________________
સુવાક્યશુદ્ધિ
(ભાષાની વિશુદ્ધિ)
જેમ કાયિક સંયય સાધક માટે અનિવાર્ય અને આવશ્યકીય છે તેજ પ્રમાણે વચનશુદ્ધિની પણ સાધકને પરિપૂર્ણ જરૂરિયાત છે.
વાણી એ અંતઃકરણના ભાવેને વ્યક્ત કરવાનું સાધન છે. અને તેટલાજ પુરતી તેની ઉપયોગિતા છે. જે ભાવે એકી સાથે હાયમાં ન મૂકી શકાય અને અન્યને પ્રેચ્છા આપવાની જરૂર હોય ત્યારે અથવા પિતાને જોઈતો વસ્તુ મેળવવી હોય ત્યારે વાણીના ઉપયોગની આવશ્યકતા રહે છે.
પરંતુ કોઈ પણ કાર્યકારણ સિવાય વાણું વાપરવી તેને વાચાળપણું એટલે કે વાણીનો દુરુપયોગ કહેવામાં આવે છે. આથી જ સવિશેષ કારણ સિવાય સજજન પુરુષે બહુધા મૌન સેવે છે. - જે વાણીને દુરુપયોગ કરે છે તેને પોતાની શક્તિને દુર્થી થાય છે એટલું જ નહિ પરંતુ તે વાણીનું સામર્થ્ય પણ એટલું જ હણાય છે કે પછી તે વાણુની સામી વ્યક્તિ પર જોઈએ તેવી અસર થતી નથી. તેમજ તેમાં અસત્ય કે કઠોરતા આવવાને પણ ભય રહે છે.
આથી વાણી કેવી અને જ્યાં બાલવી ઘટે તેનું જ આ અધ્યયનમાં ખૂબ વિસ્તૃત વર્ણન છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
