________________
૧૨૪
કમભાગે ક્ષણવાર સુખ આપનારા છે અને લાંબા સમય સુધી દુઃખ આપનારા છે. કમભોગને મેળવતાં અને ભોગવતાં ય દુઃખ વધારેમાં વધારે છે, સુખ નજીવું છે. કામભાગો આત્માની પૂર્ણ સ્વતંત્રતાના ભારે શત્રુઓ છે અને અનર્થની ખાણ છે.
ધર્મ ઉત્કૃષ્ટ મંગળ છે. ધર્મ એટલે અહિંસા, સંયમ અને તપ. આ ધર્મ જેના મનમાં વસ્યા છે તે વંદનીય છે.
અહિંસાને અર્થ ન મારવું એટલે જ મર્યાદિત નથી, કિંતુ બધાય છેપ્રત્યે સહાનુભૂતિ, પ્રેમ, કરૂણું અને મન-વચન-કાયાથી બધાનું ભલું કરવાની ભાવનાને અહિંસા શબ્દમાં સમાવેશ થાય છે.
સદા અપ્રમત્ત અને સાવધાન રહીને અસત્યને ત્યાગી, હિતકારી સત્ય વચન જ બલવું. સત્યમાં દઢ રહે સત્યરત મેઘાવી
વ્યક્તિ બધા પાપ નાશ કરે છે. સત્ય એટલે અનેકાન્ત. એક જ વસ્તુમાં ભિન્ન ભિન્ન દષ્ટિબિંદુએથી સંગત થઈ શકતા જુદા જુદાવિરૂદ્ધ દેખાતા–ધર્મોને પ્રામાણિક સ્વીકાર એ સ્યાદાદ અથવા અનેકાંતવાદ છે.
