________________
૯૮
જૈન ઇતિહાસની ઝલક
જિનેશ્વસૂરિજીની જીવનકથા
દેશ, જ્ઞાતિ, પિતા અને નામ
આ પ્રબંધના [પ્રભાવકચરિતમાંના અભયદેવસૂરિપ્રશ્ન ધના] કથન પ્રમાણે જિનેશ્વરસૂરિ અને એમના ભાઈ બુદ્ધિસાગરનું જન્મસ્થાન મધ્યપ્રદેશ (અને સામતિલકસૂરિષ્કૃત સમ્યકત્વસપ્તતિકાવૃત્તિમાંની ધનપાલકથામાં સૂચવ્યા મુજબ મધ્યપ્રદેશની પ્રસિદ્ધ નગરી બનારસ) છે. તે જ્ઞાતિએ બ્રાહ્મણ હતા અને એમના પિતાનું નામ કૃષ્ણ હતું. બન્ને ભાઈઓનાં મૂળ નામ અનુક્રમે શ્રીધર અને શ્રીપતિ હતાં.
ધારાનગરીમાં ગમન
આ બન્ને ભાઇ એ ધણા બુદ્ધિમાન અને પ્રતિભાશાળી હતા. એમણે વેદવેદ્યામાં ભારે નિપુણતા મેળવી હતી; અને સ્મૃતિ, ઇતિહાસ, પુરાણુ વગેરે અન્ય શાસ્ત્રોમાં પણુ તે પૂરેપૂરા પ્રવીણ હતા. પેાતાના અભ્યાસ પૂરા કર્યાં પછી આ બન્ને ભાઈ એએ, દેશાંતર જોવાની ઇચ્છાથી, પેાતાના વતનમાંથી પ્રયાણ કર્યું. એ વખતે માળવાની ધારાનગરીની સમગ્ર ભારતવર્ષીમાં ભારે નામના હતી. ભારતીય વિદ્યાઆના માટા ચાહક અને પ્રખર વિદ્વાન રાજાધિરાજ ભાજદેવ ત્યાંના અધિપતિ હતા. આ બન્ને ભાઈ એ ક્રૂરતા કરતા ધારાનગરી પહોંચ્યા.
શ્રેષ્ઠી લક્ષ્મીપતિના મહેમાન, શ્રેષ્ઠીની પ્રીતિ
ધારાનગરીમાં લક્ષ્મીપતિ નામે એક મેટા ધનાઢય અને દાનશીલ જૈન ગૃહસ્થ રહેતા હતા. એ પરદેશી વિદ્વાના અને અતિથિને ખૂબ આદરપૂર્વક હંમેશાં અન્ન-વસ્ત્ર વગેરેનું દાન કરતા રહેતા હતા. શ્રીધર અને શ્રીપતિ એ બન્ને ભાઈ એ એને ત્યાં પહાંચ્યા. એણે એમની આકૃતિ વગેરે જોઈ ને ખૂબ ભક્તિપૂર્વક એમને ભોજન વગેરે કરાવ્યું.
આ રીતે તેઓ કેટલાક દિવસ સુધી ભેજનને માટે એને ત્યાં જતા રહ્યા અને ત્યાં જે પ્રવૃતિ ચાલતી રહેતી એનું નિરીક્ષણ પણ કરતા રહ્યા.
