Jai Jiya Kappo

Author(s): Labhsagar
Publisher: Agamoddharak Granthmala

Page 59

यति-जीतकल्पे भंडतो भग्गो पिल्लिओ सो धाडिज्जतो सुहपसुत्तस्स एगस्स जूहाहिवस्स बिलं ति काउं नासापुडं पविट्ठो / बिइओ वि तस्स पिटुओ चेव पविट्ठो / ते सिरकपाले जुड़े संपलग्गा / तस्स हथिस्स महती अरई जाया / तओ वेअणट्टो महईए असमाहीए पवट्टमाणो उद्वित्ता तं वणसंडं चूरेइ / बहवे तत्थ वसंता सत्ता घाइआ। जल च आडोहितेण. जलयरा घाइआ। तलागपाली भेइआ / तलागं विणटुं ताहे जलयरा सव्वे विट्ठा। एष दृष्टान्तः। अथ अर्थोपनयः-यथा तेषामुपेक्षमाणानां तत् पद्मसरः सर्वेषामप्याश्रयभूतं विनष्टं, तस्मिँश्च विनश्यमाने तेऽपि विनष्टाः। एवमत्राप्याचार्यादीनामुपेक्षमाणानां महान् दोष उपजायते / यतस्तावधिकरणकारिणावुपेक्षितौ परस्परं मुष्टामुष्टि वा दण्डादण्डि वा युध्येताम् / सतश्च परम्परया राजकुलज्ञाते सञ्जाते सति, स राजादिः तेषां साधूनां बन्धनं वा ग्रामनगरादेर्निष्कासनं वा कटकमदं वा कुर्यात् / किं चान्यत्तावो भेओ अयसो हाणी दंसणचरित्तनाणाणं / साहुपओसो संसारवड्ढणो साहिगरणस्स // 59 / / ___व्याख्या-तापो भेदोऽयशो हानिर्दर्शनज्ञानचारित्राणां तथा साधुप्रद्वेषः संसारवर्द्धनो भवति / एते साधिकरणस्य दोषा भवन्ति / तत्र तापो द्विधा-प्रशस्तोऽप्रशस्तश्च / तत्रातिभणिते सति चिन्तयतिधिग मां येन तदानीं स साधुर्बहुविधैरसभ्याख्यानैरभ्याख्यातः / इत्थमित्थं चाक्रुष्ठः / एष प्रशस्तस्तापः / अथ तथाविधं तस्य संमुखं तदानीं न भणितं, ततश्चिन्तयति-हो ! मन्दभाग्यो विस्मरणशीलोऽहं यन्मया सदीयं जात्यादिमर्मनिकुरम्बं न प्रकाशितम् / एषोऽप्रशस्तस्तोपः / तथा भेदो जीवितभेदश्चरणभेदो वा स्मात् / कलहं कृत्वा पश्चोत्तापतप्तचेतसो विहायसादिमरणमभ्युपगच्छेयुः, उन्निष्क्रमणं वा कुर्युरिति भावः। कलन गणभेदो वा भवति / लोकोऽपि ब्रूयाद्-अहो ! अमीषां श्रमणानां बहिः प्रशान्ताकारं रूपं. यादृशमवलोक्यते तादृशं शीलं मनःप्रणिधानं नास्ति / यद्वा-लजनीयं किमप्यनेन कृतं सम्भाव्यते, येनैवं प्रम्लानवदनो दृश्यते / एवमादिकमयशः समुच्छलति / कलहकरणोत्तरकालमपि कषायकलुषितः पश्चासापतप्तमानसो वा यन्न पठति एषा ज्ञानहानिः / साधुप्रद्वेषतः साधर्मिकवात्सल्यं विराधितं स्यात्ततो दर्शनहानिः / यथा यथा च क्रोधादीनां कषायाणां वृद्धिस्तथा तथा चारित्रस्याऽपि हानिः / विशुद्धसंयमस्थानप्रतिपातेनाविशुद्धसंयमस्थानेषु गमनं स्यादित्यर्थः / एतच्च व्यवहारनयेन, निश्चयनयेन पुनः कषायसहितः संयत एव न भवति चारित्रशून्यत्वात् / 'अकसायं खु चरित्तं कसायसहिओ न संजओ होइ' इति पचनात् / तथा साधूनामुपरि यः प्रद्वेषः तेनाऽसौ संसारं दीर्घतरं करोति / यत एते दोषाः तत उपेक्षा म विधेया किन्तु कलहायमानावुपशमयितव्यो। गुरुभिरुपशमनार्थमित्थमभिधातव्यम्-आर्या ! उपशाम्यतोपशाम्यत / अनुपशान्तानां कुतः संयमः ? कुतो वा स्वाध्यायः ? / तस्मादुपशमं कृत्वा स्वाध्याय कुरुत / किमेवं द्रमकवत् कनकरसस्य शोकपत्रैः परित्यागं कुरुथ ? कः पुनरयं द्रमक ? / उच्यते-जहा एयो परिव्वायगो दमगपुरिसं चिंतासोगसागरावगाढं पासइ पुच्छति अ / किमेवं चिंतापरो 1 तेण से मभावो कहिओ * दारिहामिभूओमि 'त्ति / तेण भणिअं इस्सरं तुमं करोमि / जतो भणामि ततो गच्छाहि, जं च भणामि तं सव्वं कायव्वं / ताहे ते संबलं घित्तुं पव्वयनिगुंज पविद्वा / परिव्वायगेण व भणितो-एस कणगरसो सीयवायातवपरिस्समं अगणंतेहि तिसा-खुधावेअणं सहतेहिं बंभयारीहिं. अचित्तकंदमूलपत्तपुष्फफलाहारीहिं समीपत्तपुडेहिं भावओ अरुस्समाणेहिं चित्तव्यो / एस से उबारो।