathA temaNe dIrdhakAla paryaMta dhArmika zikSaNa ApIne hajAre vidyAthIonA jIvanamAM susaMskAronuM ArepaNa karyuM, tenI bhUri bhUri anudanA karI hatI. A
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 67 nivRttAvasthA prasaMge AgaMtukone tathA berIvalI saMghanA mukhya kAryakartAene jamaNa apAyuM hatuM. zrI mAvajIbhAI zikSakapadethI nivRtta thatAM bAkIne samaya pasAra karavA temanI sTenalesa sTIlanI dukAne besatA hatA ke je mesarsa mahendra ema. zAha enDa kuM.nA nAmathI prasiddha hatI. samaya jatAM jyAre temanI tabiyata lathaDavA lAgI ane dukAne javAnuM azakya lAgyuM, tyAre temaNe A pravRtti cheDI. Ama chatAM temanI lekhanapravRtti te cAlatI ja rahI. temanA mRtyu pUrve eka mAsa pahelAM temaNe chelluM kAvya muMbaInI lAlabAganI dharmazALAnA udghATana saMbaMdhI maMdAkrAMtA chaMdamAM rahyuM hatuM, je temanA meTA putra zrI yaMtabhAIe tyAM maMDapamAM moTI mAnavamedanI vacce gAI saMbhaLAvyuM hatuM. pAThakenI jANa mATe te ahIM udghata karavAmAM Ave che - . namra aMjali [madAkrAntA chanda:] che saurASTra saraLajananuM paravaDI nAma grAma, tyAM janmyAtA kamalasUrijI bhavyanetrAbhirAma; Ave tene madhuravacane dharmapaMthe ja vALe, ThAryAMtAM me sUrijI nayane joIne bAlyakALa(1)
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanasRti 68 te sUrinA paTTadhara thayA puNyazALI sUrIza, nAme jee guNiyala hatA meAThunAdi surIza; tenI pAse parama vibhUti zrI pratApAdisUri, Aje jee jagatabharane bedha de bhUri bhUri....(2) Aje teo munijIvananA dIrgha paryAya dhAre, Aje tee yuvakajananI jema de kAma bhAre; AvI Aje parama vibhUti kayAMya jotAM jaDe nA, vaMduM Aje caraNakamaLA bhAvanAthI ja tenAM....(3) teozrInA paTTadhara muni dharmasUrIza Aje, Aje jee jagatabharamAM meghanI jema gAje; te sUrijI vidhavidha kaLe kAma Aje kare che, ArdrA kerI du:khada ghaTanA sAMbhaLIne hare che....(4) jyAre leAkA grahayuti taNA sa'kaTothI ghavAyA, A sUrithI sakala yatno zAnti mATe karAyA; zALA uMcI sUrivara taNA yatnathI teA sthapAi, tenI sAthe hIrasUri taNI yAda kIdhI savAI....(5) hai sUrijI! tama hRdayamAM mAnavAnI dayA che, tethI lAke nija hradayamAM dhAraNAne dhare che; sAdhaminI pratipada tame bhavya sevA karI che, tA sUrijI ! bahu bahu rIte puNya bhAvA bharA che.....(6)
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ nivRttAvasthA E sUri ! Ape bhagIratha baLe dharmazALA karI che, tethI Aje janagaNataNI grUTi moTI harI che; tenI sAthe kalInIka ane bhejanAlaya majenA, jene mATe jagatabharamAM jeDa jenI jaDe nA..(7) vidvattAmAM kadi nava heThe ziSya evA tamArA, teo sarve vividha baLathI re kare kAma sAra; jyAM jyAM Ape manapara dharyuM tIrthabhUmi vasAvI, jene mATe janagaNa thakI kAma lIdhAM hasAvI....(8) pUche kaI kadI navajane bhAva cembura kerAM, tyAM kIdhAM che abhinava bahu bhavya te "jaina derA" A sUrinA prabaLa yane bhavya bhUmi bane che, yAdI Ape bhavika janane bhayarUpa je che...(9) A saMsthA te parama vibhUti jena kerI gaNAze, tenA lAbhe nIti-rIti vaDe leka letAM jaNAze; AvAM kAme sUrijI saghaLe ApanAthI sadhAya, sarve Icche sUrivara jage re cirAyu ja thAya...(10)
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ [12] vyaktitva zrI mAvajIbhAInuM vyaktitva eka anerI bhAta pADI jatuM hatuM. zUnyamAMthI aneka AMkaDAo sarjAya tema temanA jIvananI pratibhA samaya jatAM aneka rIte sarjAtI jatI hatI. vAmanamAMthI virATarUpe temanI pratibhA divase divase vadhatI rahI hatI. zrI mAvajIbhAInA zarIranI kAThI pAtaLI hatI, uMcAI samadhAraNa hatI, raMga ghauMvarNo hate. teo dhetiyuM, khamIza ane lAMbe Dagale paheratA, tathA mAthe bhAvanagarI pheMTo bAMdhatA. ghaNuM bhAge gAMdhIjInI caLavaLa daramiyAna temaNe A pheTo che te ane TopI dhAraNa karI hatI. eka vakhate eka sabhAmAM mahAtmA gAMdhIjInuM pravacana hatuM, tyAre zrI mAvajIbhAIne e sabhAnuM pramukha sthAna levuM paDeluM.
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyaktitva 71. dArUbaMdhInA prasaMga vakhate muMbaI sarakAre suMdara kAvya lakhavA mATe InAma jAhera kareluM, tyAre zrI mAvajIbhAIne kAvyanI yogyatA joI temane prathama InAma ApeluM. teo reja savAranA lagabhaga pAMca vAge uThI jatA ane zaucAdithI paravArIne lekhana ke vAMcananI pravRtti karatA. A rIte lagabhaga eka kalAka vItyA bAda teo dAtaNuM tathA cAhapANuM karI, snAna karatA ane tyArabAda devadarzanane vidhi patAvI, navakAravALIe gaNavAmAM nimagna thatA. pachI bhejanAdi patAvIne dazanI gADI pakaDatA. teo muMbaImAM AvIne sahuthI prathama zrI geDIpArzva nAthanA bhAvapUrvaka darzana karatA ane tethI pitAne kRtArtha thayelA mAnatA. ziyALe heya, UnALe hoya ke comAsAnA divase cAlI rahyA hoya, paNa zrI mAvajIbhAI zrI goDI pArzvanAthanAM darzana karavAnuM cUkatA nahi. kadAca koI kAryavazAt zALAe jatAM pahelAM temane darzana karavAne samaya rahete nahi, te zALAethI chUTIne teo sIdhA zrI goDI pArzvanAthanAM darzana karavAne jatA ane tyAra pachI ja bIjAM kAma hAtha dharatA. jene zrI jinezvaradeva pratye A prakAranI zraddhA hoya, tenA jIvanamAM kalyANanI kumakuma pagalIo paDayA vinA kema rahe? zALAne samaya 11 thI 5ne rahetA. te daramiyAna teo ekadhAruM kAma karatA ane tyAMthI chUTyA bAda saMge anusAra savAra-sAMja ekAda Tayuzana paNa ApatA. sAMjanA keTalAMka varSo sudhI nepacuna esyu ku. lI. nA menejIMga
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanasRti DIrekaTara zrI manasukhalAla tArAcaMda mahetAne tyAM teo dhArmika zikSaNanI carcA vagere mATe jatA hatA. 72 sAMjanA bhAjana bAda rAtanA samaye temanuM lekhanakA zarU thatuM. A samaya daramiyAna temaNe suMdara pustako ane kAvyo lakhelAM che. tee ghaNA niyamita hatA. lakhavA besatA ke vAMcavA besatA, te te mATe jeTale samaya niyata karyAM hAya, teTalA ja samaya temAM gALatA ane tyArabAda anya kArya hAtha dharatA. ghaDiyALa hu MmezAM temanI sAme ja rahetI. AhAra ane vihAramAM paNa temanI niyamitatAnAM avazya darzana thatAM. Ama chatAM bimArI koI koI vAra temanI mulAkAta laI jatI. paraMtu ekaMdara temanu Arogya sAruM' rahetuM ane tethI kArya karavAnI sphurti sArA pramANamAM jaLavAI rahetI. temanA vanamAM vinaya hatA, bhASAmAM madhuratA hatI ane vicArenu valaNa mATA bhAge sudhArA tarapha hAvA chatAM prAcIna paraMparA pratyenA Adara jarAye ghaTayeA na hatA. na zrI mAvajIbhAI vinamra ghaNA hatA. teo keInI sAthe vAta karatA hAya ke koI agatyanA viSaya aMge carcA karatA hAya, paNa temanI A vinamratA tarI AvyA sivAya rahetI nahi. te kaI sabhA-meLAvaDAmAM ke pratikramaNu athavA vyAkhyAnamAM gayA haiAya teA AgaLa besavAnI IcchA rAkhatA
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyaktitva 73 nahi. je koInuM dhyAna jAya ane AgaLa laI jaI besADe te judI vAta. AvI te temanI saraLatA hatI. zrI mAvajIbhAI Arthika samasyAothI para thayA, tyAre zrI jayaMtabhAIe kAraNavazAt kaI Arthika prazna temanI sAme gharyo hoya te moTA bhAge udAsI valaNa dhAraNa karatA. sAMsArika bAbate paratvenI udAsInatAne sAdhutAnuM eka lakSaNa mAnIe, te temanAmAM A lakSaNa pAchalI uMmare sArI rIte vikAsa pAmyuM hatuM. temanA mitre ThIka ThIka saMkhyAmAM hatA. zrI bhAIlAla choTAlAla paTela ane temaNe bannee eka zikSaka tarIke kArakIrdI zarU karatAM je mitratA baMdhAI te svabhAvanA meLanA kAraNe jIvananA aMta sudhI sacavANuM hatI ane Aje paNa zrI bhAIlAlabhAIne A kuTuMba pratye eTale ja prema che. zrI bhAIlAlabhAI e samaya jatAM zikSapada cheDI dhaMdhAmAM jhaMpalAvyuM hatuM ane temanI suMdara AvaDatane kAraNe brITIza gavarnamenTe temane 0. B. E. ne khitAba Ape hato. temaNe eka vakhata muMbaInA TekSaTAIla kamIznara tarIke paNa suMdara kAmagIrI bajAvI hatI. AvA ucca sthAne pahoMcavA chatAM temanI mitrI ekadhArI rahI hatI. zrI chaganalAla karasanajI jozI teonI sAthe bAbu pannAlAla zALAmAM gujarAtI vibhAganA heDamAstara hatA. temanI mitrI paNa svabhAvanI zakyatAnA kAraNe jevI ne tevI
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 jIvanasmRti rahI hatI. zrI chaganabhAInA avasAnathI temane eka pitAne sago bhAI gumAvyA jeTaluM anahada duHkha thayuM hatuM. zrI narettamabhAI dhanajIbhAI zerabajAramAM pitAnuM kAmakAja calAve che. teo paNa avAranavAra temane maLI dhArmika carcAo karatA ane je kadAca na maLAyuM hoya te TelIphena para vArtAlApa karIne saMtoSa mAnatA. Ama temanA mitra samavayaska tathA temanA manameLavALA hoI temane khUba AnaMda ApatA.
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 13 ] aMtima divase sane 1964nA sapTembara mAsamAM dAMtanA cAkaThA para bejo paDatAM zrI mAvajIbhAInA jamaNA gAla para mATo sAjo AvI gayA ane te pIDA karavA lAgyA. AthI kuzaLa DAkaTarInI sAravAra levAmAM AvI ane temanI salAha anusAra zastracikitsA karAvI; paraMtu rAge macaka ApI nahi. muMkhaInA lagabhaga badhAja nAmAMkita DokaTarone batAvavA chatAM kudarata jaza ApavA taiyAra heAya tema lAgatuM na hatu. e te durghAMta zatrunI jema aNanama ja rahyo ane zrI mAvajIbhAInA dhaiyaMnI kasoTI karavA lAgyA. paraMtu zrI mAvajIbhAI jaina mAtAnA kheALAmAM ucharyAM hatA ane jaina dharma nuM suMdara zikSaNu pAmyA hatA, eTale tene karmanA udaya mAnIne zAMtipUrNAMka sahana karavA lAgyA. have dukAne javAnuM mAMDI vALyu hatu. te meTAbhAge ghera ja rahetA ane kavacit ja mahAra nIkaLatA.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 jIvanasRti keTalIka vAra sAdhu mahArAjo, sAdhvIjI mahArAjo tathA AcAya bhagavate ghare padhAratA ane sArA evA samaya sthiratA karI temanI sAthe dhamanI carcAo karatA. vaLI dhArmika pustakanu zravaNu karavAmAM paNa temanA ThIka ThIka samaya pasAra thatA. zrI amRtabena, vimalAbena tathA jayaMtabhAI temanI pAse besatA ane temanu duHkhada visAre paDe e jAtanA vArtAlApa karatA tathA temanI dareka sagavaDa para bArIkAIthI dhyAna ApatA. temanI putravadhU haMsAbahena paNa temanI sevAcAkarImAM bhAga letA hatA. zvasuranI sevA e pitAnIja sevA che ane te kalyANa tathA saubhAgyanI vRddhi karanArI nIvaDe che. zrI jayaMtabhAI temanA dhaMdhAnA atizaya bejA vacce paNa pitRsevAne prathama sthAna ApI peAtAnI jAtane dhanya karI rahyA hatA. zrI jayaMtabhAI temanA pitAne mAMdagI daramiyAna jyAM sudhI anukULatA hatI, tyAM sudhI roja savAre pharavA laI jatA ane devadana karAvatA. savAre cA-pANI paNa tee ja karAvatA. savAre 8-0 vAge esei jatAM pahelAM temane ApavAnI vastu ApIne ja jatA. 10-30 vAge jamavA Ave tyAre temanI jarUrIAta pramANe bhAjana ke cA-pANI peAtAnI jAte dhyAnathI karAvatA. khapeAre 2-0 vAge game tyAMthI pAchA AvI temanI jarUrIAtA para dhyAna ApatA. sAMje 5-30 vAge paNa pAchA ghare AvatA ane peAtAnI pharaja adA karatA. sAMjanA eseithI pAchA AvatAM paNa e ja rIte pUratI kALajI rAkhI davA tathA khAnapAnanuM dhyAna rAkhatA,
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtima divasa 99 ghaNI vakhata eka sthaLe temane kesa cAlato hoya te adhUre rAkhI ardhA kalAka ke kalAkanA samayanI rajA laI ghare AvI pAchA kesamAM jatA. Ama pitRsevAne prathama sthAna ApI. temaNe pitAnI pavitra pharaja adA karI hatI. zrI yaMtabhAIe pitAnI sthiti anusAra ghaNuM niSNAta DokaTaranI salAha laIne thaI zake te saghaLo. prayatna karyo hato, paNa kudaratane nirNaya kaMIka judo ja hato. kaIka vAra kAmane lIdhe AvavAmAM pAMca-daza miniTa moDuM thatuM te zrI mAvajIbhAI jarA paNa ucATa na karatA, paraMtu yaMtabhAIne te mATe ghaNe aphasosa raheto ane. manamAM khUba ja duHkhI thaI jatA. ATalI suMdara sevA karavA chatAM, temane ema ja lAgyA karatuM ke huM temanI pUrI sevA karI zakyA nathI. saM. 2021nA aSADa suda 11 ne zukavArane divasa hate. aMgrejI tArIkha 9 mI julAI 1965ne divasa batAvI rahI hatI. keTalAka divasathI zrI amRtabahena yaMtabhAIne ema kahetA hatA ke "hamaNAM eka aThavADiyuM kAma baMdha karIne ghare rahevuM, jethI tArA bApujIne AnaMda thAya." AthI jayaMtabhAI guruvAre rAtre mANasane kAme bhaLAvIne ghare. AvyA hatA. have eka aThavADiyuM ghare rahevAne ja temane saMkalpa hate.
