________________
૨ જે. ]
કબેરદત્તની કથા
(1) કાએ ભાઈ બહેન એવા એક પુત્ર અને એક પુત્રીને જન્મ આપ્યો. ગણિકાને તેની માતાએ કહ્યું, “આ બાળક હાર દુશ્મન છે. કા રણ કે, ઉદરમાં હતાં ત્યારે પણ તેમણે તેને મૃત્યુના દ્વાર સૂધી પહે ચાડી હતી. આ બન્ને હારા વનને હરી લેશે અને યવ તો વે શ્યાઓની આજીવિકા છે માટે જીવિત પ્રમાણે તું, તે વનનું રક્ષણ કર અને હીરા ઉદરશી ઉત્પન્ન થએલાં આ બન્નેને, હે દીકરી! તું અશુચીની માફક ત્યજી દે; એના ઉપર મોહ કરતી નહી; વળી એ જ પ્રમાણે ફળાચાર પણ છે. વેશ્યાએ કહ્યું, “જો એમ હોય, તો પણુ દશ દિવસ સુધી ધીરજ ધર; ત્યાં સુધી હું એ બન્નેનું પોષણ કરીશ.” તેની માતાએ મહા મહેનતે રજા આપી તેથી તે વેશ્યા, તે બાળકને ધવરાવીને હમેશાં તેનું પોષણ કરવા લાગી, એ પ્રમાણે અહેરાત્રે તે બાળકને તે ઉછેરતી હતી, તેવામાં તેમને કાળરાત્રિ સમાન દશ દિવસ આવ્યા. કુબેરદત્ત અને કુબેરદત્તા એવા નામની બે મુદ્રિકા કરાવીને તે બને બાળકની અંગૂળિમાં તેણે એકેડી પહે કરાવી. પછી તે ચતુર સ્ત્રીએ એક લાકડાની પેટી કરાવી, તેમાં રત્નો પૂરીને તે બાળકને તેમાં મૂક્યાં. પછી તે પેટીને પતે યમુના નદીના પ્રવાહમાં તરતી મૂકી આવી એટલે તે હંસની સમાન કોઇ અડચણ શિવાય તેમાં તરતી ચાલી, પછી કુબેરસેના પાછી વળીને ઘેર આવી, નયન રૂપ અંજલિવડે જાણે તે બાળકને જળાંજળી આપતી હોય! . તેમ અશુપાત કરવા લાગી. - દિવસ ઉગે તે પેટી શાર્યપુર નગરના દ્વાર પાસે પહેચી ત્યાં તેને બે શ્રેષ્ઠીપુએ દીઠી ને લઈ લીધી. પેટી ઉધાડતાં તેમાં તેમણે એક બાળ અને એક બાલિકાને જોયાં, તેથી એક બાળક અને બી જાએ બાળિકા લઈ લીધાં હાથ ઉપરની મુદ્રિકા ઉપરથી કુબેરદત્ત અને કુબેરદત્તા એવાં નામ તેમણે જાણ્યાં,
તેમને હવામીએ પેલા ખજાનાની માફક પ્રયત્નવડે શ્રેષ્ઠીઓના