________________
અને હજારે નદીઓથી લવણું સમુદ્ર તેમ કામગોથી આ આત્મ તૃપ્ત ન જ થઈ શકે.
વિશેષાર્થ –અગ્નિને તૃણ અને કાષ્ઠ પ્રજવલિત બનાવે. તેને શાંત કરવા માટે જળ જોઈએ સ્નેહની આગમાં જલતા જીવને સુખના સાધનો શાંતિ ન આપે. ઊલટું તે વધુ અને વધુ જલાવે. કામાગ્નિ વિષય સાધનની સહાયથી માનવીને વધુ વધુ બાળે. જેને એ આગ ઠારવી છે અને દેહ અને આત્માને પ્રશાંત બનાવવા છે તેને વિષય સુખને ત્યાગ કર્યો જ છૂટકે. સંયમ આત્માને કાશે. વિરાગ આત્માને પ્રસન્નતા આપશે. ત્યાગ આત્માને આનંદ આપશે.
સહસ સરિતાઓ લવણું સમુદ્રને સંતોષી શકતી નથી. અનેક સરિતાઓ સાગરની સાથે એકમેક બની જાય છે. પિતાની જાતને વિશાળકાય ઉદધિમાં સમાવી દે છે. પિતાના સ્વતંત્ર વ્યક્તિત્વને ભૂસી નાંખે છે. છતાંયે લંપટ લવણ સમુદ્ર તૃપ્ત નથી થતું. એને તે જોઈએ છીએ રોજ નવી નવી નદીઓ સાથે આલિંગન.
સરિતાથી સાગર તૃપ્ત ન થાય તેમ સુખેથી જીવ તૃપ્ત ન થાય. સુખોપભેગ સાથે સુખની તૃષ્ણા વધતી ચાલે. તૃણું છે ત્યાં સુધી સાચું સુખ નથી; સાચી શાંતિ નથી. અતૃપ્ત આત્મા અનેક સુખમાં મહાલતાં છતાં દુઃખી છે. જે તેની પાસે છે તેથી વધુ સારૂં મેળવવાની ઈચ્છા તેને દુઃખી