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 978 jIvanamRti zukravAre savAre 8-0 vAgavA chatAM zrI jayaMtabhAI taiyAra na thayA, tyAre temanA pitAjIe pUchayuM ke "kema bhAI! Aje ophise javuM nathI ke zuM?" tyAre jayaMtabhAI e kahyuM ke "nA, mAre hamaNAM tamArI pAse ja rahevuM che." vaLI 10-30 vAge zrI mAvajIbhAIe pUchayuM ke InkamaTekSa ophise nathI javuM ?" tyAre jayaMtabhAIe javAba Ape ke "nA, meM tArIkha lIdhI che. huM ghare ja rekAvAne chuM.' lagabhaga 110 vAge gharanA badhA mANaso bhejanethI paravArIne temanI pAse beThA hatA. 12-0 vAge zrI jayaMtabhAIne thayuM ke Aje ghera chuM te lAvane moTA DekaTarane belAvI salAha lauM! e rIte teo meTA DekaTarane belAvI lAvyA ane temanI salAha lIdhI. tyAra pachI niyama pramANe temanA phemIlI DekaTara AvIne tabiyata joI gayA. paraMtu te vakhate tabiyatamAM bagADanAM kaI khAsa ciThTho jaNAyAM nahi. baporanA 1-45ne samaya thaye, tyAre paNa temanI tabiyatamAM khAsa bagADo na hate. Ama chatAM A divasa temanA mATe ghAtaka nIvaDe. kAlane karAla je manuSya para kayAre paDaze, te kaNa kahI zake? acAnaka temane chAtImAM dukhavA lAgyuM, zvAsa ghUMTAvA maM. A vakhate ghaDiyALane nAne kAMTo benA AMkaDA para paheryo hate. A sthitine gaMbhIra samajI zrI amRtabahena, zrI
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtima divase 9 yaMtabhAI, zrI vimalAbahena tathA zrI haMsAbahena temane namaskAramaMtra saMbhaLAvavA lAgyA. te sAthe temane arihaMta, siddha, sAdhu ane kevaliprajJapta dharmanuM zaraNa aMgIkAra karAvyuM. zrI mAvajIbhAIe AMkha khulI hatI te baMdha karI khelI nAkhI ane meTuM khulyuM hatuM te baMdha karI khelI nAkhyuM. basa, A chellI kiyA be upara be mInITe thaI ane temaNe A nazvara dehane tyAga karI paraleka tarapha prayANa karyuM. saunA hRdaya para jANe vIjaLI paDI. AMcake asahya hate. e duHkhane varNavavA mATe zabdo pUratA nathI. saunI AMkhamAMthI dhArA AMsuo vahI rahyA hatA. jANe ke aSADha meha! have temanAM darzana kAyama mATe naSTa thayAM che, temanA hitavacane sAMbhaLavA maLaze nahi, e vicAre sahunA hadayane UMDe AghAta thaye hate. manuSya game teTale dhIragaMbhIra hoya te paNa pitAnA vaDIlanA viyogathI vihavaLa banI jAya che ane tenuM haiyuM hacamacI uThe che. A vakhate zrI amRtabahena, zrI yaMtabhAI zrI haMsAbena vimaLAbena tathA temanAM bALako hAjara hatAM. teo chellI ghaDIe pAse rahI zakyAM, ane aMta samayanI ArAdhanA karAvI zakyAM, e bAbata dilamAM saMtoSa hate. sagAMvahAlAM tathA mitrone khabara paDatAM teo doDI AvyAM ane ekAeka A zuM thayuM? e vicAre asvastha banI gayA. sahunA dilamAM gherA zokanI chAyA DhaLI gaI. temanI smazAnayAtrA senApura tarapha cAlI. e vakhate
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 jIvanasmRti meTo janasamUha ekatra thaI cUkyuM hatuM. senApura pahoMcyA ane aMtima kriyA zarU thaI gaI. e vakhate sahunA mukhamAM thI eka ja zabda nIkaLatA hatAH "zrI mAvajIbhAI te jIvanane sArthaka karI gayA, kaMIkanA jIvanazilpI banI gayA. temanI kheTa temanA kuTuMbane, sagAsaMbaMdhIone ke mitrane ja nahi, paNa sArAye jaina samAjane cirakAla paryata sAlaze. uparAMta sAdhu-sAdhvIone paNa temanA jJAnanI kheTa jaNAze. manuSyanuM sAcuM mUlyAMkana tenA mRtyu pachI ja thAya che. ukta zabdomAM zrI mAvajIbhAIne jIvananuM sAcuM mUlyAMkana hatuM, ema keNu nahi kahe? zrI mAvajIbhAInA svargavAsa nimitte, temanA dhArmika guNenI anumodana nimitte je sabhAo thaI je bhASaNo thayAM tathA temanA kuTuMbIjane para tAra ane patrathI dilajIne. je varasAda varasya, e paNa temanA jIvananI madhura suvAsanI ja pratIti karAve che. temanA kuTuMbIjanene AzvAsana ApavA mATe keTalAka divaso sudhI ekadhAre mAnavapravAha AvI rahyo hate. kharekhara! temaNe pitAnuM jIvana sArthaka karyuM hatuM ane kadI paNa na visarAya tevI chApa sahunA hRdaya para aMkti karI hatI. zrI mAvajIbhAInI A jIvanamRti sahune sanmArganI preraNa kare, e abhilASA sAthe tenI pUrNAhuti karIe chIe.
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ zraddhAMjali - rajha
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ [14] muMbaImAM jenAnI jAhera sabhA zrI mAvajIbhAI sadgata thayAnA samAcAra jema jema prasaratA gayA, tema tema snehIe, saMbaMdhI, mitrA tathA samAjanA AgevAnA temanA khetavADInA nivAsasthAne AvatA gayA ane temanA anekavidha guNAnuM smaraNa karavA pUrNAMka temanA kuTuMbIjanAne dilAso ApavA lAgyA. jee sAkSAt AvI zake tema na hatA, temaNe tArA karIne ke patrA pAThavIne peAtAnI dilagIrI vyakta karI ane ddilasojInA saMdezA mAkalI ApyA. zrI mAvajIbhAIe peAtAnA jIvanamAM keTalI suvAsa pAtharI hatI, tenA khareA aMdAja atyAre AvI rahyo hatA. kharekhara khUba ja adbhut ! tA 15-7-65nA rAja muMbaInI 39 jeTalI jaina saMsthA taraphthI nIce mujaba hastapatra khahAra paDayuM : hastapatra zrI. mAvajI dAmajI zAhanuM nAma jaina samAjane suparicita che. aDhAra varSanI uMmare teo muMbaI AvyA ane
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanamRti bAbu pannAlAla pUraNacada jaina hAIskUlamAM mukhya dhArmika zikSaka tarIke joDAyA. lAgalagATa 47 varSa sudhI temaNe A sthAne rahIne hajAre vidyAthIonAM manamAM dhArmika zikSaNanA uttama saMskAre reDyA, eTaluM ja nahi paNa pitRvAtsalyathI mArgadarzana ApI seMkaDo navayuvAnonA rAhabara paNa banyA. teo eka uttama keTinA vicAraka paNa hatA ane phAjala samayamAM dhArmika bedhadAyaka pustaka lakhatA hatA. temaNe Aja sudhImAM nAnI meTI 76 jeTalI kRtio samAjanA caraNe dharI che. vizeSamAM teo jaina samAjanA utthAnanI pravRttiomAM paNa sAre rasa letA hatA. teo tA. 9-7-65 zukravAranA roja samAdhipUrvaka svargastha thatAM hajAre A azrubhInI banI che ane temanA kuTuMba para dilajInA seMkaDe page AvI rahyA che. AvA eka jJAnadAtA, sarala svabhAvI, dharmaparAyaNa puruSane dhArmika jIvananI anumodanA karavA mATe muMbaInA jainenI jAhera sabhA tA. 18-7-65 ravivAranA roja baporanA 3-0 vAgatAM zrI naminAtha jaina upAzrayamAM (bhIMDI bajAranA nAke) maLaze. A prasaMge pa. pU. AcArya zrI vidharmasUrIzvarajI mahArAja, pa. pU. AcArya zrI vijyapremasUrIzvarajI mahArAja, pa. pU. munirAja zrI yazovijayajI mahArAja, pa. pU. munirAja zrI caMdraprabhasAgarajI (zrI citrabhAnuM) mahArAja, pa. pU. pravartaka zrI jayAnaMdavijyajI
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ muMbaImAM jenI jAhera sabhA 85 mahArAja Adi munirAje tathA anya vaktao prasaMgocita ubedhana karaze. te sarvene samayasara padhAravA vinaMti che. nivedakeH 1. zrI jaina zvetAmbara konpharansa 2. zrI mahAvIra jaina vidyAlaya 3. bAbu pannAlAla pUraNacaMda jaina hAIskUla 4. jaina esosIezana opha inDiyA 5. zrI naminAtha jaina upAzraya 6. zrI zaMkhezvara pArzvanAtha jaina peDhI-berIvalI 7. bhAratIya jaina svayaMsevaka pariSadu 8. zAMtAkujha jaina tapagaccha saMgha 9. jaina dhArmika zikSaNa saMgha 10. jaina . ejyukezana borDa 11. zrI jaina ve. ke. udyogagRha 12. zrI hIrasUrIzvarajI goDIjI jaina saMskRta pAThazALA 13, goghArI jaina mitramaMDaLa 14. zrI yazovijajI jaina gurukuLa 15. zrI siddhakSetra jaina bAlAzrama 16. jana vidyArthIgRha amarelI 17. zrI adhyAtma jJAnaprasAraka maMDaLa 18. jaina sAhitya-prakAzana-maMdira 19. zrI AtmAnaMda jainasabhA-(bhAvanagara) 20. mahuvA jina maMDaLa
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanasmRti 21. tAladhvaja jaina vidyArthIgRha 22. zrI amRta sAhityavardhaka sabhA-borIvalI 23. zrI kezariyAjI jaina gurukula 24. zrI ayodhyA jIrNoddhAra kamITI 25. zrI ghATakopara jaina . mU. saMgha 26. zrI mAMgaroLa jaina sabhA 27. zrI zakuMtalA kAMtilAla IzvaralAla garlsa hAIskUla 28. zrI paramAra kSatriya jaina dharmapracAraka sabhA 29. prinsesa sTrITa luhAracAla jaina saMgha 30. luhAracAla jaina caitya paripATa 31. jaina meDIkala rIlIpha esosIezana 32. zrI siddhakSetra jaina zrAvikAzrama 33. jholAvADa jaina zve. mU saMgha 34. zrI vIratattva prakAzaka maMDaLa 35. zrI jaina dhArmika zikSaNa sosAyaTI 36. zrI jaina sAdharmika sevA saMgha 37. zrI mahuvA yazavRddhi jaina bAlAzrama 38. zrI kacchI jaina sarvodaya kendra 39. rAdhanapura sozyala grupa dhIrajalAla TokarazI zAha manasukhalAla tArAcaMda mahetA kanvInara samayane jatAM vAra kayAM lAge che? traNa divasa te capaTImAM cAlyA gayA ane ravivArane divasa AvI pahoMcyA.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ muMbaImAM jainonI jAhera sabhA 87 baporanA 3-0 vAgatAM zrI neminAtha jaina upAzrayamAM jainenI jAhera sabhA thaI. temAM zrI kAMtilAla IzvaralAla, zrI caMdulAla vardhamAna zAha, zrI kezavalAla bulAkhIdAsa, zrI lakSamIcaMda durlabhajI, zrI metIlAla vIracaMda, zrI muktilAla vIravADiyA, zrI manubhAI desAI (bAbu panAlAla pUraNacaMda jaina hAIskUlanA prInsIpAla), zrI semacaMda zaMkaralAla mahetA, zrI zAMtilAla mehanalAla, zrI manasukhalAla oghaDabhAI zrI phulacaMda chaganalAla, zrI ramaNalAla phulacaMda, zrI zAMtilAla maganalAla, zrI phatehacaMda jhaverabhAI zrI prANajIvana ha. gAMdhI, zrI choTAlAla gIradharalAla zAha, zrI jeThAlAla lakSmIcaMda zAha, zrI kAMtilAla kerA vagere jaina samAjanI aneka jANItI vyaktio hAjara thaI hatI. uparAMta keTalAka janetara baMdhuo paNa upasthita thayA hatA. A upAzraya strI-puruSAthI cikAra bharAI gaye hatuM ane chevaTe sthAna TUMku paDatAM AgaMtukoe dAdara para UbhA rahIne paNa sabhAnI kAryavAhImAM zAMtipUrvaka bhAga lIdho hato. khAsa AmaMtraNathI zrI mAvajIbhAInAM keTalAMka kuTuMbIjane paNa A sabhAmAM hAjara rahyA hatA. vizeSamAM A sabhAnuM prayojana zrI mAvajIbhAInA dhArmika jIvananI anamedanA karavAnuM rakhAyuM hatuM eTale pa. pU. AcArya zrImad vijayadharmasUrIzvarajI mahArAja, pa. pU. AcArya zrImad vijyapremasUrIzvarajI mahArAja, 5. pU. munirAja zrI yazovijayajI mahArAja, pa. pU. pravartaka zrI jayAnaMda vijyajI mahArAja tathA anya munirAje paNa
