________________
૧૫
તિયક “ભક દેવોએ સિદ્ધાર્થ રાજાના ભવનમાં ભરેલા મહાનિધાને
જે દિવસથી ભગવંત મહાવીર ત્રિશલા રાણીના ઉદરકમળમાં આવ્યા, તે દિવસથી ઈન્દ્રની આજ્ઞાથી તિર્યફ લૂંભક દેવતાઓ વિવિધ મહાનિધાને વારંવાર સિદ્ધાર્થ રાજાના ભવનમાં ભરવા લાગ્યા. એટલે તે જ્ઞાતકુળ પણ ધન, ધાન્ય, રાજ્ય, બળ, વાહન, કેષ્ઠાગાર, પ્રીતિ, સત્કાર વગેરેથી અત્યન્ત વૃદ્ધિ પામવા લાગ્યું, તેમજ સિદ્ધાર્થ રાજાને પણ પૂર્વે જે નમ્યા ન હતા એવા રાજાઓ પણ તાબે થયા. વર્ધમાન નામ પાડવાને માતાપિતાને વિચાર
એકદા ભગવંતના માતાપિતાને આવા પ્રકારને વિચાર આવ્યા કે, “જયારથી આ ગર્ભ ઉત્પન્ન થયે ત્યારથી ધન, ધાન્ય, કનકાદિથી આપણે વૃદ્ધિ પામ્યા છીએ, માટે જ્યારે એ જન્મ પામશે ત્યારે એ પુત્રનું વર્ધમાન એવું ગુણનિષ્પન્ન નામ આપણે પાડીશું. મહાવીરની માતૃભક્તિ | તીર્થકરો ગર્ભમાં આવે છે ત્યારે મતિ, શ્રત અને અવધિ એ ત્રણ જ્ઞાનથી યુક્ત હોય છે. તે રીતે ચરમ તીર્થકર મહાવીર પણ ત્રણ જ્ઞાનથી યુક્ત હતા. તેમણે એકવાર પોતાના જ્ઞાનથી જોયું કે મારા હલનચલનથી માતાને કષ્ટ થાય છે. તેથી તેમણે હલનચલન બંધ કરી દીધુ અને રથિર થઈ રહ્યા. ત્રિશલા માતાને થયેલે શેક
પરન્તુ જિનેશ્વર તેવી રીતે નિષ્પદ રહેતાં ત્રિશલા ક્ષત્રિયાણી ચિંતવવા લાગ્યાં, “શું મારો ગર્ભ ગળી ગયે કે દેવાએ હરી લીધે? શું ઉદરમાં જ નષ્ટ થશે કે કેઈએ થંભી દીધું હશે? જો એમાંથી કંઈ પણ થયું હોય તે મારે હવે જીવવાનું કાંઈ કામ નથી. કારણ કે મૃત્યુનું દુઃખ સહન થાય પણ આવા ગર્ભના વિચાગનું દુઃખ સહન કરી શકાય તેમ નથી. ” આ પ્રમાણે આખ્તધ્યાન કરતા દેવી કેશ છૂટા મૂકી, કર ઉપર મુખકમળ રાખી રૂદન કરવા લાગ્યા. બધા