________________
રે જે ] અંગારકારકની કથા
(૭૭) . (સેવકે તેને જોઈ એટલે) તેમણે તેને લઈને રાજને અર્પણ કરી; કારણ કે, જે જે સ્વામી વિનાનું હોય છે, તે સર્વ રાજાને પ્રાપ્ત થાય છે. તેણે તે દિવ્ય રૂપવાળી સ્ત્રીને પોતાની પટ્ટરાણી બનાવી ઠારણ કે, લક્ષ્મી, ઉત્તમ લક્ષણવાળી આકૃતિની તિશિ છે. (આ
ત્ સુંદર આકૃતિવાળા પાસે લક્ષ્મી જાય છે.) તિ વાનરને પણ ત્યાં આવેલા કેઈ અદારીઓ લઈ ગયા અને પુત્રને જેમ ભણાવે, તેઓ તેને વિવિધ પ્રકારનું નાટય શીખવ્યું, તે નટે એકદા તે જ રાજાની પાસે ગયા, ત્યાં વાનર પાસે નાચ કરાવીને એક જેવા જે તમા સો કર્યો. ત્યાં રાજાની સાથે અર્ધાસન ઉપર બેઠેલી પોતાની પ્રિ ચાને જોઈને, તે વાનરે અપાત ચુત સેદન કર્યું તે જાણે પોતાના અંત:કરણના ભાવને બહાર પ્રકટ કરતો હાયની! એ ઉપરથી રાણી એ કહ્યું, “હે વાનર! જે કાળ હેય, તે પ્રમાણે વર્તવું, તે નેતરના વૃક્ષ ઉપરના પૃપાપાતને હવે તું સંભાર નહી. ઈતિ વાનરની કથા
પછી કહે છે. “હે નાથ ! આપ પણે સંપ્રાપ્ત એવા વિષય સુખને ત્યાગ કરીને, તે વાનરની સમાન પાછળ સચ કરશે નહીં - જે બકુમારે કહ્યું, “હે પદાશ્રી ! હું અંગાકારક (કોયલા બ નાવનારે ) ની માફક વિષયમાં અપ્ત નથી. આ
તે અંગાસ્કારકનું દષ્ટાંત આ પ્રમાણે
મારવાની થા. ૨૪ કેઈ એક અંગારકારક, સાથે પુષ્કળ જળ લઇને ઉષ્ણ ગડતુમાં અંગારા બનાવી લાવવાને અર્થે એક મહાન અટરીમાં ગયો. તેણે ત્યાં અંગાણ બનાવ્યા અને અત્યંત અગ્નિના તાપથી તથા સૂયની ગરમીથી તપી જવાથી, તેણે જળયા કરી (પાણી પીને) તુષા છીપાવી, વનના સુસ્તીની માફક વારંવાર શરીર ઉપર છાંટવાથી