________________
[ ૩૦૦ ] આ પ્રમાણે પ્રથમ જ્ઞાન ભણવાથી અને તે પ્રમાણે વર્તવાથી જ્ઞાન ભાવના થાય છે તથા આઠ પ્રકારના કર્મના પુગલોથી છવ દરેક પ્રદેશે બંધાએલો છે, તથા મિથ્યાત્વ અને વિરતિ પ્રમાદ કષાય અને એ કર્મ બંધનના હેતુઓ છે અને આઠ પ્રકારના કર્મવર્ગણનું રૂપ પૂર્વે કહ્યા પ્રમાણે બંધન છે અને તે ઉદય આવતાં એનું ફળ ચાર ગતિવાળા સંસારમાં ભ્રમણ કરીને સુખ દુઃખને ભોગવવાનું છે. આ બધું જિનવચનમાંજ કહેલું છે.
અથવા દુનિયામાં જે કંઈ સુભાષિત હિતકારક વચન છે તે અહીં પ્રવચનમાં કહેલું છે તે જ્ઞાનભાવના છે. વળી આ જિનવચનમાં આ સંસારનું જે વિચિત્ર સ્વરૂપ છે તે વિસ્તારથી કહ્યું છે.
તથા હું નિર્મળ ભાવે ભણશ તે મારું જ્ઞાન વધારે નિર્મળ થશે એવી જ્ઞાનભાવના ભાવવી અર્થાત્ જ રેજ નવું નવું જ્ઞાન સંપાદન કરવું, આદિ શબ્દથી એકાગ્રચિત્ત વિગેરે ગુણો આ જ્ઞાનથી થાય છે. વળી અજ્ઞાની જે કર્મકરેડે વરસે ખપાવે છે તેને જ્ઞાની એક શ્વાસોશ્વાસમાં ખપા
વે છે.
આવાં કારણોથી જ્ઞાન ભણવું, એટલે જ્ઞાનને સંગ્રહ થાય. કર્મની નિર્જરા થાય ભૂલી ન જવાય અને સ્વાધ્યાય કરતાં ચિત્તમાં આનંદ રહે આ કારણોથી જ્ઞાન ભાવના વડે દરેક સાધુને ગુરૂકુળ વાસ થાય છે તે બતાવનારી ગાથા કહે છે.
