Mahabharat Samhita Part 05

Author(s): Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute

Page 21

5. 4 ] हरिवंशे [. 5. 38 मर्यादां स्थापयामास धर्मापेतां स पार्थिवः / ये चान्ये विन्ध्यनिलयास्तुमुरास्तुम्बुरास्तथा / वेदधर्मानतिक्रम्य सोऽधर्मनिरतोऽभवत् // 4 अधर्मरुचयस्तात विद्धि तान्वेनकल्मषान् // 19 निःस्वाध्यायवषद्वाराः प्रजास्तस्मिन्प्रजापतौ / ततः पुनर्महात्मानः पाणि वेनस्य दक्षिणम् / प्रावर्तन्न पपुः सोमं हुतं यज्ञेषु. देवताः // 5 अरणीमिव संरब्धा ममन्थुस्ते महर्षयः // 20 न यष्टव्यं न होतव्यमिति तस्य प्रजापतेः / पृथुस्तस्मात्समुत्तस्थौ कराज्ज्वलनसंनिभः / आसीत्प्रतिज्ञा रेयं विनाशे प्रत्युपस्थिते // 6 दीप्यमानः स्ववपुषा साक्षादग्निरिव ज्वलन् / / 21 अहमीज्यश्च यष्टा च यज्ञश्चेति कुरूद्वह / आद्यमाजगवं नाम धनुर्गृह्य महारवम् / मयि यज्ञो विधातव्यो मयि होतव्यमित्यपि // 7 शरांश्च दिव्यारक्षार्थ कवचं च महाप्रभम् // 22 तमतिक्रान्तमर्यादमाददानमसांप्रतम् / / तस्मिञ्जातेऽथ भूतानि संप्रहृष्टानि सर्वशः / ऊचुर्महर्षयः सर्वे मरीचिप्रमुखास्तदा // 8 समापेतुर्महाराज वेनश्च त्रिदिवं ययौ // 23 वयं दीक्षां प्रवेक्ष्यामः संवत्सरगणान्बहून् / समुत्पन्नेन कौरव्य सत्पुत्रेण महात्मना / अधर्म कुरु मा वेन नैष धर्मः सतां मतः // 9 त्रातः स पुरुषव्याघ्र पुन्नानो नरकात्तदा / / 24 निधने हि प्रसूतस्त्वं प्रजापतिरसंशयम् / तं समुद्राश्च नद्यश्व रत्नान्यादाय सर्वशः / प्रजाश्च पालयिष्येऽहमिति ते समयः कृतः // 10 तोयानि चाभिषेकार्थ सर्व एवोपतस्थिरे // 25 तांस्तथा ब्रुवतः सर्वान्महर्षीनब्रवीत्तदा / पितामहश्च भगवान्देवैराङ्गिरसैः सह / वेनः प्रहस्य दुर्बुद्धिरिममर्थमनर्थवत् // 11 स्थावराणि च भूतानि जंगमानि च सर्वशः // 26 स्रष्टा धर्मस्य कश्चान्यः श्रोतव्यं कस्य वा मया / समागम्य तदा वैन्यमभ्यषिञ्चनराधिपम् / संमूढा न विदुनूनं भवन्तो मां विशेषतः // 12 महता राजराज्येन प्रजापालं महाद्युतिम् // 27 इच्छन्दहेयं पृथिवीं प्लावयेयं तथा जलैः।। सोऽभिषिक्तो महातेजा विधिवद्धर्मकोविदैः।। द्यां वै भुवं च रुन्धेयं नात्र कार्या विचारणा // 13 आधिराज्ये तदा राजा पृथुर्वैन्यः प्रतापवान् // 28 यदा न शक्यते मानादवलेपाच पार्थिवः / पित्रापरञ्जितास्तस्य प्रजास्तेनानुरञ्जिताः / अनुनेतुं तदा वेनं ततः क्रुद्धा महर्षयः // 14 अनुरागात्ततस्तस्य नाम राजेत्यजायत // 29 निगृह्य तं महात्मानो विस्फुरन्तं महाबलम् / आपस्तस्तम्भिरे तस्य समुद्रमभियास्यतः / ततोऽस्य सव्यमूलं ते ममन्थुर्जातमन्यवः // 15 पर्वताश्च ददुर्माग ध्वजसङ्गश्च नाभवत् // 30 तस्मिंस्तु मथ्यमाने वै राज्ञ ऊरौ प्रजज्ञिवान् / अकृष्टपच्या पृथिवी सिध्यन्त्यन्नानि चिन्तया / हस्वोऽतिमात्रः पुरुषः कृष्णश्चापि बभूव ह // 16 सर्वकामदुघा गावः पुटके पुटके मधु / / 31 स भीतः प्राञ्जलिर्भूत्वा स्थितवाञ्जनमेजय / एतस्मिन्नेव काले तु यज्ञे पैतामहे शुभे / तमत्रिविह्वलं दृष्ट्वा निषीदेत्यब्रवीत्तदा // 17 सूतः सुत्यां समुत्पन्नः सौत्येऽहनि महामतिः॥३२ निषादवंशकर्ता स बभूव वदतां वर। तस्मिन्नेव महायज्ञे जज्ञे प्राज्ञोऽथ मागधः / धीवरानसूजच्चापि वेनकल्मषसंभवान् // 18 _ पृथोः स्तवार्थ तौ तत्र समाहूतौ महर्षिभिः // 33 - 12 -