________________
૧૦૭
ખુબ સ્વરૂપવાન બની; તેના રૂપની પ્રશંસા ચંડપ્રદ્યોતને કાને પહોંચી તે નીલગિરિ હાથી ઉપર બેસી ત્યાં આવ્યું અને દૈવી પ્રતિમાને સ્થાને તેના જેવી બીજી પ્રતિમા મૂકી પ્રતિમા સહિત દાસીને લઈ ઉજયિની ચાલ્યા ગયે.
બીજે દિવસે ઉદાયનને આ વાતની ખબર પડી. તેણે ચંડપ્રતને કહેવરાવ્યું કે “તારે દાસી રાખવી હોય તે ભલે રાખ પણ પ્રતિમાજીને પાછાં મોકલી આપ” ચંડપ્રદ્યોતે આની દરકાર ન કરી ઉદાયને ઉજજયિની ઉપર ચઢાઈ કરી ચંડપ્રદ્યોતને જીવતો પકડો અને તેના કપાળ ઉપર દાસીપતિ એવું નામ લખાવ્યું આ પછી ઉદાયને. પ્રતિમાને ઉઠાવી વીતભયનગરે લઈ જવા પ્રયત્ન કર્યો, પણ પ્રતિમાજી ન આવ્યાં એવામાં આકાશ વાણી થઈ કે “રાજન શોક ન કર વીત. ભય પટ્ટા થડા સમયમાં ધૂળથી પૂરાઈ જશે માટે પ્રતિમાજીને અહિં જ રહેવાદે. રાજા પ્રતિમાને ત્યાંજ રહેવા દઈ, ચંડપ્રદ્યોતને કેદી તરીકે સાથે લઈ પાછો ફર્યો. માર્ગમાં ચોમાસું બેસતાં વચ્ચે મુકામ કર્યો. આ છાવણીનું સ્થળ જતે દિવસે દશપુર નામે પ્રસિદ્ધ થયું.
એક વખત ઉદાયન રાજાના રસોઈએ ચંડપ્રદ્યોતને પૂછયું “આજે શું જમશે?” ચડપ્રદ્યોતે કહ્યું “રોજ નહિ ને આજે કેમ આવો પ્રશ્ન રસોઈએ કહ્યું “ રાજતો રાજા માટે જે ભેજન તૈયાર થાય તે તમને મોકલીએ છીએ પણ આજે પર્યુષણ પર્વહેવાથી અંતઃપુર પરિવાર સહિત રાજાને ઉપવાસ છે. ” ચંડાપ્રધાને કહ્યું “મારે પણ આજે ઉપવાસ છે.” આ વાતની ખબર ઉદાયનને પડી. તેને લાગ્યુ કે “પર્યુષણ પર્વનું મુખ્ય કૃત્ય વૈરવિરોધની ક્ષમાપના અને આ કૃત્ય ચંડપ્રદ્યોતને કેદી તરીકે રાખી હું કંઈ રીતે પૂર્ણપણે સાચવી શકયે ગણાઉં?” તેણે ચડપ્રદ્યોતને તુર્ત છૂટે કર્યોઃ દાસીપતિ. શબ્દ પર રાજપટ્ટ બાંધી તેનું કપાળ ઢંકાવ્યું ચડંપ્રદ્યોતને રાજ્ય પાછું સોંપ્યું અને તેની ક્ષમા માગી સાધર્મિક ગણી ભકિત કરી. આ પછી ઉદાયન વીતભયનગર અને ચર્ડ પ્રઘાત ઉજજયિની પાછો ફર્યો.
