________________
ભગવાનના મુખથી ભાવિ વૃત્તાંત સાંભળી ભરત મરીચિ સમીપ જઈ વંદન કરી બેલ્યાઃ “મરીચિ, હું તમારા આ વિદડી વેષને વંદન કરતો નથી. પરંતુ તમે અંતિમ તીર્થંકર થવાના છે એ જાણી તમારા ભાવી તીર્થકરને વંદન કરું છું. સંસારમાં જે મહાન પદવીઓ ગણાય છે, તે સર્વે તમને મળી ગઈ છે. તમે આ ભરતવર્ષમાં ત્રિપૃષ્ઠ નામના પહેલા વાસુદેવ, મહાવિદેહમાં પ્રિય મિત્ર નામના ચક્રવતી અને આ ભારતવર્ષમાં મહાવીર નામના ચોવીસમાં તીર્થકર થશે. ”
મરીચિને મદ
ચકવતી ભરત ની વ.1ી મરીચિ ઘણી પ્રસન્ન થયા. ત્રણવાર પગ સાથે હાથનું આસ્ફાલન કરીને નાચતા નાચતા બોલવા લાગ્યા,
હું પહેલો વાસુદેવ થઈશ, સૂકા નગરીમાં ચક્રવતી થઈશ તથા છેલ્લે તીર્થકર થઈશ. અહો ! મારું કુળ અતિ ઉત્તમ છે. હું વાસુદેવમાં પહેલે, મારા પિતા ચક્રવતી એમાં પહેલા અને મારા દાદા તીર્થંકરોમાં પહેલા.”
એવી રીતે મરીચિએ જાતિનો મદ કરવાથી નીચ ગોત્રકર્મ બાંધ્યું.
રાષભદેવ પ્રભુ મેક્ષે ગયા પછી પણ મરીચિ સાધુઓ સાથે વિચરતા હતા અને અનેક માણસોને બોધ આપી શિષ્ય કરવા સાધુએને સોંપતા. મરીચિની માંદગી
એક સમય મરીચિ બિમાર પડ્યા. તેમાં વિશાળ સાધુ-સમુદાય સાથે વિચરતા હતા, છતાં પણ તેમને અસંયમી સમજી શ્રમણોએ તેમની પરિચયો ન કરી. હવે મરીચિને પિતાની અસહાય અવસ્થાનું ભાન થયું. આ માંદગીમાં તેમને વિચાર આવ્યો, “મારે જે શિષ્ય હોય તો તે મારી સારવાર કરે.” આ સંબંધી તેમણે યોગ્ય વ્યક્તિની પસંદગી કરવાનો નિર્ણય પણ કર્યો.