________________
૨૦ લોકાતિક દેવને સંકેત
પિતાની પ્રતિજ્ઞા પૂર્ણ થયેલી હોવાથી પ્રભુ પિોતે જ દીક્ષા લેવાને તૈયાર હતા, ત્યારે લેકાન્તિક દેએ દીક્ષાને એક વરસ બાકી રહ્યું હતું ત્યારે પિતાના શાશ્વત આચાર પ્રમાણે પ્રભુને દીક્ષાને અવસર આપ્યાનું સૂચવી દીધું. પ્રભુ સ્વયં સંબુદ્ધ છે. તેમને કેઈન ઉપદેશની અપેક્ષા હોતી નથી, પરંતુ પિતાના આચારને માન આપી કાન્તિક દે આ સંકેત સૂચવી જાય છે. વાર્ષિકેદાન
ભગવાન મહાવીર અવધિજ્ઞાન અને અવધિદર્શન વડે પિતાને દીક્ષાકાળ બરાબર જાણતા હતા. દીક્ષાકાળ નજીક આવેલે જાણી તેઓએ હીરા, માણેક, મોતી, સુવર્ણ, ધન, ધાન્ય, હાથી, ઘેડા, ઈત્યાદિને ત્યાગ કરી યાચકે તથા સ્વગેત્રીઓને વહેંચી આપ્યું. દીક્ષા લેવાને એક વર્ષ બાકી હતું ત્યારથી જ તેમણે વાર્ષિક દાન આપવાનું શરૂ કર્યું. વાર્ષિક દાન સંબંધમાં એમ કહેવાય છે કે દાનની એવી તે વૃષ્ટિ થઈ કે દરિદ્રીઓના દારિદ્રય અને યાચકેના દીનતારૂપી દાવાનળ છેક શાન્ત થઈ ગયા. કેટલાક પુરૂષને નવાં આભૂષણે, વસ્ત્રો અને અશ્વો વગેરે સાથે ઘર તરફ આવતાં જોઈ તેમની પત્નીએ તેમને ઓળખી પણ ન શકી. પછી જ્યારે પુરુષોએ સોગન ખાધા, ખાત્રી આપી, નિશાનીઓ આપી, ત્યારે જ સ્ત્રીઓને ખાત્રી થઈ કે આ બીજા કોઈ નહિ પણ તેમના પિતાના જ પતિ છે.
વાર્ષિક દાનની વિધિ સમાપ્ત થતાં, પ્રભુએ પિતાના વડીલબધુ નંદિવર્ધનને કહ્યું, “હે રાજન ! તમે કહેલી મુદત હવે પૂરી થાય છે, તેથી હવે હું દીક્ષા સ્વીકારું છું. ” આ વાત સંભાળી નંદિવર્ધને પણ અનુમતિ આપી. દીક્ષા મહોત્સવ કરવા માટે આખા ક્ષત્રિયકુંડ નગરને ધ્વજ, પતાકા તથા તેરણથી શણગાયું. પચાસ