________________
૨ો.1
નૃપુષ’ડિતા અને શિયાળની કથા,
( 29 )
હવે રાત્રીએ એક વખત તે રક્ષક (વૃદ્ધિ સાની) ઊંધે છે કે, જાગે છે? તે જોવાને એક રાણી વારવાર તેની નિરીક્ષા ( તપાસ ) કરવા લાગી. તેથી તેણે વિચાર્યુ કે “ વારવાર ઉડીને આ મને જોઇ જાય છે, તેનું કાંઇ કારણ જણાતુ નથી,” તેથી તે “ મ્હારા સૂઈ જ વાથી એ શું કરશે ? ” એ જાણવાને ખાટી નિદ્રામાં સૂઇ ગયા; એ, ટલે તેા તે ફરીથી બહાર નીકળી, રક્ષકને ભરિનદ્રામાં સૂતેલા જોઈ હર્ષ પામી, ચારની પેઠે ધીમે ધીમે તેણે ગવાક્ષ ( ગાખ ) તરફ જવા માંડયુ. તે ગવાક્ષની નીચે, ઐરાવત હસ્તીના ન્હાના ભાઇ જેવેશ અને હુમ્મેશાં મદ ઝરતા એક રાજવલ્લભ હસ્તી બાંધ્યા હતા. તે હસ્તીના મહાવત ઉપર્ આશક બનેલી તે રાણી, એક લઇ મૂકી શકાય એવા પાટીયાના કકડાને ખરોડીને, ગવાક્ષ થકી બહાર નીકળી, ત્યાં નિત્યના અભ્યાસથી શીખેલા હસ્તીએ, તેને સૂવડે લઇને નીચે ભૂમિ ઉપર મૂકી, પણ તે મહાવત તા તેને જોઇને કાપાયમાન થયા, “કેમ મા ડી આવી?” એમ કહીને લાલચાળ આખા કરીને, દાસીની પેઠે તે રાણીને હાથીની સાંકળવડે મારી, રાણીએ કહ્યું, “ અને મારા ન હિં, આજે રાજાએ કાઈ નવા અંત:પુર રક્ષક મોકલ્યા છે; તે જાગતા હાવાથી મ્હારે રોકાવું પડયું. ઘણા વખત પછી તે ઊધી ગયા એ ટલે લાગ જોઇને હું. માંડ માંડ અહિં આવી —એમ કહીને, હે સુંદર ! મારા ઉપર કાપ ન કરો. ” આ પ્રમાણેનાં મિષ્ટ વચને સ મજાવ્યા, ત્યારે તે મહાવત કોષ ત્યજી, તે રાણીની સાથે કાંઇ પણ
મ્હીક શિવાય ઈચ્છા પ્રમાણે ક્રીડા કરવા લાગ્યા. રાત્રી વીતી જવા આવી, એટલે તે હસ્તીની સૂંઢની મદદ વડે તેના ઉપર થઇને પૈ। તાને સ્થાનકે ગઈ.
સ્વર્ણકારે વિચાયુ “ અહા ! અદ્યા અને કૂકડાના ચિત્ર જેવુ સીએનુ' ચરિત્ર જાણવાને કાણ સમર્થ છે ? અહો ! સૂર્યને નહિ જો નારી (અર્થાત્ અંત:પુરની બહાર ન નીકળવા પામતી ) રાજાની