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 jIvanasmRti A sabhAmAM padhAryA hatA, ane tethI A sabhAnuM gaurava ghaNuM vadhI javA pAmyuM hatuM. pUjya AcAryo tathA muni mahArAje samakSa A jAtanI sabhA jana samAjanA itihAsamAM pahelIvAra maLI hatI. seMdhapAtra bInA te e hatI ke ATalI vizALa hAjarI hovA chatAM jarA paNa ghaMghATa ke kaI prakAranI avyavasthA thaI na hatI. baMne kanvInare sabhAnI vyavasthA barAbara jALavI rahyA hatA. zAMta ane gaMbhIra vAtAvaraNamAM sabhAnuM kAma zarU thayuM. tene prAraMbha pa. pU. AcArya zrImad vijayadharmasUrIzvarajI mahArAjanA maMgalAcaraNathI thaye. tenI asara addabhuta thaI mahApuruSanA mukhamAMthI nIkaLatI vANI mAnavahRdaye para kharekhara! ajaba prabhAva pADe che. | muMbaI jana dhArmika zikSaNa saMghanA mukhya maMtrI zrI prANajIvanabhAIe sabhA aMge patrikAnuM vAMcana karyuM ane jaina zikSaNa-sAhitya-patrikAnA saMpAdaka zrI kezavalAla mehanalAla zAhe gaMbhIra vANIthI nIcene bleka uccAryo : zivamastu sarvajagataH parahitaniratA bhavantu bhuutgnnaaH| doSAH prayAntu nAzaM, sarvatra sukhI bhavatu lokaH // sarva jagatanuM kalyANa thAo. leka parahitanAM kAryomAM nimagna bane. doSa nAza pAme ane sarvatra leka sukhI thAo." vizvamaitrInI pavitra bhAvanAthI pulakti thayelI A
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ muMbaImAM jenonI jAhera sabhA paMktio zrotAonA manamAM guMjI rahI ane temanAM hRdayane vikasvara karavA lAgI. bAda zrI kezavalAlabhAIe temanI lAkSaNika chaTAthI mahAmaMtra namaskAranI dhUna levaDAvI ane teNe samasta vAtAvaraNamAM pavitratAnuM pUra relAvI dIdhuM. tyArabAda dhArmika zikSaNanA ananya premI, zrI manasukhalAla tArAcaMda mahetAe zrI mAvajIbhAIne bhAvabharI zraddhAMjali A prakAre samarpita karI hatI :- zrI manasukhalAla tArAcaMda mahetA tame sau jANe che ke AjanI A sabhA saddagata zrI mAvajI dAmajI zAha, jemaNe pitAnuM samagra jIvana sAhitya ane zikSaNakSetre arpaNa karyuM che, temanA dhArmika jIvananI anamedanA arthe maLelI che chellAM vIsa varSathI mAre ane temane saMbaMdha guru ane ziSyanA je rahyuM hatuM. ane mArI be putrIo niyamita rIte pAMca-cha varSo sudhI temanI pAse ApaNA dhArmika sUtro ane anya graMthane abhyAsa karatAM. "dharma e mAtra lekhana ke vAcanane viSaya nathI, paNa jIvanane viSaya che." ane meM joyuM ke mAvajIbhAIe dharmane temanA jIvanamAM vacce ha; athavA kahe ke jIvanane temaNe dharma sAthe otaprata karI dIdhuM hatuM. dharma ane jIvana vacce temaNe kaI divAla rahevA dIdhI na hatI. ane dharma e ja jIvana che,
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanamRti ane jIvana e ja dharma che, evI samajapUrvaka teo temanuM samagra jIvana jIvyA hatA. "jIvanane artha ane marma je sAcA svarUpamAM samaje che, te mAtra lekhaka, vAcaka ke vicAraka rahetuM nathI, paNa dharmamaya jIvana jIvanAra sAdhaka banI jAya che. zrI mAvajI dAmajI zAha paNa AvA eka dhyeyaniSTha sAdhaka hatA. zrI mAvajIbhAI emanuM samagra jIvana eka "Adarza dhArmika zikSaka" tarIke jIvyA. vartamAnakALa temaja bhaviSyakALanA dhArmika zikSako mATe temanuM jIvana eka dIvAdAMDI rUpa banI raheze. je uMmare bALake zerImAM lapeTIethI ramatAM hoya che, e uMmare eTale ke temanI daza varSanI uMmare temanA para mahesANAnI pAThazALAvALA sadgata zrI veNacaMda suracaMdanI dRSTi paDI. sAcA jhaverIne hIrAnI parIkSA karatAM vAra lAgatI nathI, tema mAvajIbhAImAM rahelAM devatvane samajatAM zrI veNacaMdabhAIne vAra na lAgI. ane temanI deravaNI nIce ja AjathI sATha varSa pahelAM teo banArasa jeTale dUra pahoMcI saddagata AcArya zrI vijayadharmasUrijI sthApita zrI yazavijyajI jaina pAThazALAmAM abhyAsa arthe dAkhala thayA. A pAThazALAe jaina samAjane keTalIye tejasvI ane pratApI vyaktio ApI che. zrI mAvajIbhAI paNa teomAMnA eka hatA. banArasa pAThazALAmAM saMskRta ane prAkRta bhASAnA abhyAsa sAthe temaNe vyAkaraNa, kAvya ane nyAya vibhAgane
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ muMbaImAM jainonI jAhera sabhA 91 sarasa abhyAsa karyAM, ane mAtra aDhAra varasanI bAlyavayeja dharmamaya jIvana jIvavAnA dRDha nizcaya karI te mApyu. pannAlAla jaina hAiskUlamAM dhArmika zikSaka tarIke joDAyA. temaNe svIkArelA mArga tapazcaryAnA hatA. game tevA uddezathI mANasa jo sahana kare, tyAga kare,tA evA tyAga ke sahana karavAne ApaNe sAttvika tapa kahetA nathI. jema kA zuddha hAvu joie, tema evA kAya pAchaLanA `za paNu sAttvika hAvA joI e. zrI mAvajIbhAI gRhastha hatA, ane gRhasthAzramamAM bharaNapASaNa arthe arthanI paNa jarUra paDe ja. paraMtu emaNe jarUrI dhana prApta karavAnuM zuddha sAdhana tema ja temaNe prApta karelAM jJAnanuM dAna karavAnu sarasa kSetra zeAdhI kADhyuM. ane gauravapUrvaka jIvyA. jIvanamAM anya kaI vyavasAya na svIkAratAM hajArA vidyAthI enA jIvanamAM temaNe dharmanAM bIja vAvyAM. A vidyAthI o paikI ghaNA Aje mahAna banI gayA che, ane teo badhA ja zrI mAvajIbhAInA RNane svIkAra karIne kahe che ke, amArA jIvanamAM dhakhIjanuM AreApaNu sadgata zrI mAvajIbhAI e kayu` che. ane tethI ja ame A darajje pahoMcI zakayA chIe. . dhArmika abhyAsa karAvavAnI, temaja ApaNA dharmAMsUtra zIkhavavAnI temanI pAse adbhUta kaLA hatI, ane e kaLA AjanA anya zikSakoe paNa samajI levA jevI che. ApaNA dhArmika sUtreAne zrI mAvajIbhAi mAtra sUtrarUpe na mAnatAM pavitra maMtrA tarIke samajatA. ane matramAM jema eka paNa akSarane azuddha uccAra thatAM athanA anatha thaI jAya, tema
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92 jIvanasRti dhAmika sUtromAM hrasva ke dInI bhUlathI paNa temane bhAre AghAta thatA. meM ApaNA dhArmika sUtronA abhyAsanI zarUAta temanI pAse karI. huM sUtra kaDakaDATa khelI ja eTale teo te sUtra mArI pAse lakhAvatA, ane lakhANamAM eka eka sUtramAM huM aneka bhUleA karI detA. Ave vakhate teo nArAja na thatA, ane huM nirAza thAuM e rIte mane ThapakA na ApatAM madhura bhASAmAM kahetA ke prathama prayatne ATalI ja bhUlA thavA pAmI che, eTale pAMca-daza vakhatanA prayatnanA aMte huM te sUtra zuddha rIte lakhatA thaI jaIza. zvetAmbara ejyukezana enI eka parIkSA arthe zrImad AnaMdaghanajIviracita bhagavAna kuMthunAthanA stavananA arthAM huM temanI pAse zIkhateA hateA. e stavananI eka kaDImAM Ave che ke: ' bIjI vAte samaratha che nara, ehune koina jele.' ahuiM eDa' zabda manane badale vaparAya che, arthAt manane jItavA sivAyanI bIjI khAkhatAmAM puruSa zaktivAna che, paNa manane koI puruSa jItI zakatA nathI, eTale ke mAnavI mananI gati rokavA azakta che. mana saMbaMdhamAM e caMcaLa ane vAyu jevuM che. evA ullekha paNa dharmazAstrAmAM Ave che. tethI mane zaMkA thaI ke ApaNA sUtramAM kAyeNaM vAyAt maNeNaM uDevAne mahale maNeNaM vAyAe kAyeNaM, zA mATe kahyuM haze ? mana tA vicitra che ja, chatAM vacana ane kAyAnA doSa karatAM mananA doSane prathama sthAna ApI zA mATe mahattva ApyuM ? mArI zakAMnuM samAdhAna
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenI jAhera sabhAnuM dazya zeThazrI kAMtilAla IzvaralAla sabhAne saMbodhI rahyA che. AgalI haroLamAM zrI dhIrajalAla TokarazI zAha, zrI caMdulAla vardhamAna zAha, zrI motIlAla vIracaMda zAha vagere beThelA jaNAya che.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenonI jAhera sabhAnuM dazya jemAM bahene e paNa vizALa saMkhyAmAM bhAga lIdho hato.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ muMbaImAM jainonI jAhera sabhA karavA mATe zrI mAvajIbhAIe prasannacaMdra rAjaSinI vAta. kahI saMbhaLAvI ane kahyuM ke bAhya daSTie rAjapATane tyAga karI prasannacaMdra rAjarSi dhyAnamAM lIna hevA chatAM manathI jyAre azubha pravRtti thaI tyAre evA vakhate je dehAnta thAya te narakagati prApta thAya evA saMjogo UbhA thayA. vacana ane kAyAthI utpanna thatAM doSanuM bIja te manamAM ja raheluM hoya che, eTale ja zAstrakAree vacana ane kAyA karatAM manane agrasthAna ApyuM che. AthI ja kahevAya che ke mana 'eva manuSyANAM kAraNaM, bndhmokssyoH|' - temanuM jIvana ati sAduM ane nirmaLa hatuM, ane temanI aMgata jarUriyAto paNa ghaNI ochI hatI. paheravezamAM TApaTIpanuM nAma nahi. varaso sudhI temane paheraveza eka ja prakArane rahyo. keIne bejA rUpa thavAnuM temanA svabhAvamAM ja nahi, paraMtu anyane madada rUpa thavuM ane bane teTale bIjAne. bhAra e che karavAnI harahaMmeza taiyArI. haMmezA savAranA uThI sau prathama ekaso ATha navakAra maMtra gaNe, ane prAtaH kALe uThatAM ja divasanA kAryakramanuM TAIma Tebala ghaDI kADhe. emanA TAImaTebalamAM kadI pheraphAra thAya ja nahi, pachI. bhalene game teTale varasAda hoya agara game tevuM jarUrI kAma vacamAM AvI paDe. piotAnI jAta mATe teo bhAgye ja kAMI kharca kare, paNa gharanA mANaso mATe jarUra paDe tyAre game te kharca karatAM te jarA paNa acakAya nahi. abhrakabhasma ane vasaMtamAlatI jevI kimatI davAone upaye.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94 jIvanasmRti paNa temanA satAneAnI tadurastInA artha karatAM meM joyA che. kIti ane nAmanAneA temane bIlakula mehu nahi, ulaTu AvI mAmata pratyenA temanA abhAva ane aNugamA me aneka vAra joyela che. ahu` ke abhimAnathI te kAyama mATe dUra rahyA che, ane tema chatAM svamAna jALavavAmAM teoe kadI pAchI pAnI karI nathI. 'vADA"mAM e kadI na mAnatA, ane 'guNAnurAgIpaNu'' emanI viziSTatA hatI. vAdivavAda agara khATI carcAmAM teo kadI utaratA nahi. koI mahattvanA prazna paratve teo peAtAnA abhiprAya spaSTa rIte rajU karI zvetA, paNa bIjAe te ja pramANe mAne tevA Agraha te kadI na rAkhatA. jaina zvetAmbara ejyukezana eA, mahAvIra jaina vidyAlaya ane jaina dhArmika zikSaNa ghanI parIkSAomAM temaNe mAnada parIkSaka tarIke peAtAnI sevA ApI che, ane praznapatra taiyAra karavAnI temanI Dhama paNa ati uttama hatI. vidyAthI one zuM nathI AvaDatu, e ja jovAne badale temanI dRSTi vidyAthIene zu' AvaDe che e jovAnI hatI, ane Aja dRSTie praznapatra taiyAra karatA ane guNa ApatA. temaNe nAnI meATI lagabhaga pANeAsA pustikAo lakhI che, ane aneka munimahArAjonA jIvana sa`kha'dhI temaja anya viSaya para kAnyA paNa racyAM che. vAcananI temanI paddhati bahu uttama hatI. tattvajJAnanAM uttama pustako temaja uttama keTanAM mArsike teo vAMcatA ane kayA pustaka pachI kayu pustaka vAMcavuM, tenI paNa agAuthI noMdha karI rAkhatA. te
