________________
૭૦
જેને ઈતિહાસની ઝલક છે તેમ સમતભદ્ર સ્વામીને પણ એ વિશેષણોથી અલંક્ત કર્યા છે. તેથી એવું અનુમાન થઈ શકે છે કે હવેતાંબરને મન સિદ્ધસેન અને સમંતભદ્ર બને સમાન રીતે પૂજ્ય અને સત્કારને યેગ્ય છે. બીજી બાજુ, સિદ્ધસેનસૂરિને જેમ શ્વેતાંબરેએ પિતાના શ્રદ્ધાભાજન અને પ્રમાણભૂત પુરુષ માન્યા છે, તેમ દિગંબરાચાર્યોએ પણ એમને પિતાના સ્તુતિપાત્ર અને શિરસાવંઘ માન્યા છે. તેથી દિગંબરની દૃષ્ટિમાં પણ સિદ્ધસેન અને સમતભદ્ર બન્ને સમાન ગુણોથી અલંકૃત છે. તેથી એ સ્વતઃ સિદ્ધ થઈ ગયું કે સમગ્ર જૈન સમાજ અને જૈન સાહિત્યમાં આ બન્ને મહાપુરુષનું જ્ઞાનપ્રભાથી શોભતું, સર્વપરિપૂર્ણ અને નિર્ગથસમુદાયને વંઘ એવું સિંહાસન સમાનરૂપમાં અને સમાન સ્થાનમાં બિરાજમાન છે.
(વિ. સં. ૧૯૭૬)
જૈન સાહિત્ય સંશોધક, ભાગ ૧, અંક ૧; પૃ. ૬ થી ૨૦ સુધીમાં છપાયેલ હિંદી લેખ ઉપરથી સંક્ષેપ પૂર્વક અનુવાદિત.