Book Title: Jai Jiya Kappo
Author(s): Labhsagar
Publisher: Agamoddharak Granthmala

View full book text
Previous | Next

Page 50
________________ जलमार्गेण गच्छतां विधिः तज्जाता अतज्जाता वा भवेयुः / तत्रैव जातास्तज्जाताः शिलादयः / अन्यतः स्थानादानीय स्थापिता अतज्जाता इट्टालकादयः / नद्या आकुण्टितकूपराकारवलनं नदीकूपरं, जलोपरि कपाटानि मुक्त्वा पालिबन्धः क्रियते स वरणः / एताभ्यां यत्रोदकं परिहृत्य गम्यते तत्स्थलम् / नोस्थलं पुनश्चतुर्विधम्उपलजलम्-अधः पोषाणा उपरि जल 1, वालुकाजलम्-अधो वालुका उपरि जलं 2, शुद्धोदकम् -अधः शुद्धा मही उपरि जलं 3, पङ्कोदकम्-अधः कर्दम उपरि जलम् 4 / एतेषां मध्ये पूर्व निरपायस्थलेन गन्तव्यम् / तदभावे सङ्क्रमेण / तत्राऽप्येकाङ्गिकेन गन्तव्यं, नाऽनेकाङ्गिकेन / एवं स्थिरेण, न चलेन / अपरिशाटिना-न परिशाटिना / सालम्बनेन न निरालम्बेन / सालम्बोऽपि द्विधा-एकतः सालम्बो द्विधा सालम्बश्च / पूर्व द्विधा सालम्बेन, ततः एकतः सालम्बेनाऽपि / तथा निर्भयेन गन्तव्यं, न सभयेन / एतेषामेकाङ्गिकादीनामभावे येऽनेकाङ्गिकादयस्तत्प्रतिपक्षास्तेष्वपि गमनं कर्त्तव्यं / यत्राल्पतरा संयमात्मविराधना / सक्रमाभावे नोस्थलेनाऽपि गन्तव्यम् / तत्र चतुर्विधे नोस्थले पूर्वमाक्रान्तनिष्प्रत्यपायेन उपलजलेन गन्तव्यम् / तदभावे अनाक्रान्तनिरपायेनाऽपि / उपलाद् वालुका अल्पसंहनना, तत उपलजलाभावे वालुकाजलेन गन्तव्यम् / वोलुकायाः शुद्धपृथिवी स्वल्पतरसंहनना, ततो वालुकाजलाभावे शुद्धोदकेन गन्तव्यं / सिकतो जलादावप्याक्रान्तोऽनाक्रान्तादयो विशेषा अवगन्तव्याः / पङ्कजलं तु बहुप्रत्यपायम् अतः सर्वेषामुपलंजलादीनामभावे तेन गम्यते, तम्राऽप्यगाधकर्दमे कण्टकादिरहितेऽपि न गम्यते / अस्ताघजलवत्तस्यापि गन्तुमशक्यत्वात् / एष सर्वोऽपि विधिः सचित्तपृथिव्याम् अचित्तपृथिव्यां पुनरप्कायादीनां संयोगाः कर्त्तव्यास्तद्यथा-पृथिवी सर्वत्राप्यचित्ता परमेकतोऽप्कायः-अन्यतश्च वनस्पतिकायः / तत्र किमकायेन गम्यते किंवा वनस्पतिकायेन ?, उच्यते-अप्काये नियमाद् वनस्पतिरस्ति तस्मात्तेन न गवसे, वनस्पतिना तु गम्यते / तत्रापि परीत्तयोनिकेन स्थिरसंहननेन आक्रान्तेन निष्प्रत्यपायेन / अत्र षोडश भङ्गाः / तद्यथा-प्रत्येकयोनिकः स्थिर आक्रान्तो निष्प्रत्यपायः एष प्रथमो भङ्गः / सप्रत्यपायेन द्वितीया / अनाकान्तेऽप्येवमेव द्वौ विकल्पौ / एवं स्थिरे चत्वारो विकल्पा लब्धाः / अस्थिरेऽप्येवं चत्वारः। एते प्रत्येकयोनिकेनाष्टौ भङ्गा लब्धाः। अनन्तयोनिकेऽप्येवमेवाष्टौ / एवं सर्वसङ्ख्यया वनस्पतिकाये षोडश भङ्गाः / एवमप्कायस्य त्रसैर्दीन्द्रियादिचतुर्विधैः सह संयोगाः कार्याः / तद्यथा-आक्रान्ताः स्थिरा निष्प्रत्यपायाः। एतैत्रिभिः पदैरष्टौ भङ्गा भवन्ति / एते च द्वीन्द्रियादिषु चतुर्वपि प्रत्येकमष्टावष्टौ लभ्यन्ते जाता द्वात्रिंशद् भङ्गाः / सान्तरनिरन्तरविवक्षया च चतुष्षष्टिः संयोगाः। अत्र चाऽऽक्रान्तस्थिरनिरपायैः सान्तरेखसर्गन्तव्यं, नाकायेन / अथ वनस्पतित्रसाणां द्विकसंयोगे किं वनस्पतौ गम्यतामुत सेषु ? उच्यते-त्रसेषु सान्तरेषु गन्तव्यं, न पुनर्वनस्पतौ, तत्र हि नियमेन वसा भवेयुः / पृथिव्यप्कायवनस्पतित्रयसम्भवे कतमेन गम्यताम् ?, उच्यते-पूर्वं पृथिवीकायेन, ततो वनस्पतिकायेन, ततोऽकायेनाऽपि / पृथिव्युदकवनस्पतित्रसलक्षणचतुष्कसंयोगसम्भवे कतमेन गन्तव्यम् ?, उच्यते-पूर्वमचित्तपृथिव्यां प्रविरलत्रसेषु, ततः सचित्तपृथिव्यां, ततो वनस्पतिना, ततोऽकायेनाऽपि गम्यम् / तथा यदि स्थलपथ एव न स्यात् , स्थलपथे वा भिक्षा वसतिर्वा नास्ति, स्तेनश्वापदभयं वा तत्र, ततः स्थलपथं मुक्त्वा पूर्व सङ्घट्टेन गम्यते / तत्रेयं यतना-'एकं पादं जले एकं पादं स्थले-आकाशे कृत्वा गन्तव्यम् / उत्तरन्तं लोकं विलोक्य, प्रातिपथिकमन्यं वा पृष्ट्वा च यस्मिन् पार्श्वे नीचतरमुदकमवगम्यते तत्रोत्तरणीयम् / उत्तरणानन्तरं च नीरे निष्प्रगलिते तीरे ईर्यापथिक्याः कायोत्सर्गः कार्यः इति / एतत् प्रकृतोपयोगित्वाद

Loading...

Page Navigation
1 ... 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182