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 95 muMbaImAM jainonI jAhera sabhA "jIvanamAM mAnavI saphaLatA meLavavA jhaMkhe che. paNa jIvanamAM saphaLatAnI cAvI kaI?' evo prazna jyAre eka vidyAthI taraphathI vizva vikhyAta vijJAnazAstrI AInasTAInane pUchavAmAM AvyuM, tyAre bIjagaNitanI paribhASAmAM javAba ApatAM teNe kahyuM ke "jIvananI saphaLatA eTale kAma, vattA AnaMda, vattA mauna." zrI mAvajIbhAInI saphaLatAnuM rahasya ApaNane A javAbamAMthI maLI rahe che. jIvananI saphaLatA mATe satata karmanI jarUra rahe che, ane satata karma karatAM chatAM e karma tene TharUpa na lAgavuM joIe, paNa e karma dvArA ja tene jIvavAne AnaMda maLavo joIe. lagabhaga pacAsa varSanA ekadhArA dhArmika zikSaNanA vyavasAya dvArA zrI mAvajIbhAIe jIvanamAM satata AnaMdane anubhava karyo, te kArya temane veTha rUpe lAgyuM hota te tene cheDI dIdhuM hota. dhArmika zikSaNanI saMsthAo sArA zikSako maLatA nathI evI phariyAda kare che, paNa AvI saMsthAoe zikSaNanA kAryamAM jene rasa hoya, jene AnaMda Avate heya, tevA ja zikSake zedhavA joIe. maunane artha vANIne abhAva nahi paNa vANIne saMyama e thAya che. maunanuM AvuM rahasya zrI mAvajIbhAI samajatA, eTaluM ja nahi paNa temaNe e AcAra dvArA siddha paNa karI batAvyuM. temanuM jIvana saMyamI hatuM ane jIvanamAM temaNe bhAgye ja mAMdagI bhegavI che. vAcana ane lekhana sivAya jIvanamAM temane kaI vyasana na hatuM. jyAre juo tyAre
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanamRti teo prasanna ja hoya, viSAdanuM te nAma ja nahi. emanuM jIvana ghaDIyALanA kAMTA jevuM niyamita hatuM. savArathI rAta sudhI kAmamAM racyApacyA rahevA chatAM keI divasa kaMTALAnuM nAma nahi saMyama emanA mATe bejA rUpa nahi, paNa AnaMda rUpa hato. eka mANasa gaNitamAM pAraMgata thayA pachI tene be ne be cAra thatAM traNa thavA joIe ema jema kadI lAgatuM nathI, tema AvA saMyamI mANasane saMyama kadI bejA rUpa lAgatuM nathI. je saMyamI nathI, tene saMyama e be che, tevo khyAla rahyA kare che. musAphara mATe TIphIna bekSa jema bhAra rUpa nathI lAgatuM, tema sAdhaka mATe saMyama bejA rUpa na rahetAM AnaMda rUpa banI jAya che. zrI mAvajIbhAInA jIvanamAM ApaNe A vAta spaSTa rIte joI zakIe chIe. lagabhaga pAMsaTha varSanI uMmare nivRtta thayA bAda niSkriya na banatAM temaNe temanuM jIvana kAryazIla rAkhyuM hatuM. jIvanavyavahArane baje te temanA be suputrae sarasa rIte saMbhALI lIdhuM hatuM, paNa tema chatAM pravRttizIla rahevAya te arthe teo niyamita rIte temanI sTenalesa sTIlanA vAsaNanI dukAne AvatA. temanA putra, putrIo temaja panIe temanI chellI mAMdagImAM tana-mana-dhanapUrvaka atyaMta sAravAra karI, paNa A bImArI aMte jIvaleNa nIvaDI ane tA. 9-7-65 zukavAranA divase 73 varSanI uMmare temane jIvanadIpa bujhAya. pU. AcArya zrI vijayadharmasUrijIe mAvajIbhAIne
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ muMbaImAM jainenI jAhera sabhA 97 pU. AcArya zrI vijayadharmasUrIzvarajIe mAvajIbhAInA mRtyu aMgenA AzvAsanapatramAM temanA putra zrI jyantabhAIne sAcuM ja lakhyuM che ke zrI mAvajIbhAInA skUla dehane te je ke nAza thaye, paNa hajAre vidyAthIe jemane temaNe dhArmika saMskAra ApyA che, temanA hRdayamAM te mAvajIbhAI jIvanta rUpe ja raheze. mAnavadeha ApaNane ApaNA AtmAnA vikAsa arthe maLe che, paNa jemane AtmA vizeSa unnata thaye heya temanA vikAsane pachI dehamAM pUrate avakAza nathI maLatuM. zrI mAvajIbhAIne dehAnta saMpUrNa samAdhi avasthAmAM thaye ane temane AtmA tene nAnakaDA dehamAMthI bhale cAlI gaye, paNa vastutaH te teNe samAjanA vyApaka dehamAM praveza karyo che. mRtyu paNa jIvanta heI zake ane jIvana paNa mareluM hoI zake che. jIvanta mRtyunuM bhAgya mAtra virala vyaktionA phALe jAya che, ane zrI mAvajIbhAInuM paNa AvuM dhanya mRtyu thayela che. jeNe jIvanamAM sadaiva kalyANa karyuM che, tevA che mATe haMmezAM sadgati ja hoya che. aMtamAM zrI mAvajIbhAInA AtmAne cira zAMti maLe ane temanA kuTuMbIjanone temanA viyeganuM duHkha sahana karavAnI zAsanadeva zakti Ape ema prArthanA karI besI javAnI rajA lauM chuM. zrI manubhAI desAI huM bAbu panAlAla pUraNacaMda jaina hAIskUla taraphathI sadUgata zrI mAvajIbhAIne zraddhAMjali samarpita karavA Ubhe thaye chuM. teozrI amArI zALAnA eka Adarza zikSaka
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanasRti 98 hatA. svIkAreluM kAya sarasa rIte karavuM, e emanA jIvanamaMtra hatA. niyamitatAmAM tA bhAgye ja koi emanI kharAkharI karI zake. barAbara 47 varSa sudhI temaNe ekaniSThAthI jJAnayajJa karyAM ane hajArA vidyArthI enA jIvanamAM navA prANa phUMkayA. AvA eka mahAna AtmAne huM kayA zabdomAM zraddhAMjali ApuM ? prabhu temanA AtmAne cira zAMti Ape. zrI meAtIlAla vIracaM zrI mAvajIbhAInA chatrana viSe ahIM ThIka ThIka vivecana thaI cUkayuM che, eTale te viSe vizeSa kahetA nathI, paraMtu eTalu ja jaNAvuM chuM ke ApaNe tyAM jAvaka vadhAre che, Avaka ochI che; eTale ke samAjamAMthI sArA sArA mANasA cAlyA jAya che ane temanuM sthAna pUranArA bahu AchA nIkaLe che. Aje mAvajIbhAInuM sthAna kANu pUraze ? e eka prazna che. kharekhara! teo A yuganA eka mahAna yazasvI zikSaka hatA. huM temane mArI vinamra zraddhAMjali arpaNa karuM chuM. zrI kAMtilAla IzvaralAla ApanAmAMthI bahu thADA jANatA haze ke huM zrI mAvajIbhAInA sahuthI junA ane prathama vidyAthI' chuM. emanA hAtha nIce mane dhArmika abhyAsa karavAnA cega maLyA, ene jIvananu eka moTuM sadbhAgya samajuM chuM. Aje mArA jIvanamAM dharmanA saMskAra che. temAM zrI mAvajIbhAinA hisso ghaNA mATe che. prathama tA tabiyatanA kAraNe A sabhAmAM
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ muMbaImAM jainonI jAhera sabhA huM AvI zakIza nahi, ema lAgatuM hatuM, paNa aMtarAtmAne avAja thayo ke tAre A sabhAmAM javuM ja joIe ane temanA traNane svIkAra karIne hRdayathI zraddhAMjali ApavI joIe, eTale huM ahIM Apa badhAnI samakSa UbhuM thaye chuM. Aje dhArmika zikSakenI moTI beTa che ane AvA zikSake maLavA te ghaNuM kaThina che. huM zrI mAvajIbhAIne pharI pharIne hArdika aMjali ApuM chuM ne temanA AtmAne cira zAMti IcchuM chuM. zrI caMdulAla vardhamAna zAha huM prAraMbhamAM ja jaNAvI dauM ke zrI mAvajIbhAIne hAtha nIce dhArmika zikSaNa meLavavAnuM sadbhAgya mane paNa prApta thayuM hatuM, eTale teo mArA vidyAguru hatA ane e rIte Aje temanuM smaraNa karatAM mArA hRdayamAM vihuvaLatA utpanna thAya che. manuSyajIvananuM eka mahAna phaLa parepakAra che, eTale ke bIjAne upayogI thavAnI pravRtti che ane te phaLa zrI mAvajIbhAI barAbara pAmyA hatA. AvA eka Adarza samAjasevakanI khoTa ApaNane lAMbA samaya sudhI sAlaze. have huM ApanI samakSa eka TharAva raju karuM chuM ane tene tame badhA svIkArI leze, evI AzA rAkhuM chuM. TharAva tA. 18-7-5 ravivAranA roja zrI neminAtha jena upAzrayamAM vividha jaina saMsthAonA Azraye
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 jIvanasRti maLelI jenAnI A jAherasabhA svastha zrI mAvajI dAmajI zAhanI ananya dhazraddhA, javalaMta jJAnaniSThA ane sAttvika sAdA jIvananI bahumAna pUrvaka noMdha le che ane temanA javAthI jainasaMghane eka Adaza dhArmika zikSaka tathA vinamra sevakanI khoTa paDI che, ema mAne che. jIvananI sArthakatA dhanA ArAdhanamAM rahelI che ane ApattinA prasaMge te ja AraNabhUta thAya che, tethI A sabhA temanA kuTubIjanAne, temaja anya sahune dhanu vizeSa ArAdhana karavAnA anurodha kare che. zrI dhIrajalAla TokarazI zAha tyAra bAda A sabhAnA kanvInara paM. zrI dhIrajalAla TokarazI zAhe jaNAvyuM hatuM ke zrI mAvajIbhAInA jIvana aMge ghaNuM kahevAyuM che, eTale te aMge vizeSa na kahetAM A TharAvanA samarthanamAM mAre je vaktavya karavAnu che, te ja ApanI samakSa rajU karIza. A TharAvamAM ema kahevAmAM AvyuM che ke A sabhA svargastha zrI mAvajI dAmajI zAhanI ananya dharma zraddhA, jvalaMta jJAnaniSThA ane sAttvika sAdA jIvananI ahumAnapUrvaka noMdha le che, tenA artha e che ke zrI mAvajIbhAI mAmAnA parama upAyarUpa samyak dana, samyag jJAna ane samyak cAritranA prakAza sArI rIte pAmyA hatA. jo temane jinezvara devanA zAsana pratye :utkaTa rAga
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ muMbaImAM jainonI jAhera sabhA 101 na heta te teo jaina dharmanuM zikSaNa ATalI suMdara rIte ApI zakyA na ja hota, ane AvAM bodhadAyaka pustaka lakhavAne paNa samartha thayA na ja heta. temanI sAthenA varSonA aMgata paricaya parathI huM jANI zakaye hatuM ke temanA hRdayamAM samyakttvane dIvaDo jaLahaLI rahyA hatA ane deva, guru tathA dharmanA saMbaMdhamAM temanI zraddhA khUba majabUta hatI. - zrI mAvajIbhAIe cha varSa kAzImAM rahIne sadgurunI pAse jaina dharmanA siddhAMtanuM jJAna meLavyuM hatuM ane svAdhyAyAdi upAye vaDe tene vadhAre tejasvI banAvyuM hatuM. eka gRhastha dhAre te jJAnanI upAsanA ghaNI UMcI kakSA sudhI karI zake che. ApaNe gRhastha zuM karI zakIe ? e nirmAlya prazna keIe pUcha nahi. ApaNA Agama kahe che ke gRhastha paNa tatvanA uMDA jANakAra hoya che ane teo AcArya bhagavaMte temaja sAdhu-munirAje ghaNuM mArmika prazno pUche che. alabatta, AvA gRhastha Aje ghaNA ochA dekhAya che, paNa temanI vidyamAnatA to che ja. TUMkamAM zrI mAvajIbhAInI jJAnaniSThA kharekhara jvalaMta hatI ane te uttarottara vadhAre jvalaMta banI hatI. sAtvika sAduM jIvana samyapha cAritranI AMzika ArAdhanA sUcave che. AvA jIvanamAMthI ja AgaLa jatAM sarvaviraticAritranA bhAve prakaTe che, je AtmakalyANa karavAmAM ati upayogI nIvaDe che. tAtparya ke zrI mAvajIbhAI samyaka cAritranA paNa upAsaka hatA ane e rIte temaNe pitAnA
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 - jIvanasmRti jIvanamAM samyaga darzana, samyagra jJAna tathA samyak cAritranI je upAsanA karI tenI ApaNe bahumAnapUrvaka nedha laIe chIe. guNIjanenA guNenI neMdha levI, e ApaNuM parama kartavya che. TharAvamAM AgaLa ema kahyuM che ke temanA javAthI jaina saMghane eka Adarza dhArmika zikSaka tathA vinamra sevakanI khoTa paDI che. te aMge vadhAre vivecana karavAnI jarUra hoya ema huM mAnato nathI. mArA mitra zrI manasukhalAlabhAIe temanA zikSakajIvana para khUba ja prakAza pADe che ane temanI vinamra sevAnAM aneka udAharaNe ahIM rajU thaI cUkyAM che. TharAvanA bIjA bhAgamAM ema kahevAmAM AvyuM che ke jIvananI sArthakatA dharmanA ArAdhanamAM rahelI che ane ApattinA prasaMge te ja zaraNabhUta thAya che, tethI A sabhA temanA kuTuMbIjanene, temaja anya sahane dharmanuM vizeSa ArAdhana karavAne anurodha kare che. - TharAvanA A bhAgamAM ApaNuM zAstrone Adeza jhIlAyele che ane ApaNuM pUjya gurudevenA upadezanuM yathArtha pratibiMba paDeluM che, eTale tame badhA A TharAvane vadhAvI leze, eTaluM ja nahi paNa traNa navakAra gaNIne tene pasAra karyAnI saMmati Apaze. A prasaMge AkhI sabhAe traNa navakAra gaNyA hatA ane A TharAva sarvAnumatIe pasAra thaye hate.
