________________
સામગ્રી ઉપાધિરૂપ છે. જેમ જેમ સામગ્રીની વિશાળતા વધુ તેમ તેમ આત્માની વ્યાકુળતા વધુ આત્માને તે ઠરીઠામ બેસવા ન દે. અશાંતિ દિનરાત રહ્યા કરે. જીવન જંજાળ રૂપ બની જાય.
બાહ્ય સામગ્રીને ત્યાગ આત્માને શાંતિ અપે, એજન્સ અપે અને સમાધિસુખ અર્પે. દિલની પ્રસન્નતા, ચિત્તની શાંતિ અને સમભાવ આત્માને અને આનંદ આપે છે. ચકવર્તીઓ અને અનુત્તરવાસી દેવ દિવ્ય ઋદ્ધિના ઉપભોગમાં જે આનંદ નથી મેળવી શકતા તે આનંદ સર્વસંગત્યાગી અને પ્રસન્નચિત્ત આત્મા અનુભવી શકે છે.
સાંસારિક સંયોગોને પરિહાર કરીને, નિર્ગસ્થતાને સ્વીકારીને આયુકર્મ સિવાય સાત કર્મોની સ્થિતિ ઘટાડીને એક કોટાકેટિ સાગરેપમ સુધી લાવીને, આત્માની અપૂર્વ શક્તિ ફેરવીને, અપૂર્વ આનંદ અનુભવતાં અપૂર્વ કરણ કરીને, રાગદ્વેષની નિબિડ ગ્રથિને ફરી કદી ન બંધાય એવી રીતે અનિવૃત્તિકરણથી ભેટીને સમ્યક્ શ્રદ્ધા પ્રાપ્ત કરીને, સ્વ પરનું ભેદજ્ઞાન મેળવીને, ચિત્તની પ્રસન્નતા પ્રાપ્ત કરીને અને આત્મશાંતિ અનુભવીને, જે આત્મા, આત્મા નંદની લહરીઓમાં ઝૂલે છે, તેના આહૂલાદની ઝાંખી પણ સંસાર સામગ્રીમાં રક્ત રહેનાર માનવીને મુશ્કેલ છે. નવરોનું અને સુરવનું સુખ જ્યારે આકર્ષતું અટકશે, ત્યારે સહજાનંદની સહેજ ઝાંખી અનુભવાશે.