________________
जह कच्छल्लो कच्छं, कैंडअमाणो दुहं मुणइ सुक्ख । मोहाउरा मणुस्सा तह कामदुह सुह विति ॥ २६ ॥
ગાથાથ–ખરજ રોગથી ગ્રસિત જેમ ખરજને ખણતી સમયે દુખને સુખરૂપ માને છે, તેમ મેહાતુર મનુષ્ય કામદુઃખને સુખ કહે છે.
વિશેષાર્થ –ઈચ્છા માત્ર લખ છે. ઈચ્છાની જેમ તીવ્રતા તેમ દુઃખની તીવ્રતા. વિષયેચ્છા ખૂબ તીવ્ર હેય છે તેથી તેમાં ખૂબ દુઃખ સમાયું છે. વિરહવાળામાં બળતા વિયેગીઓને એ દુઃખને સારી પેઠે અનુભવ હોય છે. છતાં યે કમનસીબ છે કે અણસમજુ માનવી વિષચેછામાં સુખ સમાયેલું જુએ છે. વિવેકદષ્ટિ અંધ થવાને પરિણામે તેમ બને છે. મહાધીન માનવીને વાસના સુખરૂપ જણાય છે, તે તેના આત્માને લાગેલ રોગનું પરિણામ છે. ખરજ જે જ તે રોગ છે. ખરજ ખણવાને પરિણામે જ્યારે ચાંદાં પડી જાય છે અને લેહી વહે છે ત્યારે સમજાય છે કે સુખની માન્યતા એક ભ્રમણા હતી. તેમ જ અનુભવે જ્યારે આત્માની વિવેક બુદ્ધિ પ્રગટે છે ત્યારે ભેગસુખની ઈચ્છાને તે દુઃખરૂપ સમજે છે. सल्लंकामा विसं कामा, कामा आसीविसोवमा । कामे य पत्थेमाण।, अकामा जंति दुग्गई ॥ २७ ॥
ગાથાથ– વાસનાઓ શલ્ય છે; વાસનાઓ એ વિષ છે, વાસનાઓ આશી વિષસર્ષ સમ છે. વિષયની