________________
૧૨૩
હે પુરૂષ, તું જ તારો મિત્ર છે. બહારના મિત્રની શેાધ છેડી તું તારાજ આત્માને નિગ્રહમાં રાખ. તે રીતે તું દુઃખથી મુક્ત થઈ શકીશ.
આત્મા પોતે પિતાના સુખ દુઃખન કર્તા અને વિકર્તા (નાશ કરવાવાળે) છે. સન્માર્ગગામી આત્મા પિતાને મિત્ર છે. દુર્ભાગગામી આત્મા પિતાને શત્રુ છે.
હજારો દુર્જય સંગ્રામમાં લાખે દ્ધાઓને જીતનાર કરતાં એક માત્ર પિતાના આત્માને જીતનાર ચડી જાય છે. બહારના. બધા વિજયે કરતાં આત્મવિજય શ્રેષ્ઠ છે.
પિતાના આત્મા સાથે યુદ્ધ કર. બાહ્ય યુદ્ધ કરવાથી શું, પિતાને-આત્માને જીતવાથી પરમ સુખ પ્રાપ્ત થાય છે.
કર્મથી બ્રાહ્મણ છે, કર્મથી ક્ષત્રિય છે, કર્મથી વૈશ્ય છે અને કર્મથી શૂદ્ર છે,” જે ગુણકર્મમાં ઉચ્ચ છે તે ઉચ્ચ છે, અને જે. ગુણ-કર્મમાં નીચ છે તે નીચ છે. કહેવાતે શૂદ્ર પણ સચ્ચરિત હોય. તે ઉચ્ચ છે અને કહેવાતે બ્રાહ્મણ પણ દુશ્ચરિત હોય તે નીચ છે
વાસનાઓ, તૃષ્ણએ ભારે શલ્યરૂપ છે, ઝેર જેવી છે. ભયંકર સર્પ જેવી છે. કામભેગોને ઝંખ્યા કરતે છતાં તેને પામી ન શકતે. મનુષ્ય દુર્ગતિને પામે છે.