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ muMbaInA jainonI jAhera sabhA 103 munizrI caMdraprabhasAgarajI (zrI citrabhAnu)ne khAsa saMdeza AjanI sabhAmAM suprasiddha vaktA ane tatvaciMtaka munizrI caMdraprabhasAgarajI (zrI citrabhAnujI) mahArAja avazya padhAravAnA hatA, paNa cheka chellI ghaDIe evA saMge upasthita thayA ke teozrI padhArI zakyA nahi paraMtu temaNe khAsa mANasa sAthe saMdeze mekalIne jaNAvyuM hatuM ke zrI mAvajIbhAI jIvanazilpI hatA. temaNe zrI jayaMtabhAI cArTarDa ekAunTanTa jevA susaMskArI suputrane samAja AgaLa dharIne e puravAra karyuM che ke dIpakane prakAza mAtra lekene ja nathI Ape, paNa pitAnA gharamAM paNa e prakAzane jIvaMta rAkhe che. emanA guNAnuvAda te emaNe jemanA jIvanamAM saMskAra regyA che, te badhAnAM jIvana ja karatA raheze ane emanI smRtinI suvAsa phelAvatAM raheze. pa. pU. pravartaka zrI jAnaMdavijayajI mahArAja zrI mAvajIbhAI viSe ghaNuM bolAyuM che, eTale vizeSa na bolatAM eTaluM ja jaNAvIza ke temaNe dhArmika jJAna saMpAdana karIne pitAnA AtmAne ujajavala karyo ane bIjA ene paNa tene prakAza ApyuM. temanuM A kArya nitAnta anumodanAne pAtra che. pa. pU. AcArya zrI vijaya premasUrIzvarajI mahArAja Aje dezanA vAtAvaraNamAM hiMsAne pracAra vadhI rahyo che. ApaNe sarakAra eka yA bIjA prakAre hiMsaka dhaMdhAone
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 jIvanasmRti uttejana ApI rahI che, e ati duHkhada bInA che. AvA viSama vAtAvaraNane kema sudhAravuM? e Aje eka gahana prazna thaI paDe che. mane lAge che ke te mATe dharamULane pheraphAra the joIe ane temAM zikSaka ghaNuM kAma karI zake ema che. zrI mAvajIbhAIne ja dAkhalo juo. temaNe potAnA jIvanamAM keTalA vidyAthIone dhArmika saMskAro ApyA ane sanmArge caDAvyA? AjanA zikSakee temanuM anukaraNa karavA jevuM che. pa pU A. zrI vijayadharmasUrIzvarajI mahArAja - tyArabAda pa. pU. A. zrI vidharmasUrIzvarajI mahArAje upasaMhArAtmaka pravacana karatAM jaNAvyuM ke gRhasthajIvananI anumodanA khAtara nahi, paNa gRhasthajIvanamAM aMzataH paNa je dharmasaMskAre che, tenI anumodanAnA prasaMgamAM sAdhuoe avazya bhAga leve joIe ane e rIte Aje ame A sabhAmAM bhAga laI rahyA chIe. zrI mAvajIbhAInA dhArmika jIvananI suvAsa varSonA varSo sudhI hajAre mahAnubhAvanA hRdayamAM kAyama vidyamAna raheze. Aje bhale teo skUla deha vidyamAna nathI, paNa temaNe ApelA dhArmika saMskArothI te amara ja che. ' - AbhAravidhi tyArabAda zrI choTAlAla gIradharalAla zAhe AbhAravidhi karI hatI. ane barAbara pAMca vAgatAM sabhA visarjana thaI hatI. . . A vakhate sahunA mukhamAMthI eka ja udgAra nIkaLatA
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa. pU. A. zrI vijayadharmasUrIzvarajI mahArAja jemaNe sabhAnA aMte upasaMhArAtmaka suMdara pravacana karyuM.
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ jAhera sabhAnA aMte DAbI bAjuthI : (1) zrI dhIrajalAla bhagavAnadAsa zAha, (ra) zrI manasukhalAla tArAcaMda mahetA, (3) zrI dhIrajalAla TokarazI zAha tathA (4) zrI jayaMta ema. zAha.
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ muMbaImAM jainenI jAhera sabhA 105 hatA ke "dhanya mAvajIbhAI ! Aje tamArA jevAnI jaina samAjane ghaNI jarUra che." A sabhAnI neMdha muMbaInA agragaNya dainikapatra jevA ke muMbaI samAcAra, janmabhUmi, janazakti vageree bahu sArI rIte lIdhI hatI ane tene samAja para ghaNe prabhAva paDaye hate. A sabhAnuM dazya Aje paNa anekanA mana para tare che ane amArA mana para te te viziSTa rIte tare che, kAraNa ke tenI prAraMbhika janAthI mAMDIne pUrNAhuti sudhInI sarva bhUmikAomAM amAre aMtarAtmA reDAya hate. ame ahIM eTaluM jaNAvIe ke zrI mAvajIbhAI potAnA sAtvika ane sevAparAyaNa jIvanathI amArA mana para kadI na bhUMsAya evI zreSTha chApa pADatA gayA che, te te ayukti nahi ja lekhAya. A ucca AtmA cira zAMtine avazya adhikArI hoya che, eve amAre daDha vizvAsa che.
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ [15] sAmayika naM. bhAvanagarathI prakaTa thatAM "jaina" sAptAhike tA. 24-7-6panA aMkamAM zrI mAvajIbhAInA avasAna aMge nIce mujaba neMdha prakaTa karI hatIH diyeyaniSTha zikSaka sva. zrI mAvajI dAmajI zAha ghaNuMkharUM kaIka upaniSadamAM vidyArthIonA mukhamAM eka suMdara prArthanA mUkavAmAM AvI che: "gAyumAyu amRvaM gAvAya"--he paramezvara! amane AyuSyamAna banAvo! ane amArA AcAryane-gurune amara banA!" je gurune mATe ziSya amarapaNunI prArthanA kare, e gurue ziSyanA aMtara keTalAM badhAM jItI lIdhAM hovA joIe! aMtaramAM ziSya pratye pitAnuM vAtsalya, mAtAnI mamatA ane murabbInI hitabuddhinuM jharaNuM satata vahetuM hoya te ja ziSyanAM AvA Adara ane bhakti meLavI zake che. AvA guru ane AvA kaSisamA gurune meLavanAra ziSya bane dhanya banI.
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmayika noMdho 107 jAya che. evA guruziSyAnuM milana kaliyugamAM satayuganA darzana karAve che. sva. zrI mAvajI dAmajI zAha AvA eka dhyeyaniSTha Adarza ane ziSyavatsala zikSaka hatA. teo 73 varSanI sukha-zAMti-svasthatAbharI yazasvI jI MdagIne aMte muMbaimAM tA. 9-7-65ne zukravAranA roja dharmabhAvanAnuM smaraNa karatAM svargavAsI manIne amara khanI gayA ! phula vilAI gayuM, enI pheArama satra prasarI rahI, yAdagAra banI gaI! satA, satIe ane zUrAonI khamIravaMtI bhUmi saurASTra e zrI mAvajIbhAInI janmabhUmi, zrI-sarasvatIsaMskAritAnuM dhAma bhAvanagara emanuM vatana, mAtAnuM nAma pUrI bahena. vi. saM. 1948mAM dhanaterazanA zubha divase emanA janma. kuTuMbanI sthiti sAmAnya hatI, paNa saMskAra ane dhArmi katAnI ene bakSIsa maLI hatI. mAtApitAnA teo ekanA eka putra hatA. gujarAtI cAra ceApaDI pUrI karatAM te mAtA ane pitA ane sadAne mATe vidAya thayA ! mAvajIbhAine mATe upara Abha ane nIce dharatI jevI sthiti utpanna thaI. paNa kayAreka kAdava kamaLane prakaTAve che ane kAMTAmAM. gulAkha uge che, ema aniSTamAMthI ISTa janme che. zrI mAvajIbhAI have zuM karavuM enI muMjhavaNamAM hatA. uMmara mAMDa9-10 varSa jevI ucharatI ane apakava hartI ane emane.
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 jIvanasmRti suprasiddha dharmAnurAgI jana mahAjana zrI veNacaMda sUracaMda ne vIramagAmamAM meLApa thayela A arasAmAM suprasiddha jainAcArya zrI vijayadharmasUri jIe (te kALe te eka sAmAnya muni zrI dharmavijyajIe) -jaina samAjamAM gRhastha vidvAne taiyAra karavAnA umadA ane dIrdhadaSTibhraya hetuthI banArasamAM eka jaina vidyAtIrthanI sthApanA karavAnuM yugakArya karyuM hatuM. zrI veNacaMdabhAIe zrI mAvajIbhAIne A vidyAtIrthamAM vidyAnI upAsanA mATe javAnI salAha ApI. bhAvI yuga e prabaLa ke mAtra -daza varSanI nAnI uMmare, te kALe, kAzI jeTale dUra dezAvara kevI rIte javuM, e saMkoca ke nAhiMmata anubhavyA vagara zrI mAvajIbhAI kAzI pahoMcI gayA ane vidyA-upArjanamAM lAgI gayA. namratA, viveka ane vinayazIlatAe emane saunA -vatsala banAvI dIdhA ane udyamazIlatA ane dhyeyaniSThAe -emane sarasvatInA lADakavAyA banAvI dIdhA. cha varSa sudhI ekAgratApUrvaka adhyayana karIne emaNe -judA judA viSayanuM jJAna prApta karI lIdhuM ane gurujanenA AzIrvAda laIne, arthopArjana mATe teo muMbaI AvI pahoMcyA. * vizeSa saMzodhana pachI e nakakI thayuM che ke temane meLApa pAlItANAmAM ja thayo hato. te aMge "sapuruSone samAgama nAmanuM prakaraNa juo.
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyika noMdha 109 kumArakALa pUre thaye, yauvanamAM hajI praveza ja thaye ane zrI mAvajIbhAI seLa varasanI sAva ucharatI vaye, muMbaImAM bAbu panAlAla puraNacaMda jaina hAIskUlamAM dhArmika zikSaka tarIke joDAI gayA. zrI mAvajIbhAIne AtmA eka sArA zikSakane AtmA. hate. nAmanAnI kAmanA, pratiSThAne meha, paisA pratyenI Asakti na te satAvI zaktAM hatAM ke na te zikSaka tarIkenA nIrasa, zramasAdhya ane alpa lAbhakAraka vyavasAyathI vicalita banAvI zaktAM hatAM. muMbaI jevI mehamayI nagarI ane vadhu kamANInA kaMIka mehaka mAge, chatAM zrI mAvajIbhAI zikSakapadane vaphAdArIpUrvaka vaLagI rahyA. are, emanI A vaphAdArI te evI ke zikSaka tarIke paNa bIjuM kaI sthAna na zodhatAM A ekaja sthAnamAM emaNe pUrAM 47 varasa sudhI ekadhArI nekarI karI ! eka zikSakane ATalA lAMbA samaya sudhI kAma karavAnI kaLAza ApavA badala A saMsthAnA saMcAlakenI zikSaka pratyenI mamatA ane udAratA paNa eTalI ja dhanyavAda ane abhinaMdanane pAtra che. A ghaTanAe zikSaNanA kSetramAM eka anukaraNIya ane preraka ItihAsa sarjyo che, ema kahevuM joIe. svasthatApUrvaka jIvavuM e zrI mAvajIbhAInI prakRti hatI. beTI doDadhAma ane arthahIna udhAmA emane khapatA na hatA. je emane dekhAva sIdhe, sAdo, ane zAMta hate, e ja emane svabhAva saraLa chAbela ane
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 jIvanasmRti kartavyaparAyaNa hatA. pitAnI vadhArAnI zaktione sAhityaupAsanA ane sAhitya-sarjanane mArge vALIne zrI mAvajI bhAIe potAnA jIvanane vadhu surakSita, vadhu svastha ane vadhu cazasvI banAvyuM hatuM. e yazasvI jIvananI prasAdI rUpe teo nAnAM-meTAM 75 jeTalAM pustakanI samAjane bheTa ApatA gayA. zrI mAvajIbhAInuM A akSara kArya ApaNane emanI cirakAla paryata yAda ApatuM raheze. eka Adarza zikSaka ane adanA sAhitya-sarjaka tarIke zrI mAvajIbhAI pitAnA jIvanane dhanya ane kRtapuNya banAvI gayA. emanuM jIvana ApaNuM zikSakone preraNuM ApatuM rahe ema prAthIe, ane emanA kuTuMbIjanenA duHkhamAM ApaNuM hAdika sahAnubhUti ane samavedanA pAThavavAnI sAthe e Adarza, dhyeyaniSTha ane kartavyaparAyaNa zikSakarananA nirmaLa AtmAne aMtaHkaraNapUrvaka aneka praNAma karIe! muMbaIthI prakaTa thatA "sevAsamAja' sAptAhika tA. 17-7-65nA aMkamAM nIce pramANe agalekha lakhyuM hatuM dharmaniSTa zrI mAvajIbhAI sevA, samarpaNa ane kartavyaniSThAthI samAjanA uttarettara kalyANa mATe bhega Apa, e hakIkate kAMTALe mArga che, evA mArge varSo thayAM cAlI jaina zAsananI dhArmika zikSaNa kSetre sevA bajAvanAra saujanyamUrti zrI mAvajI dAmajI zAhanA
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAyika noMdhA 111 subaImAM tA. 9-7-65 nA svargavAsa thayAnA samAcAra jANI aneka hRdayAne AMcakA lAgyA che. zrI mAvajIbhAI zAhanuM samAja upara mATu RNa che. emaNe je je jIvanamAM meLavyu hatu, enu' sahRdayatApUrvaka anyane dAna karyuM che. teozrIe zrI khAjI panAlAla jaina hAiskulamAM dhArmika zikSaka tarIke 47 varSa sudhI ekadhArI sevA bajAvI, jana samAjanA eka Adarza zikSaka tarIke uttama khyAti meLavI hatI. sAhityakSetre paNa praza'sanIya pragati karI hatI ane pANeAsothI vadhu nAnI-meATI pustikAo gad ane padyamAM temaNe lakhI hatI, je hakIkata sAhitya ane zikSaNa pratye temanI prIti ane abhiruci khatAve che. emanuM jIvana atyaMta nirmaLa, niSpApa, niyamita, sAduM ane saraLa hatuM. jIvanamAM jJAna saMpAdana karavuM ane meLavelA jJAnanuM anyane dAna karavuM, e emanuM jIvanasUtra hatu. dhArmika sUtreAnA abhyAsamAM zuddhi ane svacchatAnA tee bhAre AgrahI hatA. jIvana-saMjIvanI teozrIe puruSArtha ane parizramathI meLavI hatI ane eTale ja samAjamAM Aje temanI suvAsa prasarelI che. kAryakaro niSThApUrvaka kArya karo ane anyane upayegI aneA.' AvA ja jIvanamAMthI teozrIe jIvananA 73 varSa gALyA ane anyane udAharaNarUpa banI gayA, e ja emanI 6
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 jIvanasmRti parama siddhi che. samAjasevake mATe emanuM jIvana A ja rIte udAharaNarUpa bane che. emanA jIvananA guNe sarvee jIvanamAM UtAravA jevA che. saujanyamUrti zrI mAvajI dAmajI zAhanA duHkhada avasAnathI jaina samAjane eka sAcA karmaniSTha sevakanI kheTa paDI che. emanA duHkhada avasAna aMge zekanI UMDI lAgaNI pradarzita karIne temanA kuTuMbIjanene A AghAtajanaka viyega sahana karavAnI zAsanadeva zakti Ape ane sadgatanA AtmAne cira zAMti bakSe, e ja abhyarthanA. zrI jaina AtmAnaMda sabhA-bhAvanagara khAtethI prakaTa thatA "AtmAnaMda prakAza" mAsikanA julAI mAsanA aMkamAM tenA vidvAna saMpAdake lakhyuM hatuM ke- zrI mAvajI dAmajI zAha muMbaI khAte aSADa suda 11 ne zukravAranA roja svargavAsI thayela che, te jANI ame khUba dilagIra thayA chIe. svargastha khUba premALa ane milanasAra svabhAvanA hatA. teo vidvAna, ciMtaka ane lekhaka hatA tathA jaina dharmanA sArA abhyAsI hatA. temaNe jaina samAjamAM dhArmika saMskAra siMcavAnA aMdagIbhara prayAso karyA hatA. temanA avasAnathI jaina samAjane ekadama na pUrI zakAya tevI khoTa paDI che. teo A sabhAnA AjIvana sabhya hatA. parama kRpALu zAsanadeva temanA AtmAne zAMti ape, tema ame prArthanA karIe chIe.
