________________
સલાહ આપી. “મહારાજ ! દેવીના વચનને અનાદર ન કરે. સ્ત્રી હઠ છે ! કદાચ આત્મઘાત પણ કરી બેસે!”
રાજાએ કહ્યું, “એને કંઈ ઉપાય નથી. અમારી કુલમર્યાદા છે કે જ્યાં સુધી પહેલાં પ્રવેશ કરેલ પુરૂષ બહાર ન આવે ત્યાં સુધી બીજે પુરૂષ ઉદ્યાનમાં પ્રવેશ નથી કરી શકતો. વિવભૂતિ વસંતઋતુ ગાળવા માટે ઉદ્યાનમાં રહ્યો છે તે બહાર નહિ નીકળે. ”
અમાત્યે કહ્યું, “એને ઉપાય થઈ શકે છે.”
અમાત્યે અજ્ઞાત મનુષ્યના હાથથી રાજા પાસે બનાવટી લેખ પહોંચાડયો. લેખ વાંચતાજ યુદ્ધયાત્રા જાહેર કરી. આ વાત વિશ્વભૂતિના કર્ણ સુધી પહોંચી તે તુરત ઉદ્યાનમાંથી નીકળી રાજા પાસે ગયા અને રાજાને રેકી પોતે યુદ્ધયાત્રા માટે ચાલી નીકળે.
જે પ્રદેશમાં શત્રુના ઉપદ્રવની હકીકત જાહેર કરવામાં આવી હતી, ત્યાં વિશ્વભૂતિ સૈન્ય સાથે જઈ પહયે, પરંતુ ત્યાં કંઈ ઉપદ્રવ ન દેખે. યુદ્ધની હિલચાલ પણ ન નીહાળી એટલે વિશ્વભૂતિ જેવો ગો હતો તે જ પાછો ફર્યો.
વિવભૂતિ યુદ્ધયાત્રાએ ગયા એટલે રાજકુમાર વિશાખનંદીએ ઉદ્યાનમાં પોતાનું સ્થાન જમાવી દીધું. વિવભૂતિ પાછા ફરી રાજમહેલમાં આવ્ય અને ઉદ્યાનમાં જવા લાગ્યા, ત્યારે દ્વારપાળેએ તેને રોકી કહ્યું, “કુમાર વિશાખાનંદી અંતઃપુર સાથે ઉદ્યાનમાં રહેલ છે તેથી તમે ત્યાં નહીં જઈ શકે.”
હવે વિશ્વભૂતિને જણાયું કે યુદ્ધની વાત વાસ્તવમાં મને ઉદ્યાનની બહાર કાઢવાનો પ્રપંચ માત્ર હતો. તેણે ક્રોધિત થઈ દ્વાર પર રહેલ એક કઠાના વૃક્ષ પર જોરથી મુષ્ટિપ્રહાર કર્યો. આથી નીચે પડેલા કોઠાઓથી જમીન ઢંકાઈ ગઈ વિવભૂતિઓ દ્વારપાલને કહ્યું, “જે પિતાશ્રીનું ગૌરવ ન જાળવતે હોત તો હું આ પ્રકારે તમારાં માથાં ઉડાવી દેત.” વિશ્વભૂતિમુનિ
વિવભૂતિને આ અપમાનથી ઘણું ખોટું લાગ્યું. વિરક્ત બની તે ઘેરથી નીકળી ગયેલ અને આર્યસંભૂત સ્થવિરની સમીપે જઈ દીક્ષા
