________________
[ ૧૮ ]. એવું જાણે તે તે ભાવભિક્ષુ મળતું હોય, તે પણ ન લે. આ ઉત્સર્ગની વિધિ છે, હવે અપવાદની વિધિ કહે છે. કે વ્યા દિ એટલે દ્રવ્ય હેત્ર કાળ ભાવ વિચારીને જરૂર પડતી લેવું પડે તે લે, પણ ખરો. તે બતાવે છે, દ્રવ્યથી તે દ્રવ્ય જરૂરનું હોય, અને બીજે મળવું દુર્લભ હોય, તથા સેવથી તે બધા સાધુને સાધારણ ગોચરી મળે તેમ ન હોય એટલે લેકે દષ્ટિ રાગી હોય અથવા વિશેષથી અન્યદર્શનીના રાગી હોય? કાલથી દુકાલ વિગેરે હોય. અને ભાવથી પ્લાન (મંદ વાડ) વિગેરે હાય, વિગેરે કારણે હોય તે ગીતાર્થ સાધુ લાભ વિશેષ હોય અને દેષ ઓછો લાગતો હોય તે તે લે.
વળી કઈ વખત અજાણપણે જીવાતવાળું અથવા જીવ ઉત્પન્ન થાય તેવું વિદળ વિગેરે) ઉન્મિશ્ર ભજન વિગેરે લીધું હોય તે તેની પરઠવવાની વિધિ કહે છે જે સાંજ ત્યાદ્રિ એટલે કે ઈવાર ઉપગ રાખવા છતાં પણ ભૂલથી ઓચિંતું સંસક્ત વિગેરે ભેજન લેવાયું હોય તે, તે અનાગદેનાર, લેનાર એ બેના ભેદથી ચાર પ્રકારનો થાય છે. (જેમકે (૧) સાધુને ઉપયોગ હિય ગૃહસ્થને ન હોય. (૨) ગૃહસ્થને ઉપગ હેય સાધુને ન હોય, (૩) બંનેને ઉપગ ન હોય, (૪) બંનેને ઉપગ હેય.) આવે આહાર અશુદ્ધ આવેલે જણાય છે તે આહાર લઈને એકાંત માં જાય, એટલે જ્યાં ગૃહસ્થ લેક દેખે નહિ, તેમ આવે પણ નહિ, તે એકાંત સ્થળ અનેક પ્રકારનું હોય છે. તે બતાવે છે.