________________
(૩૦)
જખૂસ્વામી ચિત્ર.
[ સર્ગ
મહર્ષિ ભવદત્ત પણ, અનુક્રમે ધણું આયુષ્ય ભોગવીને અન શન કરીને કાળ કચા, ને તે સાધર્મ દેવલાકમાં દેવતા થયા. પછી ભવદેવ એમ ચિંતવન કરવા લાગ્યા કે, નાગિલા મ્હારી પ્રિયા છે. અને હું' તેના સ્વામી છું; અમારા બન્નેના વિરહ થયા છે. ભાઇના ઉપરાધને લીધે જ મે ધણેા કાળ વ્રત પાળ્યુ છે. હવે જ્યારે તે સ્વર્ગમાં ગયા છે, ત્યારે આ ખેદજનક વ્રત શા કામનુ છે ? મ્હા ફ્રી પ્રિયાના વિરહથી જેવી પીડા થાય છે, તેવી દીક્ષાના દુષ્કર કષ્ટ થી પણ મને થતી નથી; પણ તેનુ શુ' થયુ હશે? જેવી રીતે મ ધનભૂમિમાં પડેલી હાથણી, હિમથી કરમાયલી પદ્મિની, મરુદેશમાં રહેલી મરાળી (હુ'સી), ગ્રીષ્મના તાપ સહુન કરતી "તલતા, વિખ્ ટી પડેલી હરણી અને પાશમાં પડેલી મેના; તેવી રીતે જ હું ધારૂં છું કે, તે બિચારીની લાકો દયા ખાતા હશે! જો હુ લાંબા (તે તેથી જ સુદર) નેત્રવાળી તે મ્હારી પ્રિયાને જીવતી મેળવું, તેા હ જીએ પણ હું તેની સાથે ગૃહસ્થાશ્રમમાં લીન થઇને ક્રીડા કરૂં, આ પ્રમાણે તંતુવડે વીટાએલા કાળીઆની પેઠે ચિ'તાત'તુએ વીટાયેલા ભવદેવ, વિર્ સાધુની રજા લીધા શિવાય નીકળી આવ્યેા.
તુરત જ રાષ્ટ્રકૂટના સુગ્રામ નામના ગામને વિષે તે ગયા અને અધ કરેલા દ્વારવાળા નગરની બહાર આવેલા એક આયતન (મ દ્વિર) માં રહ્યા. ત્યાં એક બ્રાહ્મણીની સાથે સુગધી માળા વિગેરે લઇ તે, એક સી આવી અને તેણે મુનિ ધારીને વંદન કર્યુ. એટલે તેને ભવદેવે પૂછ્યું, “હે ભદ્રે ! આર્યવાન્ રાષ્ટ્રકૂટ અને પતિ રેવતી જી વે છે કે, નહી ?” ત્યારે તેણે કહ્યું કે, “આર્યવાન્ રેવતીને તે, મૃત્યુ પામ્યાને આજ ઘણા કાળ થયા,” ભવદેવે ફરીથી પૂછ્યું, “ આર્ય વાના પુત્ર લદેવે પેાતાની નવવધુને ત્યજી દીધી હતી; તે નાગિલા હજુ છે કે, નહી?” ( આ સાંભળી) તે સ્ત્રીએ વિચાચુ કે, નક્કી ૧ દયા આણતા હશે.
