Book Title: Jai Jiya Kappo
Author(s): Labhsagar
Publisher: Agamoddharak Granthmala

View full book text
Previous | Next

Page 33
________________ यति-जीतकल्पे मिन-लहु-गुरु-लहुगा णगाढि पयवुढिगाढि अत्थे अ। अपत्तापत्तावत्त-वायणुद्देसणाइसु अ॥२४॥ व्याख्या-इह तपोऽहप्रायश्चित्ते ज्ञानदर्शनचारित्रतपोवीर्याचारपञ्चकसत्कमतीचारचक्रमालोच्यम् / तत्राऽऽद्यो ज्ञानाचारस्यातिचारो ज्ञानाचारातिचारः सोऽष्टविधः , तद्यथा-अकाले अस्वाध्यायिके वा स्वाध्यायकरणं कालातिचारः / 1 / श्रुतमधिजिगांसोर्जातिमदावलेपेन गुरुषु विनयो-वन्दनादिरुपचारस्त स्याऽप्रयोजनं हीलनं वा विनयातिचारः / 2 / श्रुते गुरौ वा बहुमानो-हार्दः प्रतिबन्धविशेषस्तस्याकरणं बहुमानातिचारः / 3 / उपधानं आचामाम्लादितपसा योगविधानं तस्याकरणमुपधानातिचारः / 4 / यत्पार्श्व श्रुतमधोतं तं निहनुते -अपलपति, अन्यं वा युगप्रधानमात्मनोऽध्यापकं निर्दिशति, स्वयं वाऽधीतमित्याचष्टे, एष निवाभिधानोऽतिचारः / 5 / व्यज्यतेऽर्थोऽनेनेति व्यञ्जनमागमः-सूत्रं तन्मात्राक्षर बिन्दुभिरूनमतिरिक्तं वा करोति, संस्कृतं वा विधत्ते, पर्यायैर्वाऽभिदधाति, यथा-धम्मो मंगलमुक्किमित्यादिस्थाने पुण्णं कल्लाणमुक्कसं दया संवरनिजरेति व्यञ्जनातिचारः / 6 / आगमपदार्थस्याऽन्यथा परिकल्पनमातिचारः, यथा-आचारसूत्रे अवन्त्यध्ययनमध्ये 'आवंती केयावंती लोगंसि विप्परामुसंतीति। यावन्तः केचन लोकेऽस्मिन् पाखण्डिलोके विपरामृशन्तीति प्रस्तुतेऽर्थेऽन्योऽर्थः परिकल्प्यते-आवंति-जनपदे केयाघटीमाला वांता-पतिता तां लोकः परामृशति कूपे' 17 / यत्र च सूत्रार्थों द्वावपि विनाश्येते स तदुभयातिचारो, यथा-धम्म मंगलमुक्कट्ठा अहिंसा गिरिमत्थए / देवावि तस्स नस्संति जस्स धम्मे सया मसी / 8 / अयं च महीयान् अतिचारो, यतः सूत्रार्थोभयनाशे चारित्रनाशः, तन्नाशे मोक्षाभावः, तदभावे दीक्षावैयर्थ्यमिति / एष चाष्टविधोऽपि ज्ञानाचारातिचारो द्विधा-ओघतो विभागतश्च / तंत्र विभागत उद्देशकाऽध्ययनश्रुतस्कन्धाङ्गेषु विषये प्रमादिनः-प्रमादपरस्य कालातिक्रमणोदिष्वष्टसुज्ञानाचारातिचारेषु क्रमशःक्रमेण तपो-भिन्नं लघुगुरुलघुका अनागाढे दशवकालिकादिश्रुते उदेशकातिचारेऽकालपाठादिके भिन्नमासः. अध्ययनातिचारे मासलघु, श्रुतस्कन्धातिचारे मासगुरु, अङ्गातिचारे चत्वारो लघव इत्यर्थः / आगाढे तूत्तराध्ययन-भगवत्यादिके एतेष्वेवातिचारस्थानेषु पदवृद्धिः कार्या, लघुमासादि चतुर्गुरुकान्तमित्यर्थः / अर्थे च-अर्थश्रवणेऽप्युद्देशकालातिक्रमणादिष्वतीचारेषु लघुमासादि चतुर्गुरुकान्तमेव तपो भवति, अप्राप्ताऽपात्राऽव्यक्तवाचनोद्देशनादिषु च / यत्र व्रतपर्याये यत् श्रुतमधीयते तदाश्रित्य तं व्रतपर्यायमनासादयन्नप्राप्तः / श्रुताध्ययनपर्यायश्चायम्'तिवरिसपरिआयस्स उ ओयारपकप्पनाम अज्झयणं / चउवरिसस्स उ सम्मं सूअगडं नाम अंगति / / दसकप्पववहारो संवच्छरपणगदिक्खिअस्सेव / ठाणं समवाओ वि अ अंगेए अट्ठवासस्स // दसवासस्स य विवाहो इक्कोरसवासयस्स इमे उ / खुडिअविमाणमाई अज्झयणा पंच नायव्वा / / बारसवासस्स तहा अरुणववायाइ पंच अज्झयणा / तेरसवासस्स तहा उट्ठाणसुआइआ चउरो / एगूणवीसगस्स उ दिट्ठीवाओ दुवालसममंगं / संपुन्नवीसवरिसो अणुवाई सव्वसुत्तस्स // जं केवलिणा भणिशं केवलनाणेण तत्तओ नाउं / तस्सन्नहा विहाणे आणाभंगो महापावो' / अपात्रमयोग्यः तितिणिकचलचित्तगाणंगणिकादिः / अव्यक्तो-वयसा लघुः श्रुते चाऽत्यल्पश्रुतः / चशब्दोऽतुक्तसमुच्चये। एतेषामप्राप्ताऽपात्राऽव्यक्तानां वाचनां-श्रुतपाठनरूपां यो ददाति उद्देशसमुद्देशानुज्ञा

Loading...

Page Navigation
1 ... 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182