________________
તેજ હેાય તે આ પાડો બળી જાઓ.” સાન્નિધ્યમાં રહેલા બૃતરેએ વિચાર્યું કે “પ્રભુનું માહાસ્ય અન્યથા ન થાઓ.” એમ વિચારી તેઓ એ આખા પાડાને બાળી નાખે.
શ્રાવસ્તીથી પ્રભુ હલકત (હરકુ) ગામે પધાર્યા. હલદ્ભત ગામની બહાર હરિ નામનું અતિ પ્રખ્યાત પ્રાચીન તેમજ અતિવિશાળ એક વૃક્ષ હતું. તે વૃક્ષની નીચે પરમાત્માએ તેમજ ગશાલકે રાત્રિની સ્થિરતા કરી અને પ્રભુ ધ્યાનસ્થ બન્યા. અનેક મુસાફરે પણ આ વૃક્ષ નીચે રાતવાસે કરી બીજે દિવસે પ્રભાતે આગળ જતા હતા. માત્ર ગોશાલક અને પ્રભુ બને જણાજ ત્યાં રહ્યા હતા. તેવામાં એક અતિ દુખદાયક ઘટના બની. હરિદ્ર વૃક્ષ નીચે પ્રભુએ સહન કરેલ અગ્નિને ઉપસર્ગ
એજ વૃક્ષની નીચે રાતવાસો રહેલા સુસાફરે એ ઠંડી ઊડાડવા માટે રાત્રે તાપણી સળગાવી હતી. પણ સવાર થતાં તેઓ અગ્નિને બુઝાવ્યા વગર જ પોતપોતાને રસ્તે ચાલતા થયા. પવનના સખત ઝપાટાઓને કારણે અગ્નિ આગળ વધ્યા. જે સ્થળે પ્રભુ ધ્યાનારૂઢ થયા હતા ત્યાં વૃક્ષના પાંદડાઓનો મોટો ઢગલો થયો હતો. તેથી આગ વધતી વધતી ત્યાં સુધી આવી પહોંચી. શાલકે અગ્નિને આગળ વધતી જઈ પ્રભુને કહ્યું કે “હે દેવાર્ય, ભાગ ! ભાગે !” પણ પ્રભુ મહાવીરે તે કર્મનિર્જરા દેહની મમતા સરાવી ઉગ્ર તપશ્ચર્યા આદરી હતી. શું તેઓ કવશ બની આ સમયે નાસી છૂટે ખરા? કદાપિ જ નહિ.
માઝા મૂકેલ અગ્નિજવાળાઓ જેમને માટે કટીરૂપ બની છે એવા અનંતજ્ઞાની પ્રભુ તે ત્યાં જ વધુ સુદઢ ધ્યાનસ્થ બન્યા. અગ્નિનીવાળાઓ વધતી વધતી પ્રભુના પાદપીડ સુધી આવી પહોંચી. પરિણામે તેમના બંને પગ દાઝી ગયા.
આ પ્રસંગની મહત્તા સમજાવતા સૂત્રકારે જણાવે છે કે ધ્યાનમાં મગ્ન રહેલ પ્રભુના શરીરને અગ્નિજવાળાઓ સ્પર્શવા