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmayika che 113 bhAratIya jaina svayaMsevaka pariSadanA mukhapatra tarIke prakaTa thatA "jana sevaka' mAsikamAM nIcenI neMdha prakaTa thaI hatIH avasAna noMdha hajI gayA aMkamAM kAvyakuMja vibhAgamAM jenI "namra aMjali" nAmaka kAvya prakaTa karavAmAM Avela, te dhamaparAyaNa sujJa sajjana zrI mAvajI dAmajI zAhanA avasAnanI neMdha letAM ane duHkha thAya che. mahUma milanasAra svabhAvanA hatA ane varSo sudhI teoe dhArmika zikSaka tarIke sevA bajAvI hatI ane vidyAthIomAM saMskAranI saurabha prakaTAvI hatI. temanA AtmAne zAMti maLe, evI bhAvAMjali atre arpavAmAM Ave che. & ti
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ [15] TharAvo. (1) bAbu panAlAla pUraNacaMda jaina hAIskUlanA vidyAthIo bAbu panAlAla pUraNacaMda jaina hAIskUlanA vighAthIo ane zikSakenI A sabhA, zALAnA bhUtapUrva mukhya dhArmika zikSaka zrI mAvajIbhAI dAmajI zAhanA duHkhada avasAnanI sakheda neMdha le che. A sabhA saddagatanA kuTuMbIjane pratye temanA para AvI paDelI ApattimAM sahAnubhUti darzAve che ane saddagatanA AtmAne zAzvata zAMti arpavA temaja temanAM kasuMbIjanene A Apatti sahana karavAnI zakti Ape evI parama kRpALu paramezvarane prArthanA kare che. muMbaI, tA. 10-7-6pa.
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ TharAvo 115 (2) zrI amRta jaina sAhityavardhaka sabhA saMvata 2021 nA aSADa sudi 13 ne ravivAranA roja zrI amRta jaina sAhityavardhaka sabhA taraphathI nIce pramANe TharAva karavAmAM Ave che zeTha mAvajIbhAI dAmajIbhAI zAha saM. 2021nA aSADa sudi 11ne zukavAre baporanA be vAge potAnA nivAsasthAne 73 varSanI uMmare svargavAsa pAmyA, tethI A sabhA dilagIrI darzAve che. teo A sabhAnA mAnanIya TrasTI hatA, temaja dareka kAryamAM rasapUrvaka bhAga letA hatA. temanAM dharmapatnI tathA suputra zrI jayaMtakumAre temanI je sevAbhakti karI che, tenI A sabhA anamedanA kare che. jayaMtabhAI temanA pitAzrInA puNya pagale cAlIne jaina dharmanAM kAryo karatA rahe, ema A sabhA Icche che. zrI mAvajIbhAIne AtmAne prabhu zAMti Ape, e ja abhyarthanA. borIvalI-dolatanagara : tA. 13-7-65 (3). zrI zaMkhezvara pArzvanAtha jaina daherAsaranI peDhI saM. 2021nA aSADa sudi 13ne ravivAranA roja
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 jIvanasmRti TrasTIonI mITIMga maLI hatI. temAM zeTha mAvajIbhAI dAmajIbhAInA thayelA duHkhada avasAna mATe dilagIrIne TharAva karavAmAM AvyuM hatuM. teo atrenA dhArmika kAryomAM sArI rIte rasa letA hatA. teozrIne eIla peInTa pheTo atrenA jJAnamaMdiranA uparanA helamAM zeThazrI ramaNalAla nagInadAsa parIkhanA haste khullo mUkavAmAM AvyA hatA. teozrInA AtmAne prabhu zAMti Ape, tema IcchIe chIe ane temanA suputre temanAM pagale cAlI dhArmika kAryo karatAM rahe, evI bhAvanA prakaTa karIe chIe. berIvalI-dalatanagara semacaMda zaMkaralAla mahetA tA. 13-7-65 menejIMga TrasTI (4) zrI jaina zvetAmbara ejyukezana borDa zrIyut yaMtabhAI ema. zAha tathA kuTuMbIjane, muMbaI sura zrI, ApanA pU. pitAzrInA tA. 9-7-65nA roja thayelA duHkhada avasAnathI zrI jaina zve ejyukezana barDa zekanI uMDI lAgaNI pradarzita kare che. - teozrIe jIvananAM 72 varSa gALyAM, temAM beDanA dhArmika parIkSaka tarIke sevA ApI sahRdayatApUrvaka kArya karela che, tenI noMdha laIe chIe ane saujanyamUrti zrI
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vijayaamRtasUrIzvarajI jJAnamaMdira erIvalI khAte zrI mAvajI dAmajI zAhanI tasvIra khullI mUkavAmAM AvI tenuM dRzya. DAbI bAju UbhelAzeTha zrI ramaNalAla na. parIkha tenuM udghATana karI rahyA che.
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja sahue sanmAnelI zrI mAvajIbhAInI tasvIra
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ DarAvA 117 mAvajIbhAInA avasAnathI tamArA samagra kuTuMba upara AvI paDela AghAtajanaka viyeAganuM duHkha sahana karavAnI zAsanadeva zakti Ape, temaja sarvAMgatanA AtmAne cira zAMti bakSe, evI prArthanA che. li. sevaka. zAMtilAla ema. zAha mAnada maMtrI (5) zro vIratattva prakAzaka maMDaLa saMsthAnI kamiTIne zrI mAvajIbhAI dAmajIbhAInA duHkhada avasAnanA samAcArathI atyaMta du:kha thayuM che. saddagata zrI ApabaLe peAtAnI kuneha, heAMzIyArIthI AgaLa AvyA hatA ane banArasanI paMDitanI upAdhi meLavI hatI. varSo sudhI teo zrI bAbu panAlAla jaina hAIskUlamAM dhArmika zikSaka hatA ane te samaya daramiyAna asaMkhya vidyAthI AmAM teoe dhAmika saMskAronuM siDeMcana karyu hatu. zAsanadeva sat AtmAne zAMti Ape. muMbaI tA. 18-8-65
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ [16 ] patro || zrI mAvajIbhAInA svargagamanane uddezIne saMkhyAbaMdha patre AvelA che. temAMnA keTalAka mananIya patre athavA te tene sAra A vibhAgamAM Apela che.] [1] AtmakalyANa karI gayA, sAvarakuMDalA tA. 20-7-65 sAvarakuMDalAthI (li) vijayasUri. tatra zrI devagurubhaktikAraka yaMta ema. zAha gya dharmalAbha. zrI devagurudharmapasAthe atra sukhazAMti che. Ajareja patrikAthI, temaja gaI kAle muMbaI samAcAra patrathI, tamArA pitAzrInA avasAna-samAcAra jANyA.
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ patro 119 dhArmika saMskArethI daDha thayela AtmA AtmakalyANa sAdhI jAya che. teo AtmakalyANa karI gayA. te pagale cAlI tame tathA tamAruM kuTuMba AtmakalyANa kare, e ja zubhecchA. dharmakriyAmAM udyamavaMta rahe. AdhyAtmiktAnI apUrva sugaMdha apI. jaina upAzraya-lADavADe khaMbhAta suzrAvaka zrI jayaMtabhAI ema. zAha. vi. tamArA pUjya pitAzrI zrI mAvajIbhAI bahu sAmAnya sthitimAMthI ApabaLe-AtmikabaLe AgaLa vadhyA, eTale ke jANe kAdavamAMthI kamaLa banyA ane duniyAne AdhyAtmiktAnI keI apUrva sugaMdha apI. teozrI Adarza zikSaka, sujJa lekhaka, sUkSamatatvaciMtaka, pratibhAsaMpanna ane Adarza kavitvazaktivALA paNa hatA. lekasamAjamAM zikSakanI je gaNanA che, tenA karatAM temaNe judI ja chApa pADI. zikSaka eTale sAcA vidyAguru, zubhamArgadaSTA ane kalyANamitra. tenuM javalaMta daSTAMta temaNe pUruM pADayuM che. temanA hAthe aneka jInA hRdayamAM dhArmika zikSaNa ane saMskAranAM bIja ropAyelAM che ke jethI te je game tyAM hoya teya temane saMbhAryA vinA bhAgye ja rahe.
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 jIvanasmRti temanA jIvanamAM teo sArI evI Atmika kamANI karI gayA che ane temanA jIvanamAMthI maLelA vArasArUpa tame paNa temane anurUpa AdhyAtmika jIvanane jIvananA pAyArUpa banAve te ja temanA vArasadAra tarIke tamArA mATe ucita che ane te tamArAmAM che, heya ja ane bhaviSyanI prajAmAM paNa e vArase mUktAja raheze, evA amArA zubhAziSa e je teozrInA AtmAnI zAMti IcchavA barAbara che. li. A. vijayanaMdanasUrinA dharmalAbha (3) jIvanane aneka rIte suzobhita karyuM. delatanagara-borIvalI, tA. 12-7-65 dharmalAbhapUrva lakhavAnuM ke dhArmika zikSakenI pratiSThA vyAvahArika jIvanamAM madhyama gaNAya che. paraMtu zrI mAvajI dAmajI zAhe pitAnI anekavidha pravRttio, sAhitya, saMskAre vagerethI ghaNI rIte mahekatI karI che ane pite jIvanane aneka rIte suzobhita karyuM che. teo atre borIvalI-delatanagara zrI zaMkhezvara pArtha nAtha peDhInA mAnanIya sabhya hatA ane zrI amRtasUri jaina sAhityavardhaka sabhAnA eka vahIvaTadAra paNa hatA. atrenI zrI vRddhicaMdrajI jaina pAThazALAnI parIkSAo
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ patra 121 laIne pitAnA taraphathI InAme vaheMcatA. dilamAM aneka rIte dayA, dAna, temanA jIvanamAM pravartatA hatA. - saM 2021 catra sudi 3 ne ravivAranA roja temanA svargavAsanA be mAsa pUrve atre zikSaNasaMgha saMmelana bharAyuM, temAM sarvene bhejana ApI, temaja chaMda, kAvyapUrvakanA apUrva vaktavyathI sAhityanI prasAdI badhAne vaheMcI khuzI karyA hatA. Aje temane AtmA parabhavamAM paNa jJAnopAsaka ane e svAbhAvika che. temanA jIvanamAM temanA patnI paNa preraNAnI mUrti samA hatA. emanuM dila dariyA jevuM che. temanA putra zrI yaMtabhAIe paNa pitAnuM mana aneka rIte jitI jIvananI suvAsa aneka rIte phelAvI che. zAsanadeva temanA AtmAne cira zAMti Ape. li. vijayaamRtasUri temanI suvAsa kAyama vidyamAna raheze. zrI naminAtha jaina upAzraya, muMbaI tA. 11-7-65 dharmAnurAgI suzrAvaka zrIyuta jayaMtabhAI tathA tamArA mAtuzrI vagere jega dharmalAbha vAMcaze. tamArA pitAzrI tA. 9-7-65 zukravAra bapore avasAna pAmyAnA khabara te ja divase sAMje amane ApanA mANasa pAsethI maLyA hatA.
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 jIvanasmRti sva. mAvajIbhAI bhale skUla dehe Aje ahiM nathI, paNa temanI suvAsa te varSonA varSo sudhI hajAre mahAnubhAmAM kAyama vidyamAna raheze, kAraNa ke temaNe pote dhArmika zikSaNa ane saMskAra prApta karIne hajAre AtmAene dhArmika zikSaNa ane saMskAranA amRtapAna karAvyAM che. tamee paNa temanI chellAM be varSanI bimArI daradhyAna eka suputra tarIke pitAjInI suMdara sevAcAkarI karIne Adarza pitAnA Adarza putranuM javalaMta daSTAMta janatA pAse rajU karela che. tamArA mAtuzrI vigerene dharmalAbha pAThavaze ane sva. AtmAnA nimitte zeka-saMtApa na karatA dharmadhyAnamAM vRddhi karaze. da : dharmasUrinA dharmalAbha (4). videha chatAM amara zrI naminAtha jaina upAzraya, muMbaI tA. 11-0-65 dharmAtmAe yegya, dharmazraddhALu AjIvana jJAnopAsaka deva-guru-dharma pratye asAdhAraNa zraddhA dharAvanAra bhadrapariNamI zrI mAvajIbhAIne mRtyunA samAcAra vAMcI khUba AghAta thaye. huM vicAra karatuM hatuM ke be traNa divasamAM jaI AvIza.
