________________
(૪૪)
જભૂસ્વામી ચિશ્ત્ર.
[ સર્ગ
છે. હું આયૈ ! ખળદાના ભાંકાથી રમ્ય એવાં આ ગોકુળા છે. રચના મ્હા અવાજને લીધે, ન્હાના વાછડા ઊંચા કાન કરી રહ્યા છે, હે કૃોદિર! રસ્તામાં આ તરુણ આખાનાં વૃક્ષા છે કે, જેના પાવા કાયલની સ્રીઓને મધુર મધુર ખેલવાને આષધ સમાન છે. આ રચના અવાજથી ભય પામેલાં હા, વાયુ ઉપર બેઠેલાં હેાયની ! તેમ પૃથ્વીના ત્યાગ કરવાને ઈચ્છતાં હેાયની ! તેમ ધણું ખરૂં આકાશમાં જ ચાલે છે, હું મૃગાક્ષી! શેરડીના વનમાં જળ વર્ષાવનારાં, આ રેંટ બીજા રૂપને સેવનારા ( અર્થાત્ પૃથ્વી ઉપર ખીજે રૂપે આવેલા ) પુષ્કરાવર્ત્તક નામના મેધ જ હેાયની !” આ પ્રમાણે જોવા લાયક વસ્તુઓ બતાવીને, પત્નિને રસ્તે વિનેાદ કરાવતા ઋષભદત્ત શ્રેણી, સપિરવાર વૈભારિગિર પહેામ્યા.
પછી તે ગિરિના ઉદ્યાનને જોવાની ઇચ્છાએ, જેમનાં મન તલપી રહ્યાં છે, એવાં દંપતી રથમાંથી ઉતગ્યાં. રસ્તે ચાલતાં દરેક વૃક્ષનુ નામ પૂછતી, ઝરાઓનાં સ્વાદ્દિષ્ટ જળનું આચમન કરતી, ગાઢ ત સુની છાયામાં પગલે પગલે વિશ્રામ લેતી, શીતળ કેળપત્રથી મુખ આપનાર પવન નાંખતી, પાપટના શબ્દોથી સ્મિત કરતી, મૃગનાં બચ્ચાંઓ ઉપર પ્રેમાળ અને ખેાળામાં આળકાવાળી વાનરી ઉપર હેત બતાવતી એવી ધારિણીને, હાથના ટેકા દઇ ઋષભદત્ત ધીમે ધીમે પર્વત ઉપર ચઢાવવા લાગ્યા. ત્યાં ઋષભદત્ત, ધારિણીને તેના ચિત્તને હરનારી, તે પર્વતની ઉદ્યાનની શાભાને આંગળીવડે બતાવવા લાગ્યા: જુઓ, આ ફળભારથી નમી ગએલા માલિ’ગીનાં વૃક્ષા, આ રાતાં પુષ્પોને લીધે વિસામા લેવા એડેલાં, સંધ્યાના મેધ સમાન દેખાતાં દાડિમીનાં વૃક્ષા; સૂર્યના કિરણને પણ નહિ પ્રવેશ કરવા દેનાર, આ દ્રાક્ષના મહા અને આ નૃત્ય કરતા મયૂરોનાં કલાપ જેવા દેખાતાં પત્રવાળાં તાલવૃક્ષા; વળી જીએ, અહિં વિવિધજા તિનાં પુષ્પા, અરસ્પરસની યુગધ લઇને ભ્રમરના ટાળાના મિષથી
"