________________
દશવૈકાલિક સૂત્ર . (૧૬) મનુષ્યનું જીવન ખરેખર દાભડાની ટોચ પર રહેલા જલબિન્દુ જેવું ચંચળ અને ક્ષણિક છે.
નેધ–એવા વિનશ્વર જીવન માટે ટેક જેવી ઉત્તમ વસ્તુ શા માટે છોડવી ?
(૧૭) અરેરે ખરેખર પૂર્વકાળે પાપકર્મ બહુ કર્યું હશે.
નોંધ –પાપ કર્મના પ્રભાવે જ સંયમ પર અણગમે ઉત્પન્ન થાય છે. અથવા સંયમ જેવી ઉત્તમ વસ્તુ શા માટે ન ગમે?
(૧૮) દુકારિત્રનું સેવન કરીને કદી પાપકર્મોથી મુક્તિ મળી શકશે નહિ પરંતુ દુખે સહી શકાય તેવાં પૂર્વ પાપ કર્મોને મનમાં વેદન કર્યા સિવાય સહી લેવાથી અને તપ દ્વારા તેને ખપાવવાથી જ તે કર્મોથી મુક્તિ મળી શકશે.
નોંધ –આ અઢારે વાક્યોનું ખૂબ ઊંડું ઊંડું ચિંતન કરવાથી સંચમથી અસ્થિર થયેલું (કંટાળેલું) મન પણ અસ્થિર થઈ જાય છે.
અહીં શ્વેકે કહેવાય છે – [૧] કોઈ અનાર્ય પુરુષ જ્યારે ભગના હેતુએ પોતાના ચિરસંચિત
ચારિત્ર ધર્મને તજી દે છે ત્યારે તે ભાગમાં આસક્ત થયેલો અજ્ઞાની ભવિષ્યકાળને લેશમાત્ર વિચાર કરી શકતો નથી.
નોંધ:-- જ્યારે કઈ પણ સાધારણ કે બુદ્ધિમાન સાધક પોતાને ન છાજે તેવું અકાર્ય કરી નાખે છે ત્યારે તે વખતે તે એટલે આવેશમાં હોય છે કે તેને તે વખતે કાર્યના પરિણામની ભયંકરતાને લેશ માત્ર ખ્યાલ રહેતો નથી. [૨] પરંતુ જ્યારે તે ત્યાગાશ્રમ છોડીને ગૃહસ્થ જીવનમાં પાછો
આવે છે ત્યારે ત્યાગધર્મ અને ગૃહસ્થ ધર્મ એ બન્ને ધર્મથી ભ્રષ્ટ થઈ (સ્વર્ગથી ચુત થઈ) પૃથ્વી પર પડેલા દેવેન્દ્રની માફક ખૂબ પરિસ્તાપ કરે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