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ patra 123 tyAM Ama banyuM. pUjya gurudeve A mATe be zabdo lakhyA. che, te vicArajo. bAkI tamee eka Adarza putra tarIke pitAnI sevA karavAmAM kaI kacAsa nathI rAkhI. tamAruM chatra jAya eTale tamane jarUra lAge ja. huM chelle na malI zake, tene mane paNu raMja rahI gaye. paNa bhAvibhAva AgaLa zuM upAya? bAkI teo evI suvAsa mUkI gayA che ke Aje videha. chatAM amara che. sahuthI vadhAre mAtuzrIne vedanA hoya e svAbhAvika che. teo sujJa che, dharmAtmA che. bane eTalI sAravAra badhI ja karI chUTayA che, eTale A bAbatamAM zoka na karatAM khUbaja samatA zAMti jALave. sahune zAMti rAkhavA anurodha che. -yavijayajI e te jIvana jIvI gayA. keTa, upAzraya, muMbaI tA. 10-7-6pa suzrAvaka zrI jyantabhAI dharmalAbha zrI mAvajIbhAInA svargavAsanA samAcAra vAMcatAM eka evI vyaktine gumAvyAnuM duHkha che ke jenI khoTa kaIrIte. pUrI paDI zake tema nathI. emaNe te jJAnanI gaMgA vahAvI, sAhityanI saurabha phelAvI, hajAre bALakanAM jIvanamAM dharmane
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 jIvanasmRti prakAza pAtharyo. e te eka jIvana jIvI gayA. emaNe pitAnA AtmAnI apUrva ArAdhanA ane sAdhanA karI che. e uccagati pAmI gayA. emanA suputra tarIke tame Aja sudhI suMdara pravRttiomAM tana, mana ane dhanathI bhAga letA AvyA che. have pachI paNa pitAnA pagale cAlI emanI tane jalatI rAkhaze, evI mane zraddhA che. tamArA mAtuzrI tathA saune mArA smaraNusaha dharmalAbha kaheje. ' emanA AtmAne parama zAMti maLe evI prArthanA karuM chuM. -candraprabhasAgaranA dharmalAbha (6) jIvana sArthaka rIte pUruM thayuM bhAIlAla choTAlAla paTela 0. B. E., vallabha vidyAnagara tA. 13--65 priya bhAI jayaMta, Ajareja bhAI purUbhAIne patra uparathI jANavA maLyuM ke tArA pitAzrInuM tA. 9-7-65ne zukravAranA roja "avasAna thayuM che. A samAcAra jANI emanA lagabhaga pacAsa varasa junA mitra ane sAthI tarIke mane duHkha thAya e te svAbhAvika che, paraMtu tamArA badhAnA ane khAsa karIne tArA mAtuzrInA duHkha ane AghAtane vicAra karatAM savizeSa duHkha
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ patra 125. thAya che. sAmAnya rIte janma-maraNa e jagatane anAdikALathI cAlate Avele kama che ane dareka jIvanane kudaratI aMta paNa avasAna ja che. tArA pitAzrI sItereka varasa jeTaluM AyuSya bhegavI samAjanA utkarSamAM upayogI thAya evuM zikSaNa kArya karI tamane badhAne sAre ThekANe pADI vidAya thayA, eTale ApaNe ApaNuM svArthane bAjue rAkhI vicAra karIe te emanuM jIvana sArthaka rIte pUruM thayuM, ethI eka rIte ApaNane saMtoSa thAya, chatAM svajana gayAne je ghA lAge tenuM duHkha te ApaNe saue samajapUrvaka sahana karavuM joIe. jaganniyaMtA emanA AtmAne zAMti Ape ane tame sau parivArane emanI kheTanuM duHkha sahana karavAnI zakti Ape ema IcchuM chuM. li. zubhecchaka bhAlAlanA snehAziSa (bhAnamaMtrI cArUtara vidyAmaMDaLa ) G. H. JAMBOTKAR. M. A., B. T. (BOM.), T. D. ( LOND.). 373, C. Tara Niwas, Bhandarkar Road., MATUNGA, BOMBAY-19. 13th July, 1965. My dear Jayantilal, . Only an hour before I chanced to meet an old teacher of our school, Shri Gandhi, who casually
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 jIvanasRti mentioned that he had read in a newspaper that Shri Mavajibhai passed away last week, and I hasten to offer my very sincere condolences to you and your sad bereavement. Looking back thirty five years, I remember your father as the one teacher who spoke to me for the first time. I was a stranger stepping into a new atmosphere, it was Mavajibhai who drew me to him first. We worked together for nearly twenty eight years, and I come to know him more and more intimately as years rolled. I was struck by his intelligence and his industry. It was remarkable that he talked English with the facility he had acquired without going to an English school. He wrote, I think, about sixty pamphlets full of thoughts a thing remarkable in a person who had little grounding in a modern school or college. I think he died well and he lived to see good days of comparative affluence and peace mixed with comfort. He had the consolation to see you well established and he used to tell proudly about you as a son. That was a success worth wishing for in life. Mr. Kati died on 20th July last year and Mr. Dalichand Mehta on the 25th of the same month. July seems to be a bad month for teachars of the school.
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ patro 127 Any way, we have to face things as they come. Kindly convey my condolences to your family. May the soul of the deceased find peace. Yours in grief, Sd.-G. H. Jambotkar Dr. V. R. BAGWE, B. Sc., M.B.B.S., D. G. O. CAPTAIN I.M.S, HOSPITAL & DISPENSARY, Khetsi Chaturbhuj Bldg, Kirol Road, P. O, Ghatkopar, Bombay-77. Date : 21-7.1965 Dear Jayantibhai, It was a grievous shock to me, my son and daughter to read the sad news of your dear father's death. Since our coming to Ghatkopar my wife and I had made the acquaintance of Shri Mavjibhai which had ripend into a sincere friendship. His unassuming sociale ways, his religious temeperament and kind nature had endeared him to us as if he were one of tbe members of our family and
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 jIvanasmRti relatives. It is my sorrow that I should lose such a. sincere friend. Your life is great. But in your bereavment be comforted that innumerable friends share in your sorrow. Kindly convey my condolences to your mother and members of your family. Your sincerely, Sd.- V. R. Bagwe.
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImAnatuMgasUrikRta bhaktAmara stotra gujarAtI samazlokI anuvAdasahita maMdAkrAntAvRtta dIpAve che mukuTamaNinA tejane devatAna, saMhAre je aghatimirane mAna sadAnA je che TekArUpa bhavamahiM DUbatA prANIone, nize evA prabhucaraNamAM vaMdanArA ame e. jenI buddhi atizaya banI zAstranuM tattva jANuM, te I droe stuti prabhutaNI re karI bhAva ANa, trilekInAM janamana hare tetra mAMhi adhIza, te zrI Adi jinavarataNuM huM stuti karIza. (3) deve save maLI maLI kare pUjanA Apa kerI, mUkI lajA matihIna chatAM bhakti mArI anerI joI che grahaNa karavA pANImAM caMdrane je, nie evI haTha nahi kare bAla vinA saheje. *
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 jIvanasRti (4) sadguNethI bharapura tame caMdravat zaiAbhanArA, devAnA e guru nava zake guNa gAI tamArA; je siMdhumAM pralaya samaye uchaLe prANIe re, tene kayAre paNa tarI zake keNu re bAhu jore. (5) evA huM chuM garIbajana tA thai prabhubhakti kAje, zakti jo ke muja mahi' nathI guNa gAiza Aje; jo ke zakti nijamahiM nathI teA ya zuMmRgalAM e, rakSA mATe nathI zizutaNI siMha sAme jatAM e ? (6) jo ke huM chuM matihIna khare lAgu chu paDatA ne, tA ce bhaktivaza thakI prabhu huM stavu' chuM tameAne; kokilA jhuhu hu kare caitramAMhi ja kema ? mAnuM Ave pratidina ahA AmranA mAra jema. (7) janmanAM je bahu bahu aaN pApa tA dUra thAya, bhakto kerI prabhu zuSumahi cittavRtti guMthAya; viTAyuM je timira saghaLuM rAtri ne vizvamAMya, nAge che re sUraja ugatAM satvare te sadAya.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaktAmara statra (<) evuM mAnI stavana karavAnA thayA Aja bhAva, temAM mAnuM manahiM khare ApanA che prabhAva; meAtI jevuM kamaLaparanuM vAri miTTu ja je che, tevI stuti manahara ahA sajjanAne game che. (9) krUre rAkhA stavana karavAM ApanAM ekadhArAM, pApA nAse. jagajana taNAM nAma mAtre tamArAM; joke dUre virahI ane kiraNAne prasAre, te ce khIle kamaladala te karaNeAthI vadhAre. (10) emAM kAMI nathI navInatA nAtha devAdhideva, bhakto sarva pada prabhu taNuM pAmatA nityameva; leko seve kaDhi dhanikanetA dhanI jema thAya, sevA thAtAM prabhu padma taNI Apa jevA ja thAya. (11) jovA jevA jagamahi' kadi hAya tA Apa eka, khIjA sarve saphLa prabhuthI Utare che ja cheka; pIdhu' hAye ujaLuM dUdha jo caMdra jevuM majAnu, khArAM khArAM jaladhijAne ke pIe kema mAnu ? 131
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 jIvanasmRti (12) je je uMcA aNu jagatamAM ThAma ThAme paDyAM che, te te sarve grahI grahI ahA ApamAMhi jaDyA che, A pRthvImAM parama aNuo teTalA mAtra dIse, te hetuthI prabhu tuja samuM rUpa nA anya ke che. (13) jeNe jItI tribhuvana taNI upamA sarva rIte, denA ne janagaNataNuM cittane kheMcatI te; thAte jhAMkhe zazI paNa prabhu ApanA mukha pAse, melA je dina mahiM ane cheka paLe ja bhAse. (14) vyApyA guNa tribhuvanamahiM he prabhu zubhra evA, zebhe sarve sakaLa kaLanA pUrNimA caMdra jevA tArA jevA jinavarataNAM Azare te rahe che, svecchAthI te ahiM tahiM jatA keNa rekI zake che! iMdriANIo calita karavA Adare je prakAre ? te ye thAtA kadi nahi ahA Apane re vikAre Dele je ke sakala mahIdhare kalpanAnA vAyarAthI, Dele te ye kadi nava ahA meru e vAyarAthI.
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaktAmara stotra kayAre hatAM nathI kadi ahA dhULa ke vATa jemAM, ekI sAthe tribhuvana dIpe e khUbI che ja temAM; nA elAye kadI pavanathI huM kadIe name re, e kaI ajaba prabhujI dIvaDe Apa kere. jene rAhu kadi nava grase asta thAtuM nathI je, Apa saune prabhurUpa ravi te ja leke mahiM je; jenI kAMti kadi nava haNe vAdaLAMe samIpe, e kaI abhinava ravi Apane nAtha dIpe. (18). zebhe rUDuM mukha prabhu taNuM meha jenAthI thAke, jene rAhu paNa nava grase vAdaLAMo na DhAMke; zobhe e mukhazazi ahA he prabhu Apa kere, je dIpAve jagata saghaLuM caMdra jANe anere. aMdhArAne prabhu mukharUpI caMdramA je nasADe, rAtre cAMdo dina mahiM ravi mAnavA te ja ADe; je kyArAmAM zubha rIta vaDe zAli pAkI atize, temAM kayAre paNa nava ahA meghanuM kAma dIse.
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 jIvanasmRti (20) jevuM uMcuM prabhumahi rahyuM jJAna gAMbhIryavALuM, bIjA deve mahiM nava dIse jJAna evuM rUpALuM, jevI kAMti maNimahiM ahA tejanA paMjamApI, tevI kAMti kadi nava dIse kAcanI re kadApi. (21) yA deve prabhujI saghaLA te thayuM ThIka mAnuM, joyA tethI tuja mahiM ahA citta te sthira thAtuM, joyA tethI muja mana mahiM bhAvanA e kare che, bIjo koI tuja viNa nahi citta mArUM hare che. strIo Aje jagatabharamAM seMkaDo janma Ape, tArA jevA anupama nahi putrane janma Ape, nakSatrane vidhavidha dizA dhAratI re aneka, kiMtu dhAre ravikiraNane pUrva dizA ja eka. (ra3) moTA moTA munijana tane mAnatA nAtha te te, aMdhArAmAM ravirUpa samA nirmaLA Apa pite, sArI rIte amara banatA Apane pAmavAthI, mukti mATe nava kadi bIje mAnaje mArga AthI.
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaktAmara statra (24) saMtA mAne prabhujI tamane Adine avyayI tA, brahmA jevA anavadhi prabhu krAmaketu samA che; ceAgIonA paNa prabhu bahu eka rUpe rahyA che, jJAnI rUpe vaLI vimaLatA pUNa tattva bharyAM che. (25) deve pUjyA vimaLa matithI che. kharA pUjya Apa, trileAkIne sukha dIdhuM tame teA mahAdeva Apa; mukti kerI vidhi karI tame che| vidhAtAja Apa, khulluM che e prabhujI saghaLA guNathI kRSNe Apa. (26) thAe mArAM namana tamane du:khane kApanArA, thAe mArAM namana tamane bhUmi zobhAvanArA; thAe mArAM namana tamane Apa devAdhidevA, thAe mArAM namana tamane saMskRti kALa jevA. (27) sarve uMcA guNu prabhu ahA ApamAMhi samAyA, temAM kAMI nathI navInatA dhArIne chatrachAyA; dASA sarve ahiM tahi kare kara ne dUra jAye, joyA deSe kadi nava prabhu Apane svapnamAMye. 135
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 jIvanasmRti - (28) uMcA evA taruvara azoke prabhu aMga zubhe, jANe Aje ravirUpa kharUM dIpatuM cheka mele; aMdhArAne dUra karI rahyuM sUryanuM biMba heya, nizca pAse pharI pharI vaLyAM vAdaLAM rUpa teya. ratna kerA kiraNasamUhe citra vicitra chAje, evA siMhAsana para prabhu Apane deha rAje; vistAra che rUpa gagananI madhyamAM jema bhAnu, uMcA uMcA udayagirinA zikhare tema mAnuM. (30) zebhe rUDuM zarIra prabhujI svarNa jevuM majAnuM, viMjhe jene vibudha janatA cAmare ema mAnuM dIse che je vimaLa jharaNuM caMdra jevuM ja hoya, meru kerA zikhara sarakhuM svarNa rUpe na hoya ? (31) zobhe chatre prabhu upara te UjaLA caMdra jevA, thaMbhAve te ravikiraNanAM tejane devadevA; motIothI manahara dIse chatra zabhA anerI, dekhADe che. traNa bhuvananI svAmitA Apa kerI.
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ "bhaktAmara stAtra (3ra) sonA jevAM navIna kamaLI rUpa zAbhA dharI che, evI jenA nakhasamUhanI kAMti zaiAbhI rahI che; jyAM jyAM vizva prabhujI pagalAM Apa kerAM Thare che, tyAM tyAM devA kamalaThThalanI sthApanAne kare che. (33) dIse evI prabhujI vibhUti ApakerA khajAne, detA jyAre jagatabharamAM dharmanI dezanAne; jevI krAMti timira haratI sUrya kerI krIse che, tevI kayAMthI grahagaNu taNI kAMti vAsI vase che? (34) je kepcA che bhramara gaNunA guMjavAthI atize, jenuM mAthu mada aNuthI cheka bhInuM ja dIse; evA gAMDotura karI kirdi AvatA hAya sAme, tene kAMI bhaya nava rahe hai prabhu Apa nAme. (35) je hAthInAM ziramahiM rahyA raktathI yukta che ne, mAtIethI vibhUSita karyAM bhUminA bhAga jeNe; evA sAme mRgati kadi AvatA jo rahe che, nAve pAse zaraNa prabhujI Apanu je grahe che. 137
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 jIvanasamRti - (36) ka kerA samaya paranA vAyarAthI atize, uDe jemAM vividha taNakhA agnikerAya miSe; e agni samIpa kadiye Avate heya pite, tArAM nAma-smaraNa jaLathI thAya che zAMta te te. (37) kALe kALo atizaya banI lAla AMkha karelI, krodhe pUre bahuvidha vaLI uchaLe phena jenI; evo moTo maNidhara kadi AvatuM hoya sAme, nie thaMbhe turata ahi te he prabhu Apa nAme. (38) azvo kude karigaNuM kare bhImanA atize, evI senA samarabhUmimAM rAjatI jitabhiSeka bhedAye te turata prabhujI ApanAM kIrtanethI, jANe nAse timira saghaLAM sUryanAM kiraNethI. (38) bheMkAtAM jyAM karizarIramAM lehIdhArA vahe che, temAM hAlI ahi tahiM ahA sainike te rahe che, e saMgrAme nava rahI kadi jinakerI nizAnI, lIdhuM jeNe zaraNa tuja je hAra hoye ja zAnI.
