________________
છઠ્ઠી કિરણાવલા
સુરેશ—જેમ આપે યોગમુદ્રા સમજાવી તેમ જિનમુદ્રા સમજાવશો ? ગુરુ—ધણી ખુશીથી. સાંભળ. જિનેશ્વર ઊભા રહીને કાયોત્સર્ગ કરે ત્યારે તેઓ બે પગની વચ્ચે, એના આગળના ભાગમાં ચાર આંગળ જેટલું અંતર રાખે છે અને એના પાછળના ભાગમાં એથી કંઇક ઓછું અંતર રાખે છે. વળી એ વખતે તેઓ જમણો હાથ જમણી જાંધની પાસે અને ડાખો હાથ ડાબી જાંધની પાસે લટકતો રાખે છે. વળી તેઓ બંને હાથની હથેલીઓ ચત્તી રાખે છે. આ પ્રમાણે ઊભા રહેવું તે ‘જિનમુદ્રા' કહેવાય છે. હવે રમેશ ! કઇ મુદ્રા બાકી રહી ?
રમેશ-મુક્તાણુક્તિમુદ્રા. ગુરુ——એનું સ્વરૂપ તું જાણે છે?
રમેશ—ના, જી.
ગુરુ—તો એ પણ તું સાંભળ.
કમળના ડોડાની પેઠે બે હાથ પોલા
રાખી તેને કપાળે લગાડવા કે તેનાથી
જરા દૂર રાખવા તે ‘ મુક્તામુક્તિમુદ્રા' કહેવાય છે. મુક્તા એટલે
મોતી' અને શક્તિ એટલે ‘છીપ’.
એના જેવી મુદ્રા તે ‘મુક્તામુક્તિમુદ્રા' કહેવાય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org