________________
[૨૪]
महामानव निषेधमानं नाहिंमा विधिरूपाऽपि विद्यताम् । સમતા પર્વમg, મૈથી, વસતા હિંસા છે ૪૭
47 Ahinsā is not only negative, but it is also positive. It is defined as equalınindedness to all embodied bein ys, all-pervading friendship and universal love being sure to induce one to benefit others.
[Only negative Ahinsa is incomplete Ahinsa. The entity of Ahinsa is completely achieved in the combination of both kinds of Ahinsa negative & positive. ]
(૪૭) અહિંસા એ માત્ર નિષેધરૂપ કે નિવૃત્તિરૂપ નથી, અર્થાત્ હિંસા ન કરવી એટલી જ માત્ર મર્યાદાવાળી નથી, પણ વિધિરૂપ-વિધાયકરૂપ યા પ્રવૃત્તિરૂપ પણ છે, અર્થાત્ પરહિતપ્રવૃત્તિરૂપ પણ છે એ સમજવું જોઈએ. સર્વ પ્રાણીઓ તરફ સમભાવ, મિત્રી અને વાત્સલ્ય (પરહિત પ્રવૃત્તિ) એ અહિંસા છે.
[કેવલ નકારાત્મક અહિંસા અધૂરી અહિંસા છે. નિવૃત્તિરૂ૫ તથા પ્રવૃત્તિરૂપ બન્ને પ્રકારની અહિંસાના સંયોજનમાં જ અહિંસાનું તત્ત્વ પૂર્ણરૂપે સધાઈ શકે છે.]
यथा दुमस्य पुष्पेषु पिबति भ्रमरो रसम् । न त्वसौ क्लमयेत् पुष्पमात्मानं च प्रतोषयेत् ॥ १८ ॥
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