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaktAmara stotra 139 (40) jyAM tyAM kUdAkUda karI rahyA nakacakro phare che, jemAM mejA ahiM tahiM bahu jorathI uchaLe che; evA adhimahiM kadi ahA yAtrike je phasAye, saMbhAre je prabhujI tamane bhIti te dUra thAya. (1) aMge jenAM atizaya vaLyAM peTanA vyAdhiothI, jeNe cheDI jIvana jIvavA sarvathA Aza tethI; tevA prANI zaraNa prabhujI ApanuM je dhare che, teo ni jagatabharamAM devarUpe phare che. (42) je kedInA pagamahiM are beDIe te paDI che, mAthAthI te jakaDI laIne jAMdha sudhI jaDI che; evAM kedI manuja prabhujI Apane je smare che, sarve baMdha jhaTapaTa chUTI chUTathI te phare che. (3) gAMDA hAthI siMha dava ane sarva yuddha thaelI, abdikerI udara darede baMdhane ke banelI; evI bhIti jhaTapaTa bahu temanI te hare che, jeo tArUM stavana prabhujI premathI re kare che.
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 jIvanamRti (44) jene guMthI guNagaNarUpe varNakule ramujI, evI mALA vividha vidhie ApanI he prabhujI! tene jeo nizadina ahA kaMThamAMhe dhare che, teo lakSmI sukhathI jagamAM mAnatuMgI vare che.
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI siddhasena divAkarakRta kalyANumaMdira stotra gujarAtI samazlokI anuvAdasahita maMdAkrAntAvRtta kalyANanA gRhasama vaLI pApabhedI udAra, bIdhelAne jagatabharamAM nibhIMti ApanAra; phUbaMtAne bhavajaladhimAM jeha che tAranArI, tIrthanAM caraNayugamAM vaMdanA che amArI. . (2) jene buddhi atizaya varI devaguru samAna tethI ye nava thaI zake ApanAM guNagAna; je che agni sama kamaThanA garvanAze adhIza, nize evA jinavara taNuM huM stuti karIza. gAvA mATe prabhu tuja guNo sthUlarUpe samartha!' mArA je janagaNa prabhu kema thAye samartha ? jo ke dekhI nava zakatuM je dinamAM ghUDa pite, kevI rIte varaNavI zake sUryanuM rUpa te te.
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 jIvanasmRti - prANa ke anubhavI thaI mehanAze kadApi, gAI tArA guNa nava zake nAtha tArA tathApi, ka kerA prabaLa baLathI UchaLela jaNAya, te kethI jalanidhitaNe ratnarAzi gaNAya? guNa tArA agaNita chatAM temanAM gAna kAje, je ke huM chuM jaDa sama chatAM nAtha taiyAra Aje je meTo jalanidhi ame AvaDo te hatuM te, dekhADe che karayugalathI bALako mApa pote. tArA guNe nava kahI zake nAtha yogIjane re, te gAvAne muja mahiM kahe kema sAmarthya hoya? lAgyuM ethI pagaluM muja A bhUlavALuM kadApi, bele che ye nija vacanathI pakSIo re tathApi. dUra rAkhe stavana prabhujI ApanAM ekadhArAM, rakSAye che manuja saghaLA nAmathI ApakerAM; unALAnA sakhata taDake pathika tApatAne, -Ape zAMti kamaLasarane vAyare e badhAne.
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalyANamaMdira teMtra (<) jyAre jyAre hRdayama ihai| nAthajI leAkakeza, tyAre tyAre zithila banatA janmanA sapherA; jyAre Ave mayUra vanazrI khaMDanA madhyabhAge, tyAre saoNM jhaTapaTa chUTI Amane tema bhAge. (9) satApe jo jagatajanane kheda ke duHkhatApa, mUkAye che .manujagaNu te ApanA che pratApa; tAjA teje jhaLahaLa thatA sUryane joI jema, nAzI jAye pazugaNu badhu cArathI Amatema. (10) kevI rIte prabhu bhavikane Apa tArI rahyA che, sanyA kerA hRdayakamaLe Apa pAte vahyA che; dekhAya che mazaka taratI vAyu jo saMcare che, nizce pAte pavanakhaLathI pANImAMhe tare che. (11) moTA moTA ri-hara samA nAtha jethI ghavAyA, evA meTA ratipati vaDe Apa te nA chavAyA; je pANIthI TharI hima thatA dIsatA leAkaagni, te pANIne jhaTapaTa pIe zuM nahi vADavAgni ? 143
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 jIvanasmRti moTAIne gharasama prabhu Azare Apa kerA, AvelAe hRdaya dharIne teDatA sarva pherA thaye sele bhavajalataNe aMta te mAnathI, mITAkere vibhava jagamAM cita jAya kethI? ' (13) pilA jyAre jhaTa daI prabhu kaidha Ape haTAvyA, zI rIte e prabaLabaLazA karmaverI namAvyA? jANe sarve himatati ati zItatAthI sahAye, te baLe taruvarataNAM jaMgalene sadAye. (14) yegIoe parama prabhujI Apane he jineza joyelA che nija hadayanA madhyabhAge hameza; jenI kAMti vimaLa ati che e samuM akSa che te, tene vAsa kamala-kalikAthI bIje saMbhave che? dhyAnAgnie bhavijana ahA sarva karmo jalAvI aMte pAme paramapadane dehane aMta lAvI; agnikerA prabaLa baLathI bhedI pASANu bhAva pAme sonA sarakhI saghaLI dhAtuo zuddha bhAva.
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalyANamaMdira stAtra (16) je kAyAmAM manuja tamane ciMtave nAtha nitya, te kAyAne bhavijana kare kevI rIte anitya ? madhyasthAthI jagama idhe kleza agni zamAya, evI ukti vimaLamatithI eka bhAve gavAya. (17) tArI sAthe kadi nava kare te temAM prabhujI saghaLA pANIne ce pIyuSa karatA zuM te dUre nava kaDhi kare sujJa tA bhedabhAva, ApanA che prabhAva; maMtra kerA prakAra, viSa keza vikAra. (18) ajJAnI nekumatajanatA AzA vhAya tArA, citta ciMte hariharasamI buddhie teAla tArA; dheALA eve jagahiM badhe zaMkha dekhAya pILI, jenI AMkhe darada kamaLo varNa dekhAya pILo. (19) jyAre zvetA jinavara tame dharmanI dezanAne, tyAre leAkeA mudrita taru ce vRkSa niHzekatAne; jyAre ugI sUraja jagamAM ThAlave teja thAka, tyAre thAye prakaTa nahi zuM. sarvathA jIvaleAka ? 10 145
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 jIvanasmRti (20) cAre bAju kusuma paDatAM devakerAM ghaNaya, nIce jenAM bIMTa rahI jatAM hoya tevAM jaNAya; dekhe jyAre jinavara tane deva ke vijJa UMcA, tyAre thAye prabhu manujanA karmanA baMdha nIcA. (21) tArA uMDA hRdayamahiMthI upajelI jineza, vANI tArI pIyuSa sarakhI lAgatI'tI hameza; te vANInA sarasa rasane harSathI svAda pAme, tevA bhaLe jhaTapaTa jatA muktinA zreSTha dhAme. (22) nIce nIce ati jaI pachI ucatAne dharaMtA, deve kerA jagatajanane cAmare che kahaMtA, jeo nitye zaraNa dharatA devanA deva tArAM, ni. teo vimaLamatinA ucagAmI thanArA. (23) kALA evA madhura ravanA svarNa-rane racelAM, evA siMhAsana para tane bhavya mere pahelAM dekhe harSe atizayapaNe Apane nAtha te ya, jANe meru-zikhara parane e na megha hoya.
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalyANamaMdira tetra 147 uMce uMce vahana karatA zyAma bhAmaMDaLethI, lepAyAM che taruvarataNuM parNanAM teja tethI; tArUM jeo zaraNa dharatA jeha he vItarAga, ke evA che jagamahiM ane je na thAye virAga? (25) he muktipurI bhaNI javA bhAvanA je tamArI, te che ke paramaprabhune seva je citta dhArI, evuM jANe traNa bhuvananA lekane hoya ke te, mAnuM chuM huM jinavara ahA duMdubhinAda e te. (26) Ape jyAre traNa jagatane tejadhArI banAvyA, tyAre tArA guNa sahita e caMdramA kAma nAvyA; matIonA samUhathI ahA zebhatA sarva rIte, evAM dhAryA prabhu upara te chatranAM rUpa prIte. (27). Ape jeNe traNa bhuvanane ekarUpeja pega, jANe kAMti tapa yazataNe jAmate re suga; sone rUpAM mahiM vaLI maNi teja ApI rahyAM che, evA killA traNa mahiM ahA nAtha zebhI rahyA che.
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 jIvanamRti deve kerA namana karatA mastakemAM rahyA che, puSpa pate zaraNa dharatAM nAthajI ApanuM te; pAme tArUM zaraNa prabhujI alparUpe ya je te, de che ke vibudhajanatA pAmatA harSa pite. (29) jo ke dUre prabhujI bhavanA sAgarethI rahe che, te ye tArA jagata saghaLA prANa pRSTha rahe che, mATI kere ghaTa jala mahiM jema che tAranAra, AThe karma rahita prabhujI tema che tAranAra. (30) tuM che svAmI bhuvana mahiM che jANanArA akAmI, tuM che svAmI alipirUpa ne sarvathA mekSagAmI; ajJAnIne sakaLa rItathI nAtha che rakSanAra, uMcuM evuM prabhumahiM rahyuM jJAna zobhAvanAra . (3) krodhAgnithI kamaTha asure dhULanI vRSTiethI, gherI dIdhuM gagana saghaLuM sarvathA nAtha tethI; kAMti tethI nava ghaTI prabhu leza je ke tamArI, bAjI tenA karathakI gaI sarvathA tAranArI.
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalyANamadira stotra (32) bhayabhIta thatA garjanAnA bhaDAkA, meghAkerA ne cAre ce kriza mahiM thatA vijaLInA kaDAkA; evI vRSTi kamaTha asure duHkha devA karI'tI, te peAtAne bhavajaladhimAM DUbavAne anI'tI. (33) nIcA keze virUpa jananA muMDane dhAranArA, agni jenA mukhathakI ahA cAlatA veranArA ! sUkA daityeA kamaThe asure Apane du:kha devA, te peAtAne duHkharUpa thayA zuM kahuM devadevA. (34) bhaktikerA bharathI TvIlanA vyApatA heAya jenA, evA prANI prabhujI caraNA ApanA je majenA; save kAmeA tajI dai prabhu bhAvathI je bhaje che, rUDI rIte sakaLa samaye dhanya te te mane che. (35) mAnuM chuM. huM prabhujI jagamAM je kharU puNyadhAma, evuM karNe ka inava paDayu Apanu puNya nAma; jo huM kAne kide dharI zakayeA Apane nAmamaMtra, te zuM pIDe kaDhi prabhu mane duHkhanA sarva taMtra ? 149
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 jIvanasmRti = == (36) huM mAnuM chuM prabhujI kadiye siddhine sAdhanArA, caNe tArA kadi nava pUjyA duHkhathI tAranArA; pAmyA uMcA hRdaya daLanA Azaye sarvanAza, tethI Aje jIvanabharamAM huM ke huM hatAza (37) DhAMkelA che nayana prabhujI mehanA aMdhakAre, tethI joyA nava kadi prabhu Apane ke prakAre; mArAM karmo atizayapaNe ugratA re batAve, tethI teo prabhujI mujane sarva rIte satAve. (38). pUjyA jeyA prabhujI tamane sAMbhaLyA meM kadApi, ni mArA mana mahiM ahA meM na dhAryA tathApi, tethI Aje duHkharUpa phaLo bhegavuM nAtha tenA, sAcuM che ke manavagaranI bhAvanAo phaLe nA. (39) duHkhI nirakhI amane Apa chAyA kare, iMdriyane vaza karI tame te mane uddhane; bhaktithI huM namana karUM chuM, che dayALu tame te, dukhe ke saphaLa baLathI aMta lAve have te.
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalyANamaMdira stotra 151 (40) pAme chuM huM zaraNu karavA gya evA tamane, ne rAgAdi agiNa gaye ApathI nAzI pote, evA mArA prabhujI kadi huM dhyAna kuM tamAruM, te huM mAnuM parama prabhujI cheka durbhAgya mArUM. jeNe jANe sahu jagatanI vastune sAra pite, tAryA bhavya jinavara tame devathI vaMgha che te, rakSe Aje prabhujI mujane duHkhanA sAgarethI, zuddhi mArI karI laI tame cho dayAmUti tethI. (42) hAje pyArA prabhujI zaraNuM ApanuM eka mAre, he Aje ne parabhavamahiM Apa te nAtha mAre meM je bhakti kaMI paNa karI ApanI he jineza, te huM mAruM phaLa prabhu kane ekanuM eka Iza. (43) haSe nitye pulakita thatA aMganA bhAga jenA, jevA tArA vimala mukhane IcchatA je majenAM jene kaI nava rahI gaye harSane leza deza, jeo tArUM stavana racatA bhAvathI he jineza.
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15ra jIvanamRti teo nie manuja kumudo khIlave caMdra jema, pAme teje jhaLahaLa thatI svarganI lakSamI tema; teo dhUe sakaLa mananA saMcaye sarvakALe, ne pAme che nikhila sukhanAM dhAmane alpakALe.
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ rannsassene Cosesion sarvAMgasuMdara jIvana a da jANatAM ke ajANatAM, darakArathI ke bedarakArathI tame nisarga-kudaratanA niyamone jeTalA pramANamAM bhaMga karaze, tenI jeTalA pramANamAM avahelanA karaze, barAbara teTalA ja pramANamAM tame tamArI , pAse vidhavidha rogone bolAvI rahyA che, ema | na do mAnaje. sassic senaseensaaniassa. ratanA pratyeka niyamanuM barAbara nI sAnnidhyamAM jeTaluM rahI rAko , e taMdurastInI mahAna cAvI che. A nIrogI temaja dIrghajIvananuM parama rahasya jIvanamAM utArI tamAruM jIvana sarvA'gasuMdara banAvI do. acababaaaaaa -zrI mAvajI dAmajI zAha as insiemerniaanse jekeTa : rilAyebala prinTasa, siTI mila kampAunDa, amadAvAda-17,