________________
૯૭
સઘળા
વનમાં દાવાનલ લાગ્યા, તેથી વનવાસી જીવે ભયથી તે માંડલામાં આવી ભરાયા. તે હાથી પણ જલદી માંડલાંમાં આવ્યેા. માંડલામાં તલ પણ જગા રહી નહિ. આ સમયે તે હાથીએ પેાતાનાં શરીરને ખંજવાળવા માટે એક પગ ઊંચા કર્યો એટલામાં એક સસલો ખીજી જગ્યાએ ઘણી સંકડાશ હોવાથી તે જગાએ આવીને બેઠા. હવે પગથી શરીર ખજવાળીને જેવા તે પગ નીચે મૂકવા લાગ્યા કે તુરત તેણે તે જગ્યાએ સસલાને જોચે. તેથી દયા. લાવીને અઢી દિવસ સુધી એવી જ રીતે પગ ઊંચા કરી રાખ્યું પછી જ્યારે દાવાનલ શાંત થયે ત્યારે સઘળા જીવે પાતપાત ને સ્થાનકે ગયા; સસા પણ ચાલ્યા ગયે પણ તે હાથીને પગ ઝલાઈ જવાથી, પગની ખધી રગ ખંધાઈ જવાથી જેવા તે પગ નીચે મૂકવા ગયેા કે તુરત પૃથ્વી પર પડી ગયે. ત્યાં ત્રણ દિવસ સુધી ભૂખ અને તરસથી પીડિત થઈ, દયામય રહીને, સેા વરસનું આયુષ્ય સંપૂર્ણ કરીને, શ્રેણિક રાજાની ધારિણી રાણીને કૂખે તુ પુત્રપણે ઉત્પન્ન થયે છે. હું મેઘકુનાર ! તે તિથચના ભવમાં પણ ધમને માટે આવું કષ્ટ સહન કર્યું તેથી તારે! રાજકૂળમાં જન્મ થયે, તે ચારિત્રને માટે કષ્ટ સહન કરતાં કેટલુ ફળ મળશે તેનેા તું વિચાર કર. હું મેઘાતિ ચના ભવમાં તે તુ અજ્ઞાની હતા. છતાં દયાળુપણે તે વ્યથાને જરાપણ ગણકારી નહિ, તે અત્યારે જ્ઞાન પામીને પણ જગત્ વંદનીય એવા સાધુએની ચરણરજથી શા માટે દુભાય છે ? સાધુએની ચરણરજ તે પુણ્યવાન્ જીવને લાગે, માટે સાધુએના પગ લાગવાથી દુ:ખી ન થવું. એ પ્રમાણે પ્રભુનુ કહેવું સાંભળી મેઘકુમારને જાતિ સ્મરણ જ્ઞાન થયુ'; પેાતાના પૂના અને સંભારીને મેઘકુમારને વૈરાગ્ય થયે અને પ્રભુને પ્રણામ કરી એહ્યા, હે સ્વામી ! આપ ચિરકાલ જયવંતા વર્તો. જેમ ઉન્માગે રથને કુશળ સારથી ખરે માગે લાવે, તેમ આપ મને ફરીથી સન્માર્ગે લાળ્યા પ્રભુ ! આપે મારેા ઉદ્ધાર કર્યો” એવી રીતે પ્રતિખોધ પામેલા મેઘકુમાર ચારિત્રને વિષે સ્થિર થયેા. અને એવે અભિગ્રહ લીધે કે આજથી મારે એ નેત્રા સિવાય શરીરના બીજા અવયવેાની શુશ્રષા ગમે તેવું સંકટ પડે તે પણ ન કરવી. એવે યાવજજીવ સુધીના અભિગ્રહ કરી, નિરતિચારપણે ચારિત્ર પાળી, તીવ્ર તપ તપી, અ ંતે એક માસની સ લેખના કરી, વિજય નામના અનુત્તર વિમાનમાં દેવપણે ઉત્પન્ન થયેા.
ભવ
જતા
