________________
છઠ્ઠી કિરણીવલી કિરણ ૧૯ મું શ્રીભદ્રબાહસ્વામી ભાગ ૧ લો આપણે જોઈ ગયા તેમ શ્રી મહાવીરસવામીને એકંદર અગ્યાર ગણધરા હતા. તેમાંના પાંચમાનું નામ શ્રી સુધર્મવામી હતું. તેઓ મોક્ષે ગયા ત્યારે તેમના મુખ્ય શિષ્ય શ્રી જંબૂરામી તેમના પટ્ટધર બન્યા. એઓ નિર્વાણ પામ્યા ત્યારે એમની પાટે શ્રી પ્રભવસ્વામી આવ્યા. તેમનું સ્વર્ગગમન થતાં શ્રીશય્યભવસૂરિ પટ્ટધર બન્યા અને તેમનું પણ વર્ગગમન થતાં શ્રીયશોભદ્રસુરિ પટ્ટધર થયા. એ સૂરિ સુધી તો શ્રી મહાવીરસવામીનું ધર્મશાસન એક આચાર્યની સત્તામાં રહ્યું પરંતુ એ આચાર્ય વીર પ્રભુના નિર્વાણથી ૧૪ વર્ષે સ્વર્ગ સંચર્યા તે પૂર્વે તેમણે શ્રીસંભૂતિવિજ્ય અને શ્રીભદ્રબાહુવામી એમ પોતાના બે મુખ્ય શિષ્યોને પોતાના ઉત્તરાધિકારી બનાવ્યા હતા. આથી એ આચાર્યથી એક પાટ ઉપર એક કરતાં વધારે આચાર્ય રથાપવાની પ્રવૃત્તિ શરુ થઈ.
શ્રીભદ્રબાહુવામી શ્રીસંભૂતિવિજ્યથી નાના હતા. તેથી શ્રીસંભૂતિવિજ્ય વીસંવત ૧૫૬ માં સ્વર્ગ ગયા પછી તેઓ સંઘરથવિર બન્યા અને સંઘના કાર્યમાં ભાગ લેવા લાગ્યા. આ પ્રમાણે શ્રીભદ્રબાહુવામી શ્રીમહાવીરસ્વામીની પટ્ટપરંપરામાં સાતમાં થયા. એ ચદે પુષ્યના જાણકાર હતા એટલે કે શ્રુતકેવલી હતા.
એક વેળા એ શ્રીભદ્રબાહુવામીને જીવન દરમ્યાન ઉપરાઉપરી બાર વાર દુકાળ પડ્યા. એથી મુનિવરોનો શાસ્ત્રનો અભ્યાસ જેવો જોઈએ તેવો ચાલુ રહ્યો નહિ. બાર દુકાળોનો અંત આવતાં એ બધા મુનિવરો પાટલિપુત્રમાં ભેગા મળ્યા ત્યારે તેઓ માંડમાંડ ૧૧ અંગો એકઠાં કરી શક્યા, પરંતુ બારમું અંગ તો તેમનામાંથી એકેને યાદ ન હતું. આથી શું કરવું તેનો વિચાર કરતાં તેમને શ્રીભદ્રબાહુવામી યાદ આવ્યા. તેઓ નેપાળમાં મહાપ્રાણ નામનું ધ્યાન ધરતાં હતા. તેમની પાસે તેમણે એક મુનિસંઘાટકને એટલે કે બે સાધુઓને મોકલ્યા, અને બારમા અંગની વાચના આપવો કહેવડાવ્યું. શ્રીભદ્રબાહુસ્વામીએ ઉત્તર આપ્યો કે દુકાળને લઈને મેં મહાપ્રાણ ધ્યાનમાં પ્રવેશ કર્યો ન હતો, પણ હવે એ ધ્યાન ધરવા માંડ્યું છે એટલે હું વાચન આપી શકું તેમ નથી. મુનિસંઘાટકે પાટલિપુત્ર પાછા આવી એ વાત એકઠા મળેલા શ્રીસંઘને કહી. ત્યારે તેમણે ફરીથી બીજા બે મુનિઓને મોકલ્યા. તેઓ શ્રીભદ્રબાહુવામી પાસે ગયા અને તેમણે એમને પૂછવું કે જેઓ શ્રીસંઘની આજ્ઞા ન માને તેને શો દંડ હોઈ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org