________________
9
(૨૮૩). મળ્યા હોય કે નહિ, તે પણ તેમાં રાગ ન કરે, તેમાં વૃદ્ધતા ન કરે, તેમાં મુંઝાય નહિ, ન તલ્લીન થાય, અર્થાત જે કાનને કબજામાં રાખી મધુરમાં આનંદ ન માને, હિતના કડવા - બ્દમાં ખેદ ન માને, તેજ તેનું પૂર્ણ સાધુપણું છે.
જે તેમ ઇંદ્રિયને કબજામાં ન રાખી શબ્દ સાંભળવા જાય, તે ભણવું ગણવું ન થાય, તથા રાગ દ્વેષ થાય, એ પ્રમાણે બીજા પણ આ લોક પરલેક સંબંધી દુખ જાણુને વિચારવા.
રૂપ સપ્તક નામનું પાંચમું અધ્યયન.
ચોથું સપ્તક કહીને હવે રૂપ સતક કહે છે, તેને આ પ્રમાણે સંબંધ છે, ગયા ઉદ્દેશામાં શ્રવણ ઇંદ્રિય આશ્રયી રાગષની ઉત્પત્તિ નિષેધી, તેમ અહીં આંખને આશ્રયી નિષેધશે, આ સંબંધે આવેલા અધ્યયનના નામ નિ-નિક્ષેપમાં (રૂપ સપ્તક એકક) નામ છે.
રૂપના ચાર પ્રકારે નિક્ષેપ છે – નામ સ્થાપના સુગમને છોડીને દ્રવ્યભાવ નિક્ષેપ કહેવા નિર્યુક્તિકાર ગાથા કહે છે. दव्वं संठाणाई भावो वन्न कसिणं सभावो य । [व्यं सद्द(रूव)परिणयं भावो उ गुणा य कित्ती य] ॥३२४॥
ને આગમથી દ્રવ્ય વ્યતિરિક્તમાં પાંચે સ્થાને પરિમંડળ (પૂર્ણ ગે) વિગેરે આકારે છે, અને ભાવરૂપ બે
