________________
*
*
*
૧૨૮
દશવૈકાલિક સૂત્ર નેધ–સુખ અને દુઃખને અનુભવ આત્મવિશુદ્ધિ પર નિર્ભર છે અને આત્મ વિશુદ્ધિને આધાર સધર્મની આરાધના પરજ હોય છે. બાહ્ય સંપત્તિ મેળવવી તે ભલે પુણ્યને આધીન હોય પરંતુ તેમાંથી સાંપડતું સુખ કે દુઃખ તે તો આત્મશુદ્ધિ અને આત્મમલિનતા પરજ આધાર રાખે છે. તેથી જ આત્મશુદ્ધિ કરવી તે જ જીવનનું મુખ્ય ધ્યેય છે એમ મહાપુરુષોએ કહ્યું છે. ઘણું સંપત્તિવાળા છ બિચારા પામર અને દુખી હોય છે છે ત્યારે કઈ કઈ સંપત્તિ ન હોવા છતાં સ્વાધીન અને સુખી હોય છે.” [૧૨] જે સાધકે પોતાના ગુરુ તથા વિદ્યાગુરુની સેવા કરે છે. અને
આજ્ઞા અનુસાર વર્તે છે તેઓની શિક્ષા (જ્ઞાન) પાણીથી સિંચાયેલાં વૃક્ષોની જેમ પ્રતિદિન વધ્યે જાય છે.
નોંધ –સતપુરુષની પ્રત્યેક ક્રિયાઓમાં સાધના ભંડાર ભર્યા હોય છે. તેઓની આસપાસનું વાતાવરણ જ એટલું પવિત્ર હોય છે કે તેમાંથી જિજ્ઞાસુ અને સત્યશોધક સાધક જીવનના અગમ્ય કેયડાઓને ક્ષણમાત્રમાં ઉકેલી શકે છે. [૧૦+૧૪] (હવે ગુરુના વિનયની આવશ્યકતા સમજાવે છે –-) ગૃહ
સ્થ લોકે પિતાની આજીવિકા માટે કે પરના (સગા સંબંધીના ભરણપોષણ) માટે માત્ર લૈકિક (આ લોકમાંજ) સુખોપભોગ અર્થે કળાના આચાર્યો પાસેથી તે તે કળાના નૈપુણ્યને શીખે છે. અને રાજા તથા શ્રીમંતના પુત્રો પણ ત્યાં તે વિદ્યા શીખવા માટે આવીને વધ, બંધન, માર અને દારૂણ કષ્ટ સહન કરે છે.
[૧૫-૧૬] તેવી બાહ્ય જીવનના ભરણપોષણની શિક્ષા માટે તેવા શ્રીમંત
ના પુત્ર અને રાજકુમારે પણ તે કળા શીખવા સારુ (ઉપરનું કષ્ટ સહન કરે છે.) તે કળાચાર્યની સેવા કરે છે, તેને નમે છે, તેને ભારી સત્કાર કરે છે અને પ્રસન્નતાપૂર્વક તેમની આજ્ઞાને વશ થઈ વર્તે છે, તો પછી જે મેક્ષને પરમ પિપાસુ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org