________________
પા
અને વૈરની ઉત્પાદક તેમ તેનું સાધન પણ. એ રીતે નારીનેહથી ઉદ્ભવતા અવગુણે નિરાગી પુરુષોએ નિહાળ્યા અને વ્યક્ત કર્યા.
શાસ્ત્ર રચયિતાઓ સામાન્ય પુરૂષે હેત તે સ્ત્રીને દેવી કહીને તેઓ નવાજત. સર્વગુણનું તે ભાજન છે એમ કહી તેની તેઓ સ્તવના કરત. દેખીતું જ છે કે સ્ત્રીના દેશે સામાન્ય માનવીની નજરે ઓછા ચડે છે. એની આંખ સામે તરે છે તેના ગુણે અને એથી જ સ્ત્રીનું ષવર્ણન તેને અસહ્ય જણાય છે.
શાસ્ત્રરચયિતાઓ મહાન માનવીઓ હતા. મેહથી તેઓ પર હતા શ્રેષથી તેઓ પર હતા. નેહાને તેમને પુરુષ પ્રત્યે પક્ષપાત અને નહતી તેમને સ્ત્રી પ્રત્યે દ્વેષ વૃત્તિ. વસ્તુસ્થિતિનું તેમને ભાન હતું. જગતની પ્રગતિનું એમનું લક્ષ્ય હતું. પરિણામે સત્ય સમજાવી જગતને વિલાસને માર્ગે જતું વાળવા એમણે એમનાથી બનતું કર્યું.
શાસ્ત્રરચયિતાઓ પુરુષે હતા માટે તેમણે સ્ત્રી જાતને ઊતરતી પંક્તિની લેખી એમ કહેવામાં તે મહાત્માઓને અન્યાય છે, તેમના દષ્ટિબિંદુનું અજ્ઞાન છે. સ્ત્રી અને પુરૂષ બંનેને લક્ષ્યમાં રાખીને, અને બંનેના હિતાર્થે શાસ્ત્રો રચાયાં છતાં બંનેને સંબોધીને અને ઉદ્દેશીને તે ન લખી શકાય તે સ્વાભાવિક છે. એમ કરવા જતાં સાહિત્ય ખામીભર્યું બને. એ સાહિત્યમાં રસદર્શન ન થાય. વારંવાર જી
