________________
૧૧
છે. પગલિક સુખ પણ ખરતા તારલાની જેમ ઘડીમાં ખરી જાય છે. સુખદ ભાસતી વરતુ કાળ વિત્યે અપ્રિય થઈ પડે છે. પ્રિય વસ્તુઓને તિલાંજલી આપવી પડે છે. ચલ ભૌતિક સુખની અભિલાષા રાખવી તે જાણુંબુઝીને દુઃખ વહોરવા જેવું છે. પાર્થિવ પદાર્થો પ્રત્યે પ્રેમ શાને? सत्तु विसं पिसाओ, वेआलो हुअवहो वि पजलिओ। तन कुणइ जं कुविआ, कुणति रागाइणो देहे ॥८६॥
ગાથાર્થ – કુપિત રાગાદિ દેહમાં જે ભયાનકતા કરે છે, તે શત્રુ, વિષ, પિશાચ, વેતાલ કે પ્રજ્વલિત અગ્નિ પણ નથી કરતે.
વિશેષા :-પ્રીતિ અને અપ્રીતિ આત્મગુણેના ઘાતક છે. જ્યાં રાગ અને દ્વેષ છે ત્યાં ઉકળાટ અને ધમધમાટ છે; દુઃખ અને શેક છે; અશાંતિ અને અસ્થિરતા છે; અપ્રસન્નતા અને નિર્બળતા છે. તીવ્ર રાગ સેવતાં દેહની શક્તિ ક્ષીણ થાય છે; અંગ તપ્ત બને છે અને પૂજે છે. કોધથી આંખે લાલ બને છે, લેહી તપે છે અને શરીર બળે છે. રાગાદિ દેના સેવનથી દીર્ઘકાળ સુધી શરીર અસ્વસ્થ રહે છે અને શક્તિને હાસ થયેલે અનુભવાય છે. એ સ્થિતિમાં જીવવું પણ અકારું થઈ પડે છે.
રાગાદિ દેથી થતાં નુકશાનની સરખામણીમાં બાહ્ય પ્રતિકૂળ પદાર્થોથી થતું નુકશાન બિંદુત્ જણાય. શું
