________________
(૭૬ ) બૂસ્વામી ચરિત્ર, [ સર્ગ માની સમાન હમેશાં સાથે જ રહેનાર તે બન્ને (સ્ત્રી પુરુષ) અગાઉ વાનપણામાં જેમ વિલાસ કરતાં હતાં તે પ્રમાણે વિલાસ કરવા લાગ્યાં. '
એકદા નર રૂપ પામેલા તે વાનર, નારી રૂપ પામેલી તે વાન રીને કહ્યું. “આપણે જેવી રીતે મનુષ્યનું રૂપ પામ્યાં, તેવી રીતે ચા લે હવે આપણે દેવનું રૂપ મેળવીએ.” ત્યારે સ્ત્રીએ કહ્યું, “હે પ્રિય ! બહુ લાભ કરે રહેવા દે, આપણે મનુષ્ય રૂપમાં જ (રહીને) વિષયાનો ઉપભેગ કરશુંદેવતા થવું રહેવા ઘ, આપણું સુખ તેમ નાથી અધિક છે; કારણ કે, આપણે સ્વતંત્રપણે નિર્વિને અને વળી કદિ પણ વિયોગ પામ્યા સિવાય કીડા કરીએ છીએ,” આ પ્રમાણે સમજાવ્યા છતાં પણ તે વાનરપણામાંથી થએલા મનુષ્ય, પૂર્વની માફક ત્યાં જ ઊંચા નેત્રના વૃક્ષ ઉપર પૃપાપાત કર્યો. તે તીર્થને પ્રભાવ એવો હતો કે, જો તિર્યંચ પડે તે મનુષ્ય થાય અને મનુષ્ય પડે તો દેવ થાય; પણ જે ફરીને પડે તિ, પાછા હતા તેવા જ થાય. આ પ્રમાણે હેવાથી તે તીર્થમાં તેણે ફરી પૃપાપાત કરે એટલે તે, પૂર્વ જન્મમાં વાનર હતા, તેથી ફરીને પણ વાનર થયે, તેની સ્ત્રી જે મનુષ્યણી થઈ હતી. તેણે તે લોભ નહિ કરીને ફરીને પૃપાપાત કર્યો નહી; એટલે તે તો મનુષ્યણી જ રહી.
એકદા ફરતા એવા રાજ સેવકોએ પૂર્ણિમાના ચંદ્રમાન(તિજ મય) મુખવાળી તે મૃગાક્ષીને જોઈ તે સ્ત્રીની ડોક શંખ જેવી હતી, સ્તન વિશાળ હતાં અને ઉદર હાનું હતું, તનાં આરેહ (કટિપ શ્રાદુર્ભાગ) સુંદર હતાં અને હસ્ત પાદ, કમળ સરખા હતા. તેણે ગંગાની મૃત્તિકાનું તિલક કર્યું હતું અને લતાએ કરીને એટલે જ ધી લીધા હતા. માથા ઉપર કેતકી પુષ્પની વેણી હતી; કર્ણ (કાન) માં તાલવૃક્ષના પત્રનાં કુંડળે પહેરવ્યાં હતાં અને કઠે કમળના ના બને હાર પહેરા હતા,
