________________
કલ્પ
અસ્થિર જાણ સિદ્ધિમાગને સમજનાર આત્માએ ભેગોથી વિરમવું જોઈએ.
વિશેષા-મહાલું માનવજીવન ટુંકું છે. જવાનું નિશ્ચિત હોવા છતાં અણધાર્યા સમયે જવાનું હોય છે. જવાની તૈયારી માટે દિવસે નહિ મળવાથી સતત તૈયારી રાખ્યા વિના છૂટકે નહિ. ભાવિની તૈયારી માનવ દેહે જ થઈ શકે. તૈયારી કરનાર દિવ્ય સુખ પ્રાપ્ત કરે છે જ્યારે તૈયારી સામે આંખમિચામણાં કરનાર અનંતકાળ દુઃખમાં વિતાવવાની પૂર્વભૂમિકા રચે છે.
જ્યાં સદાકાળ સુખ છે, જ્યાં જ્ઞાનજ્યોતિ જળહળે છે, જ્યાં અને શક્તિને આવિષ્કાર છે, જ્યાં સંપૂર્ણ સમાધિ છે, તે સ્થાન મેળવવાની ભૂમિકા રચાય છે માનવદેહે. સિદ્ધિ માર્ગ તરીકે ઓળખાતી એ ભૂમિકાને આશ્રય લેનાર અવશ્ય સિદ્ધિસ્થાન પ્રાપ્ત કરે.
મુક્તિમાર્ગ સુખદ છે. જે માર્ગમાં વીતરાગ ઉપરની અવિચળ શ્રદ્ધા તરવરતી હેય, વિશ્વનું સત્ય નિદર્શન થતું હેય, આત્માનંદમાં રમણતા અનુભવાતી હેય, એ માર્ગમાં અપાર સુખ હોય. અનુભવીએ જ તે સુખ સમજી શકે. એ માર્ગમાં મિથ્યા મંતવ્ય ન હોય; કુત્સિત પદાર્થો ઉપર પ્રેમ ન હોય; તુછ ભેગસુખને આદર ન હોય; દેહ પ્રત્યે મમત્વ ન હોય; ઇન્દ્રિયની આધીનતા ન હોય અને સંગજન્ય દુ:ખની વેદના ન હોય. વિગજન્ય વાસ્તવિક સુખ ત્યાં વર્તે, પરપદાર્થોના ત્યાગથી મળતી સમાધિ ત્યાં અનુભવાય; સ્થિર ચિત્તને અહલાદ ત્યાં મળે. ત્યાં રમી
