________________
જૈન ઈતિહાસની ઝલક આટલે નિર્દેશ મળે છે એય સદ્ભાગ્યની વાત છે, કારણ કે બીજા આવા અનેક વિદ્વાને સંબંધી તે આટલીય બીના નથી મળતી. સંપ્રદાય, ગ૭, ગુરુ અને ધમમાતા
હરિભદ્રસૂરિએ નિર્દેશલ ગુરુ વગેરેનાં નામો અનુસાર એમને સંપ્રદાય વેતાંબર હતો. એમના ગચ્છનું નામ વિદ્યાધર ગ૭, ગ૭. પતિ આચાર્યનું નામ જિનભટ, દીક્ષા ગુરુનું નામ જિનદત્ત અને એમની ધર્મમાતાનું નામ યાકિની મહત્તર હતું. આ બધી બાબતેને નિર્દેશ એમણે એક જ સ્થાને, આવશ્યક સૂત્રની ટીકાને અંતે, આ રીતે કર્યો છે –
" समाप्ता चेयं शिष्यहिता नामावश्यकटीका। कृतिः सिताम्बराचार्यजिनभटनिगदानुसारिणो विद्याधरकुलतिलकाचार्यजिनदत्तशिष्यस्य धर्मतो याकिनीमहत्तरासूनोरल्पमतेराचार्यहरिभद्रस्य ।"
[ આવશ્યકસૂત્રની “ શિષ્યહિતા” નામની આ ટીકા સમાપ્ત થઈ શ્વેતાંબર આચાર્ય જિનભટના આજ્ઞાધારી, વિદ્યાધરકુલના તિલક સમાન આચાર્ય જિનદત્તના શિષ્ય, યાકિની મહત્તરાના ધર્મ પુત્ર, અલ્પમતિ આચાર્ય હરિભદ્રની કૃતિ.] હરિભદ્રના જીવનની વિગતો આપતા થા
આવશ્યકસૂત્રની ટીકાના ઉપર લખેલ અંતિમ ઉલ્લેખથી વધારે કોઈ હકીકત હરિભદ્ર પિતાને કઈ ગ્રંથમાં નથી લખી. તેથી એમના જીવન સંબંધી આથી વધુ કશી બીના, એમના પિતાના શબ્દોમાં, મળી શકે એવી આશા રાખી શકાય એમ નથી. પરંતુ પાછળના કેટલાય ગ્રંથમાં—ભલે દંતકથાના રૂપમાં કેમ ન હોય—એમના સંબંધી કેટલાય પ્રકારની જુદી જુદી વાતો લખાયેલી જરૂર મળે છે...........
આ પ્રથામાં સૌથી વધારે ઉલ્લેખનીય ગ્રંથ પ્રભાચંદ્ર રચેલ પ્રભાવરિત છે. આ ગ્રંથ વિક્રમ સંવત ૧૩૩૪માં રચાય છે. આ
